Geçmediği köprüye, tünele, otoyola, gitmediği havalimanına, tren garına, tüketmediği elektriğe milyarlarca dolar para ödemek zorunda kalan vatandaşın, Portekiz modeliyle Meczup Dumrul projelerinden kurtulabileceği bildirildi.
İFLAS EDİYORDU
TEPAV’ın yayımladığı ve kamu-özel-işbirliğiyle (KÖİ) yapılan çok kıymetli projelerin ülkeye ziyanını ortaya çıkaran raporda, Portekiz’in de Türkiye üzere misal biçimde KÖİ projelerinin ağır yükü altına girdiği, lakin şirketlerle yapılan bir daha müzakere kararından yükü hafifçelettiği açıklandı.
Sözcü’den Erdoğan Süzer’in haberine göre raporda, Türkiye’nin de Portekiz’i örnek alıp projelerde indirime gitmesi önerildi. ‘Cebimizden tek kuruş çıkmayacak’ denilerek önerilen KÖİ modeli Portekiz için de kabus oldu.
KÖİ modelini birinci kere 1993 yılında Vasca da Gama köprüsünün imalinde kullanan Portekiz, birinci etapta bütçeden para çıkmadığı için otoyollar başta olmak üzere epeyce sayıda işi KÖİ modeliyle yaptırdı. Fakat geri ödeme günü gelip bütçeye 20 milyar Euro’luk yük binince vahim gerçekle karşılaşıldı.
Zayıf iktisadıyla iflasın eşiğine sürüklenen Portekiz’e 2011 yılında Avrupa Komitesi, Avrupa Merkez Bankası ve IMF 78 milyar Euro’luk kurtarma paketi açtı. Paketin bir koşulu da tekrar asla KÖİ projesine onay vermemesi ve mevcut KÖİ projelerinin bir daha müzakere edilip düzeltilmesi oldu.
İşletme fiyatları düşürüldü, kâr oranı azaltıldı
Portekiz, KÖİ kontratlarını görüşmek için evvel müzakere heyeti kurdu. Heyet kamu ödemelerini azaltacak değişiklik tekliflerini belirledi. Kamuya da bilgi verilerek şirketlerle masaya oturuldu. Müzakere kararında devletin ödediği işletme fiyatları düşürüldü, bakım tamiratlar ötelendi, bakımların bir kısmını devlet üstlendi, şirket ortaklarının kârı azaltıldı ve kamu ödemelerinde yüzde 18 düşüş sağlandı. Portekiz o günden daha sonra yeni Mecnun Dumrul projesi de imzalamadı.
Müzakere için Türkiye’ye örnek olabilir
TEPAV’ın raporunda, Portekiz meselain kamu ödemelerini azaltmak gayesiyle hükümet tarafınca başlatılan az müzakerelerden olması açısından değerli olduğuna işaret edilirken, “Türkiye’nin de KÖİ projelerinin bir daha müzakeresinde dikkate alabileceği bir deneyim olabilir. Mali sürdürülebilirlik açısından riskli görülen KÖİ projeleri milletlerarası tecrübeler de dikkate alınarak bir daha müzakereye açılmalıdır” denildi.
Yatırım tavsiyesi içermez.
İFLAS EDİYORDU
TEPAV’ın yayımladığı ve kamu-özel-işbirliğiyle (KÖİ) yapılan çok kıymetli projelerin ülkeye ziyanını ortaya çıkaran raporda, Portekiz’in de Türkiye üzere misal biçimde KÖİ projelerinin ağır yükü altına girdiği, lakin şirketlerle yapılan bir daha müzakere kararından yükü hafifçelettiği açıklandı.
Sözcü’den Erdoğan Süzer’in haberine göre raporda, Türkiye’nin de Portekiz’i örnek alıp projelerde indirime gitmesi önerildi. ‘Cebimizden tek kuruş çıkmayacak’ denilerek önerilen KÖİ modeli Portekiz için de kabus oldu.
KÖİ modelini birinci kere 1993 yılında Vasca da Gama köprüsünün imalinde kullanan Portekiz, birinci etapta bütçeden para çıkmadığı için otoyollar başta olmak üzere epeyce sayıda işi KÖİ modeliyle yaptırdı. Fakat geri ödeme günü gelip bütçeye 20 milyar Euro’luk yük binince vahim gerçekle karşılaşıldı.
Zayıf iktisadıyla iflasın eşiğine sürüklenen Portekiz’e 2011 yılında Avrupa Komitesi, Avrupa Merkez Bankası ve IMF 78 milyar Euro’luk kurtarma paketi açtı. Paketin bir koşulu da tekrar asla KÖİ projesine onay vermemesi ve mevcut KÖİ projelerinin bir daha müzakere edilip düzeltilmesi oldu.
İşletme fiyatları düşürüldü, kâr oranı azaltıldı
Portekiz, KÖİ kontratlarını görüşmek için evvel müzakere heyeti kurdu. Heyet kamu ödemelerini azaltacak değişiklik tekliflerini belirledi. Kamuya da bilgi verilerek şirketlerle masaya oturuldu. Müzakere kararında devletin ödediği işletme fiyatları düşürüldü, bakım tamiratlar ötelendi, bakımların bir kısmını devlet üstlendi, şirket ortaklarının kârı azaltıldı ve kamu ödemelerinde yüzde 18 düşüş sağlandı. Portekiz o günden daha sonra yeni Mecnun Dumrul projesi de imzalamadı.
Müzakere için Türkiye’ye örnek olabilir
TEPAV’ın raporunda, Portekiz meselain kamu ödemelerini azaltmak gayesiyle hükümet tarafınca başlatılan az müzakerelerden olması açısından değerli olduğuna işaret edilirken, “Türkiye’nin de KÖİ projelerinin bir daha müzakeresinde dikkate alabileceği bir deneyim olabilir. Mali sürdürülebilirlik açısından riskli görülen KÖİ projeleri milletlerarası tecrübeler de dikkate alınarak bir daha müzakereye açılmalıdır” denildi.
Yatırım tavsiyesi içermez.