‘Ucu mutfaklara çıkacak’ krizin göz nazaran bakılırsa geldiğini belirten uzmanlar, kesintiye yol açan üç başlığa dikkat çekti: 1-) Planlama yanlışı yapıldı. 2-) Azeri gazı sisteme dahil edilmedi. 3-) Tesirleri azaltacak tedbir alınmadı.
Karar gazetesinde yeralan habere bakılırsa hükümet ‘üretim, istihdam, ihracat’ amacı koyarken OSB’lerdeki kesintiler üretimi baltaladı. İSO Lideri “Üretimde gerilim yaratacak” uyarısı yaparken ilaç, et ve süt işletmelerinde gaz kesintisinin uygulanmayacağı bildirildi. Güç uzmanları ise plansızlığa vurgu yaptı.
Ali Arif Aktürk, Azeri gazının TANAP’a aktarılmasıyla sıkıntıların başladığını söylemiş oldu. Mehmet Doğan da “Geçmişte daha büyük krizler yaşadık fakat nasıl yönetileceği biliniyordu. Artık hiç bir planlama yapmadan her insanın gazını kıstılar” dedi.
VANANIN UCUNDAKİ DÖRT SORU
1-) niye bir acil durum senaryosu yoktu?
2-) Azeri gazı sisteme niçin dahil edilmedi?
3-) Ege’de LNG santralleri varken niye gaz kısıldı?
4-) 20 yıldır yaşanan sıkıntıya niye tahlil bulunmadı?
PLANLAMA YAPILMADI GÜÇ KRİZİ PATLADI
Tahran’ın doğalgaz vanalarını kapatmasıyla başlayan güç krizi derinleşiyor. Endüstriye yönelik evvel doğalgaz, daha sonra da elektrik kesintisi kararlarının üretim ve ihracatı olumsuz etkilemesi bekleniyor. Endüstriciler duruma reaksiyon gösterirken, üretimin duracağını birtakım bölümlerin bu kadar uzun müddetli bir kısıtlamayı kaldıramayacağını belirtti. Uzmanlar ise planlama yapılmadığı için krizin göz göre nazaran geldiğini geldiğini vurguladı.
Güçte dışa bağımlılık, alınmayan tedbirler ve yanlış politiklar Türkiye’de kışın ortasında güç krizi yaşanmasına niye oldu. İran gazında yaşanan kesintinin akabinde BOTAŞ’ın santral ve endüstriye yönelik gaz kısıntısının akabinde Türkiye Elektrik İletim AŞ (TEİAŞ) de sanayiciye elektrik kısıtlaması uyguladı. Endüstride yaşanan kesintiler krize niye oldu. Uzun periyodik ve kapsamlı doğalgaz ve elektrik kesintisiyle karşı karşıya kalan endüstrici duruma reaksiyon gösterirken, üretim ve ihracat planlamaları konusunda telaşlı.
Endüstriye yönelik güç kesintilerinin akabinde Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank ve Güç ve Tabi Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, organize sanayi bölgesi liderleri, oda liderleri ve Türkiye ve Odalar Birliği (TOBB) kesim meclisleri ile bir ortaya geldi.
Organize Sanayi Bölgeleri Üst Kuruluşu (OSBÜK) Lideri Memiş Kütükcü, İran’dan Türkiye’ye gelen doğal gazın 10 gün müddetle kesintiye uğramasıyla başlayan elektrik kesintilerinin sanayi üretimini olumsuz etkilediğini bildirdi. Kütükcü, üretimin ve ihracatın artış ivmesi gösterdiği bir periyotta OSB’lerde yaşanan elektrik kesintilerinin sanayicileri zorlamaya devam ettiğinin altını çizdi.
Kütükcü, OSBÜK olarak mevzuyu yakından takip ettiklerini, Türkiye’den birtakım yetkililerin de İran’a giderek sorunu tahlile kavuşturmaya çalıştıklarını aktardı.Öte yandan besin üretcileri kısıtlamalardan muafiyet talep etti.
Türkiye Süt, Et, Besin Sanayicileri ve Üreticileri Birliği (SETBİR) İdare Şurası Lideri İsa Coşkun, doğal gaz ve elektrikte yapılacak kısıntıların süt ve et tedarik zincirinde aksamalara sebep olacağını belirterek bölümün güç kısıntısından muaf tutulmasını talep etti.
FABRİKALAR ŞALTER İNDİRMEYE BAŞLADI
Büyük ölçekli sanayi tesislerinin doğalgaz ve elektrik kullanmasına sınırlama getirilmesini akabinde fabrikalar üretime orta vermeye başladı. Kartonsan ve Ege Sanayi doğalgaz tedariğinde gidilen kısıtlama niçiniyle üretime süreksiz olarak orta verdiğini duyurdu.
Gaz ve elektrik zahmetinin akabinde fabrikalar, Kamuyu Aydınlatma Platformu’na üretime orta verdiklerini bildirmeye başladı. Kartonsan’dan KAP’a yapılan açıklamada, doğalgaz kısıtlaması yapıldığı hatırlatılarak, “ 1 Nolu Karton Üretim Sınırımızda (KM1) dogalgaz tedarik kısıtlaması kaldırılıncaya kadar, 21 Ocak 2022 tarihinden itibaren üretime süreksiz olarak orta verilmiştir” denildi.
Ege Sanayi ise KAP’a yaptığı açıklamada, Ege Hür Bölge’de 25-27 Ocak içinde 48 saat elektrik kesintisi yaşanacağını tarafında bildirim aldıklarını belirterek, “Elektrik kesintisi niçiniyle özgür bölge fabrikamızda üretim yapılamayacaktır” bilgilendirmesini yaptı.
ÜÇ BÖLÜMDE KISITLAMA KALDIRILDI
Türkiye Süt, Et, Besin Sanayicileri ve Üreticileri Birliği (SETBİR) İdare Şurası Lideri İsa Coşkun, doğal gaz ve elektrikte yapılacak kısıntıların süt ve et tedarik zincirinde aksamalara sebep olacağını belirterek dalın güç kısıntısından muaf tutulmasını talep etmişti. BOTAŞ; ilaç, et ve et eserleri ile süt ve süt eserleri üreten işletmeler için doğalgaz kesinti uygulamasını sonlandırdı. BOTAŞ tarafınca üreticilere gönderilen e-posta ile ilaç, et ve et eserleri ile süt ve süt eserleri üreten işletmeler için doğalgaz kesinti uygulamasının sonlandırıldığı bildirildi.
‘ÜRETİM İVMESİNİ OLUMSUZ ETKİLEYECEK’
Organize Sanayi Bölgeleri Üst Kuruluşu (OSBÜK) Lideri Memiş Kütükcü, İran’dan Türkiye’ye gelen doğal gazın 10 gün müddetle kesintiye uğramasıyla başlayan elektrik kesintilerinin sanayi üretimini olumsuz etkilediğini belirtti.
Organize Sanayi Bölgelerinde (OSB) yaşanan elektrik kesintilerine ait yazılı açıklama yapan Kütükçü, ‘’İran doğal gazının ülkemize arzında yaşanan kesintiyle bir arada evvel sanayicilerimize, Boru Çizgileri İle Petrol Taşıma Anonim Şirketi (BOTAŞ) tarafınca doğalgaz kullanması ile ilgili kapasitelerini yüzde 60 ile sonlandırmaları istikametinde bir karar geldi. OSB’ler olarak bu süreci yönetmeye çalışırken, çabucak akabinde Türkiye Elektrik İletim Anonim Şirketi (TEİAŞ) OSB’lerimize ortalama üç günü bulan elektrik kesintileri yapılacağını bildirdi.
OSB’lerimiz şu anda bu süreci yönetmek, sanayicilerimizin üretim kayıplarını minimumda tutmak için olağanüstü çaba gösteriyor. Fakat buna karşın şunu biliyoruz ki, üretimin ve ihracatın ivmelendiği bir periyotta yaşanan elektrik kesintilerinin iktisada ve sanayi üretimine kesinlikle olumsuz bir yansıması olacak. Temennimiz, hasar büyümeden, üretimin daha fazla kesintiye uğramadan bu sorunun çözülmesi yönünde’’ dedi.
KİMİ BÖLÜMLER 3 GÜNLÜK KESİNTİYİ KALDIRAMAZ
Güç kesintilerinin en büyük risk teşkil ettiği dallardan biri cam sanayii. Bölümün değerli isimlerinden Yorglass CEO’su Semavi Yorgancılar, cam endüstrisinin yapısı gereği elektrik ve doğalgaz başta olmak üzere güç kesintilerine mutlaka tahammülü olmadığına dikkat çekerek, cam fabrikalarında yedekleme sistemleri olsa da en çok 48 saatlik bir müddetyi kurtarabileceğini aktardı.
Kimi kesimlerin 3 gün, birtakım bölümlerin bir haftalık güç kesintilerini kaldırabileceğini, fakat birtakım dalların 7/24 çalışması gerektiğini bildirdi. Yorgancılar, burada hükümetin bundan öncelik sırası belirleyip kesintileri buna göre gerçekleştirmesi gerektiğini vurguladı. Yorgancılar, “Bunları kâr korkusuyla söylemiyorum. Bilhassa demirçelik ve cam sanayilerinin hassasiyeti için söylüyorum” dedi.
YALNIZCA AYDINLATMA VE ISITMA İÇİN MÜSAADE VAR
Alınan kararla tüm OSB’lerde aydınlatma ve ısınma emelli kullanılabilecek kadar güç çekimine müsaade verildi. Belirlenen günlerde belirlenen sayının üzerinde güç çeken bölgelerin gücü TEİAŞ tarafınca kesilecek ve cezai yaptırım uygulanacak.
“KRİZ GÖZ NAZARAN GÖRE GELDİ”
BOTAŞ’ın teknik arıza niçiniyle İran’ın gaz veremeyeceğini duyurmasının akabinde, bir epeyce fabrikanın üretimi sekteye uğradı. Dünyaca tanınan güç uzmanı Mehmet Doğan, “Perşembenin gelişi çarşambadan aşikardı, yaşanan düşüncenin temelinde planlama yanlışı var. Daha evvel de bu sorunları yaşıyorduk fakat, hiç bir vakit bu türlü tüm dalları etkileyen bir krizle karşı karşıya kalmamıştık” dedi.
Nasrullah Ayan Youtube kanalında, yaşanan güç krizini pahalandıran Mehmet Doğan “Kışın soğuk geçeceği ve arz kasveti yaşanacağı belirliydi. İran gazı kesmese de bu kriz kaçınılmazdı” dedi. Doğan, Türkiye’nin en son 2016 yılında yaşanan güç krizinden daha sonra birtakım adımlar attığını, depolama tesislerine ve yüzer LNG terminallerine önemli yatırım yaptığını fakat sorunu tam olarak çözemediğini anlattı.
Türkiye arz güvenliği sıkıntılarını daha öncede yaşadı lakin bu krizin nasıl yönetileceğini biliyordu diyen Doğan, ortada dayanılmaz bir planlama kusuru olduğunu vurguladı. Piyasaya sunulacak bir acil durum senaryosu çalışılmaması hüzün verici olduğunu söyleyen Doğan, ‘’2004 yılında yaptığımız çalışma ile bu biçimde bir kesinti olduğunda, acil durumlar için BOTAŞ iletim şebekesi operatörü neyi ne vakit keseceğini önce bildirir. bu türlü şeffaf olursanız sorun olmaz.
Rastgele bir tüketim büyüklüğüne bakmadan, endüstrisine bakmadan pek hayli bölümü kapattılar. Ege bölgesinin LNG santralleri var. Bu bölgede gaz kesintisine gerek yok lakin, hiç bir planlama yapmadan her insanın gazını kıstılar. “Bu durumlara karşı plan yaptınız mı?” diye sorduğumuzda “Biz tüm olasılıkları çalıştık” diyorlar. bu türlü planlama olmaz. Sokaktan birine sorsak, bu biçimde bir durum var ne yapılması lazım, o da “Herkesi kısalım” der. Şu an yapılan da bu’’ sözlerini kullandı.
Yatırım tavsiyesi içermez.
Karar gazetesinde yeralan habere bakılırsa hükümet ‘üretim, istihdam, ihracat’ amacı koyarken OSB’lerdeki kesintiler üretimi baltaladı. İSO Lideri “Üretimde gerilim yaratacak” uyarısı yaparken ilaç, et ve süt işletmelerinde gaz kesintisinin uygulanmayacağı bildirildi. Güç uzmanları ise plansızlığa vurgu yaptı.
Ali Arif Aktürk, Azeri gazının TANAP’a aktarılmasıyla sıkıntıların başladığını söylemiş oldu. Mehmet Doğan da “Geçmişte daha büyük krizler yaşadık fakat nasıl yönetileceği biliniyordu. Artık hiç bir planlama yapmadan her insanın gazını kıstılar” dedi.
VANANIN UCUNDAKİ DÖRT SORU
1-) niye bir acil durum senaryosu yoktu?
2-) Azeri gazı sisteme niçin dahil edilmedi?
3-) Ege’de LNG santralleri varken niye gaz kısıldı?
4-) 20 yıldır yaşanan sıkıntıya niye tahlil bulunmadı?
PLANLAMA YAPILMADI GÜÇ KRİZİ PATLADI
Tahran’ın doğalgaz vanalarını kapatmasıyla başlayan güç krizi derinleşiyor. Endüstriye yönelik evvel doğalgaz, daha sonra da elektrik kesintisi kararlarının üretim ve ihracatı olumsuz etkilemesi bekleniyor. Endüstriciler duruma reaksiyon gösterirken, üretimin duracağını birtakım bölümlerin bu kadar uzun müddetli bir kısıtlamayı kaldıramayacağını belirtti. Uzmanlar ise planlama yapılmadığı için krizin göz göre nazaran geldiğini geldiğini vurguladı.
Güçte dışa bağımlılık, alınmayan tedbirler ve yanlış politiklar Türkiye’de kışın ortasında güç krizi yaşanmasına niye oldu. İran gazında yaşanan kesintinin akabinde BOTAŞ’ın santral ve endüstriye yönelik gaz kısıntısının akabinde Türkiye Elektrik İletim AŞ (TEİAŞ) de sanayiciye elektrik kısıtlaması uyguladı. Endüstride yaşanan kesintiler krize niye oldu. Uzun periyodik ve kapsamlı doğalgaz ve elektrik kesintisiyle karşı karşıya kalan endüstrici duruma reaksiyon gösterirken, üretim ve ihracat planlamaları konusunda telaşlı.
Endüstriye yönelik güç kesintilerinin akabinde Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank ve Güç ve Tabi Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, organize sanayi bölgesi liderleri, oda liderleri ve Türkiye ve Odalar Birliği (TOBB) kesim meclisleri ile bir ortaya geldi.
Organize Sanayi Bölgeleri Üst Kuruluşu (OSBÜK) Lideri Memiş Kütükcü, İran’dan Türkiye’ye gelen doğal gazın 10 gün müddetle kesintiye uğramasıyla başlayan elektrik kesintilerinin sanayi üretimini olumsuz etkilediğini bildirdi. Kütükcü, üretimin ve ihracatın artış ivmesi gösterdiği bir periyotta OSB’lerde yaşanan elektrik kesintilerinin sanayicileri zorlamaya devam ettiğinin altını çizdi.
Kütükcü, OSBÜK olarak mevzuyu yakından takip ettiklerini, Türkiye’den birtakım yetkililerin de İran’a giderek sorunu tahlile kavuşturmaya çalıştıklarını aktardı.Öte yandan besin üretcileri kısıtlamalardan muafiyet talep etti.
Türkiye Süt, Et, Besin Sanayicileri ve Üreticileri Birliği (SETBİR) İdare Şurası Lideri İsa Coşkun, doğal gaz ve elektrikte yapılacak kısıntıların süt ve et tedarik zincirinde aksamalara sebep olacağını belirterek bölümün güç kısıntısından muaf tutulmasını talep etti.
FABRİKALAR ŞALTER İNDİRMEYE BAŞLADI
Büyük ölçekli sanayi tesislerinin doğalgaz ve elektrik kullanmasına sınırlama getirilmesini akabinde fabrikalar üretime orta vermeye başladı. Kartonsan ve Ege Sanayi doğalgaz tedariğinde gidilen kısıtlama niçiniyle üretime süreksiz olarak orta verdiğini duyurdu.
Gaz ve elektrik zahmetinin akabinde fabrikalar, Kamuyu Aydınlatma Platformu’na üretime orta verdiklerini bildirmeye başladı. Kartonsan’dan KAP’a yapılan açıklamada, doğalgaz kısıtlaması yapıldığı hatırlatılarak, “ 1 Nolu Karton Üretim Sınırımızda (KM1) dogalgaz tedarik kısıtlaması kaldırılıncaya kadar, 21 Ocak 2022 tarihinden itibaren üretime süreksiz olarak orta verilmiştir” denildi.
Ege Sanayi ise KAP’a yaptığı açıklamada, Ege Hür Bölge’de 25-27 Ocak içinde 48 saat elektrik kesintisi yaşanacağını tarafında bildirim aldıklarını belirterek, “Elektrik kesintisi niçiniyle özgür bölge fabrikamızda üretim yapılamayacaktır” bilgilendirmesini yaptı.
ÜÇ BÖLÜMDE KISITLAMA KALDIRILDI
Türkiye Süt, Et, Besin Sanayicileri ve Üreticileri Birliği (SETBİR) İdare Şurası Lideri İsa Coşkun, doğal gaz ve elektrikte yapılacak kısıntıların süt ve et tedarik zincirinde aksamalara sebep olacağını belirterek dalın güç kısıntısından muaf tutulmasını talep etmişti. BOTAŞ; ilaç, et ve et eserleri ile süt ve süt eserleri üreten işletmeler için doğalgaz kesinti uygulamasını sonlandırdı. BOTAŞ tarafınca üreticilere gönderilen e-posta ile ilaç, et ve et eserleri ile süt ve süt eserleri üreten işletmeler için doğalgaz kesinti uygulamasının sonlandırıldığı bildirildi.
‘ÜRETİM İVMESİNİ OLUMSUZ ETKİLEYECEK’
Organize Sanayi Bölgeleri Üst Kuruluşu (OSBÜK) Lideri Memiş Kütükcü, İran’dan Türkiye’ye gelen doğal gazın 10 gün müddetle kesintiye uğramasıyla başlayan elektrik kesintilerinin sanayi üretimini olumsuz etkilediğini belirtti.
Organize Sanayi Bölgelerinde (OSB) yaşanan elektrik kesintilerine ait yazılı açıklama yapan Kütükçü, ‘’İran doğal gazının ülkemize arzında yaşanan kesintiyle bir arada evvel sanayicilerimize, Boru Çizgileri İle Petrol Taşıma Anonim Şirketi (BOTAŞ) tarafınca doğalgaz kullanması ile ilgili kapasitelerini yüzde 60 ile sonlandırmaları istikametinde bir karar geldi. OSB’ler olarak bu süreci yönetmeye çalışırken, çabucak akabinde Türkiye Elektrik İletim Anonim Şirketi (TEİAŞ) OSB’lerimize ortalama üç günü bulan elektrik kesintileri yapılacağını bildirdi.
OSB’lerimiz şu anda bu süreci yönetmek, sanayicilerimizin üretim kayıplarını minimumda tutmak için olağanüstü çaba gösteriyor. Fakat buna karşın şunu biliyoruz ki, üretimin ve ihracatın ivmelendiği bir periyotta yaşanan elektrik kesintilerinin iktisada ve sanayi üretimine kesinlikle olumsuz bir yansıması olacak. Temennimiz, hasar büyümeden, üretimin daha fazla kesintiye uğramadan bu sorunun çözülmesi yönünde’’ dedi.
KİMİ BÖLÜMLER 3 GÜNLÜK KESİNTİYİ KALDIRAMAZ
Güç kesintilerinin en büyük risk teşkil ettiği dallardan biri cam sanayii. Bölümün değerli isimlerinden Yorglass CEO’su Semavi Yorgancılar, cam endüstrisinin yapısı gereği elektrik ve doğalgaz başta olmak üzere güç kesintilerine mutlaka tahammülü olmadığına dikkat çekerek, cam fabrikalarında yedekleme sistemleri olsa da en çok 48 saatlik bir müddetyi kurtarabileceğini aktardı.
Kimi kesimlerin 3 gün, birtakım bölümlerin bir haftalık güç kesintilerini kaldırabileceğini, fakat birtakım dalların 7/24 çalışması gerektiğini bildirdi. Yorgancılar, burada hükümetin bundan öncelik sırası belirleyip kesintileri buna göre gerçekleştirmesi gerektiğini vurguladı. Yorgancılar, “Bunları kâr korkusuyla söylemiyorum. Bilhassa demirçelik ve cam sanayilerinin hassasiyeti için söylüyorum” dedi.
YALNIZCA AYDINLATMA VE ISITMA İÇİN MÜSAADE VAR
Alınan kararla tüm OSB’lerde aydınlatma ve ısınma emelli kullanılabilecek kadar güç çekimine müsaade verildi. Belirlenen günlerde belirlenen sayının üzerinde güç çeken bölgelerin gücü TEİAŞ tarafınca kesilecek ve cezai yaptırım uygulanacak.
“KRİZ GÖZ NAZARAN GÖRE GELDİ”
BOTAŞ’ın teknik arıza niçiniyle İran’ın gaz veremeyeceğini duyurmasının akabinde, bir epeyce fabrikanın üretimi sekteye uğradı. Dünyaca tanınan güç uzmanı Mehmet Doğan, “Perşembenin gelişi çarşambadan aşikardı, yaşanan düşüncenin temelinde planlama yanlışı var. Daha evvel de bu sorunları yaşıyorduk fakat, hiç bir vakit bu türlü tüm dalları etkileyen bir krizle karşı karşıya kalmamıştık” dedi.
Nasrullah Ayan Youtube kanalında, yaşanan güç krizini pahalandıran Mehmet Doğan “Kışın soğuk geçeceği ve arz kasveti yaşanacağı belirliydi. İran gazı kesmese de bu kriz kaçınılmazdı” dedi. Doğan, Türkiye’nin en son 2016 yılında yaşanan güç krizinden daha sonra birtakım adımlar attığını, depolama tesislerine ve yüzer LNG terminallerine önemli yatırım yaptığını fakat sorunu tam olarak çözemediğini anlattı.
Türkiye arz güvenliği sıkıntılarını daha öncede yaşadı lakin bu krizin nasıl yönetileceğini biliyordu diyen Doğan, ortada dayanılmaz bir planlama kusuru olduğunu vurguladı. Piyasaya sunulacak bir acil durum senaryosu çalışılmaması hüzün verici olduğunu söyleyen Doğan, ‘’2004 yılında yaptığımız çalışma ile bu biçimde bir kesinti olduğunda, acil durumlar için BOTAŞ iletim şebekesi operatörü neyi ne vakit keseceğini önce bildirir. bu türlü şeffaf olursanız sorun olmaz.
Rastgele bir tüketim büyüklüğüne bakmadan, endüstrisine bakmadan pek hayli bölümü kapattılar. Ege bölgesinin LNG santralleri var. Bu bölgede gaz kesintisine gerek yok lakin, hiç bir planlama yapmadan her insanın gazını kıstılar. “Bu durumlara karşı plan yaptınız mı?” diye sorduğumuzda “Biz tüm olasılıkları çalıştık” diyorlar. bu türlü planlama olmaz. Sokaktan birine sorsak, bu biçimde bir durum var ne yapılması lazım, o da “Herkesi kısalım” der. Şu an yapılan da bu’’ sözlerini kullandı.
Yatırım tavsiyesi içermez.