“Uber Files” ismiyle yayımlanan evraklar 2013-2017 içinde 83 bin e-mail ve 1.000’den çok diyalog ispatı içeren 124 bin kayıttan oluşuyor. Türkiye’den de birtakım kayıtların olduğu söz edilen dokümanların bir kısmını The Guardian gazetesine sızdıran eski Uber yöneticisi Mark MacGann şu itirafta bulundu: “İnsanlara palavra sattık”
ABD merkezli ulaşım şirketi Uber’e ilişkin binlerce evrak sızdırıldı. Dokümanlarda Türkiye’nin de ortalarında bulunduğu pek epeyce ülkede Uber’in siyasetçilere erişim için lobi faaliyetleri ismi altında gerçekleştirdiği teşebbüslere dikkat çekildi. Bu evraklara bakılırsa şirket, biroldukça ülkede kurallara uymadan büyümek için kimi üst seviye siyasetçilerden, bakanlardan kapalı dayanak aldı.
“Uber Files” ismiyle yayımlanan Uber dokümanları, 2013-2017 içinde 83 bin e-mail ve 1.000’den çok diyalog delili içeren 124 bin kayıttan oluşuyor. The Guardian ve ICIJ tarafınca yürütülen ve DW Türkçe’nin de ortalarında olduğu 44 medya partneri ile paylaşılan proje üzerinde 29 ülkeden 180’den çok gazeteci araştırma haberde yer aldı.
Son olarak Uber’in 124 binden çok kaydını The Guardian’a sızdıran eski yönetici Mark MacGann, ismini deklare etti. MacGann’in misyonu, Uber’in mahallî maddeleri hiçe sayan agresif global genişlemesinin sonuçlarını yönetmek ve akabinde kanunları bir daha yazarak şirket için daha elverişli bir iş ortamı yaratmak üzere hükümetlere lobi yapmaktı.
Mark MacGann, Uber’in üst seviye yöneticilerinin düzinelerce ülkedeki maddeleri bilerek çiğnediğine ve şirket modelinin şoförlere sağladığı ekonomik yararlar konusunda “insanlara palavra sattığına” inandığı için konuşmaya karar verdiğini söylemiş oldu. MacGann, o devirde Uber’in üst seviye grubunun bir kesimi olduğunu belirterek anlattığı davranışlardan dolayı hatasız olmadığını ve kısmen pişmanlık duyduğunu belirtti.
MacGann’in sızdırdığı dokümanlara nazaran Uber, 2013 ve 2017 yılları içinde kilit siyasetçiler ve lobi çalışmaları üzerinden, bulunduğu yerdeki yasal düzenlemelerin haricinde kalan faaliyetlerini genişletti. Kayıtlar Uber yöneticileri ve kamu vazifelileri içinde 2014’ten 2016’ya kadar kamuya açıklanmamış 100’den çok toplantı yapıldığını ortaya çıkardı.
Uber yöneticilerinin görüştükleri isimler içinde devrin Fransa İktisat Bakanı ve ülkenin şu anki Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un yanı sıra, devrin ABD Lider Yardımcısı Joe Biden, devrin İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu, periyodun İrlanda Başbakanı Enda Kenny ve devrin Estonya Cumhurbaşkanı Toomas Hendrik Ilves de vardı.
MACRON’DAN YARDIM İSTEDİLER
DW Türkçe’nin haberinde aktarılanlara bakılırsa Fransa’da protestolar yükselirken işleri düzeltmek için hükümetten kilit bir müttefike muhtaçlık duyan Uber, siyasetin o devir yükselen yıldızı, Fransa Cumhurbaşkanı seçilen, periyodun İktisat Bakanı Emmanuel Macron’dan yardım istedi.
Belgelere göre Macron, Uber’in kamu siyasetleri yöneticisi Mark MacGann’a yazdığı iletide şöyleki diyordu: “Bunu şahsen araştıracağım. Tüm gerçekleri öğreneyim ve bu akşama kadar karar verelim. Şu anda sakin olalım.” Protestolar sürerken MacGann, Macron’a attığı bildiride “İyi işbirliği” dedi ve ekledi: “Desteğin için teşekkürler.”
MACRON’DAN CEO’YA: İRTİBATTA KALALIM
Uber’in sızdırılan kayıtlarına göre bu, şirketin, Fransa’da soruşturmalarla karşı karşıya kaldığı ve ülkede tutunmaya çalıştığı sırada, üst seviye temsilcileri ile Macron içinde yapılan bir düzineyi aşkın saklı toplantıdan yalnızca bir tanesiydi. Şirket kayıtları, Macron’un bakan olduktan kısa bir süre daha sonra şirketin kurucu ortağı ve o periyodun CEO’su Travis Kalanick ile bir görüşme yaptığını da gösteriyor. Macron, 2014 yılının sonlarında gönderdiği bir bildiride, Kalanick’e “Teşekkürler sevgili Travis” diyerek şöyleki devam ediyordu: “İletişimde kalalım ve bir arada ilerleyelim. En âlâ dileklerimle, Emmanuel.”
BIDEN İLE DAVOS’TA GÖRÜŞME
ABD Lideri Joe Biden da lider yardımcısı olduğu periyotta, kurucu ortak Travis Kalanick ile İsviçre’nin Davos kentindeki 2016 Dünya Ekonomik Forumu sırasında görüştü. Sızan iletilere nazaran Kalanick, Biden görüşmeye geç kalınca sabırsızlandı. bu biçimdelar 39 yaşında olan teşebbüsçü, bir meslektaşına bildiri atarak “Adamlarıma, geç kaldığı her dakikanın benimle geçireceği müddetten bir dakika eksilttiğini söylemesini istedim” dedi.
Biden buluşmak üzere anlaştıkları beş yıldızlı otel odasına vardığında Kalanick, hayli uygun hazırlandığı sunumunu yaptı ve araç çağırma şirketinin kentleri ve insanların çalışma biçimlerini daha güzel hale getirdiğini savundu. Kayıtlara bakılırsa Biden o kadar etkilenmişti ki günün ilerleyen saatlerinde yaptığı açılış konuşmasını, şirketin global tesirini vurgulayacak biçimde değiştirdi.
NETANYAHU DA GÖRÜŞÜLEN İSİMLER ARASINDA
Uber yöneticilerinin görüştükleri isimler içinde devrin İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu, periyodun İrlanda Başbakanı Enda Kenny ve devrin Estonya Cumhurbaşkanı Toomas Hendrik Ilves de vardı.
Sızdırılan toplantı notlarına göre, Hollanda Başbakanı Mark Rutte ise 2016 yılında Uber’in kurucusu Kalanick’e şirketin agresif olarak görüldüğü uyarısı yaptı. Rutte, şirketin artılarını vurgulayarak “İnsanların size olan bakış açısını değiştirin” tavsiyesinde bulunarak şöyleki devam etti: “Bu sizi şirin gösterecek.”
OBAMA’NIN ESKİ YARDIMCILARI İŞE ALINDI
Sızdırılan kayıtlar, Uber yöneticileri ve kamu nazaranvlileri içinde 2014’ten 2016’ya kadar kamuya açıklanmamış 100’den çok toplantı yapıldığını da ortaya çıkardı. Bunların 12’si Avrupa Kurulu temsilcileriyle gerçekleşti. Uber bir kente girmek için siyasi nüfuza gereksinim duyduğunda, eski meslektaşlarına lobi yapmaları için eski hükümet yetkililerini işe aldı. Sızan dokümanlara nazaran şirket, mevcut ya da eski kamu gorevlilerinden sivil toplum ve niyet kuruluşlarına uzanan bin 850’den çok paydaş belirledi. Ayrıyeten devrin ABD Lideri Barack Obama’nın eski yardımcıları da dahil epeyce sayıda eski kamu bakılırsavlisini işe aldı.
PUTİN’E BAĞLI OLİGARKLARLA ÖZEL MUTABAKATLAR YAPILDI
Kayıtlar, Uber yöneticilerinin eski ABD ve İngiltere yetkilileri aracılığıyla Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin’e bağlı oligarklarla da özel muahedeler yaptığını ortaya koydu. Bu oligarklar, Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinin akabinde Batılı hükümetler tarafınca yaptırıma tabi tutuldu. Uber ise ICIJ’e, bugün Uber’de çalışan hiç kimsenin Rus oligarklarla bağlantı kurmadığını vurguladı.
TÜRKİYE’DE KİMLERLE TEMASA GEÇİLDİ?
DW Türkçe’nin incelediği ve aktardığı kayıtlara göre, Uber’in Türkiye’de ruhsatsız araçlarla büyümesi taksicileri ayağa kaldırırken art planda lobi faaliyetleri sürüyordu. Uber, Türkiye’deki varlığını garantilemek için Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a yakın isimleri radarına aldı. Periyodun bakanları Ali Babacan ve Mehmet Şimşek’in Erdoğan’ı ikna etmesi için harekete geçen şirket, birinci vakit içinderda AK Parti kurucularından olan ve bir danışmanlık firması bulunan Cuneyd Zapsu’ya ulaştı. Tüm bu girişimleriden istediği kararı alamadığı tabir edilen Uber yetkililerinin 2015’te ise ABD eski büyükelçisi Namık Tan ve ortağı, devrin Türk Amerikan İşadamları Derneği Lideri Ekim Alptekin ile temaslarda bulundu haberlerde yer aldı.
ALTAYLI YAZILARI UBER’E KARŞI
Bu ortada Uber’in, bu süreçte Türkiye’de medya ile çalışmalar yürüttüğü sav edildi. Teze bakılırsa iç yazışmalara göre teğe bir görüşmeler daha sonrası Hürriyet ve Sabah’ın ortalarında olduğu gazetelere şirket hakkında müspet haberler yaptırıldı.
SOSYAL MEDYADA ÇOCUK HAKLARI İHLALİ
Ocak 2016’daki yazışmalarda gazeteci Fatih Altaylı’nın da iki köşe yazısı kaleme aldığı açıklandı. halbuki Habertürk Muharriri Fatih Altaylı’nın Uber ile ilgili yazılarında Türkiye’de yasa dışı, hukuksuz ve üstelik de vergisiz faaliyet gösterdiği sıkça lisana getiriliyordu.
Yatırım tavsiyesi içermez.
ABD merkezli ulaşım şirketi Uber’e ilişkin binlerce evrak sızdırıldı. Dokümanlarda Türkiye’nin de ortalarında bulunduğu pek epeyce ülkede Uber’in siyasetçilere erişim için lobi faaliyetleri ismi altında gerçekleştirdiği teşebbüslere dikkat çekildi. Bu evraklara bakılırsa şirket, biroldukça ülkede kurallara uymadan büyümek için kimi üst seviye siyasetçilerden, bakanlardan kapalı dayanak aldı.
“Uber Files” ismiyle yayımlanan Uber dokümanları, 2013-2017 içinde 83 bin e-mail ve 1.000’den çok diyalog delili içeren 124 bin kayıttan oluşuyor. The Guardian ve ICIJ tarafınca yürütülen ve DW Türkçe’nin de ortalarında olduğu 44 medya partneri ile paylaşılan proje üzerinde 29 ülkeden 180’den çok gazeteci araştırma haberde yer aldı.
Son olarak Uber’in 124 binden çok kaydını The Guardian’a sızdıran eski yönetici Mark MacGann, ismini deklare etti. MacGann’in misyonu, Uber’in mahallî maddeleri hiçe sayan agresif global genişlemesinin sonuçlarını yönetmek ve akabinde kanunları bir daha yazarak şirket için daha elverişli bir iş ortamı yaratmak üzere hükümetlere lobi yapmaktı.
Mark MacGann, Uber’in üst seviye yöneticilerinin düzinelerce ülkedeki maddeleri bilerek çiğnediğine ve şirket modelinin şoförlere sağladığı ekonomik yararlar konusunda “insanlara palavra sattığına” inandığı için konuşmaya karar verdiğini söylemiş oldu. MacGann, o devirde Uber’in üst seviye grubunun bir kesimi olduğunu belirterek anlattığı davranışlardan dolayı hatasız olmadığını ve kısmen pişmanlık duyduğunu belirtti.
MacGann’in sızdırdığı dokümanlara nazaran Uber, 2013 ve 2017 yılları içinde kilit siyasetçiler ve lobi çalışmaları üzerinden, bulunduğu yerdeki yasal düzenlemelerin haricinde kalan faaliyetlerini genişletti. Kayıtlar Uber yöneticileri ve kamu vazifelileri içinde 2014’ten 2016’ya kadar kamuya açıklanmamış 100’den çok toplantı yapıldığını ortaya çıkardı.
Uber yöneticilerinin görüştükleri isimler içinde devrin Fransa İktisat Bakanı ve ülkenin şu anki Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un yanı sıra, devrin ABD Lider Yardımcısı Joe Biden, devrin İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu, periyodun İrlanda Başbakanı Enda Kenny ve devrin Estonya Cumhurbaşkanı Toomas Hendrik Ilves de vardı.
MACRON’DAN YARDIM İSTEDİLER
DW Türkçe’nin haberinde aktarılanlara bakılırsa Fransa’da protestolar yükselirken işleri düzeltmek için hükümetten kilit bir müttefike muhtaçlık duyan Uber, siyasetin o devir yükselen yıldızı, Fransa Cumhurbaşkanı seçilen, periyodun İktisat Bakanı Emmanuel Macron’dan yardım istedi.
Belgelere göre Macron, Uber’in kamu siyasetleri yöneticisi Mark MacGann’a yazdığı iletide şöyleki diyordu: “Bunu şahsen araştıracağım. Tüm gerçekleri öğreneyim ve bu akşama kadar karar verelim. Şu anda sakin olalım.” Protestolar sürerken MacGann, Macron’a attığı bildiride “İyi işbirliği” dedi ve ekledi: “Desteğin için teşekkürler.”
MACRON’DAN CEO’YA: İRTİBATTA KALALIM
Uber’in sızdırılan kayıtlarına göre bu, şirketin, Fransa’da soruşturmalarla karşı karşıya kaldığı ve ülkede tutunmaya çalıştığı sırada, üst seviye temsilcileri ile Macron içinde yapılan bir düzineyi aşkın saklı toplantıdan yalnızca bir tanesiydi. Şirket kayıtları, Macron’un bakan olduktan kısa bir süre daha sonra şirketin kurucu ortağı ve o periyodun CEO’su Travis Kalanick ile bir görüşme yaptığını da gösteriyor. Macron, 2014 yılının sonlarında gönderdiği bir bildiride, Kalanick’e “Teşekkürler sevgili Travis” diyerek şöyleki devam ediyordu: “İletişimde kalalım ve bir arada ilerleyelim. En âlâ dileklerimle, Emmanuel.”
BIDEN İLE DAVOS’TA GÖRÜŞME
ABD Lideri Joe Biden da lider yardımcısı olduğu periyotta, kurucu ortak Travis Kalanick ile İsviçre’nin Davos kentindeki 2016 Dünya Ekonomik Forumu sırasında görüştü. Sızan iletilere nazaran Kalanick, Biden görüşmeye geç kalınca sabırsızlandı. bu biçimdelar 39 yaşında olan teşebbüsçü, bir meslektaşına bildiri atarak “Adamlarıma, geç kaldığı her dakikanın benimle geçireceği müddetten bir dakika eksilttiğini söylemesini istedim” dedi.
Biden buluşmak üzere anlaştıkları beş yıldızlı otel odasına vardığında Kalanick, hayli uygun hazırlandığı sunumunu yaptı ve araç çağırma şirketinin kentleri ve insanların çalışma biçimlerini daha güzel hale getirdiğini savundu. Kayıtlara bakılırsa Biden o kadar etkilenmişti ki günün ilerleyen saatlerinde yaptığı açılış konuşmasını, şirketin global tesirini vurgulayacak biçimde değiştirdi.
NETANYAHU DA GÖRÜŞÜLEN İSİMLER ARASINDA
Uber yöneticilerinin görüştükleri isimler içinde devrin İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu, periyodun İrlanda Başbakanı Enda Kenny ve devrin Estonya Cumhurbaşkanı Toomas Hendrik Ilves de vardı.
Sızdırılan toplantı notlarına göre, Hollanda Başbakanı Mark Rutte ise 2016 yılında Uber’in kurucusu Kalanick’e şirketin agresif olarak görüldüğü uyarısı yaptı. Rutte, şirketin artılarını vurgulayarak “İnsanların size olan bakış açısını değiştirin” tavsiyesinde bulunarak şöyleki devam etti: “Bu sizi şirin gösterecek.”
OBAMA’NIN ESKİ YARDIMCILARI İŞE ALINDI
Sızdırılan kayıtlar, Uber yöneticileri ve kamu nazaranvlileri içinde 2014’ten 2016’ya kadar kamuya açıklanmamış 100’den çok toplantı yapıldığını da ortaya çıkardı. Bunların 12’si Avrupa Kurulu temsilcileriyle gerçekleşti. Uber bir kente girmek için siyasi nüfuza gereksinim duyduğunda, eski meslektaşlarına lobi yapmaları için eski hükümet yetkililerini işe aldı. Sızan dokümanlara nazaran şirket, mevcut ya da eski kamu gorevlilerinden sivil toplum ve niyet kuruluşlarına uzanan bin 850’den çok paydaş belirledi. Ayrıyeten devrin ABD Lideri Barack Obama’nın eski yardımcıları da dahil epeyce sayıda eski kamu bakılırsavlisini işe aldı.
PUTİN’E BAĞLI OLİGARKLARLA ÖZEL MUTABAKATLAR YAPILDI
Kayıtlar, Uber yöneticilerinin eski ABD ve İngiltere yetkilileri aracılığıyla Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin’e bağlı oligarklarla da özel muahedeler yaptığını ortaya koydu. Bu oligarklar, Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinin akabinde Batılı hükümetler tarafınca yaptırıma tabi tutuldu. Uber ise ICIJ’e, bugün Uber’de çalışan hiç kimsenin Rus oligarklarla bağlantı kurmadığını vurguladı.
TÜRKİYE’DE KİMLERLE TEMASA GEÇİLDİ?
DW Türkçe’nin incelediği ve aktardığı kayıtlara göre, Uber’in Türkiye’de ruhsatsız araçlarla büyümesi taksicileri ayağa kaldırırken art planda lobi faaliyetleri sürüyordu. Uber, Türkiye’deki varlığını garantilemek için Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a yakın isimleri radarına aldı. Periyodun bakanları Ali Babacan ve Mehmet Şimşek’in Erdoğan’ı ikna etmesi için harekete geçen şirket, birinci vakit içinderda AK Parti kurucularından olan ve bir danışmanlık firması bulunan Cuneyd Zapsu’ya ulaştı. Tüm bu girişimleriden istediği kararı alamadığı tabir edilen Uber yetkililerinin 2015’te ise ABD eski büyükelçisi Namık Tan ve ortağı, devrin Türk Amerikan İşadamları Derneği Lideri Ekim Alptekin ile temaslarda bulundu haberlerde yer aldı.
ALTAYLI YAZILARI UBER’E KARŞI
Bu ortada Uber’in, bu süreçte Türkiye’de medya ile çalışmalar yürüttüğü sav edildi. Teze bakılırsa iç yazışmalara göre teğe bir görüşmeler daha sonrası Hürriyet ve Sabah’ın ortalarında olduğu gazetelere şirket hakkında müspet haberler yaptırıldı.
SOSYAL MEDYADA ÇOCUK HAKLARI İHLALİ
Ocak 2016’daki yazışmalarda gazeteci Fatih Altaylı’nın da iki köşe yazısı kaleme aldığı açıklandı. halbuki Habertürk Muharriri Fatih Altaylı’nın Uber ile ilgili yazılarında Türkiye’de yasa dışı, hukuksuz ve üstelik de vergisiz faaliyet gösterdiği sıkça lisana getiriliyordu.
Yatırım tavsiyesi içermez.