2005 yılında özelleştirilen ve 2018’de batık kredileri niçiniyle bankaların eline geçen Türk Telekom’un yüzde 55’lik payı, Türkiye Varlık Fonu (TVF) tarafınca satın alındı.
Sözcü’den Emre Deveci’nin haberine nazaran, İmzalanan mukaveleye bakılırsa, bedelsiz ve borçsuz olarak 2026’da yine kamuya devredilmesi gereken Türk Telekom’un, 1 milyar 650 milyon dolar ödenerek TVF tarafınca satın alınması kamuoyunda birfazlaca soru işaretine niye oldu.
2005 yılında Türk Telekom’un yüzde 55’lik payını Türk bankalarından çektiği kredilerle 6,5 milyar dolara satın alan Lübnanlı Hariri ailesine ilişkin Ojer Telekom (OTAŞ), işlettiği devirde yaklaşık 7 milyar dolarlık temettü almasına karşın kredi borçlarını ödememiş ve 2018’de şirketi alacaklı bankalara devretmişti.
OTAŞ’ın aldığı temettülere karşın borçlarını ödememesi ve Türk Telekom’un kredilerinin uzun müddet yüzdürüldükten daha sonra batık durumuna düşmesi, soruşturma konusu yapılmamıştı.
“ÖZEL BANKALARA ÖRTÜLÜ DESTEK”
Ekonomist Murat Kubilay, TVF’nin satın alma atağını kıymetlendirdi.
AKP’nin yanılgılı bir özelleştirmeyle başlatmış olduğu sürecin şeffaf olmayan bir mutabakatla tamamlandığına dikkat çeken Kubilay, bu atılımın altında yatan muhtemel niçinlerden birini şu sözlerle anlattı:
bu biçimdece Türk Telekom’un ana hissedarı pozisyonundaki 3 büyük bankanın etkinlerinde yeni krediler verilebilmesi için alan açıldı. Yani bir müddetdir kamu bankaları üzerinden iteklenmeye çalışılan, Kredi Garanti Fonu (KGF) ile özel bankaların da iştirakinin sağlandığı kredi finansmanlı büyüme modelinde, gereğince dayanak alınamayan özel bankaların kredi artışı yapmaları için örtülü takviye sağlanmış oldu.”
“BU FİYAT ANLAŞILABİLİR DEĞİL”
“Buna ek olarak yaklaşık 5 yıl daha sonraki evre sürecindeki ihtilafları da, muhtemelen TVF kendi çıkarlarından feragat ederek, çözülmüş oldu” diyen Kubilay, belirlenen 1 milyar 650 milyon dolarlık değerlemeye ait şunları söylemiş oldu:
“TVF ile LYY içindeki fiyat pazarlığının nasıl yapıldığı ise bilinmeyen. Türk Telekom’un yüzde 55’lik payının piyasa pahası yaklaşık 1,3 milyar dolar. Toplu pay zamanlarında bir ölçü prim ödenmesi olağan, fakat devlete aslına bakarsan dönemi gerçekleşecek ve bankaların hiç istemediği bir kurumun alımı yapılırken bu ödeme pek anlaşılabilir değil.”
“BORÇLARI DA KAMUYA AKTARILMIŞ OLDU”
Bir öbür şaşırtan noktanın ise 4 yıl evvel OTAŞ iflas etmesine karşın, devranın süratli bir biçimde şu anda gerçekleşmesi olduğuna işaret eden Kubilay, “Bir ihtimal iktidar değişikliği öncesi tamamlamak istediler. Bu gecikmeli bölüm Türk Telekom’un geleceğini belirginleştirmek yahut gerekli yatırımlar için finansman dayanağını sağlamak için gerçekleştiği tezini çürütüyor” dedi.
aslına bakarsanız TVF’nin de kuvvetli bir sermaye yapısı olmadığı için dış finansman arayışının sürdüğünü hatırlatan Kubilay, “Türk Telekom’un finansal borçları da örtülü olarak büyük ölçüde kamuya aktarılmış oldu” dedi.
HANGİ BANKALARIN ELİNDEYDİ?
Suudi ortaklı Lübnanlı Hariri ailesine ilişkin OTAŞ, özelleştirme için kullandığı kredileri ödemeyerek Türkiye’den çekildi ve alacaklı 32 bankanın kurduğu Levent Yapılandırma İdaresi A.Ş. (LYY) şirketine Türk Telekom’daki yüzde 55’lik payını 2018 yılında devretti.
LYY’de Akbank’ın yüzde 35.6, Garanti Bankası’nın yüzde 22,1, İş Bankası’nın yüzde 11,6, Yapı Kredi’nin yüzde 4,9, Vakıfbank’ın yüzde 4,3, Halkbank’ın yüzde 3,7, Denizbank’ın yüzde 2,6 ve TSKB’nin yüzde 1,6 payı bulunuyordu.
Kalan yüzde 15,3’lük pay de OTAŞ’a kredi veren başka bankalara aitti.
Son durumda, Türk Telekom’un yüzde 60’lık payı TVF’nin, yüzde 25’lik payı Hazine’nin oldu. Kalan yüzde 15’lik pay ise Borsa İstanbul’da süreç görüyor.
TÜRK TELEKOM’UN BORCU NE KADAR?
Türk Telekom’un finansal yapısının bozulmasında, döviz kurlarındaki yükselişle birlikte döviz cinsi kredi yükünün artması olmuştu.
2021 sonu prestijiyle Türk Telekom’un toplam borcu 44,1 milyar TL düzeyinde bulunuyor. Şirketin varlıklarının toplam pahası ise 58,3 milyar TL.
Şirketin 2021’de elde ettiği 5,8 milyar TL’lik net kârın yüzde 55’lik kısmı da LYY’nin sahibi bankalara dağıtılacak.
VARLIK FONU NE DİYOR?
4 yıl daha sonra borçsuz ve bedelsiz olarak devredilmesi gereken ve 2016’dan bu yana yeni alıcı aranmasına karşın satılamayan Türk Telekom’un 2022’de niye satın alınmak istendiğine dair sorulara TVF idaresinden cevap gelmişti.
Ocak 2022’de TBMM Plan ve Bütçe Kurulu’nda yaptığı konuşmada, Türk Telekom’da 2026’da bitecek olan imtiyazla ilgili de karmaşık bir durum olduğunu belirten AKP’li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Bilal Erdoğan’ın okuduğu Kartal Anadolu İmam Hatip Lisesi’nden arkadaşı olan TVF Genel Müdürü Arda Ermut, “Sözleşme yapıldığı ve ihalenin yapıldığı vakitteki hem teknolojik kurallar tıpkı vakitte türel koşullarla şu andakiler birebir değil. örneğin, atıyorum, bir anten ya da vericiyle ilgili bir tanımlama yapılmış, bu biçimde o verici büsbütün bir binayı içeriyormuş, artık küçük bir kutuya dönüşmüş. Bunun altındaki gayrimenkul ve o verici, bunların değerlemesi, bunların hepsi farklı bir duruma dönüşmüş. Yarın, ötürüsıyla tabiri caizse bir ayrım olması gerektiğinde kimde, neyin kalacağı ve bununla ilgili önemli bir hukuksal savaş vermek durumunda kalacağı, tarafların bir durumu ortaya çıkma riski vardı. ötürüsıyla, şirketin de bundan doğan, takdir edersiniz, epeyce makus etkilenme ihtimali var 2026 geldiği zaman” demişti.
Ermut’un işaret ettiği bir öteki münasebet ise, bankaların az müddet kalması niçiniyle muhtaçlık duyulan altyapı yatırımlarını yapmak istememesi olmuştu.
Ermut şu sözleri kullanmıştı:
Türk Telekom’un bilhassa fiber altyapıdaki dominant durumu niçiniyle orada hâkim bir durum var ve bankalar -sizin de belirttiğiniz gibi- 2026’da imtiyazın bir kısmı, faaliyetlerin değerli bir kısmını içeren bu imtiyaz biteceği için de kendi bakış açıları açısından bu yatırımı yapmayı mantıklı bulmadıkları için devamlı telekom dalında aslında o hepimizin tenkit ya da şikâyet etmek durumunda kaldığı, internet yavaşlığı olsun, başka bahisler olsun, durumu ortaya çıkıyor.
KARTAL İMAM HATİP MEZUNLARI HER YERDE
Birfazlaca kamu kurumunun yöneticisi de Kartal Anadolu İmam Hatip Lisesi mezunu. AKP iktidarıyla birlikte Bilal Erdoğan’ın arkadaşları ve bu okulun mezunları devletin çeşitli kademelerinde süratle yükselmeye başladı. 2019 yılında da ülkenin en büyük havayolu şirketi olan THY’nin idaresindeki 80’e yakın ismin, Kartal Anadolu İmam Hatip Lisesi mezunu olduğu ortaya çıkmıştı.
1980 yılında Karaman’da doğan Selim Arda Ermut, Boğaziçi Üniversitesi Siyaset Bilimi ve Milletlerarası Alakalar kısmından 2004 yılında mezun oldu ve 2005 yılında İstanbul’da Başbakanlık Basın ve Halkla Bağlar Müşaviri olarak mesleğine başladı.
2004 yılında lisans eğitimini tamamlayan Salim Arda Ermut, 2005 yılında İstanbul’da Başbakanlık Basın ve Halkla Bağlar Müşavirliği misyonuna atandı.
Mesleğine Başbakanlık bünyesinde kurulan Türkiye Yatırım Takviye ve Tanıtım Ajansı’nda devam eden Salim Arda Ermut, 2007 yılında burada Uzman Yardımcısı olarak nazaranv alırken, kurum ortasında tüm orta durumlarda misyon almasının akabinde evvel Daire Başkanlığı bakılırsavine, 2015 yılında da Başkanlığa atandı.
Cumhurbaşkanlığı hükümet sistemine geçiş sürecinde Yatırım Ofisinin Cumhurbaşkanlığı bünyesinde pozisyonlandırılması çalışmalarını yürüttü ve 2018 yılında Ofis Başkanlığına getirildi.
Arda Ermut Cumhurbaşkanlığı Yatırım Ofisi Başkanlığı nazaranvini Şubat 2020 yardımcısı Ahmet Burak Dağlıoğlu’na bıraktı.
Eylül 2018’den bu yana Türkiye Devlet Varlık Fonu’nda Genel Müdürlüğü ve İdare Heyeti Üyeliği bakılırsavine devam eden Ermut, bu nazaranvinden 2020 Kasım ayında ayrılmıştı.
Yatırım tavsiyesi içermez.
Sözcü’den Emre Deveci’nin haberine nazaran, İmzalanan mukaveleye bakılırsa, bedelsiz ve borçsuz olarak 2026’da yine kamuya devredilmesi gereken Türk Telekom’un, 1 milyar 650 milyon dolar ödenerek TVF tarafınca satın alınması kamuoyunda birfazlaca soru işaretine niye oldu.
2005 yılında Türk Telekom’un yüzde 55’lik payını Türk bankalarından çektiği kredilerle 6,5 milyar dolara satın alan Lübnanlı Hariri ailesine ilişkin Ojer Telekom (OTAŞ), işlettiği devirde yaklaşık 7 milyar dolarlık temettü almasına karşın kredi borçlarını ödememiş ve 2018’de şirketi alacaklı bankalara devretmişti.
OTAŞ’ın aldığı temettülere karşın borçlarını ödememesi ve Türk Telekom’un kredilerinin uzun müddet yüzdürüldükten daha sonra batık durumuna düşmesi, soruşturma konusu yapılmamıştı.
“ÖZEL BANKALARA ÖRTÜLÜ DESTEK”
Ekonomist Murat Kubilay, TVF’nin satın alma atağını kıymetlendirdi.
AKP’nin yanılgılı bir özelleştirmeyle başlatmış olduğu sürecin şeffaf olmayan bir mutabakatla tamamlandığına dikkat çeken Kubilay, bu atılımın altında yatan muhtemel niçinlerden birini şu sözlerle anlattı:
bu biçimdece Türk Telekom’un ana hissedarı pozisyonundaki 3 büyük bankanın etkinlerinde yeni krediler verilebilmesi için alan açıldı. Yani bir müddetdir kamu bankaları üzerinden iteklenmeye çalışılan, Kredi Garanti Fonu (KGF) ile özel bankaların da iştirakinin sağlandığı kredi finansmanlı büyüme modelinde, gereğince dayanak alınamayan özel bankaların kredi artışı yapmaları için örtülü takviye sağlanmış oldu.”
“BU FİYAT ANLAŞILABİLİR DEĞİL”
“Buna ek olarak yaklaşık 5 yıl daha sonraki evre sürecindeki ihtilafları da, muhtemelen TVF kendi çıkarlarından feragat ederek, çözülmüş oldu” diyen Kubilay, belirlenen 1 milyar 650 milyon dolarlık değerlemeye ait şunları söylemiş oldu:
“TVF ile LYY içindeki fiyat pazarlığının nasıl yapıldığı ise bilinmeyen. Türk Telekom’un yüzde 55’lik payının piyasa pahası yaklaşık 1,3 milyar dolar. Toplu pay zamanlarında bir ölçü prim ödenmesi olağan, fakat devlete aslına bakarsan dönemi gerçekleşecek ve bankaların hiç istemediği bir kurumun alımı yapılırken bu ödeme pek anlaşılabilir değil.”
“BORÇLARI DA KAMUYA AKTARILMIŞ OLDU”
Bir öbür şaşırtan noktanın ise 4 yıl evvel OTAŞ iflas etmesine karşın, devranın süratli bir biçimde şu anda gerçekleşmesi olduğuna işaret eden Kubilay, “Bir ihtimal iktidar değişikliği öncesi tamamlamak istediler. Bu gecikmeli bölüm Türk Telekom’un geleceğini belirginleştirmek yahut gerekli yatırımlar için finansman dayanağını sağlamak için gerçekleştiği tezini çürütüyor” dedi.
aslına bakarsanız TVF’nin de kuvvetli bir sermaye yapısı olmadığı için dış finansman arayışının sürdüğünü hatırlatan Kubilay, “Türk Telekom’un finansal borçları da örtülü olarak büyük ölçüde kamuya aktarılmış oldu” dedi.
HANGİ BANKALARIN ELİNDEYDİ?
Suudi ortaklı Lübnanlı Hariri ailesine ilişkin OTAŞ, özelleştirme için kullandığı kredileri ödemeyerek Türkiye’den çekildi ve alacaklı 32 bankanın kurduğu Levent Yapılandırma İdaresi A.Ş. (LYY) şirketine Türk Telekom’daki yüzde 55’lik payını 2018 yılında devretti.
LYY’de Akbank’ın yüzde 35.6, Garanti Bankası’nın yüzde 22,1, İş Bankası’nın yüzde 11,6, Yapı Kredi’nin yüzde 4,9, Vakıfbank’ın yüzde 4,3, Halkbank’ın yüzde 3,7, Denizbank’ın yüzde 2,6 ve TSKB’nin yüzde 1,6 payı bulunuyordu.
Kalan yüzde 15,3’lük pay de OTAŞ’a kredi veren başka bankalara aitti.
Son durumda, Türk Telekom’un yüzde 60’lık payı TVF’nin, yüzde 25’lik payı Hazine’nin oldu. Kalan yüzde 15’lik pay ise Borsa İstanbul’da süreç görüyor.
TÜRK TELEKOM’UN BORCU NE KADAR?
Türk Telekom’un finansal yapısının bozulmasında, döviz kurlarındaki yükselişle birlikte döviz cinsi kredi yükünün artması olmuştu.
2021 sonu prestijiyle Türk Telekom’un toplam borcu 44,1 milyar TL düzeyinde bulunuyor. Şirketin varlıklarının toplam pahası ise 58,3 milyar TL.
Şirketin 2021’de elde ettiği 5,8 milyar TL’lik net kârın yüzde 55’lik kısmı da LYY’nin sahibi bankalara dağıtılacak.
VARLIK FONU NE DİYOR?
4 yıl daha sonra borçsuz ve bedelsiz olarak devredilmesi gereken ve 2016’dan bu yana yeni alıcı aranmasına karşın satılamayan Türk Telekom’un 2022’de niye satın alınmak istendiğine dair sorulara TVF idaresinden cevap gelmişti.
Ocak 2022’de TBMM Plan ve Bütçe Kurulu’nda yaptığı konuşmada, Türk Telekom’da 2026’da bitecek olan imtiyazla ilgili de karmaşık bir durum olduğunu belirten AKP’li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Bilal Erdoğan’ın okuduğu Kartal Anadolu İmam Hatip Lisesi’nden arkadaşı olan TVF Genel Müdürü Arda Ermut, “Sözleşme yapıldığı ve ihalenin yapıldığı vakitteki hem teknolojik kurallar tıpkı vakitte türel koşullarla şu andakiler birebir değil. örneğin, atıyorum, bir anten ya da vericiyle ilgili bir tanımlama yapılmış, bu biçimde o verici büsbütün bir binayı içeriyormuş, artık küçük bir kutuya dönüşmüş. Bunun altındaki gayrimenkul ve o verici, bunların değerlemesi, bunların hepsi farklı bir duruma dönüşmüş. Yarın, ötürüsıyla tabiri caizse bir ayrım olması gerektiğinde kimde, neyin kalacağı ve bununla ilgili önemli bir hukuksal savaş vermek durumunda kalacağı, tarafların bir durumu ortaya çıkma riski vardı. ötürüsıyla, şirketin de bundan doğan, takdir edersiniz, epeyce makus etkilenme ihtimali var 2026 geldiği zaman” demişti.
Ermut’un işaret ettiği bir öteki münasebet ise, bankaların az müddet kalması niçiniyle muhtaçlık duyulan altyapı yatırımlarını yapmak istememesi olmuştu.
Ermut şu sözleri kullanmıştı:
Türk Telekom’un bilhassa fiber altyapıdaki dominant durumu niçiniyle orada hâkim bir durum var ve bankalar -sizin de belirttiğiniz gibi- 2026’da imtiyazın bir kısmı, faaliyetlerin değerli bir kısmını içeren bu imtiyaz biteceği için de kendi bakış açıları açısından bu yatırımı yapmayı mantıklı bulmadıkları için devamlı telekom dalında aslında o hepimizin tenkit ya da şikâyet etmek durumunda kaldığı, internet yavaşlığı olsun, başka bahisler olsun, durumu ortaya çıkıyor.
KARTAL İMAM HATİP MEZUNLARI HER YERDE
Birfazlaca kamu kurumunun yöneticisi de Kartal Anadolu İmam Hatip Lisesi mezunu. AKP iktidarıyla birlikte Bilal Erdoğan’ın arkadaşları ve bu okulun mezunları devletin çeşitli kademelerinde süratle yükselmeye başladı. 2019 yılında da ülkenin en büyük havayolu şirketi olan THY’nin idaresindeki 80’e yakın ismin, Kartal Anadolu İmam Hatip Lisesi mezunu olduğu ortaya çıkmıştı.
1980 yılında Karaman’da doğan Selim Arda Ermut, Boğaziçi Üniversitesi Siyaset Bilimi ve Milletlerarası Alakalar kısmından 2004 yılında mezun oldu ve 2005 yılında İstanbul’da Başbakanlık Basın ve Halkla Bağlar Müşaviri olarak mesleğine başladı.
2004 yılında lisans eğitimini tamamlayan Salim Arda Ermut, 2005 yılında İstanbul’da Başbakanlık Basın ve Halkla Bağlar Müşavirliği misyonuna atandı.
Mesleğine Başbakanlık bünyesinde kurulan Türkiye Yatırım Takviye ve Tanıtım Ajansı’nda devam eden Salim Arda Ermut, 2007 yılında burada Uzman Yardımcısı olarak nazaranv alırken, kurum ortasında tüm orta durumlarda misyon almasının akabinde evvel Daire Başkanlığı bakılırsavine, 2015 yılında da Başkanlığa atandı.
Cumhurbaşkanlığı hükümet sistemine geçiş sürecinde Yatırım Ofisinin Cumhurbaşkanlığı bünyesinde pozisyonlandırılması çalışmalarını yürüttü ve 2018 yılında Ofis Başkanlığına getirildi.
Arda Ermut Cumhurbaşkanlığı Yatırım Ofisi Başkanlığı nazaranvini Şubat 2020 yardımcısı Ahmet Burak Dağlıoğlu’na bıraktı.
Eylül 2018’den bu yana Türkiye Devlet Varlık Fonu’nda Genel Müdürlüğü ve İdare Heyeti Üyeliği bakılırsavine devam eden Ermut, bu nazaranvinden 2020 Kasım ayında ayrılmıştı.
Yatırım tavsiyesi içermez.