Türkiye Varlık Fonu (TVF) Türk Telekom’u niye aldı? 2026’da şirket parasız devlete mi geçecekti? Bundan daha sonra yol haritası ne olacak?
Fonun Genel Müdürü ve İdare Heyeti Üyesi Arda Ermut, Sabah’tan Dilek Güngör’e konuştu. İşte açıklamaları…
Bu operasyona niye gerek duyuldu?
Birinci telekomünikasyon şirketleri piyasaya çıktığında taşınabilir taraf popülerdi. Lakin daha sonra değişen teknolojiyle sağlıklı irtibat için internet altyapısının daha değerli olduğu ortaya çıktı. ötürüsıyla Türk Telekom’un kıymeti daha da arttı. Şirketin uzun vadeli fiber altyapı yatırımlarının devamı için de idareyle ilgili sıkıntılarının olmaması, önünü nazaranbilmesi gerekiyordu. Şirket için yeni bir sayfa açılıyor. Ülkemiz ismine muvaffakiyet kıssası yazılacak.
PARASIZ BÖLÜM ALGISI YANLIŞ
Pekala eleştirilen nokta 2026’da bir kuruş ödenmeden devlete geçeceği söylenen şirkete 1.6 milyar dolar verilmesi konusu… 2026’da bitecek olan ne?
İmtiyaz bitmiş olduğinde şirketin bedavaya devrolacağı algısı gerçek değil. 2026’da ücretsiz kamuya geçecek şirket yok, biten bir imtiyaz var. Şirket ile o periyot Türk Telekomünikasyon Kurumu (14 Kasım 2005) bir imtiyaz mukavelesi imzaladı. Bu kontratla, 28 Şubat 2001 tarihinden itibaren 25 yıllığına, her türlü telekomünikasyon hizmetinin sağlanması, gerekli tesislerin kurulması, bunların öbür lisanslı operatörler tarafınca kullanılması, telekomünikasyon hizmetlerinin pazarlanması ve tedariki hakları sunuldu. İmtiyaz kontratı 28 Şubat 2026’da bitiyor. Şirketin kontrat dolmasından 1 yıl evvel BTK’ya başvurup, uzatma talep etme hakkı var. Şirketin şu anda birfazlaca alanda iştirakleri, mobilde yüzde 30 pazar hissesi, 52 milyon müşterisi bulunuyor. Bunlar berbat senaryoda imtiyaz uzamazsa bile şirkette kalmaya devam edecek. İmtiyaz bittiğinde teknoloji değiştiği için tam olarak neyin kapsama girdiği aşikâr değildi. Yani altyapının modülü nedir?
Teknolojik altyapının bir daha düzenlenmesi gerekiyor. Artık santral söylemiş olduğiniz şey kutuya dönüştü. O kutu mu imtiyaza giriyor, yoksa onun bulunduğu bina mı? Bankalar paylarını satmak için memleketler arası kuruluşlara yetki vermişti. Orada satış olsa öbür birisi bu altyapının tamamını kullanmak isteyecek, başka operatörlerde mağduriyetler oluşacaktı. ötürüsıyla kamu malının korunması ismine kamu sorumluluğuyla hareket etmek gerekiyordu. TVF’nin satın almasıyla yatırımlar hızlanacak. Sayın Cumhurbaşkanımızın başkanlığında idare heyetimizin bu hususta vizyon ve iradesini ortaya koyması bu kıymetli adımın atılmasını mümkün kıldı.
İmtiyaz uzatılır mı?
Benim görüşüm hiç beklemeden şirketin önünün açılması. İmtiyazın uzatılması Hazine’ye de şirketin kıymetine de katkı sağlar.
BEN İŞADAMI OLSAM BU ŞİRKETİ ALIRDIM
Türk Telekom operasyonu için yanlışsız vakit mıydı?
Bir adım atılacaksa en yanlışsız zamandayız. Değerleme belirlenirken, kendi stratejik planlarımız çerçevesinde yaptığımız çalışmanın yanı sıra memleketler arası firmaların değerleme çalışmalarından da yararlandık. En makûs senaryoda yani imtiyazın devam etmediği durumda bile aldığımız varlığın kıymeti ödediğimiz fiyatın epeyce daha üstünde. Şirket esasen halka açık, imtiyazı uzatıp ikincil halka arz planlanıyor, blok satış üzere bir plan yok. İkincil halka arzla yabancı yatırımcının ilgisini çekeceğini düşünüyoruz. İki sene ortasında yatırımları hızlandırıp, şirkette katma kıymeti oluşturduğumuz bir senaryodan baktığınızda hiç bir biçimde en ufak bir kaygımız olmayan bir satın almaydı. Ben bugün bir işadamı olsam, ‘1.6 milyar dolara bu şirketi alır mıydınız’ diye sorsanız, karşılığım ‘korkmadan alırdım’ olurdu.
HİÇBİR VARLIK TEMLİK EDİLMEDİ
Kredinin vadesi 6 yıl mı?
Krediyi yüklü olarak LYY Telekomünikasyon şirketinin ortağı olan bankalar sağlayacak. Birinci 2 sene ödemesiz, toplam 6 yıl vadeyle alınacak. Bu krediyi alırken Varlık Fonu’nun rastgele bir varlığını temlik etmeyeceğiz. Satın alma sürecinin finansmanı için öz kaynaklardan kullanılacak fiyat 50 milyon dolar. Kalan bedel dış kaynak olarak temin edilecek. Bankalar hiç bir teminat istemeyerek, Türkiye ve Türk Telekom’a inançlarını bir defa daha gösterdiler.
YABANCILAR GELMEK İSTİYOR
Merkezini buraya taşımak isteyen yabancı yatırımcı var mı?
İstanbul artık yalnızca Türkiye’nin değil bölgenin kıymetli finans merkezi olma yolunda süratle ilerliyor. Finans ve yatırımlar konusunda Türkiye’de kalıcı bir ekosistem oluşuyor. Türkiye’nin yabancı yatırımcılar açısından bir avantajı daha var. Yetişmiş insan gücü… Biroldukca yatırımcı ‘Siz açtığınız an ben bütün operasyonlarımı buraya taşırım’ diyor. Zira, emsal bir finans merkezinde çalışacak profesyonel bulamadığı için expat (gurbetçi) çalıştırmak durumunda kalıyor.
Kiralamalar başladı mı?
İFM projesinin toplam yatırım maliyetinin 12.2 milyar TL olması öngörülüyor. Bugüne kadar toplam 7.7 milyar TL yatırım yapıldı. Proje alanı 3.4 milyon metrekare. Kiralanabilir ofis alanı 1.4 milyon metrekare. Bu kiralamalar İFM’ye gelir sağlayacak. Şu anda ön talepler toplanıyor. Lokal yatırımcılardan önemli bir talep var.
ABU DABI İLE ORTAK FON
Abu Dabi Kalkınma Holdingi (ADQ) ile TVF içinde mutabakat neyi içeriyor?
Limanlar ve güç mevzularında süratli ilerleyebilme bahtımız var. Mülkiyeti bizde bulunan İzmir Limanı’nda ve devletimizin epeyce değer verdiği Çandarlı Projesi’nde bir arada çalışıp ülkemiz için katma pahalı bir projeye dönüştürebilirsek, memleketler arası direkt yatırımlar açısından da stratejik bir atılım olabilir. Ayrıyeten Afrika’da birlikte maden yatırımı yapılması üzere kanılar de var. 250 milyon dolarlık teknoloji fonu kurmuştuk. Katma pahalı, yeni iktisadın önde gelen alanlarında ülkemizdeki ekosistemdeki boşluğu dolduracak yatırımlar amaçlıyoruz. Onlarla da ortak bir fon kuracağız.
Adana Ceyhan’daki petrokimya projesi de bu alanlardan biri olabilir mi?
ÇED çalışmaları sürüyor. Bizim bölgede çalışma yapmamız özel dalı de hareketlendirdi. Potansiyel bir ortak olduğunda bu yatırımı çabucak yapılabilecek düzeyde oluruz.
İŞTİRAK SİGORTALARI BİRLEŞİYOR
İstanbul Finans Merkezi’nde (İFM) haziranda taşınma tamamlanıyor mu?
Teşviklere ait olarak hazırlanan kanun Meclis’ten geçmek üzere. Cumhurbaşkanımız başkanlığında bir uyum toplantısı ve lansman yapılacak. Haziranda takvime bakılırsa bitirmek istiyoruz. Lakin kurumların taşınma takvimi bizden bağımsız gelişecek. Biz finansal piyasaların gelişmesi için de çalışıyoruz. Türkiye Sigorta’da kamu bankalarına ilişkin sigorta şirketlerini birleştirme sürecini tamamladık. Artık iştirak sigortacılığına adım atıyoruz. Piyasada lisansı olan şirketi satın alma sürecini tamamladık. Türkiye İştirak Sigorta ve Türkiye İştirak Hayat Sigorta ismiyle hizmet vermeye başlayacağız.
İKİNCİL HALKA ARZ PLANLIYORUZ
Halka arzlar dediniz. Türk Telekom’un ikincil halka arzı için başınızda bir takvim var mı?
Kamu olarak artık Türk Telekom’un yüzde 86.68’ine sahibiz. Önümüzde halka arz için değerli bir marjımız var. Bu pahası halkımızla paylaşmak istiyoruz.
Bu durumda anladığım bir daha bir blok satış düşünülmüyor…
Satış üzere bir plan yok. Lakin halka arzlarda direkt yabancı yatırımın hissesinin önünü kapatmıyoruz. Şirketin ilerleyen devirlerde yabancı yatırımcılarla ortak diğer ülkelerde operasyonlara girme fırsatı olabilir. Buradaki teknoloji yatırımlarını tahminen muadil memleketler arası firmalarla yapabilir.
Yatırım tavsiyesi içermez.
Fonun Genel Müdürü ve İdare Heyeti Üyesi Arda Ermut, Sabah’tan Dilek Güngör’e konuştu. İşte açıklamaları…
Bu operasyona niye gerek duyuldu?
Birinci telekomünikasyon şirketleri piyasaya çıktığında taşınabilir taraf popülerdi. Lakin daha sonra değişen teknolojiyle sağlıklı irtibat için internet altyapısının daha değerli olduğu ortaya çıktı. ötürüsıyla Türk Telekom’un kıymeti daha da arttı. Şirketin uzun vadeli fiber altyapı yatırımlarının devamı için de idareyle ilgili sıkıntılarının olmaması, önünü nazaranbilmesi gerekiyordu. Şirket için yeni bir sayfa açılıyor. Ülkemiz ismine muvaffakiyet kıssası yazılacak.
PARASIZ BÖLÜM ALGISI YANLIŞ
Pekala eleştirilen nokta 2026’da bir kuruş ödenmeden devlete geçeceği söylenen şirkete 1.6 milyar dolar verilmesi konusu… 2026’da bitecek olan ne?
İmtiyaz bitmiş olduğinde şirketin bedavaya devrolacağı algısı gerçek değil. 2026’da ücretsiz kamuya geçecek şirket yok, biten bir imtiyaz var. Şirket ile o periyot Türk Telekomünikasyon Kurumu (14 Kasım 2005) bir imtiyaz mukavelesi imzaladı. Bu kontratla, 28 Şubat 2001 tarihinden itibaren 25 yıllığına, her türlü telekomünikasyon hizmetinin sağlanması, gerekli tesislerin kurulması, bunların öbür lisanslı operatörler tarafınca kullanılması, telekomünikasyon hizmetlerinin pazarlanması ve tedariki hakları sunuldu. İmtiyaz kontratı 28 Şubat 2026’da bitiyor. Şirketin kontrat dolmasından 1 yıl evvel BTK’ya başvurup, uzatma talep etme hakkı var. Şirketin şu anda birfazlaca alanda iştirakleri, mobilde yüzde 30 pazar hissesi, 52 milyon müşterisi bulunuyor. Bunlar berbat senaryoda imtiyaz uzamazsa bile şirkette kalmaya devam edecek. İmtiyaz bittiğinde teknoloji değiştiği için tam olarak neyin kapsama girdiği aşikâr değildi. Yani altyapının modülü nedir?
Teknolojik altyapının bir daha düzenlenmesi gerekiyor. Artık santral söylemiş olduğiniz şey kutuya dönüştü. O kutu mu imtiyaza giriyor, yoksa onun bulunduğu bina mı? Bankalar paylarını satmak için memleketler arası kuruluşlara yetki vermişti. Orada satış olsa öbür birisi bu altyapının tamamını kullanmak isteyecek, başka operatörlerde mağduriyetler oluşacaktı. ötürüsıyla kamu malının korunması ismine kamu sorumluluğuyla hareket etmek gerekiyordu. TVF’nin satın almasıyla yatırımlar hızlanacak. Sayın Cumhurbaşkanımızın başkanlığında idare heyetimizin bu hususta vizyon ve iradesini ortaya koyması bu kıymetli adımın atılmasını mümkün kıldı.
İmtiyaz uzatılır mı?
Benim görüşüm hiç beklemeden şirketin önünün açılması. İmtiyazın uzatılması Hazine’ye de şirketin kıymetine de katkı sağlar.
BEN İŞADAMI OLSAM BU ŞİRKETİ ALIRDIM
Türk Telekom operasyonu için yanlışsız vakit mıydı?
Bir adım atılacaksa en yanlışsız zamandayız. Değerleme belirlenirken, kendi stratejik planlarımız çerçevesinde yaptığımız çalışmanın yanı sıra memleketler arası firmaların değerleme çalışmalarından da yararlandık. En makûs senaryoda yani imtiyazın devam etmediği durumda bile aldığımız varlığın kıymeti ödediğimiz fiyatın epeyce daha üstünde. Şirket esasen halka açık, imtiyazı uzatıp ikincil halka arz planlanıyor, blok satış üzere bir plan yok. İkincil halka arzla yabancı yatırımcının ilgisini çekeceğini düşünüyoruz. İki sene ortasında yatırımları hızlandırıp, şirkette katma kıymeti oluşturduğumuz bir senaryodan baktığınızda hiç bir biçimde en ufak bir kaygımız olmayan bir satın almaydı. Ben bugün bir işadamı olsam, ‘1.6 milyar dolara bu şirketi alır mıydınız’ diye sorsanız, karşılığım ‘korkmadan alırdım’ olurdu.
HİÇBİR VARLIK TEMLİK EDİLMEDİ
Kredinin vadesi 6 yıl mı?
Krediyi yüklü olarak LYY Telekomünikasyon şirketinin ortağı olan bankalar sağlayacak. Birinci 2 sene ödemesiz, toplam 6 yıl vadeyle alınacak. Bu krediyi alırken Varlık Fonu’nun rastgele bir varlığını temlik etmeyeceğiz. Satın alma sürecinin finansmanı için öz kaynaklardan kullanılacak fiyat 50 milyon dolar. Kalan bedel dış kaynak olarak temin edilecek. Bankalar hiç bir teminat istemeyerek, Türkiye ve Türk Telekom’a inançlarını bir defa daha gösterdiler.
YABANCILAR GELMEK İSTİYOR
Merkezini buraya taşımak isteyen yabancı yatırımcı var mı?
İstanbul artık yalnızca Türkiye’nin değil bölgenin kıymetli finans merkezi olma yolunda süratle ilerliyor. Finans ve yatırımlar konusunda Türkiye’de kalıcı bir ekosistem oluşuyor. Türkiye’nin yabancı yatırımcılar açısından bir avantajı daha var. Yetişmiş insan gücü… Biroldukca yatırımcı ‘Siz açtığınız an ben bütün operasyonlarımı buraya taşırım’ diyor. Zira, emsal bir finans merkezinde çalışacak profesyonel bulamadığı için expat (gurbetçi) çalıştırmak durumunda kalıyor.
Kiralamalar başladı mı?
İFM projesinin toplam yatırım maliyetinin 12.2 milyar TL olması öngörülüyor. Bugüne kadar toplam 7.7 milyar TL yatırım yapıldı. Proje alanı 3.4 milyon metrekare. Kiralanabilir ofis alanı 1.4 milyon metrekare. Bu kiralamalar İFM’ye gelir sağlayacak. Şu anda ön talepler toplanıyor. Lokal yatırımcılardan önemli bir talep var.
ABU DABI İLE ORTAK FON
Abu Dabi Kalkınma Holdingi (ADQ) ile TVF içinde mutabakat neyi içeriyor?
Limanlar ve güç mevzularında süratli ilerleyebilme bahtımız var. Mülkiyeti bizde bulunan İzmir Limanı’nda ve devletimizin epeyce değer verdiği Çandarlı Projesi’nde bir arada çalışıp ülkemiz için katma pahalı bir projeye dönüştürebilirsek, memleketler arası direkt yatırımlar açısından da stratejik bir atılım olabilir. Ayrıyeten Afrika’da birlikte maden yatırımı yapılması üzere kanılar de var. 250 milyon dolarlık teknoloji fonu kurmuştuk. Katma pahalı, yeni iktisadın önde gelen alanlarında ülkemizdeki ekosistemdeki boşluğu dolduracak yatırımlar amaçlıyoruz. Onlarla da ortak bir fon kuracağız.
Adana Ceyhan’daki petrokimya projesi de bu alanlardan biri olabilir mi?
ÇED çalışmaları sürüyor. Bizim bölgede çalışma yapmamız özel dalı de hareketlendirdi. Potansiyel bir ortak olduğunda bu yatırımı çabucak yapılabilecek düzeyde oluruz.
İŞTİRAK SİGORTALARI BİRLEŞİYOR
İstanbul Finans Merkezi’nde (İFM) haziranda taşınma tamamlanıyor mu?
Teşviklere ait olarak hazırlanan kanun Meclis’ten geçmek üzere. Cumhurbaşkanımız başkanlığında bir uyum toplantısı ve lansman yapılacak. Haziranda takvime bakılırsa bitirmek istiyoruz. Lakin kurumların taşınma takvimi bizden bağımsız gelişecek. Biz finansal piyasaların gelişmesi için de çalışıyoruz. Türkiye Sigorta’da kamu bankalarına ilişkin sigorta şirketlerini birleştirme sürecini tamamladık. Artık iştirak sigortacılığına adım atıyoruz. Piyasada lisansı olan şirketi satın alma sürecini tamamladık. Türkiye İştirak Sigorta ve Türkiye İştirak Hayat Sigorta ismiyle hizmet vermeye başlayacağız.
İKİNCİL HALKA ARZ PLANLIYORUZ
Halka arzlar dediniz. Türk Telekom’un ikincil halka arzı için başınızda bir takvim var mı?
Kamu olarak artık Türk Telekom’un yüzde 86.68’ine sahibiz. Önümüzde halka arz için değerli bir marjımız var. Bu pahası halkımızla paylaşmak istiyoruz.
Bu durumda anladığım bir daha bir blok satış düşünülmüyor…
Satış üzere bir plan yok. Lakin halka arzlarda direkt yabancı yatırımın hissesinin önünü kapatmıyoruz. Şirketin ilerleyen devirlerde yabancı yatırımcılarla ortak diğer ülkelerde operasyonlara girme fırsatı olabilir. Buradaki teknoloji yatırımlarını tahminen muadil memleketler arası firmalarla yapabilir.
Yatırım tavsiyesi içermez.