Türkiye iktisadı. için 50 milyar dolarlık risk

Mihriban

Global Mod
Global Mod
Rusya ile Ukrayna’daki savaş, sonu belirli olmayan bir istikamette ilerliyor. Savaş, vefat demek, yıkım demek… Dünyadaki yeni güç arbedesinde en kıymetli silah iktisat. Rusya’ya karşı alınan yaptırım kararları da ülkeyi topla tüfekle değil, ekonomik olarak çökertmeye odaklı.

Cumhuriyet’ten Jale Özgentürk’ün yazısına nazaran savaşın en ağır faturalarından biri de Türkiye’ye çıkacak. Daha bir hafta oldu fakat hesap şimdiden kabarmaya başladı.


Üstelik, iktisatta “Faiz niye, enflasyon sonuç” tezini kanıtlamak için üretilen Türkiye modeli denemelerinin tam ortasında yakalandık savaşa…

Bu tezin başarısız olduğu dün açıklanan enflasyon sayılarıyla ortada. Savaşın çıkaracağı faturayla TÜİK’e nazaran yüzde 54.44, ENAG’a nazaran yüzde 123 enflasyonla fakirleşmenin dibindeyiz. Üstelik bunlar daha düzgün günlerimiz!

Zira savaş niçiniyle güç meblağlarında artış durmuyor. Modelin temel desteği olan dış ticaret ise büyük tehlike ortasında…

Rusya da Ukrayna da Türkiye için vazgeçilmez. Rusya, Türkiye’nin en çok ithalat yaptığı ikinci ülke. İnşaat dalını de dahil ettiğimizde 50 milyar dolarlık bir ticaret hacmi var. Turizm açısından da 4.6 milyondan fazla ziyaretçi ile bilhassa Antalya bölgesi otellerinin ve meyve zerzevat üreticilerinin vazgeçilmezi.

Ukrayna’yla ise son senelerda süratle gelişen münasebetler kararında ticaret hacmi 7.5 milyar dolara çıktı ve 1500’e yakın Türk şirketi bu ülkede faaliyet gösteriyor.

UMUTLAR TÜKENİYOR

Bu iki ülkede faaliyet gösteren iş insanları, gelişmeleri umutları her geçen gün biraz daha kırılarak izliyor. Rusya’da yaklaşık 21 milyar dolar pahasında 150 proje sürüyor.


Türk firmaları da en değerli partner. Türk Rus İş Kurulu Lideri İzzet Ekmekçibaşı da bu ülkede inşaat bölümünde faaliyet gösteriyor. Üç gün mahsur kaldığı Rusya’dan yeni gelmiş. Türkiye’nin tarafsız kalmaya ihtimam gösteren tutumunun Rusya’da olumlu karşılık bulduğunu söylüyor.

Lakin ticarette ıstıraplar başlamış. Ekmekçibaşı, “Rublede kur belirlenemediği için sorun yaşanıyor. En büyük sorun lojistikte. Ayrıyeten 12-13 bine yakın Türk çalışan var inşaatlarda. Fiyat ödemeleri de önümüzdeki periyotta sorun olacak” diyor.

Savaşın 15 Mart’a kadar bitmemesi halinde Türkiye’nin kaybının 50 milyar doları bulacağını belirten Ekmekçibaşı, evvelki gün bankacılarla yaptıkları toplantı için “Bankalar da beklemede. Yaptırımlar sertleşirse durum zor” diyor. Ali Galip Savaşır ise 25 yıldır Rusya’ya Türkiye’den hammadde ihracatı yapıyor. Oğlu orada. Türkiye’nin şu ana kadar izlediği politikayı olumlu buluyor. Fakat ABD ve Almanya yaptırımlara Türkiye’nin de katılması için ısrarcı olursa durumun değişeceğini belirtiyor. Savaştan nasıl etkilendiklerini de şu biçimde anlatıyor:

“Mersin’de bir gemimiz var. Azak Gölü şu anda kapalı. Ne vakit açılır muhakkak değil. Gemiyi yükleyip yüklememe konusunda kararsız kaldık. Biroldukca firma tıpkı durumda.”

“KAYBIMIZ İNANILMAZ BOYUTTA”


“Ukrayna bizi darmadağın etti…” Bavul ticareti olarak bilinen “yolcu yanında ihracat” merkezi Laleli’deki durumu Laleli Endüstrici ve İşinsanları Derneği (LASİAD) Lideri Gıyasettin Eyyüpkoca bu biçimde özetliyor. Ve şunları söylüyor:

“Rusya ve Ukrayna bitti, artık Romanya, Polonya ve Belarus’tan sipariş iptalleri geliyor. Hazırgiyim, mesken dokumacılığı, deri konfeksiyondaki iptallerle bölgeye üretim yapan atölyeler durdu. İnanılmaz büyüklükte bir kayıpla karşı karşıyayız. 30 yıldır oluşan inanç niçiniyle açık hesap çalışan hayli sayıda iş insanı var ve ne yapacaklarını bilemiyorlar.”

İş dünyasının en büyük korkusu ABD ve Avrupa’nın iki ülkeye de komşu olan Türkiye’ye yaptırımlara uyması için baskı yapması. Savaş yalnızca savaşan ülkelere değil dünyaya da yoksulluk ve acı getiriyor.

Yatırım tavsiyesi içermez.
 
Üst