500 bin konutluk dev toplumsal konut projesinde, borcun erken kapatılmasına imkan tanınmasının rant kapısı açacağı uyarısı geldi. Dal, borcunu erken kapatanın üçüncü şahıslara satış hakkı kazanacağını ve bu durumun ranta niye olacağını, bu niçinle ikinci el satışa 3-5 yıllık satış yasağı getirilmesini önerdi.
Emlak kesiminden, Türkiye tarihinin en büyük ‘sosyal konut’ projesinin yeni bir rant alanı yaratacağı uyarısı geldi. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafınca geçen eylül ayında açıklanan projede, borcunu erken kapatana bölüm imkanı sunulması tartışma yarattı. İlgili düzenlemenin konutu ucuza alıp, çabucak sonrasında diğerlerine değerliye satmasına imkan tanıdığını belirten bölüm temsilcileri, bu durumun rant yaratmaması için satın alınan konutun bedeli erkenden bütünüyle ödense bile muhakkak bir süre için satış yasağı getirilmesini istedi.
Dünya’dan Leyla İlhan’ın haberine bakılırsa “Türkiye tarihinin en büyük toplumsal konut projesi” olarak açıklanan projede müracaatlar 7,5 milyonu geçti. Toplumsal konutların birinci kısmının temelinin 25 Ekim’de atılması bekleniyor. Projenin temelinin atılmasını izleyen birinci 2 yılda 250 bin, 5 yılda 500 bin aileye konutlarının teslim edileceği belirtiliyor.
Borcunu erken kapatan, satabiliyor
Sosyal konutta borcunu kapatan kişinin meskenini çabucak satma imkanı olduğunu belirten İstanbul Emlak Brokerleri Kulübü (İSTEB) Lideri Ulvi Özcan, “Çünkü konut bittiğinde 900 bin lira değil de 2 milyon lira piyasa bedeline kavuşursa, ötürüsıyla bizim cebimizden sübvanse edileceği için ranta dönüşecek. halbuki bunun satılmaması, haciz edilmemesi ve ipotek edilmemesi gerekir. Yalnızca sahibi vefat ettiğinde miras hakkı mevzuata girmeli” diye konuştu. “Diğer türlü satış, hakkını rant hedefli birilerinin alması manasına geliyor” diyen Özcan, “Hakkımızı niye rant maksatlı birileri alsın ki” formunda konuştu. Özcan, kişinin taksitlerini ödeyemez durumu gelmesi halinde, ödediği kısmın hakkı korunarak bir daha kura ile daha evvel talep eden bireylerden birine devredilmesi gerektiğini kaydetti. Özcan, bu durumdan dolayı ilgili kriterlere uymayan şahıslara evre hakkı tanınmaması, lakin kiraya verme hakkı tanınmasını istedi.
5 yıldan evvel satılmamalı
Sosyal konut projesinde borcunu kapatanın dönem hakkına değinen İstanbul Gayrimenkul Değerleme ve Danışmanlık AŞ Kurucu ve Yönetici Ortağı Ahmet Büyükduman da, “Gelir seviyesi olarak İstanbul’da 18 bin, İstanbul dışı ise 16 bin TL baz alındı. Lakin hesaplanırken neye bakılacak? İki öğretmen bu sistemin dışına çıkarken, taban fiyatlı kadar vergi ösöylemiş olduğini argüman eden bir kuyumcu, bir taksi plakası sahibi sisteme dahil olacak. Bu, aksayan bir taraf. ötürüsıyla aslında ister istemez gelirleri başkalarına göre epey daha yukarda olan birileri kayıt ortasında maaş alanlara bakılırsa fazlaca daha avantajlı olacak” dedi. Ayrıyeten kimilerinin eş-dost, akraba ismine müracaat yaptırdığını da belirten Büyükduman, “Konut çıkınca ben senin ismine taksitleri ödeyeceğim. daha sonra da borcu kapatıp diğerine satacak. Zira konut çıktıktan daha sonra onun piyasası oluşacak. Gayrimenkul borcu 500 bin lira, piyasası 1,5 milyon lira olacak. bu biçimde 500 bin borcunu kapatıp daha sonrada 1,5 milyondan satacak. Burada yanlışsız olan, şayet kişi 5 yıl ortasında satmak isterse kişi bir daha benzeri toplumsal kategoriye giren birine devretme mecburiliği getirilmeli. bu biçimdece gereksinim duyan kitleler bir daha konut sahibi olmaya devam edecek ve işin ortasından rant olayı da çıkartılmış olacak” yorumunu yaptı.
Sosyal konutların bilhassa dar gelirli vatandaşların mülkiyet ve barınma haklarını muhafaza saikiyle inşa edilen yapılar olduğunu belirten Mono Hukuk Kurucusu Avukat Hanife Emine Kara, “ötürüsıyla toplumsal konutlar ticari bir kar kapısı, kar elde etme yolu yahut rant aracı olmamalı. Toplumsal konutların peşin ödeme ile satın alınıp ardından daha yüksek meblağlara üçüncü şahıslara satışına imkan verebilecek bir uygulama, emele hizmet etmeyecek. Bunun önünde geçilebilmesi ismine toplumsal konutların makul mühlet için satışının kısıtlaması gerektiği kanaatindeyim. Örneğin toplumsal konutların üçüncü bireylere dönemi için borcunun büsbütün kapatılmış olması kuralının yanısıra tapu bölümünden itibaren 3 yıl üzere bir müddetnin geçmesi kaidesinin da aranması yerinde olabilecek” görüşlerini lisana getirdi.
Proje başlamadan periyot olmaz
Mono Hukuk Kurucusu Avukat Hanife Emine Kara, toplumsal konutlarda bölümle ilgili süreç hakkında da bilgi verdi. “Sosyal konut projelerinde hak sahibi olup mukavele imzalayanlar, konutlarını borçlarını bitirip malik olana kadar devredemezler” diyen Kara, “ötürüsıyla bu konutların devredilebilmesi için evvela tüm borcun ödenmesi ve ardından tapu zamanı ile malik olunması aranacak. Bu doğrultuda malik olma kuralı bulunduğunu dikkate alırsak tapu zamanı gerçekleşmeden ve ötürüsıyla proje başlamadan satış yapmak mümkün olmayacak” diye konuştu.
Peşin ödemede indirim kelam konusu
Sosyal konut projelerinde peşinat oranını belirlenenden daha yüksek fiyatta ödeme, taksit sayısını kısaltma yahut borcun büsbütün kapatılmasının mümkün olabildiğini kaydeden Hanife Emine Kara şunları söylemiş oldu: “bir daha peşin ödemede de indirim yapılabilmesi kelam konusudur. Hakikaten mevcut projelerde bilindiği üzere peşin ödeme kampanyası başlatılmış olup mevcut projelerde 19 Ekim’e kadar yapılan ödemelerde yüzde 25 peşin ödeme indirimi uygulanmakta. Kaldı ki Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’da taksitli satışlarda peşin ödeme hali düzenlendi. Buna bakılırsa; taksitli satışlarda tüketicinin peşin ödemede bulunması halinde satıcı yahut sağlayıcının faiz yahut komite aldığı durumlarda ödenen ölçüye göre gerekli tüm faiz ve komite indirimini yapmakla yükümlü olduğu karar altına alınmış. Bu kararı kıyasen değerlendirdiğimizde de peşin ödemede bir indirimin olabileceğini söylememiz mümkün” dedi.
Bölge müteahhidine öncelik verilmeli
Proje kapsamında yapılacak 500 bin konutun inşaatının müteahhide tesirine de değinen Ahmet Büyükduman, “Burada devlet aslına bakarsan maliyetinin yüzde 40 altına veriyor. Türkiye’de 600-700 bin konut yapılacak. Bunun kıymetli bir kısmı de küçük vilayetlerde yer alacak. Devlet artık bu kümeye uygun eser geliştiren müteahhitlere rakip olmuş olacak. ötürüsıyla müteahhit kitlesinin elinden bu işi almış olursunuz. Müteahhitlerin ziyan görmemesi için bu inşaatların ihalesi bölgede iş yapan mahallî müteahhitlere verilebilir. Öbür türlü Ankara’dan bir müteahhide iş verildiğinde, ilgili bölgelerdeki bireyleri piyasadan çekmiş olursunuz” diye konuştu.
Yatırım tavsiyesi içermez.
Emlak kesiminden, Türkiye tarihinin en büyük ‘sosyal konut’ projesinin yeni bir rant alanı yaratacağı uyarısı geldi. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafınca geçen eylül ayında açıklanan projede, borcunu erken kapatana bölüm imkanı sunulması tartışma yarattı. İlgili düzenlemenin konutu ucuza alıp, çabucak sonrasında diğerlerine değerliye satmasına imkan tanıdığını belirten bölüm temsilcileri, bu durumun rant yaratmaması için satın alınan konutun bedeli erkenden bütünüyle ödense bile muhakkak bir süre için satış yasağı getirilmesini istedi.
Dünya’dan Leyla İlhan’ın haberine bakılırsa “Türkiye tarihinin en büyük toplumsal konut projesi” olarak açıklanan projede müracaatlar 7,5 milyonu geçti. Toplumsal konutların birinci kısmının temelinin 25 Ekim’de atılması bekleniyor. Projenin temelinin atılmasını izleyen birinci 2 yılda 250 bin, 5 yılda 500 bin aileye konutlarının teslim edileceği belirtiliyor.
Borcunu erken kapatan, satabiliyor
Sosyal konutta borcunu kapatan kişinin meskenini çabucak satma imkanı olduğunu belirten İstanbul Emlak Brokerleri Kulübü (İSTEB) Lideri Ulvi Özcan, “Çünkü konut bittiğinde 900 bin lira değil de 2 milyon lira piyasa bedeline kavuşursa, ötürüsıyla bizim cebimizden sübvanse edileceği için ranta dönüşecek. halbuki bunun satılmaması, haciz edilmemesi ve ipotek edilmemesi gerekir. Yalnızca sahibi vefat ettiğinde miras hakkı mevzuata girmeli” diye konuştu. “Diğer türlü satış, hakkını rant hedefli birilerinin alması manasına geliyor” diyen Özcan, “Hakkımızı niye rant maksatlı birileri alsın ki” formunda konuştu. Özcan, kişinin taksitlerini ödeyemez durumu gelmesi halinde, ödediği kısmın hakkı korunarak bir daha kura ile daha evvel talep eden bireylerden birine devredilmesi gerektiğini kaydetti. Özcan, bu durumdan dolayı ilgili kriterlere uymayan şahıslara evre hakkı tanınmaması, lakin kiraya verme hakkı tanınmasını istedi.
5 yıldan evvel satılmamalı
Sosyal konut projesinde borcunu kapatanın dönem hakkına değinen İstanbul Gayrimenkul Değerleme ve Danışmanlık AŞ Kurucu ve Yönetici Ortağı Ahmet Büyükduman da, “Gelir seviyesi olarak İstanbul’da 18 bin, İstanbul dışı ise 16 bin TL baz alındı. Lakin hesaplanırken neye bakılacak? İki öğretmen bu sistemin dışına çıkarken, taban fiyatlı kadar vergi ösöylemiş olduğini argüman eden bir kuyumcu, bir taksi plakası sahibi sisteme dahil olacak. Bu, aksayan bir taraf. ötürüsıyla aslında ister istemez gelirleri başkalarına göre epey daha yukarda olan birileri kayıt ortasında maaş alanlara bakılırsa fazlaca daha avantajlı olacak” dedi. Ayrıyeten kimilerinin eş-dost, akraba ismine müracaat yaptırdığını da belirten Büyükduman, “Konut çıkınca ben senin ismine taksitleri ödeyeceğim. daha sonra da borcu kapatıp diğerine satacak. Zira konut çıktıktan daha sonra onun piyasası oluşacak. Gayrimenkul borcu 500 bin lira, piyasası 1,5 milyon lira olacak. bu biçimde 500 bin borcunu kapatıp daha sonrada 1,5 milyondan satacak. Burada yanlışsız olan, şayet kişi 5 yıl ortasında satmak isterse kişi bir daha benzeri toplumsal kategoriye giren birine devretme mecburiliği getirilmeli. bu biçimdece gereksinim duyan kitleler bir daha konut sahibi olmaya devam edecek ve işin ortasından rant olayı da çıkartılmış olacak” yorumunu yaptı.
Sosyal konutların bilhassa dar gelirli vatandaşların mülkiyet ve barınma haklarını muhafaza saikiyle inşa edilen yapılar olduğunu belirten Mono Hukuk Kurucusu Avukat Hanife Emine Kara, “ötürüsıyla toplumsal konutlar ticari bir kar kapısı, kar elde etme yolu yahut rant aracı olmamalı. Toplumsal konutların peşin ödeme ile satın alınıp ardından daha yüksek meblağlara üçüncü şahıslara satışına imkan verebilecek bir uygulama, emele hizmet etmeyecek. Bunun önünde geçilebilmesi ismine toplumsal konutların makul mühlet için satışının kısıtlaması gerektiği kanaatindeyim. Örneğin toplumsal konutların üçüncü bireylere dönemi için borcunun büsbütün kapatılmış olması kuralının yanısıra tapu bölümünden itibaren 3 yıl üzere bir müddetnin geçmesi kaidesinin da aranması yerinde olabilecek” görüşlerini lisana getirdi.
Proje başlamadan periyot olmaz
Mono Hukuk Kurucusu Avukat Hanife Emine Kara, toplumsal konutlarda bölümle ilgili süreç hakkında da bilgi verdi. “Sosyal konut projelerinde hak sahibi olup mukavele imzalayanlar, konutlarını borçlarını bitirip malik olana kadar devredemezler” diyen Kara, “ötürüsıyla bu konutların devredilebilmesi için evvela tüm borcun ödenmesi ve ardından tapu zamanı ile malik olunması aranacak. Bu doğrultuda malik olma kuralı bulunduğunu dikkate alırsak tapu zamanı gerçekleşmeden ve ötürüsıyla proje başlamadan satış yapmak mümkün olmayacak” diye konuştu.
Peşin ödemede indirim kelam konusu
Sosyal konut projelerinde peşinat oranını belirlenenden daha yüksek fiyatta ödeme, taksit sayısını kısaltma yahut borcun büsbütün kapatılmasının mümkün olabildiğini kaydeden Hanife Emine Kara şunları söylemiş oldu: “bir daha peşin ödemede de indirim yapılabilmesi kelam konusudur. Hakikaten mevcut projelerde bilindiği üzere peşin ödeme kampanyası başlatılmış olup mevcut projelerde 19 Ekim’e kadar yapılan ödemelerde yüzde 25 peşin ödeme indirimi uygulanmakta. Kaldı ki Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’da taksitli satışlarda peşin ödeme hali düzenlendi. Buna bakılırsa; taksitli satışlarda tüketicinin peşin ödemede bulunması halinde satıcı yahut sağlayıcının faiz yahut komite aldığı durumlarda ödenen ölçüye göre gerekli tüm faiz ve komite indirimini yapmakla yükümlü olduğu karar altına alınmış. Bu kararı kıyasen değerlendirdiğimizde de peşin ödemede bir indirimin olabileceğini söylememiz mümkün” dedi.
Bölge müteahhidine öncelik verilmeli
Proje kapsamında yapılacak 500 bin konutun inşaatının müteahhide tesirine de değinen Ahmet Büyükduman, “Burada devlet aslına bakarsan maliyetinin yüzde 40 altına veriyor. Türkiye’de 600-700 bin konut yapılacak. Bunun kıymetli bir kısmı de küçük vilayetlerde yer alacak. Devlet artık bu kümeye uygun eser geliştiren müteahhitlere rakip olmuş olacak. ötürüsıyla müteahhit kitlesinin elinden bu işi almış olursunuz. Müteahhitlerin ziyan görmemesi için bu inşaatların ihalesi bölgede iş yapan mahallî müteahhitlere verilebilir. Öbür türlü Ankara’dan bir müteahhide iş verildiğinde, ilgili bölgelerdeki bireyleri piyasadan çekmiş olursunuz” diye konuştu.
Yatırım tavsiyesi içermez.