Ticaret Bakanlığı’ndan edinilen bilgiye bakılırsa, kamuoyunda “Efsane-şahane cuma indirimleri” olarak bilinen ve epey sayıda eserde çeşitli oranlarda indirimlerin yapılacağının ilan edildiği kampanyalar tüm dünyada olduğu üzere Türkiye’de de kasım ayında gerçekleştiriliyor.
Özellikle e-ticaret yoluyla yapılan bu indirim devri, aldatıcı indirimler, lojistik süreçlerde aksama, berbat niyetli satıcılarca ayıplı mal gönderimi yahut eser bedelinin tahsil edilmesine rağmen mal göndermeme, cayma hakkını kullandırmama üzere biroldukca dezavantajları da birlikteinde getiriyor.
Bu kapsamda, tüketicilerin bilhassa kasımla birlikte ağır biçimde internet ve taşınabilir uygulama üzerinden gerçekleştirilen indirim kampanyalarında mağduriyet yaşamamaları, satıcı yahut sağlayıcıların da idari yaptırımlarla karşılaşmamaları için taraf olacakları aralı mukavelelere yönelik olarak birtakım konularda dikkatli olması ve ihtimam göstermesi ehemmiyet taşıyor.
Satıcılara yönelik ön inceleme uyarısı
“Gerçekten gereksinim duyulan mal ve hizmeti belirleyerek, yalnızca bu gereksinimleri gidermek hedefiyle alışveriş yapılmalı. Alışveriş öncesinde arama motorlarında satıcı hakkında kısa bir ön incelemede bulunularak, satıcı/sağlayıcının (açık isim ve adres, ticari unvan, sabit telefon numarası, vergi kimlik numarası, MERSİS kaydı, Elektronik Ticaret Bilgi Sistemi kaydı, itimat damgası akreditesi gibi) detaylı ayrıntılarının olup olmadığı denetim edilmeli. Gerekirse satıcı/sağlayıcı hakkındaki şikayetler ve bu şikayetlere ait satıcıların müşteri takviye planlarının incelenmesi mümkün mağduriyetlerin önüne geçebilir. Çevrim içi alışverişte malın yahut hizmetin özellikleri, fiyatı üzere ögelerinin kolay, süratli ve fiyatsız karşılaştırma imkanı olduğu göz önüne alınarak, emsal mecralardan eserin yaklaşık fiyatının araştırılması fiyat konusunda aldatılmayı önleyebilir.”
‘Yüksek indirimlere dikkatli yaklaşın’
“İndirim kampanyaları kapsamında biroldukca alışveriş sitesi ve başka satıcılar, çok yüksek oranda indirim yapıyor ya da yaptığını tez ediyor. Satıcıların, evvel mamüllerin fiyatlarını artırması, daha sonra ise bu fiyat üzerinden indirim yapmasına çoğunlukla rastlanıyor. Tüketicilerin bu üzere uygulamalara karşı son derece dikkatli olması ehemmiyet taşıyor. Bu üzere aldatıcı uygulamalara maruz kalmamak ve gerçekte ne oranda indirim yapıldığını anlamak için mamüllerin evvelki satış meblağlarını araştırmak ve gerçekçi olmayan yahut yüksek görünen indirimlere dikkatli yaklaşmak gerekiyor. İnternet sitesinin ismi, adres çubuğunda her zamanki üzere görünmüyorsa uydurma yahut taklit bir site olması ihtimaline rağmen site ismi denetim edilmeli. Toplumsal medyada gezinirken karşılaşılan tanıtım ve ilanlara karşı, bu sitelerin taklit olması ihtimali dikkate alınarak satıcı ve sağlayıcının kendi sitesinden eseri ve fiyatını denetim etmek gerekiyor. İnternetten alışveriş yapılacak sitenin SSL sertifikası, üç boyutlu security yahut sanal kartla ödeme üzere ayrıntılara sahip olup olmadığının denetimi ehemmiyet taşıyor. Ödeme yapmadan evvel, yasal olarak tüketiciye verilmesi gereken ön bilgiler kesinlikle okunmalı ve ayrıntıların doğruluğu araştırılmalı. Satıcı ayrıntıları, ödenecek toplam fiyat ve cayma hakkına ait detaylar öğrenilmeli.”
‘Stok münasebet gösterilmemeli’
Söz konusu indirim kampanyaları devrinde satıcı ve sağlayıcıların da dikkat etmesi gereken konular şöyle belirlendi:
“Yasal olarak tüketiciye verilmesi gereken (malın toplam fiyatı ile temel özellikleri, irtibat ayrıntıları, cayma hakkının kullanılıp kullanılamayacağı, bu hakkın kullanım süresi) tüm bilgiler, yasal müddetinde, açık ve anlaşılır bir biçimde iletilmeli. Malın teslimi, hizmetin ifası, cayma hakkının kullanılması durumunda bedel iadesi üzere konularda mevzuatta belirlenen tüm mühletlere eksiksiz uyulmalı. Bedel iadeleri, hem yasal müddetinde birebir vakitte satın alırken kullanılan ödeme aracına uygun biçimde ve tüketiciye rastgele bir masraf yahut yükümlülük getirmeden tek seferde yapılmalı. Tüketiciler, stokta bulunmama, tedarik edememe üzere münasebetlerle mağdur edilmemeli. Bu çerçevede, uzaklıklı satışlarda, stok ve eser tedariki etaplarına her zamankinden daha hassas ve profesyonel davranılmalı.”
‘Satışa sunulan ölçü belirtilmeli’
“İndirimli satışların başlangıç ve bitiş tarihleri ile indirimli olarak satışa sunulan mal yahut hizmetin indirimdilk evvelki fiyatı, satışa sunulan ölçü sonlu ise bu ölçü açık ve anlaşılır halde belirtilmeli. İndirimli satış reklamlarında, hangi mal yahut hizmetlerin indirimli satışa husus edileceği yahut ne kadar indirim uygulanacağı konularında mana karışıklığına niye olurak tüketicileri yanıltabilecek yahut gerçekte olduğundan daha fazla indirim uygulanıyormuş izlenimi oluşturacak tabir yahut imajlara yer verilmemeli. Bir mal yahut hizmetin indirimdilk evvelki satış fiyatının tespitinde, indirimin uygulandığı tarihtilk evvelki 30 gün ortasında uygulanan en düşük fiyat temel alınmalı.”
Reklam şurasından resen inceleme
Ticaret Bakanlığı, belirlenen bu konulara ait karşıtlıkların tespiti halinde gerekli idari müeyyideler uygularken özel indirim günlerine ait olarak Bakanlık bünyesinde faaliyet gösteren Reklam Konseyi tarafınca da resen incelemeler başlatılacak.
Mesafeli kontratlara ait hak kaybına uğrayan tüketicilerin uyuşmazlıklarının tahlili için nakdî sonları da dikkate alınarak tüketici hakem heyetleri ya da tüketici mahkemelerine başvurması gerekiyor.
Yatırım tavsiyesi içermez.
Özellikle e-ticaret yoluyla yapılan bu indirim devri, aldatıcı indirimler, lojistik süreçlerde aksama, berbat niyetli satıcılarca ayıplı mal gönderimi yahut eser bedelinin tahsil edilmesine rağmen mal göndermeme, cayma hakkını kullandırmama üzere biroldukca dezavantajları da birlikteinde getiriyor.
Bu kapsamda, tüketicilerin bilhassa kasımla birlikte ağır biçimde internet ve taşınabilir uygulama üzerinden gerçekleştirilen indirim kampanyalarında mağduriyet yaşamamaları, satıcı yahut sağlayıcıların da idari yaptırımlarla karşılaşmamaları için taraf olacakları aralı mukavelelere yönelik olarak birtakım konularda dikkatli olması ve ihtimam göstermesi ehemmiyet taşıyor.
Satıcılara yönelik ön inceleme uyarısı
“Gerçekten gereksinim duyulan mal ve hizmeti belirleyerek, yalnızca bu gereksinimleri gidermek hedefiyle alışveriş yapılmalı. Alışveriş öncesinde arama motorlarında satıcı hakkında kısa bir ön incelemede bulunularak, satıcı/sağlayıcının (açık isim ve adres, ticari unvan, sabit telefon numarası, vergi kimlik numarası, MERSİS kaydı, Elektronik Ticaret Bilgi Sistemi kaydı, itimat damgası akreditesi gibi) detaylı ayrıntılarının olup olmadığı denetim edilmeli. Gerekirse satıcı/sağlayıcı hakkındaki şikayetler ve bu şikayetlere ait satıcıların müşteri takviye planlarının incelenmesi mümkün mağduriyetlerin önüne geçebilir. Çevrim içi alışverişte malın yahut hizmetin özellikleri, fiyatı üzere ögelerinin kolay, süratli ve fiyatsız karşılaştırma imkanı olduğu göz önüne alınarak, emsal mecralardan eserin yaklaşık fiyatının araştırılması fiyat konusunda aldatılmayı önleyebilir.”
‘Yüksek indirimlere dikkatli yaklaşın’
“İndirim kampanyaları kapsamında biroldukca alışveriş sitesi ve başka satıcılar, çok yüksek oranda indirim yapıyor ya da yaptığını tez ediyor. Satıcıların, evvel mamüllerin fiyatlarını artırması, daha sonra ise bu fiyat üzerinden indirim yapmasına çoğunlukla rastlanıyor. Tüketicilerin bu üzere uygulamalara karşı son derece dikkatli olması ehemmiyet taşıyor. Bu üzere aldatıcı uygulamalara maruz kalmamak ve gerçekte ne oranda indirim yapıldığını anlamak için mamüllerin evvelki satış meblağlarını araştırmak ve gerçekçi olmayan yahut yüksek görünen indirimlere dikkatli yaklaşmak gerekiyor. İnternet sitesinin ismi, adres çubuğunda her zamanki üzere görünmüyorsa uydurma yahut taklit bir site olması ihtimaline rağmen site ismi denetim edilmeli. Toplumsal medyada gezinirken karşılaşılan tanıtım ve ilanlara karşı, bu sitelerin taklit olması ihtimali dikkate alınarak satıcı ve sağlayıcının kendi sitesinden eseri ve fiyatını denetim etmek gerekiyor. İnternetten alışveriş yapılacak sitenin SSL sertifikası, üç boyutlu security yahut sanal kartla ödeme üzere ayrıntılara sahip olup olmadığının denetimi ehemmiyet taşıyor. Ödeme yapmadan evvel, yasal olarak tüketiciye verilmesi gereken ön bilgiler kesinlikle okunmalı ve ayrıntıların doğruluğu araştırılmalı. Satıcı ayrıntıları, ödenecek toplam fiyat ve cayma hakkına ait detaylar öğrenilmeli.”
‘Stok münasebet gösterilmemeli’
Söz konusu indirim kampanyaları devrinde satıcı ve sağlayıcıların da dikkat etmesi gereken konular şöyle belirlendi:
“Yasal olarak tüketiciye verilmesi gereken (malın toplam fiyatı ile temel özellikleri, irtibat ayrıntıları, cayma hakkının kullanılıp kullanılamayacağı, bu hakkın kullanım süresi) tüm bilgiler, yasal müddetinde, açık ve anlaşılır bir biçimde iletilmeli. Malın teslimi, hizmetin ifası, cayma hakkının kullanılması durumunda bedel iadesi üzere konularda mevzuatta belirlenen tüm mühletlere eksiksiz uyulmalı. Bedel iadeleri, hem yasal müddetinde birebir vakitte satın alırken kullanılan ödeme aracına uygun biçimde ve tüketiciye rastgele bir masraf yahut yükümlülük getirmeden tek seferde yapılmalı. Tüketiciler, stokta bulunmama, tedarik edememe üzere münasebetlerle mağdur edilmemeli. Bu çerçevede, uzaklıklı satışlarda, stok ve eser tedariki etaplarına her zamankinden daha hassas ve profesyonel davranılmalı.”
‘Satışa sunulan ölçü belirtilmeli’
“İndirimli satışların başlangıç ve bitiş tarihleri ile indirimli olarak satışa sunulan mal yahut hizmetin indirimdilk evvelki fiyatı, satışa sunulan ölçü sonlu ise bu ölçü açık ve anlaşılır halde belirtilmeli. İndirimli satış reklamlarında, hangi mal yahut hizmetlerin indirimli satışa husus edileceği yahut ne kadar indirim uygulanacağı konularında mana karışıklığına niye olurak tüketicileri yanıltabilecek yahut gerçekte olduğundan daha fazla indirim uygulanıyormuş izlenimi oluşturacak tabir yahut imajlara yer verilmemeli. Bir mal yahut hizmetin indirimdilk evvelki satış fiyatının tespitinde, indirimin uygulandığı tarihtilk evvelki 30 gün ortasında uygulanan en düşük fiyat temel alınmalı.”
Reklam şurasından resen inceleme
Ticaret Bakanlığı, belirlenen bu konulara ait karşıtlıkların tespiti halinde gerekli idari müeyyideler uygularken özel indirim günlerine ait olarak Bakanlık bünyesinde faaliyet gösteren Reklam Konseyi tarafınca da resen incelemeler başlatılacak.
Mesafeli kontratlara ait hak kaybına uğrayan tüketicilerin uyuşmazlıklarının tahlili için nakdî sonları da dikkate alınarak tüketici hakem heyetleri ya da tüketici mahkemelerine başvurması gerekiyor.
Yatırım tavsiyesi içermez.