İnsanların özel ömrünü aygıtları vasıtasıyla ve müsaadesiz bir biçimde izlemek için tasarlanan casus yazılımların kullanması artıyor.
Bu tip casus yazılımların İngilizce genel ismi stalkerware.
Norton bilgisayar güvenlik eserleri ailesinin bir kesimi olan Norton Labs’in yaptığı araştırmaya nazaran stalkerware yazılımlarının kullanım oranında Eylül 2020-Mayıs 2021 içinde yüzde 63 artış oldu.
Norton Labs, bu artışın Covid-19 sırasında insanların meskende daha fazlaca vakit geçirmesinden kaynaklandığını düşünüyor.
Stalkerware yazılımları yüklendikten daha sonra bir kişinin bilgisayar ya da telefonda yaptığı her şeyi takip etmenizi sağlıyor. Şayet gereğince yakınındaysanız o kişinin telefon görüşmelerini de dinleyebilirsiniz.
Maria’nın kıssası
56 yaşındaki Maria, Amerika’da “sevgi dolu” Katolik bir ailede büyüdü. Anne ve babası Maria’nın onu memnun edecek, kendi alakalarına benzeyen bir evliliği olmasını istiyordu.
Maria, 20’li yaşlarında kocasıyla tanıştı ve çabucak aşık oldu. Fakat ortalarındaki münasebet yavaş yavaş değişmeye başladı ve 25 yıl sürecek bir kabusa döndü.
Ortalarındaki tatsızlık kelamlı tacizle başladı ve yavaş yavaş ilerledi. Maria’nın kocası, eşinin paklık yaptığı işten edindiği geliri elinden aldı, hareketlerini kısıtladı ve en sonunda çocuklarının bakımını büsbütün denetim etmeye başladı.
Kocası Maria’nın diğerleriyle bağlantı halinde olması ve işe gitmesinden de şikayetçi olmaya başladı ve bilgisayarını kullanımını yasakladı.
Maria o günleri şöyle anlattı: “Bana her gün şişman olduğumu söylüyordu ve sonlandığında konuta girmeme müsaade vermiyordu.”
Altı yıl evvel, kocası ölmesini istediğini söylemiş olduğinde Maria daha fazla dayanamadı ve etrafındaki insanlardan yardım istedi.
Maria ablasının yanına taşındı ve hayatını değiştirmeye karar verdi. Uzun bir müddetden daha sonra birinci kere kendisine laptop alıp Facebook hesabı açtı ve yeni beşerlerle tanışmaya başladı.
Lakin eski kocasının gittiği her yerde belirmeye ve onu otomobille takip etmeye başladığını fark etti. Bu durumdan endişelenen Maria polise haber verdi ve eski kocasının Stalkerware programı kullanarak kendisini takip ettiğini öğrendi.
Stalkerware Aksisi Koalisyon
Elektronik Hudut Vakfı’nın (Electronic Frontier Foundation) Siber Güvenlik Yöneticisi Eva Galperin, git gide büyüyen bu soruna tahlil bulmak için 2019’da Stalkerware Zıddı Koalisyonu’nu kurdu.
Galperin, aile içi şiddet ve tecavüz mağdurlarının güvenlik konusundaki telaşlarını duyar duymaz bu biçimde bir teşebbüse gereksinim olduğuna karar verdi. beraberinde karşılaştığı mesken içi şiddet olaylarının neredeyse tümünde Stalkerware kullanıldığını söylemiş oldu.
Galperin iki yıldır anti-virüs programları üreten şirketlerle görüşüyor ve Stalkerware yazılımlarıyla ilgili farkındalık yaratmaya çalışıyor.
Ekim ayında Google, bu tip casusluk yazılımlarının reklamlarını web sitesinden kaldırmaya karar verdi.
Bu yazılımları birden fazla vakit genç yaşlarındaki çocuklarını takip etmek isteyen ebeveynler kullansa da, son vakit içinderda en epeyce sevgililerini gizlice izlemek isteyenler tarafınca indiriliyor.
ABD Federal Ticaret Komitesi ise Eylül’de SpyFone isimli bir yazılımın kullanmasını insanların hareketlerini takip edip paylaştığı nedeni öne sürülerek yasakladı.
Federal Ticaret Kurulu artık de habersiz bir biçimde telefon üzerinden pozisyon bilgisi alıp satan şirketleri araştırıyor.
Aygıtınızda Stalkerware yazılımı olup olmadığını nasıl anlayabilirsiniz?
Stalkerware yazılımlarını tespit etmek sıkıntı ve teknolojiyle ortası güzel olanlar bile kimi vakit zorlanabiliyor.
BBC’ye konuşan ve ismini vermek istemeyen bir siber güvenlik uzmanı, nişanlandıktan daha sonra telefonunun daima açılıp kapanmaya başladığı ve pilinin epey süratli bittiğini fark etti.
Bunların ikisi de telefonda Stalkerware’in yüklü olabileceğinin göstergeleri.
Kimi durumlarda da insanların telefonuna SMS gönderiliyor ve linke tıklamaları isteniyor.
Aygıtının ele geçirildiğinden şüphelenenlerin telefonlarını tekrar fabrika ayarlarına döndürmeleri ve toplumsal medya hesaplarını kimlik doğrulama biçimleriyle sıfırlamaları tavsiye ediliyor.
Stalkerware kullanmasını önlemek için ne yapılmalı?
Biroldukca ülke hali hazırda bu tip yazılımların kullanılmasına karşı yasalar geliştiriyor.
2020’den beri Fransa’da mesken içi şiddet yasasının bir modülü olarak ‘gözetleme ve pozisyon takibi’ durumlarında bir yıla kadar mahpus cezası veriliyor. Şayet casusluk yapan kişi sevgiliniz yahut eşiniz ise bu mühlet uzayabiliyor.
Ancak Eva Galperin bu sorunun maddelerle büsbütün ortadan kaldırılamayacağını düşünenlerden.
Galperin, Google ve Apple’ın bu yazılımların mağazalarındaki satışını büsbütün yasaklayabileceğini söylemiş oldu. beraberinde bu hususta farkındalık çalışmalarının kıymetini vurgulayan Galperin, bilhassa polisle çalışmalar yapılması gerektiğini anlatıyor..
ABD’de Cornell Üniversitesi, sanal taciz olaylarını azaltmak için CETA isimli bir klinik kurdu. CETA, mağdurlarla çalışarak bu hususta data topluyor ve araştırmalar yürütüyor.
CETA’dan Rosanna Bellini, kimi vakit mağdurlara telefonlarındaki takip uygulamalarını derhal silmektense, daha sonrasında neler yapacağını planlayarak ve gerekirse birinden yardım aldıktan daha sonra silmeyi tavsiye ettiklerini söylüyor.
Bunun sebebi ise daha evvel uygulamanın silindiğini fark eden takipçinin saldırganlaştığı örnekler olması.
Maria problemli bağlantısından altı yıl evvel kurtulmuş ve artık memnun bir ilgisi var.
kimi vakit hala telaşlı hissediyor, kendisine travma daha sonrası gerilim bozukluğu teşhisi konmuş.
Lakin siber hücuma uğrayanlara, yalnız olmadıklarını söylemek istiyor:
“Korkmayın. Yardım alabilirsiniz. Ben 56 yaşımda bunu becerdiysem, herkes yapabilir.”
BBCTürkçe
Yatırım tavsiyesi içermez.
Bu tip casus yazılımların İngilizce genel ismi stalkerware.
Norton bilgisayar güvenlik eserleri ailesinin bir kesimi olan Norton Labs’in yaptığı araştırmaya nazaran stalkerware yazılımlarının kullanım oranında Eylül 2020-Mayıs 2021 içinde yüzde 63 artış oldu.
Norton Labs, bu artışın Covid-19 sırasında insanların meskende daha fazlaca vakit geçirmesinden kaynaklandığını düşünüyor.
Stalkerware yazılımları yüklendikten daha sonra bir kişinin bilgisayar ya da telefonda yaptığı her şeyi takip etmenizi sağlıyor. Şayet gereğince yakınındaysanız o kişinin telefon görüşmelerini de dinleyebilirsiniz.
Maria’nın kıssası
56 yaşındaki Maria, Amerika’da “sevgi dolu” Katolik bir ailede büyüdü. Anne ve babası Maria’nın onu memnun edecek, kendi alakalarına benzeyen bir evliliği olmasını istiyordu.
Maria, 20’li yaşlarında kocasıyla tanıştı ve çabucak aşık oldu. Fakat ortalarındaki münasebet yavaş yavaş değişmeye başladı ve 25 yıl sürecek bir kabusa döndü.
Ortalarındaki tatsızlık kelamlı tacizle başladı ve yavaş yavaş ilerledi. Maria’nın kocası, eşinin paklık yaptığı işten edindiği geliri elinden aldı, hareketlerini kısıtladı ve en sonunda çocuklarının bakımını büsbütün denetim etmeye başladı.
Kocası Maria’nın diğerleriyle bağlantı halinde olması ve işe gitmesinden de şikayetçi olmaya başladı ve bilgisayarını kullanımını yasakladı.
Maria o günleri şöyle anlattı: “Bana her gün şişman olduğumu söylüyordu ve sonlandığında konuta girmeme müsaade vermiyordu.”
Altı yıl evvel, kocası ölmesini istediğini söylemiş olduğinde Maria daha fazla dayanamadı ve etrafındaki insanlardan yardım istedi.
Maria ablasının yanına taşındı ve hayatını değiştirmeye karar verdi. Uzun bir müddetden daha sonra birinci kere kendisine laptop alıp Facebook hesabı açtı ve yeni beşerlerle tanışmaya başladı.
Lakin eski kocasının gittiği her yerde belirmeye ve onu otomobille takip etmeye başladığını fark etti. Bu durumdan endişelenen Maria polise haber verdi ve eski kocasının Stalkerware programı kullanarak kendisini takip ettiğini öğrendi.
Stalkerware Aksisi Koalisyon
Elektronik Hudut Vakfı’nın (Electronic Frontier Foundation) Siber Güvenlik Yöneticisi Eva Galperin, git gide büyüyen bu soruna tahlil bulmak için 2019’da Stalkerware Zıddı Koalisyonu’nu kurdu.
Galperin, aile içi şiddet ve tecavüz mağdurlarının güvenlik konusundaki telaşlarını duyar duymaz bu biçimde bir teşebbüse gereksinim olduğuna karar verdi. beraberinde karşılaştığı mesken içi şiddet olaylarının neredeyse tümünde Stalkerware kullanıldığını söylemiş oldu.
Galperin iki yıldır anti-virüs programları üreten şirketlerle görüşüyor ve Stalkerware yazılımlarıyla ilgili farkındalık yaratmaya çalışıyor.
Ekim ayında Google, bu tip casusluk yazılımlarının reklamlarını web sitesinden kaldırmaya karar verdi.
Bu yazılımları birden fazla vakit genç yaşlarındaki çocuklarını takip etmek isteyen ebeveynler kullansa da, son vakit içinderda en epeyce sevgililerini gizlice izlemek isteyenler tarafınca indiriliyor.
ABD Federal Ticaret Komitesi ise Eylül’de SpyFone isimli bir yazılımın kullanmasını insanların hareketlerini takip edip paylaştığı nedeni öne sürülerek yasakladı.
Federal Ticaret Kurulu artık de habersiz bir biçimde telefon üzerinden pozisyon bilgisi alıp satan şirketleri araştırıyor.
Aygıtınızda Stalkerware yazılımı olup olmadığını nasıl anlayabilirsiniz?
Stalkerware yazılımlarını tespit etmek sıkıntı ve teknolojiyle ortası güzel olanlar bile kimi vakit zorlanabiliyor.
BBC’ye konuşan ve ismini vermek istemeyen bir siber güvenlik uzmanı, nişanlandıktan daha sonra telefonunun daima açılıp kapanmaya başladığı ve pilinin epey süratli bittiğini fark etti.
Bunların ikisi de telefonda Stalkerware’in yüklü olabileceğinin göstergeleri.
Kimi durumlarda da insanların telefonuna SMS gönderiliyor ve linke tıklamaları isteniyor.
Aygıtının ele geçirildiğinden şüphelenenlerin telefonlarını tekrar fabrika ayarlarına döndürmeleri ve toplumsal medya hesaplarını kimlik doğrulama biçimleriyle sıfırlamaları tavsiye ediliyor.
Stalkerware kullanmasını önlemek için ne yapılmalı?
Biroldukca ülke hali hazırda bu tip yazılımların kullanılmasına karşı yasalar geliştiriyor.
2020’den beri Fransa’da mesken içi şiddet yasasının bir modülü olarak ‘gözetleme ve pozisyon takibi’ durumlarında bir yıla kadar mahpus cezası veriliyor. Şayet casusluk yapan kişi sevgiliniz yahut eşiniz ise bu mühlet uzayabiliyor.
Ancak Eva Galperin bu sorunun maddelerle büsbütün ortadan kaldırılamayacağını düşünenlerden.
Galperin, Google ve Apple’ın bu yazılımların mağazalarındaki satışını büsbütün yasaklayabileceğini söylemiş oldu. beraberinde bu hususta farkındalık çalışmalarının kıymetini vurgulayan Galperin, bilhassa polisle çalışmalar yapılması gerektiğini anlatıyor..
ABD’de Cornell Üniversitesi, sanal taciz olaylarını azaltmak için CETA isimli bir klinik kurdu. CETA, mağdurlarla çalışarak bu hususta data topluyor ve araştırmalar yürütüyor.
CETA’dan Rosanna Bellini, kimi vakit mağdurlara telefonlarındaki takip uygulamalarını derhal silmektense, daha sonrasında neler yapacağını planlayarak ve gerekirse birinden yardım aldıktan daha sonra silmeyi tavsiye ettiklerini söylüyor.
Bunun sebebi ise daha evvel uygulamanın silindiğini fark eden takipçinin saldırganlaştığı örnekler olması.
Maria problemli bağlantısından altı yıl evvel kurtulmuş ve artık memnun bir ilgisi var.
kimi vakit hala telaşlı hissediyor, kendisine travma daha sonrası gerilim bozukluğu teşhisi konmuş.
Lakin siber hücuma uğrayanlara, yalnız olmadıklarını söylemek istiyor:
“Korkmayın. Yardım alabilirsiniz. Ben 56 yaşımda bunu becerdiysem, herkes yapabilir.”
BBCTürkçe
Yatırım tavsiyesi içermez.