Mazot, gübre, zirai ilaç ve elektriğe yapılan fahiş artırımlar yetmiyormuş üzere çiftçiyi kuraklık ve don da vurdu. Türkiye tarımının lokomotif ovaları bu yıl neredeyse gübre yüzü görmedi. Yetersiz gübre kullanmasından dolayı randımanda en az yüzde 50 düşüş yaşanacak. Bilhassa bu yıl Türkiye’nin buğday, kırmızı mercimek, arpa ve fıstık ambarı olarak bilinen Doğu ve Güneydoğu’da don ve kuraklık niçiniyle önemli randıman kaybı olacak. Bu, yem bitkilerini de etkileyecek ve besin krizi yem krizini de birlikteinde getirecek.
Cumhuriyet’ten Şehriban Kıraç’ın haberine nazaran TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası (ZMO) İdare Konseyi Lideri Baki Remzi Suiçmez, ZMO Şanlıurfa Şube Lideri Abdullah Melik, Elbistan Ziraat Odası Lideri Mehmet Ali Bulut, ZMO Konya Şube Lideri Burak Kırkgöz ile Türkiye tarımını konuştuk.
ZMO Lideri Baki Remzi Suiçmez:
Buğday, arpa, nohut, mercimek üzere kırsalda yetişen ve kışlık ekimi yapılan eserlere kâfi gübre atılamadı. Yağışlar da az oldu. Randıman kaybının olacağı gerçek. Bilhassa Doğu ve Güneydoğu’da önemli kuraklık tesiriyle rekolte düşecek.
İki hafta evvel Adana’da önemli don oldu. Sulama ile yapılan alanlarda bile fideler yandı. Buğdayda yüzde 50’ye varan randıman kaybı var. Türkiye genelinde kâfi gübre atılamaması, kimi yerde kuraklık ve don randımanı düşürecek. Bu beraberinde kâfi saman olmayacak demek. Bu da hayvancılığı zorlayacak.
Şu anda çiftçi önünü nazaranmiyor. Buğdayın, arpanın, ayçiçeğinin, mısırın, pancarın, pamuğun, bakliyatın alım fiyatları açaklanmadı. Alım garantisi gündemde değil. ötürüsıyla çiftçi hangi eseri ekeceği konusunda da dert yaşıyor. Alım fiyatları özelikle arz açığının ortaya çıktığı eserlerde açıklanmalı. Kendimize yettiğimiz eserler tahminen daha az ekilmeli. Alım garantisi verilmeli. Bir daha sonraki yılın ekiminin de yapılabilmesi için çiftçiye fark ödemesi yapılması gerekiyor.
örneğin buğdayda hasat vaktine geldik, taban fiyat hâlâ açıklanmadı. Çiftçiyi baskı altına almak için daima hasat vaktinde ithalat yapılıyor.
Kâfi gübreyi vaktinde atmazsanız yüzde 50 randıman düşüklüğü oluyor.
İş bittikten, hasat yapıldıktan daha sonra taban fiyatları açıklamayla, çiftçiye para vermeyle yönlendirici ekim olmaz. Çiftçi başına nazaran eser eker. Patates, soğanda yaşadığımız üzere bir yıl eser kıtlığı bir yıl eser fazlalığı yaşarız.
Şu anda biroldukca yerde çiftçi ya bir daha masraf yapmamak için ikinci gübreyi atmıyor ya tarlayı sürüp ikinci bir eser ekmiyor.
Güneydoğu ve Adana’da kışlık buğdayda hasat yakında yapılacak. Bu yıl ya kimi tarlalara biçerdöver giremeyecek. Tohumdan hasat olursa randıman beklememek gerekiyor zira gübre yok, su yok, ilaç yok.
Biçerdöver girecek masrafa değmez. Ya da tarlayı yine sürüp masraf edeyim diyemiyor. Gübre mazot fiyatı çok yüksek. Diyelim ki bir daha buğday ekecek, kaç liradan satacak o belgisiz. O denli bilerek yaratılan bir kısır döngü var.
TEFECİ DE PARA VERMİYOR
ZMO Şanlıurfa Şube Lideri Abdullah Melik:
Urfa’da 1 ton gübre 1 dönüm arazi fiyatına muadil oldu. Üre gübrenin tonu bir orta 17 bin lirayı aştı. Mazotun litresi son bir yılda yüzde 226, elektrik fiyatı yüzde 127 arttı, gübre yüzde 400, zirai ilaç yüzde 400 zamlandı. Bu artırımlara karşı devletin verdiği takviyeler de buharlaştı.
Burası GAP’ın başşehri. 3 milyon dönüm devlet sulaması, 1 milyon dönüm halkın kendi sulaması var. Bu yıl Urfa’da 2.5 milyon dönüm buğday ekilmiş, bunun 2 milyon 200 bin tonu sulu şartlarda, 1 milyon 200 bin ton kırmızı mercimeğin 800 bin tonu kuru şartlarda ekilmiş. 800 bin ton kuru şartlarda arpa ekildi. Kuraklıkla arpada, mercimek ve kuru şartlarda ekilen buğdayda yüzde 75 ile yüzde 90 içinde eser kaybı oluşacak.
Kuru şartlarda tarım yapanlar şimdi hiç gübre kullanmadı. Sulu şartlarda ekim yapanlar da epeyce az kullanıyor. bir daha ünite alandan düşük rekolte alınacak. Kıtlık olacağı kesin.
İki yıldır bölgemizde kuraklık var. Nisan ayında bir de don olayı yaşandı. İki yıl üst üste kuraklık yaşayan hiç bir çiftçi bu duruma dayanamaz. Hükümetin bunu görüp “tabii afet” ilan etmesi gerekiyor.
Hükümet çiftçiyi mukadderatına terk etti. Artık tefeci dahi çiftçiye, üreticiye para vermiyor. Tarım kredi kooperatifleri bile piyasayla birebir fiyatla çiftçiye eser veriyor. Borçlar karşılığında topraklar ipotekli olduğu için çiftçi bankalardan da kredi alamıyor.
Urfa Bozova Yaylak Projesi’nde 18 bin 322 bin hektar arazi basınçlı sulamayla sulanıyor. Bu alanda güç maliyetleri yüksek olunca yalnızca 6 bin 900 hektarı sulanabiliyor.
Artık çiftçi üretimden kopmuş durumda. Son 12 yılda çiftçi sayısı 1 milyon 16 binden, 586 bin bireye düştü. Kuru şartlarda tarım yapanlar artık işi bırakıyor. Badire önemli.
FATURA ÜÇE KATLANDI
Elbistan Ziraat Odası Lideri Mehmet Ali Bulut:
Bu yıl çiftçi taban gübrelerini yarım attı, güz gübresini de ekemedi. Yaz gübresinde de önemli dert var. Çiftçi kaliteli gübre atacağına düşük kalitede gübre kullandı. 15 kilo atması gereken yere yarısını attı. O da üretime yansıyacak.
Artık sulama periyodu. Elektrik faturası üçe katlandı. Geçen yıl 30 bin TL fatura gelen bir çiftçiye bu yıl 90-100 bin lira gelecek. Az sulasak randıman düşecek. Çiftçi her istikametiyle önemli ıstırapta.
Maliyetler hayli yükseldi diye kırsal, kuru tarımda ekim yapmayan çiftçi sayısı artıyor.
Evvelden petrol istasyonlarından çiftçiler veresiye tankerle mazot alırdı, artık bidonla bile veremiyorlar.
Bölgedeki kayısıların yüzde 80’i don kurbanı oldu.
Yatırım tavsiyesi içermez.
Cumhuriyet’ten Şehriban Kıraç’ın haberine nazaran TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası (ZMO) İdare Konseyi Lideri Baki Remzi Suiçmez, ZMO Şanlıurfa Şube Lideri Abdullah Melik, Elbistan Ziraat Odası Lideri Mehmet Ali Bulut, ZMO Konya Şube Lideri Burak Kırkgöz ile Türkiye tarımını konuştuk.
ZMO Lideri Baki Remzi Suiçmez:
Buğday, arpa, nohut, mercimek üzere kırsalda yetişen ve kışlık ekimi yapılan eserlere kâfi gübre atılamadı. Yağışlar da az oldu. Randıman kaybının olacağı gerçek. Bilhassa Doğu ve Güneydoğu’da önemli kuraklık tesiriyle rekolte düşecek.
İki hafta evvel Adana’da önemli don oldu. Sulama ile yapılan alanlarda bile fideler yandı. Buğdayda yüzde 50’ye varan randıman kaybı var. Türkiye genelinde kâfi gübre atılamaması, kimi yerde kuraklık ve don randımanı düşürecek. Bu beraberinde kâfi saman olmayacak demek. Bu da hayvancılığı zorlayacak.
Şu anda çiftçi önünü nazaranmiyor. Buğdayın, arpanın, ayçiçeğinin, mısırın, pancarın, pamuğun, bakliyatın alım fiyatları açaklanmadı. Alım garantisi gündemde değil. ötürüsıyla çiftçi hangi eseri ekeceği konusunda da dert yaşıyor. Alım fiyatları özelikle arz açığının ortaya çıktığı eserlerde açıklanmalı. Kendimize yettiğimiz eserler tahminen daha az ekilmeli. Alım garantisi verilmeli. Bir daha sonraki yılın ekiminin de yapılabilmesi için çiftçiye fark ödemesi yapılması gerekiyor.
örneğin buğdayda hasat vaktine geldik, taban fiyat hâlâ açıklanmadı. Çiftçiyi baskı altına almak için daima hasat vaktinde ithalat yapılıyor.
Kâfi gübreyi vaktinde atmazsanız yüzde 50 randıman düşüklüğü oluyor.
İş bittikten, hasat yapıldıktan daha sonra taban fiyatları açıklamayla, çiftçiye para vermeyle yönlendirici ekim olmaz. Çiftçi başına nazaran eser eker. Patates, soğanda yaşadığımız üzere bir yıl eser kıtlığı bir yıl eser fazlalığı yaşarız.
Şu anda biroldukca yerde çiftçi ya bir daha masraf yapmamak için ikinci gübreyi atmıyor ya tarlayı sürüp ikinci bir eser ekmiyor.
Güneydoğu ve Adana’da kışlık buğdayda hasat yakında yapılacak. Bu yıl ya kimi tarlalara biçerdöver giremeyecek. Tohumdan hasat olursa randıman beklememek gerekiyor zira gübre yok, su yok, ilaç yok.
Biçerdöver girecek masrafa değmez. Ya da tarlayı yine sürüp masraf edeyim diyemiyor. Gübre mazot fiyatı çok yüksek. Diyelim ki bir daha buğday ekecek, kaç liradan satacak o belgisiz. O denli bilerek yaratılan bir kısır döngü var.
TEFECİ DE PARA VERMİYOR
ZMO Şanlıurfa Şube Lideri Abdullah Melik:
Urfa’da 1 ton gübre 1 dönüm arazi fiyatına muadil oldu. Üre gübrenin tonu bir orta 17 bin lirayı aştı. Mazotun litresi son bir yılda yüzde 226, elektrik fiyatı yüzde 127 arttı, gübre yüzde 400, zirai ilaç yüzde 400 zamlandı. Bu artırımlara karşı devletin verdiği takviyeler de buharlaştı.
Burası GAP’ın başşehri. 3 milyon dönüm devlet sulaması, 1 milyon dönüm halkın kendi sulaması var. Bu yıl Urfa’da 2.5 milyon dönüm buğday ekilmiş, bunun 2 milyon 200 bin tonu sulu şartlarda, 1 milyon 200 bin ton kırmızı mercimeğin 800 bin tonu kuru şartlarda ekilmiş. 800 bin ton kuru şartlarda arpa ekildi. Kuraklıkla arpada, mercimek ve kuru şartlarda ekilen buğdayda yüzde 75 ile yüzde 90 içinde eser kaybı oluşacak.
Kuru şartlarda tarım yapanlar şimdi hiç gübre kullanmadı. Sulu şartlarda ekim yapanlar da epeyce az kullanıyor. bir daha ünite alandan düşük rekolte alınacak. Kıtlık olacağı kesin.
İki yıldır bölgemizde kuraklık var. Nisan ayında bir de don olayı yaşandı. İki yıl üst üste kuraklık yaşayan hiç bir çiftçi bu duruma dayanamaz. Hükümetin bunu görüp “tabii afet” ilan etmesi gerekiyor.
Hükümet çiftçiyi mukadderatına terk etti. Artık tefeci dahi çiftçiye, üreticiye para vermiyor. Tarım kredi kooperatifleri bile piyasayla birebir fiyatla çiftçiye eser veriyor. Borçlar karşılığında topraklar ipotekli olduğu için çiftçi bankalardan da kredi alamıyor.
Urfa Bozova Yaylak Projesi’nde 18 bin 322 bin hektar arazi basınçlı sulamayla sulanıyor. Bu alanda güç maliyetleri yüksek olunca yalnızca 6 bin 900 hektarı sulanabiliyor.
Artık çiftçi üretimden kopmuş durumda. Son 12 yılda çiftçi sayısı 1 milyon 16 binden, 586 bin bireye düştü. Kuru şartlarda tarım yapanlar artık işi bırakıyor. Badire önemli.
FATURA ÜÇE KATLANDI
Elbistan Ziraat Odası Lideri Mehmet Ali Bulut:
Bu yıl çiftçi taban gübrelerini yarım attı, güz gübresini de ekemedi. Yaz gübresinde de önemli dert var. Çiftçi kaliteli gübre atacağına düşük kalitede gübre kullandı. 15 kilo atması gereken yere yarısını attı. O da üretime yansıyacak.
Artık sulama periyodu. Elektrik faturası üçe katlandı. Geçen yıl 30 bin TL fatura gelen bir çiftçiye bu yıl 90-100 bin lira gelecek. Az sulasak randıman düşecek. Çiftçi her istikametiyle önemli ıstırapta.
Maliyetler hayli yükseldi diye kırsal, kuru tarımda ekim yapmayan çiftçi sayısı artıyor.
Evvelden petrol istasyonlarından çiftçiler veresiye tankerle mazot alırdı, artık bidonla bile veremiyorlar.
Bölgedeki kayısıların yüzde 80’i don kurbanı oldu.
Yatırım tavsiyesi içermez.