İstanbul Maden İhracatçıları Birliği (İMİB), 30’u aşkın ülkeden 250’den çok iş beşerinin iştirakiyle Bursa’da ‘Doğal Taş Alım Heyeti Organizasyonu’ düzenledi. 23 Kasım’da başlayan 26 Kasım’a kadar devam edecek Tüyap Bursa Memleketler arası Fuar ve Kongre Merkezi’nde gerçekleştirilen tertiple bölümün ihracatının artmasının ve yeni pazarlara ulaşılmasının amaçlandığını söz eden Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Maden Bölüm Heyeti Lideri ve İMİB İdare Şurası Lideri Rüstem Çetinkaya, İMİB İdare Şurası Lider Yardımcısı Eyüp Batal ve İMİB İdare Heyeti Üyesi Metin Çekiç ile birlikte madencilik dalı ve madenciliğin geleceği hakkında değerlendirmeler yaptı.
İHRACATTA RESESYON ETKİSİ
Türkiye’nin doğal taş ihracatının 2022’nin birinci 9 ayında süratli bir yükseliş yaşadığını tabir eden Rüstem Çetinkaya, “Doğal taş bölümü işlenmiş ve blok olarak ikiye ayrılıyor. İşlenmiş eserlerde 9 ayda süratli ilerlerdik. 10 ve 11’inci aylarda ise işlenmiş eser ihracatında bir yavaşlama yaşandı. Bu yavaşlamanın en büyük niçinleri içinde ABD vardı. Zira ABD’de resesyonun tesiri net olarak görülmeye başladı. İşlenmiş tarafta Avrupa’da da resesyon tesirlerini görüyoruz. Blok tarafında ise Çin’de devam eden pandemi tedbirlerinin tesirleri hala görülüyor. Blok ihracatında Çin, Türkiye’nin en büyük alıcısıydı. Lakin ülkedeki pandemi kısıtlamaları niçiniyle ticaret aksadı. İhracatımızda Çin’i tam manasıyla sübvanse edecek bir pazar yok. Buna karşın düzenlediğimiz alım heyeti tertipleriyle ihracatımızı toparlamaya, artırmaya çalışıyoruz. Bursa’da düzenlediğimiz alım heyeti organizasyonumuza da Hindistan, Mısır, Vietnam, İtalya, Yunanistan, İspanya, Lübnan, Cezayir ve Fas üzere ülkelerden alıcılar geldi. Şu anda en büyük potansiyel Hindistan’da. Ülke inşaat yatırımları yapıyor. Tabi bir Çin kadar potansiyelleri olduğunu söylemek sıkıntı. Lakin Çin’den dolayı oluşan açığın kapanmasında büyük faydaları olacaktır. Mısır da Türkiye için potansiyeli olan bir ülke. Buradaki ödeme sorunları aşılırsa Mısır’a doğal taş satabiliriz.” diye konuştu. Yaşanan gelişmeler niçiniyle yıl sonu için belirlenen 7,5 milyar dolarlık ihracat amacını revize etmek zorunda kaldıklarını belirten Çetinkaya, “Yıl sonu ihracat beklentimiz 6,6-6,8 milyar dolar civarında.” dedi.
‘VAR OLAN KAYNAKLARIMIZI ÜRETİME KAZANDIRMALIYIZ’
Madenlere gelecek senelerda epey daha fazla muhtaçlık duyulacağına vurgu yapan Rüstem Çetinkaya, “Koronavirüs periyodunda net bir biçimde gördük. Paranız olsa da esere, hammaddeye ulaşamıyorsunuz. Hammadde için en değerli kaynak da madenler ve madene duyulan gereksinim da her geçen gün artıyor. Örneğin dizel bir arabaya bakılırsa elektrikli arabalarda 6 kat daha fazla maden kullanılıyor. Yapılan bir araştırmaya bakılırsa 2040 yılına gelindiğinde birtakım madenlere bugünden 15-16 kat daha fazla gereksinim duyulacak. Gelecek için bakır, lityum, kobalt, nikel, alüminyum, grafit, silisyum üzere birfazlaca mineral kritik olacak. Türkiye olarak da buna nazaran hareket etmemiz gerekiyor. Kobaltı ele aldığımızda dünyadaki en büyük kobalt kaynakları Kongo’da bulunuyor. Fakat kobaltın işlemesi Çin’de yapılıyor. Şayet hammadde konusunda bir kriz olursa ortada kalırız. Bu yüzden var olan kaynaklarımızı üretime kazandırmalıyız.” sözlerini kullandı.
MADENCİLİĞİN TEMASI TÜRKİYE’DİR
Madenciliğin ülkenin hammadde bağımsızlığını yakalamasında fazlaca değerli olduğunu lisana getiren Rüstem Çetinkaya, kelamlarını şöyleki sürdürdü: “Madeni biz tarımdan başka düşünmüyoruz. Hatta tarımı birinci sıraya alıyoruz. Tarım kesimi ile birlikte hareket etmek istiyoruz. Geçtiğimiz aylarda bu kanılarla Madenciliğin Teması Türkiye’dir başlığıyla TEMA’ya davet yaptık. ‘Madencilik hakkındaki kaygıları bir masa etrafında toplanarak konuşalım’ dedik. Maden kesiminde yaşananları basına, sivil toplum kuruluşlarına, çevreci kuruluşlara göstermek, birlikte hareket etmek istiyoruz. Lakin TEMA davetimize olumlu ya da olumsuz bir yanıt vermedi. Tarımı önceleyen, tarımı sahiplenen bir siyaset ile hareket ediyoruz. Zeytinle, üzümle karşı karşıya gelmeden onlarla bir ortada olmak istiyoruz. Kimi madenlerde yaşanan meselelerden dolayı tüm dalın zan altında kalmasını istemiyoruz. İşini yeterli yapanlarla, oburlarının ayrılmasını istiyoruz.”
İMARA AÇILAN ZEYTİN ALANLARI GERİ DÖNMÜYOR
Maden ya da madenciliğin bir üst başlık olduğunu, burada olayların konuşulması gerektiğine dikkat çeken Eyüp Batal da, “Genç bir madencilik var Türkiye’de. Her şey harika mi? Değil. Lakin bütünleyerek konuşulmasını istemiyoruz. İşini hakikat yapanları ayırmamız gerekiyor. Somut olayı tartışmak yerine bir sorun yaşandığında bütün maden dalı suçlanıyor. Bu niyet ortaya çıkınca da hatalı olan şahsa alan yaratılıyor. Biz buna karşıyız.” dedi. Madencilik yapılan yerde zeytin yahut üzüm üretiminin yapılabileceğini ya da madencilik süreçleri bittiğinde kelam konusu alanın rehabilite edilerek bir daha tabiata kazandırılabileceğini tabir eden Batal, “Ancak imara açılan zeytinlik alanlarda tekrar zeytincilik yapamazsınız. Bu yüzden bir iş yapılırken güzel araştırılması gerekiyor. Toprağın altındakiler mi daha fazla kurumsal fayda içeriyor. Bu tam manasıyla araştırılmalı. Avrupa bu mantıkla bakıyor olaya.” sözlerini kullandı.
Türkiye’de ihracatla ithalat içindeki farkın giderek arttığına dikkat çeken Metin Çekiç de, şunları söylemiş oldu: “Bu farkın en büyük kaynaklarından birini güç kalemi oluşturuyor. Güç için ülkemizin yaptığı harcama her geçen gün artıyor. Türkiye bir petrol ve doğalgaz ülkesi değil lakin ülkemiz hayli önemli madenlere sahip. Maden ihracatını artırarak ithalat ve ihracat içindeki farkın azalmasını sağlayabiliriz. Bu noktada da madencilik üstündeki olumsuz algı devreye giriyor. Bu çerçevede gerçek madencilikle yanlış madenciliğin ayrılması gerekiyor. Şayet bunu sağlayabilirsek ülkemiz için daha yararlı çalışmalara imza atabiliriz.”
Yatırım tavsiyesi içermez.
İHRACATTA RESESYON ETKİSİ
Türkiye’nin doğal taş ihracatının 2022’nin birinci 9 ayında süratli bir yükseliş yaşadığını tabir eden Rüstem Çetinkaya, “Doğal taş bölümü işlenmiş ve blok olarak ikiye ayrılıyor. İşlenmiş eserlerde 9 ayda süratli ilerlerdik. 10 ve 11’inci aylarda ise işlenmiş eser ihracatında bir yavaşlama yaşandı. Bu yavaşlamanın en büyük niçinleri içinde ABD vardı. Zira ABD’de resesyonun tesiri net olarak görülmeye başladı. İşlenmiş tarafta Avrupa’da da resesyon tesirlerini görüyoruz. Blok tarafında ise Çin’de devam eden pandemi tedbirlerinin tesirleri hala görülüyor. Blok ihracatında Çin, Türkiye’nin en büyük alıcısıydı. Lakin ülkedeki pandemi kısıtlamaları niçiniyle ticaret aksadı. İhracatımızda Çin’i tam manasıyla sübvanse edecek bir pazar yok. Buna karşın düzenlediğimiz alım heyeti tertipleriyle ihracatımızı toparlamaya, artırmaya çalışıyoruz. Bursa’da düzenlediğimiz alım heyeti organizasyonumuza da Hindistan, Mısır, Vietnam, İtalya, Yunanistan, İspanya, Lübnan, Cezayir ve Fas üzere ülkelerden alıcılar geldi. Şu anda en büyük potansiyel Hindistan’da. Ülke inşaat yatırımları yapıyor. Tabi bir Çin kadar potansiyelleri olduğunu söylemek sıkıntı. Lakin Çin’den dolayı oluşan açığın kapanmasında büyük faydaları olacaktır. Mısır da Türkiye için potansiyeli olan bir ülke. Buradaki ödeme sorunları aşılırsa Mısır’a doğal taş satabiliriz.” diye konuştu. Yaşanan gelişmeler niçiniyle yıl sonu için belirlenen 7,5 milyar dolarlık ihracat amacını revize etmek zorunda kaldıklarını belirten Çetinkaya, “Yıl sonu ihracat beklentimiz 6,6-6,8 milyar dolar civarında.” dedi.
‘VAR OLAN KAYNAKLARIMIZI ÜRETİME KAZANDIRMALIYIZ’
Madenlere gelecek senelerda epey daha fazla muhtaçlık duyulacağına vurgu yapan Rüstem Çetinkaya, “Koronavirüs periyodunda net bir biçimde gördük. Paranız olsa da esere, hammaddeye ulaşamıyorsunuz. Hammadde için en değerli kaynak da madenler ve madene duyulan gereksinim da her geçen gün artıyor. Örneğin dizel bir arabaya bakılırsa elektrikli arabalarda 6 kat daha fazla maden kullanılıyor. Yapılan bir araştırmaya bakılırsa 2040 yılına gelindiğinde birtakım madenlere bugünden 15-16 kat daha fazla gereksinim duyulacak. Gelecek için bakır, lityum, kobalt, nikel, alüminyum, grafit, silisyum üzere birfazlaca mineral kritik olacak. Türkiye olarak da buna nazaran hareket etmemiz gerekiyor. Kobaltı ele aldığımızda dünyadaki en büyük kobalt kaynakları Kongo’da bulunuyor. Fakat kobaltın işlemesi Çin’de yapılıyor. Şayet hammadde konusunda bir kriz olursa ortada kalırız. Bu yüzden var olan kaynaklarımızı üretime kazandırmalıyız.” sözlerini kullandı.
MADENCİLİĞİN TEMASI TÜRKİYE’DİR
Madenciliğin ülkenin hammadde bağımsızlığını yakalamasında fazlaca değerli olduğunu lisana getiren Rüstem Çetinkaya, kelamlarını şöyleki sürdürdü: “Madeni biz tarımdan başka düşünmüyoruz. Hatta tarımı birinci sıraya alıyoruz. Tarım kesimi ile birlikte hareket etmek istiyoruz. Geçtiğimiz aylarda bu kanılarla Madenciliğin Teması Türkiye’dir başlığıyla TEMA’ya davet yaptık. ‘Madencilik hakkındaki kaygıları bir masa etrafında toplanarak konuşalım’ dedik. Maden kesiminde yaşananları basına, sivil toplum kuruluşlarına, çevreci kuruluşlara göstermek, birlikte hareket etmek istiyoruz. Lakin TEMA davetimize olumlu ya da olumsuz bir yanıt vermedi. Tarımı önceleyen, tarımı sahiplenen bir siyaset ile hareket ediyoruz. Zeytinle, üzümle karşı karşıya gelmeden onlarla bir ortada olmak istiyoruz. Kimi madenlerde yaşanan meselelerden dolayı tüm dalın zan altında kalmasını istemiyoruz. İşini yeterli yapanlarla, oburlarının ayrılmasını istiyoruz.”
İMARA AÇILAN ZEYTİN ALANLARI GERİ DÖNMÜYOR
Maden ya da madenciliğin bir üst başlık olduğunu, burada olayların konuşulması gerektiğine dikkat çeken Eyüp Batal da, “Genç bir madencilik var Türkiye’de. Her şey harika mi? Değil. Lakin bütünleyerek konuşulmasını istemiyoruz. İşini hakikat yapanları ayırmamız gerekiyor. Somut olayı tartışmak yerine bir sorun yaşandığında bütün maden dalı suçlanıyor. Bu niyet ortaya çıkınca da hatalı olan şahsa alan yaratılıyor. Biz buna karşıyız.” dedi. Madencilik yapılan yerde zeytin yahut üzüm üretiminin yapılabileceğini ya da madencilik süreçleri bittiğinde kelam konusu alanın rehabilite edilerek bir daha tabiata kazandırılabileceğini tabir eden Batal, “Ancak imara açılan zeytinlik alanlarda tekrar zeytincilik yapamazsınız. Bu yüzden bir iş yapılırken güzel araştırılması gerekiyor. Toprağın altındakiler mi daha fazla kurumsal fayda içeriyor. Bu tam manasıyla araştırılmalı. Avrupa bu mantıkla bakıyor olaya.” sözlerini kullandı.
Türkiye’de ihracatla ithalat içindeki farkın giderek arttığına dikkat çeken Metin Çekiç de, şunları söylemiş oldu: “Bu farkın en büyük kaynaklarından birini güç kalemi oluşturuyor. Güç için ülkemizin yaptığı harcama her geçen gün artıyor. Türkiye bir petrol ve doğalgaz ülkesi değil lakin ülkemiz hayli önemli madenlere sahip. Maden ihracatını artırarak ithalat ve ihracat içindeki farkın azalmasını sağlayabiliriz. Bu noktada da madencilik üstündeki olumsuz algı devreye giriyor. Bu çerçevede gerçek madencilikle yanlış madenciliğin ayrılması gerekiyor. Şayet bunu sağlayabilirsek ülkemiz için daha yararlı çalışmalara imza atabiliriz.”
Yatırım tavsiyesi içermez.