Art arda elektriğe gelen artırımlar, hem üreticileri birebir vakitte vatandaşı sıkıntı durumda bıraktı. Eylül ayında elektrik ve doğalgaza gelen artırımlardan daha sonra birinci artırımlı faturalarla karşı karşıya kalan endüstrici, esnaf, çiftçi ve vatandaş şokta.
Sözcü’den Taylan Büyükşahin/Gamze Bal’ın haberine bakılırsa geçen ay endüstricinin kullandığı elektriğe yüzde 50, doğalgaza ise yüzde 50.8 artırım gelmesinin akabinde, endüstricinin son bir yılda maruz kaldığı güç artırımları yüzde 430’u aştı.
Yılbaşından bu yana konut elektriği yüzde 184, sanayi elektriği de yüzde 266 arttı. Üretim bandında yeni maliyet artışlarına yol açan kelam konusu güç artırımları ayrıyeten, vatandaşa da yansımaya başladı. Eylül ayındaki son artırımın en son eser meblağlarını yüzde 15-20 civarında artırdığı tabir ediliyor. Güç maliyetlerindeki artışla birlikte ihracatın da olumsuz etkileneceği belirtiliyor.
SAADET ZİNCİRİ VAR
Elektrikte yapılan özelleştirmeler daha sonrası özel dağıtım şirketlerinin kârları korunurken, endüstrici ve vatandaşlar büyük bedel ödüyorlar. Dövizle elektrik alım garantileri verilen özel şirketler rastgele bir indirim yapmazken, endüstrici ve vatandaş artırımlı faturaları ödemek zorunda bırakılıyor.
Elektrik Mühendisleri Odası İdare Heyeti Üyesi Mehmet Özdağ, güç ithalatının kayırılmış şirketler üzerinden yapıldığını söylemiş oldu. İthal edilen güç ile yapılan elektrik üretiminin de yüzde 80’den çoksının özel bölümün elinde olduğunu belirten Özdağ, “Dağıtım ve perakende satış hizmetlerinin de yüzde 100’ü özel bölümün elinde. ötürüsıyla ortada bir saadet zinciri var. Enerjiyi ithal eden, o güçten elektrik üreten ve o elektriği bize dağıtan ve satan şirketler açısından bir saadet zinciri ile karşı karşıyayız. Şirketler için tatlı kâr, bizim içinse her geçen gün daha da yoksullaşmamız manasına geliyor” dedi.
ACİL TAHLİL BEKLENİYOR
Armatür Derneği Lideri Gökhan Turhan, öncesinden hammadde ve personellik maliyetlerinin birinci sırada olduğunu, günümüzde ise gücün bunların önüne geçtiğini söylemiş oldu. Turhan, “Döviz bu kadar artmasa bize bu kadar pahalılık olarak dönmeyecek. Güç maliyetleri yüzde 300-400 arttı. Önümüzdeki devirde enflasyonun fazlaca daha yükseleceğini düşünüyorum” dedi.
İşler ileride zorlaşacak
Kocaeli Sanayi Odası Lideri Ayhan Zeytinoğlu, güç masraflarındaki büyük artışlar niçiniyle, asıl aksiliklerin ilerleyen aylarda kendisini göstereceğini anlattı. Rekabet ettikleri ülkelerdeki güç maliyetlerinin Türkiye’ye göre düşük olduğunu, bu yüzden de rekabetçiliklerinin zayıfladığını kaydeden Zeytinoğlu, “Bundan daha sonra işlerimiz daha da zorlaşacaktır” dedi.
İşçiliğin yerini elektrik aldı
OSTİM Endüstrici ve İş İnsanları Derneği Lideri Süleyman Ekinci, “En büyük girdimiz olan işçiliğin yerini güç masrafları almaya başladı. Ünite maliyetin ortasındaki oranı yüzde 30 ise 60’a çıktı. Geçen sene 5 lira ödüyorsak, bu sene 15 lira ödemeye başladık. Finansal olarak epey zorlanıyoruz. Sermayelerimiz eridi, satın alma gücümüz azaldı” dedi.
Elektrik takviyesi talep ediliyor
İstanbul Dokumacılık ve Hammaddeleri İhracatçıları Birliği Lideri Ahmet Öksüz, artan güç maliyetleri niçiniyle dışarıdaki rekabetçiliklerinin zayıfladığının altını çizdi. Öksüz, elektriğin iplik maliyetindeki hissesinin yüzde 10-15 düzeylerinde iken, son artırımlarla birlikte yüzde 25’lere çıktığını söylemiş oldu ve endüstricinin elektriğinin desteklenmesi talebinde bulundu.
Zamla, ekmek satışları azaldı
Eylülde yapılan yüzde 50’lik elektrik artırımı ile maliyetlerin katlanarak arttığını söyleyen Ekmek Üreticileri Patronları Sendikası Lideri Cihan Kolivar, vatandaşın alım gücünün düştüğünü ve ekmek satışlarının azaldığını kaydetti. Ruhsatlı fırınlara elektrik, doğalgaz ve SGK prim takviyesi verilmesi gerektiğini anlatan Kolivar, esnafın da tehdit edildiğini söz etti.
Faturalar teğe dört arttı
Türkiye Giysi Sanayicileri Derneği Lideri Ramazan Kaya, “Eylülde gelen son elektrik ve doğalgaz artırımlarıyla bir arada faturalar gelmeye başladı ve net bir biçimde gördük. bundan evvelki seneye göre neredeyse teğe üç, teğe dört artışla karşı karşıyayız. Hammadde meblağları düşse de güç ve personellik maliyetleri arttığı için maalesef eser fiyatlarını düşüremiyoruz” dedi.
Finansman ezası yaşanıyor
Sanayicinin finansman zahmeti çektiğini belirten İstanbul Demir ve Demir Dışı Metaller İhracatçılar Birliği Lideri Çetin Tecdelioğlu, kullandıkları elektriğin tahsilatını 5 ay daha sonra satılan malla finanse ettiklerini söylemiş oldu. Tecdelioğlu, öz kaynak ıstırabına dikkat çekti.
Yatırım tavsiyesi içermez.
Sözcü’den Taylan Büyükşahin/Gamze Bal’ın haberine bakılırsa geçen ay endüstricinin kullandığı elektriğe yüzde 50, doğalgaza ise yüzde 50.8 artırım gelmesinin akabinde, endüstricinin son bir yılda maruz kaldığı güç artırımları yüzde 430’u aştı.
Yılbaşından bu yana konut elektriği yüzde 184, sanayi elektriği de yüzde 266 arttı. Üretim bandında yeni maliyet artışlarına yol açan kelam konusu güç artırımları ayrıyeten, vatandaşa da yansımaya başladı. Eylül ayındaki son artırımın en son eser meblağlarını yüzde 15-20 civarında artırdığı tabir ediliyor. Güç maliyetlerindeki artışla birlikte ihracatın da olumsuz etkileneceği belirtiliyor.
SAADET ZİNCİRİ VAR
Elektrikte yapılan özelleştirmeler daha sonrası özel dağıtım şirketlerinin kârları korunurken, endüstrici ve vatandaşlar büyük bedel ödüyorlar. Dövizle elektrik alım garantileri verilen özel şirketler rastgele bir indirim yapmazken, endüstrici ve vatandaş artırımlı faturaları ödemek zorunda bırakılıyor.
Elektrik Mühendisleri Odası İdare Heyeti Üyesi Mehmet Özdağ, güç ithalatının kayırılmış şirketler üzerinden yapıldığını söylemiş oldu. İthal edilen güç ile yapılan elektrik üretiminin de yüzde 80’den çoksının özel bölümün elinde olduğunu belirten Özdağ, “Dağıtım ve perakende satış hizmetlerinin de yüzde 100’ü özel bölümün elinde. ötürüsıyla ortada bir saadet zinciri var. Enerjiyi ithal eden, o güçten elektrik üreten ve o elektriği bize dağıtan ve satan şirketler açısından bir saadet zinciri ile karşı karşıyayız. Şirketler için tatlı kâr, bizim içinse her geçen gün daha da yoksullaşmamız manasına geliyor” dedi.
ACİL TAHLİL BEKLENİYOR
Armatür Derneği Lideri Gökhan Turhan, öncesinden hammadde ve personellik maliyetlerinin birinci sırada olduğunu, günümüzde ise gücün bunların önüne geçtiğini söylemiş oldu. Turhan, “Döviz bu kadar artmasa bize bu kadar pahalılık olarak dönmeyecek. Güç maliyetleri yüzde 300-400 arttı. Önümüzdeki devirde enflasyonun fazlaca daha yükseleceğini düşünüyorum” dedi.
İşler ileride zorlaşacak
Kocaeli Sanayi Odası Lideri Ayhan Zeytinoğlu, güç masraflarındaki büyük artışlar niçiniyle, asıl aksiliklerin ilerleyen aylarda kendisini göstereceğini anlattı. Rekabet ettikleri ülkelerdeki güç maliyetlerinin Türkiye’ye göre düşük olduğunu, bu yüzden de rekabetçiliklerinin zayıfladığını kaydeden Zeytinoğlu, “Bundan daha sonra işlerimiz daha da zorlaşacaktır” dedi.
İşçiliğin yerini elektrik aldı
OSTİM Endüstrici ve İş İnsanları Derneği Lideri Süleyman Ekinci, “En büyük girdimiz olan işçiliğin yerini güç masrafları almaya başladı. Ünite maliyetin ortasındaki oranı yüzde 30 ise 60’a çıktı. Geçen sene 5 lira ödüyorsak, bu sene 15 lira ödemeye başladık. Finansal olarak epey zorlanıyoruz. Sermayelerimiz eridi, satın alma gücümüz azaldı” dedi.
Elektrik takviyesi talep ediliyor
İstanbul Dokumacılık ve Hammaddeleri İhracatçıları Birliği Lideri Ahmet Öksüz, artan güç maliyetleri niçiniyle dışarıdaki rekabetçiliklerinin zayıfladığının altını çizdi. Öksüz, elektriğin iplik maliyetindeki hissesinin yüzde 10-15 düzeylerinde iken, son artırımlarla birlikte yüzde 25’lere çıktığını söylemiş oldu ve endüstricinin elektriğinin desteklenmesi talebinde bulundu.
Zamla, ekmek satışları azaldı
Eylülde yapılan yüzde 50’lik elektrik artırımı ile maliyetlerin katlanarak arttığını söyleyen Ekmek Üreticileri Patronları Sendikası Lideri Cihan Kolivar, vatandaşın alım gücünün düştüğünü ve ekmek satışlarının azaldığını kaydetti. Ruhsatlı fırınlara elektrik, doğalgaz ve SGK prim takviyesi verilmesi gerektiğini anlatan Kolivar, esnafın da tehdit edildiğini söz etti.
Faturalar teğe dört arttı
Türkiye Giysi Sanayicileri Derneği Lideri Ramazan Kaya, “Eylülde gelen son elektrik ve doğalgaz artırımlarıyla bir arada faturalar gelmeye başladı ve net bir biçimde gördük. bundan evvelki seneye göre neredeyse teğe üç, teğe dört artışla karşı karşıyayız. Hammadde meblağları düşse de güç ve personellik maliyetleri arttığı için maalesef eser fiyatlarını düşüremiyoruz” dedi.
Finansman ezası yaşanıyor
Sanayicinin finansman zahmeti çektiğini belirten İstanbul Demir ve Demir Dışı Metaller İhracatçılar Birliği Lideri Çetin Tecdelioğlu, kullandıkları elektriğin tahsilatını 5 ay daha sonra satılan malla finanse ettiklerini söylemiş oldu. Tecdelioğlu, öz kaynak ıstırabına dikkat çekti.
Yatırım tavsiyesi içermez.