Beş yıl evvel güçte tasarruf maksadıyla kalıcı hale getirilen lakin eğitimden iş dünyasına bir fazlaca kesim tarafınca zahmete dönüşen yaz saati uygulaması finansal piyasalarda da tartışılıyor. Kış saati uygulaması Avrupa’da 31 Ekim’de başlarken, ABD’de 7 Kasım tarihinde başlayacak.
Türkiye artık kış saati uygulamadığı için Avrupa ile Türkiye içindeki saat farkı 2’ye, İngiltere ile 3’e çıkıyor. Bilhassa Avrupa ülkelerinde ya da ABD üzerinden korunma (hedge) maksatlı ya da kredi süreci yapmak isteyen firmaların saat farkı açıldıkça nakit akışını organize etmekte zorlandıkları belirtiliyor.
Sözcü’den Mehtap Özcan Ertürk’ün haberine nazaran Noor Capital Market Araştırma Ünite Müdürü İstek Toktay, şirketler için saat farkı arttıkça fiyatlama alma ve takas süreçlerinde problemler çıkabildiği bilgisini verdi.
ABD piyasalarında açılış ve kapanış saatleri 1 saat ileri atıldığında, bu piyasalarda etkin süreç başladığı saatlerin Türkiye’de mesai bitimine denk geldiğini aktaran Toktay, “Bu saatlerde yatırımcılar tarafınca takip edilmesi giderek güçleşiyor. Yurtdışı aktüel bilgi akışını takip etmek güç hale geliyor. Saat farkı ötürüsıyla kritik bir vakit dilimi içerisinde süreçlerin gerçekleştirilmesi gerekiyor “ dedi.
MALİYETİ ARTIRIYOR
Londra ile saat farkının 3 saate çıktığına işaret Tera Yatırım Başekonomisti Enver Erkan, Türkiye’nin Avrupa ve ABD piyasaları ile saat konusunda kesişim kümesinin küçüldüğünü belirtti. Erkan, süreç saatlerinin tıpkı anda açık olduğu vakit dilimlerinin piyasanın en likit olduğu saatler olduğunu, likidite düştükçe spreed (finansal varlıkların alış ve satış fiyatı içindeki fark) oranında açılmalar olabildiği üzere bunun daha yüksek süreç maliyet manasına geldiğini söylemiş oldu.
TÜRK PİYASALARI İÇİN DEZAVANTAJ
Kış saati uygulaması Avrupa’da 31 Ekim’de başlarken, ABD’de 7 Kasım’da devreye giriyor. Artan saat farkı bilhassa Borsa İstanbul’da ABD merkezli süreçlerin küçük bir vakit dilimine sıkışmasına niye oluyor. Analistler, kalıcı yaz saatinin Türk piyasaları için bir dezavantaj yarattığını belirtiyor.
‘Enerji şirketleri kâr etsin diye uygulanıyor
Güçte ‘tasarruf’ teziyle kalıcı hale getirilen yaz saati uygulaması bekleneni vermedi. Elektrik Mühendisleri Odası Lideri Bülent Pala, uygulamanın güç tasarrufu yerine israfa yol açtığını, güç tüketiminde manipülatif bir artışa niye olduğunu belirtti. 7 Eylül 2016’da tasarruf maksadıyla kalıcı hale getirilen ve bekleneni vermeyen yaz saati uygulaması kamuoyunda tartışılmaya devam ediyor. CHP Burdur Milletvekili Mehmet Göker ise bu uygulamanın, güç şirketlerinin daha fazla kâr edebilmesi için kalıcı hale getirildiğini savundu.
PSİKOLOJİMİZ BOZULDU
Göker, “Yüz yüze eğitimin bir daha başlamasıyla ‘kalıcı yaz saati’ fazlaca erken okula gitmek zorunda kalan öğrencilerin ve ailelerinin psikolojisini olumsuz etkilemektedir” dedi. Eğitim İş Genel Lideri Kadem Özbay da uygulama niçiniyle çocukların, günün ağarmadan yollara düştüğünü belirtti. Çocukların karanlık sınıflarda ders dinlemeye çalışmasının, hem eğitimciler için hem veliler için birebir vakitte öğrenciler için ‘çile’ olduğu vurguladı.
RUSYA VAZGEÇTİ
Kalıcı yaz saati uygulamasını Türkiye haricinde kullanan ülkelerden biri de Rusya’ydı. 2011-2014 yılları içinde gerçekleştirilen bu uygulama ülke çapında artan şikayetler üzerine 2014’te daha sonra erdi. Rusya saatleri 1 saat geri alarak kalıcı olarak standart saat dilimine döndü. Türkiye’de de günler kısaldıkça karanlıkta geçirilen mesai saatleri de katlanarak artıyor.
‘Bu faturayı çocuklarımız ve onların aileleri ödüyor’
“AKP’nin elektrik şirketlerine sağladığı kıyağın faturasını meşakkat yaşayan çocuklarımız ve aileleri ödüyor” diyen CHP Burdur Milletvekili Mehmet Göker “Sabahın zifiri karanlığında, kışın dondurucu soğuğunda, uykusuz, yorgun kalkıp yollara düşmek zorunda kalan binlerce öğrenci, işçi ve aileleri, üç beş güç şirketinin daha fazla kâr edebilmesi uğruna kahır yaşamaktadır” sözlerini kullandı. AKP iktidarı her uygulamasında olduğu üzere bu uygulamada da vatandaştan yana değil şirketlerden yana hal aldığını belirten Göker, “hiç bir bilimsel temele dayanmayan, kalıcı yaz saati uygulaması derhal kaldırılmalı” dedi.
Yaz saati elektriği zamlandırıyor
Elektrik Mühendisleri Odası (EMO) İdare Şurası Üyesi Olgun Sakarya, 2016’dan bu yana uygulanan daima yaz saatinin tüketimi artırdığını, bunun da faturalara ek artırım olarak yansıdığını bildirdi. Kuraklık niçiniyle elektriğin yüklü olarak dövizle alınan kıymetli doğalgazdan üretildiğini, daima yaz saatinin artırdığı tüketim ötürüsıyla iktisadın de ziyan gördüğünü söylemiş oldu. Sakarya, uygulamanın yalnızca elektrik üreten ve dağıtan şirketlere yarar sağladığını söylemiş oldu. Sakarya, yaptığı değerlendirmede, 2017 yılında yaptıkları çalışmayla daima yaz saatinin uygulandığı kasım, aralık, ocak, şubat ve mart aylarını kapsayan 5 aylık periyotta 7 milyar kilovatsaatlik fazladan elektrik tüketildiğini ortaya koyduklarını bildirdi.
Avrupa ile tıpkı saat dilimi avantaj olur
Türkiye’de devam eden yaz saati uygulamasına iş dünyası geçen mühlet boyunca adapte olduğunu açıklarken, Avrupa ile 2, İngiltere ile 3’e çıkan saat farkının indirilmesinin avantaj yaratacağı açıklandı.
İstanbul Hazır Giysi ve Konfeksiyon İhracatçıları Birliği Lideri Mustafa Gültepe, “Pandemi daha sonrasında eskisi kadar vakti sorun edecek bir durum yok. Ofislerden konutlara geçiş niçiniyle alanda bir sorun yaşanmıyor. Sistem alıştı artık. Avrupa ile tıpkı saat dilimi ortasında çalışmak avantajlı bir durum” diye konuştu.
Yatırım tavsiyesi içermez.
Türkiye artık kış saati uygulamadığı için Avrupa ile Türkiye içindeki saat farkı 2’ye, İngiltere ile 3’e çıkıyor. Bilhassa Avrupa ülkelerinde ya da ABD üzerinden korunma (hedge) maksatlı ya da kredi süreci yapmak isteyen firmaların saat farkı açıldıkça nakit akışını organize etmekte zorlandıkları belirtiliyor.
Sözcü’den Mehtap Özcan Ertürk’ün haberine nazaran Noor Capital Market Araştırma Ünite Müdürü İstek Toktay, şirketler için saat farkı arttıkça fiyatlama alma ve takas süreçlerinde problemler çıkabildiği bilgisini verdi.
ABD piyasalarında açılış ve kapanış saatleri 1 saat ileri atıldığında, bu piyasalarda etkin süreç başladığı saatlerin Türkiye’de mesai bitimine denk geldiğini aktaran Toktay, “Bu saatlerde yatırımcılar tarafınca takip edilmesi giderek güçleşiyor. Yurtdışı aktüel bilgi akışını takip etmek güç hale geliyor. Saat farkı ötürüsıyla kritik bir vakit dilimi içerisinde süreçlerin gerçekleştirilmesi gerekiyor “ dedi.
MALİYETİ ARTIRIYOR
Londra ile saat farkının 3 saate çıktığına işaret Tera Yatırım Başekonomisti Enver Erkan, Türkiye’nin Avrupa ve ABD piyasaları ile saat konusunda kesişim kümesinin küçüldüğünü belirtti. Erkan, süreç saatlerinin tıpkı anda açık olduğu vakit dilimlerinin piyasanın en likit olduğu saatler olduğunu, likidite düştükçe spreed (finansal varlıkların alış ve satış fiyatı içindeki fark) oranında açılmalar olabildiği üzere bunun daha yüksek süreç maliyet manasına geldiğini söylemiş oldu.
TÜRK PİYASALARI İÇİN DEZAVANTAJ
Kış saati uygulaması Avrupa’da 31 Ekim’de başlarken, ABD’de 7 Kasım’da devreye giriyor. Artan saat farkı bilhassa Borsa İstanbul’da ABD merkezli süreçlerin küçük bir vakit dilimine sıkışmasına niye oluyor. Analistler, kalıcı yaz saatinin Türk piyasaları için bir dezavantaj yarattığını belirtiyor.
‘Enerji şirketleri kâr etsin diye uygulanıyor
Güçte ‘tasarruf’ teziyle kalıcı hale getirilen yaz saati uygulaması bekleneni vermedi. Elektrik Mühendisleri Odası Lideri Bülent Pala, uygulamanın güç tasarrufu yerine israfa yol açtığını, güç tüketiminde manipülatif bir artışa niye olduğunu belirtti. 7 Eylül 2016’da tasarruf maksadıyla kalıcı hale getirilen ve bekleneni vermeyen yaz saati uygulaması kamuoyunda tartışılmaya devam ediyor. CHP Burdur Milletvekili Mehmet Göker ise bu uygulamanın, güç şirketlerinin daha fazla kâr edebilmesi için kalıcı hale getirildiğini savundu.
PSİKOLOJİMİZ BOZULDU
Göker, “Yüz yüze eğitimin bir daha başlamasıyla ‘kalıcı yaz saati’ fazlaca erken okula gitmek zorunda kalan öğrencilerin ve ailelerinin psikolojisini olumsuz etkilemektedir” dedi. Eğitim İş Genel Lideri Kadem Özbay da uygulama niçiniyle çocukların, günün ağarmadan yollara düştüğünü belirtti. Çocukların karanlık sınıflarda ders dinlemeye çalışmasının, hem eğitimciler için hem veliler için birebir vakitte öğrenciler için ‘çile’ olduğu vurguladı.
RUSYA VAZGEÇTİ
Kalıcı yaz saati uygulamasını Türkiye haricinde kullanan ülkelerden biri de Rusya’ydı. 2011-2014 yılları içinde gerçekleştirilen bu uygulama ülke çapında artan şikayetler üzerine 2014’te daha sonra erdi. Rusya saatleri 1 saat geri alarak kalıcı olarak standart saat dilimine döndü. Türkiye’de de günler kısaldıkça karanlıkta geçirilen mesai saatleri de katlanarak artıyor.
‘Bu faturayı çocuklarımız ve onların aileleri ödüyor’
“AKP’nin elektrik şirketlerine sağladığı kıyağın faturasını meşakkat yaşayan çocuklarımız ve aileleri ödüyor” diyen CHP Burdur Milletvekili Mehmet Göker “Sabahın zifiri karanlığında, kışın dondurucu soğuğunda, uykusuz, yorgun kalkıp yollara düşmek zorunda kalan binlerce öğrenci, işçi ve aileleri, üç beş güç şirketinin daha fazla kâr edebilmesi uğruna kahır yaşamaktadır” sözlerini kullandı. AKP iktidarı her uygulamasında olduğu üzere bu uygulamada da vatandaştan yana değil şirketlerden yana hal aldığını belirten Göker, “hiç bir bilimsel temele dayanmayan, kalıcı yaz saati uygulaması derhal kaldırılmalı” dedi.
Yaz saati elektriği zamlandırıyor
Elektrik Mühendisleri Odası (EMO) İdare Şurası Üyesi Olgun Sakarya, 2016’dan bu yana uygulanan daima yaz saatinin tüketimi artırdığını, bunun da faturalara ek artırım olarak yansıdığını bildirdi. Kuraklık niçiniyle elektriğin yüklü olarak dövizle alınan kıymetli doğalgazdan üretildiğini, daima yaz saatinin artırdığı tüketim ötürüsıyla iktisadın de ziyan gördüğünü söylemiş oldu. Sakarya, uygulamanın yalnızca elektrik üreten ve dağıtan şirketlere yarar sağladığını söylemiş oldu. Sakarya, yaptığı değerlendirmede, 2017 yılında yaptıkları çalışmayla daima yaz saatinin uygulandığı kasım, aralık, ocak, şubat ve mart aylarını kapsayan 5 aylık periyotta 7 milyar kilovatsaatlik fazladan elektrik tüketildiğini ortaya koyduklarını bildirdi.
Avrupa ile tıpkı saat dilimi avantaj olur
Türkiye’de devam eden yaz saati uygulamasına iş dünyası geçen mühlet boyunca adapte olduğunu açıklarken, Avrupa ile 2, İngiltere ile 3’e çıkan saat farkının indirilmesinin avantaj yaratacağı açıklandı.
İstanbul Hazır Giysi ve Konfeksiyon İhracatçıları Birliği Lideri Mustafa Gültepe, “Pandemi daha sonrasında eskisi kadar vakti sorun edecek bir durum yok. Ofislerden konutlara geçiş niçiniyle alanda bir sorun yaşanmıyor. Sistem alıştı artık. Avrupa ile tıpkı saat dilimi ortasında çalışmak avantajlı bir durum” diye konuştu.
Yatırım tavsiyesi içermez.