Yenilenebilir güç santrallerinin desteklenmesi düzeneğinin geçen yıl TL’ye çevrilmesinin akabinde yeni yatırımlara dövizle kredi bulmak zorlaştı. Kamu, projelere finansman sağlanmasını kolaylaştıracak ve sermaye yükünü azaltacak taban fiyat uygulamasını kıymetlendiriyor.
Türkiye’nin yenilenebilir güç kaynaklarından sağladığı elektrik üretimi, geçen yıla kadar uygulanan dolar cinsi elektrik alım garantisi sistemi yardımıyla geçen 10 yılda keskin biçimde arttı.
YEKDEM ismi verilen dolar cinsi alım garantisi sistemi bankaların yeni santral yatırımlarına daha kolay kredi vermesini sağlarken, geçen yıl prestijiyle rüzgâr, güneş ve jeotermal kaynakların toplam elektrik üretiminden aldığı hisse yüzde 14’ün üzerine çıktı.
Hidroelektrik de dahil edildiğinde yenilenebilir kaynaklardan üretilen elektriğin toplam üretimden aldığı hisse geçen yıl üzere kuraklığın görüldüğü bir yılda bile yüzde 33’ü geçti.
Yenilenebilir kaynakların üretimden aldığı nazarance yüksek bu hisse Türkiye’nin uzun vadeli iklim maksatlarına ulaşmasına katkıda bulundu.
Lakin YEKDEM alım garantisi sisteminde fiyatlar, hükümetin gerileyen memleketler arası elektrik meblağları ve dövize endeksli maliyetleri azaltma isteği kararı geçen yıl dövizden TL’ye çevrildi. Ayrıyeten 10 yıllık alım garanti mühleti boyunca fiyatın bir daha belirlendiği formül de TL enflasyonu yansıtacak biçimde kurgulandı.
GARANTİ MÜHLETİNİN UZATILMASI TALEBİ
Elektrik santrali yatırımcıları, TL’ye geçişin akabinde yeni santral yatırımların durduğuna dikkat çekerek, alım garantisinin yine dolar cinsi belirlenmesi, alım garanti müddetinin de uzatılması talebinde bulundular.
Türkiye Rüzgar Gücü Birliği (TÜREB) tarafınca düzenlenen Rüzgarda Yeni Devrin Finansmanı başlıklı panelde konuşan Garanti BBVA’nın sürdürülebilir finansman ünitesi yöneticisi Emre Hatem, geçen yıl değiştirilen YEKDEM fiyatları niçiniyle santral projelerine verebildikleri kredinin döviz kısmının en çok yüzde 30 ile hudutlu olduğunu, geri kalanını ise TL vermek zorunda olduklarını söylemiş oldu.
Bankalar olarak santral suram ve işletme maliyetlerini tüm kalemleriyle gözden geçirdiklerini ve santrallerin kazandığı paranın yüzde 70’inin TL cinsi, geri kalanının ise yabancı para cinsi olabildiğini belirten Hatem, tüm bankalara atıfta bulunarak “Biz finansör olarak kur riski almak istemediğimiz için şu anki matematik en çok yüzde 30 döviz kredisi vermemizi sağlıyor” dedi.
Şu anda dolar ve euro cinsi borçlanmaya kıyasla daha yüksek TL kredi faizleri niçiniyle kredi alan santrallerin birinci 3-4 yıl bakılırsace yüksek geri ödemelerle karşılaştığını belirten Hatem, yeni sistemde yatırımcıların projeye daha yüksek oranda özkaynak koymaları gerektiğine de dikkat çekti.
YATIRIM İÇİN ÖZKAYNAK ORANI YÜKSELDİ
Santral yatırımcıları evvelden yüzde 25/75 olan özkaynakların krediye oranının yüzde 50/50’ye yükseldiğini tabir etmişlerdi.
Hatem, daha fazla döviz cinsi kredi kullanılırsa faiz ve özkaynak yükünün azalacağını tabir ederek, “Biz şunu diyoruz, özkaynak oranı yüzde 25-30 olmalı ki yatırımcı bu (yenilenebilir) alana yayılabilsin. Şu anda bir ölçü daha yüksek üzere görüyoruz” dedi.
Yeni santral ihalelerinde taban fiyat uygulamasının finansmanı kolaylaştıracağını söz eden Hatem bankaların yenilenebilir güç santrali projelerine kredi verme iştahının devam ettiğini, Türkiye’nin yeşil güç amaçlarını yakalamak için yalnızca rüzgar ve güneşe yılda 5-6 milyar dolar yatırım yapması gerektini söz etti.
Panelde konuşan Güç Bakanlığı Güç İşleri Genel Müdürü Zekeriya Aydın, yatırımcılar ve finansman tarafının ortaya koydukları teklifler doğrultusunda bakanlık ortasında kıymetlendirme yürütüldüğünü ve bundan daha sonra yapılacak olan YEKA rüzgar santral ihalelerinde dövize değişikliklerine hassas taban fiyat belirleyebileceklerini tabir etti.
“Belki biraz daha fazla yabancı para cinsinden kıyaslamak ve bunun altına düşmemesini sağlamak tarafında bir çalışmamız var” diyen Aydın, bakanlığın bir yıl ortasında uzun vadeli güç planını kamuoyu ile paylaşmayı planladığını tabir etti.
Yatırım tavsiyesi içermez.
Türkiye’nin yenilenebilir güç kaynaklarından sağladığı elektrik üretimi, geçen yıla kadar uygulanan dolar cinsi elektrik alım garantisi sistemi yardımıyla geçen 10 yılda keskin biçimde arttı.
YEKDEM ismi verilen dolar cinsi alım garantisi sistemi bankaların yeni santral yatırımlarına daha kolay kredi vermesini sağlarken, geçen yıl prestijiyle rüzgâr, güneş ve jeotermal kaynakların toplam elektrik üretiminden aldığı hisse yüzde 14’ün üzerine çıktı.
Hidroelektrik de dahil edildiğinde yenilenebilir kaynaklardan üretilen elektriğin toplam üretimden aldığı hisse geçen yıl üzere kuraklığın görüldüğü bir yılda bile yüzde 33’ü geçti.
Yenilenebilir kaynakların üretimden aldığı nazarance yüksek bu hisse Türkiye’nin uzun vadeli iklim maksatlarına ulaşmasına katkıda bulundu.
Lakin YEKDEM alım garantisi sisteminde fiyatlar, hükümetin gerileyen memleketler arası elektrik meblağları ve dövize endeksli maliyetleri azaltma isteği kararı geçen yıl dövizden TL’ye çevrildi. Ayrıyeten 10 yıllık alım garanti mühleti boyunca fiyatın bir daha belirlendiği formül de TL enflasyonu yansıtacak biçimde kurgulandı.
GARANTİ MÜHLETİNİN UZATILMASI TALEBİ
Elektrik santrali yatırımcıları, TL’ye geçişin akabinde yeni santral yatırımların durduğuna dikkat çekerek, alım garantisinin yine dolar cinsi belirlenmesi, alım garanti müddetinin de uzatılması talebinde bulundular.
Türkiye Rüzgar Gücü Birliği (TÜREB) tarafınca düzenlenen Rüzgarda Yeni Devrin Finansmanı başlıklı panelde konuşan Garanti BBVA’nın sürdürülebilir finansman ünitesi yöneticisi Emre Hatem, geçen yıl değiştirilen YEKDEM fiyatları niçiniyle santral projelerine verebildikleri kredinin döviz kısmının en çok yüzde 30 ile hudutlu olduğunu, geri kalanını ise TL vermek zorunda olduklarını söylemiş oldu.
Bankalar olarak santral suram ve işletme maliyetlerini tüm kalemleriyle gözden geçirdiklerini ve santrallerin kazandığı paranın yüzde 70’inin TL cinsi, geri kalanının ise yabancı para cinsi olabildiğini belirten Hatem, tüm bankalara atıfta bulunarak “Biz finansör olarak kur riski almak istemediğimiz için şu anki matematik en çok yüzde 30 döviz kredisi vermemizi sağlıyor” dedi.
Şu anda dolar ve euro cinsi borçlanmaya kıyasla daha yüksek TL kredi faizleri niçiniyle kredi alan santrallerin birinci 3-4 yıl bakılırsace yüksek geri ödemelerle karşılaştığını belirten Hatem, yeni sistemde yatırımcıların projeye daha yüksek oranda özkaynak koymaları gerektiğine de dikkat çekti.
YATIRIM İÇİN ÖZKAYNAK ORANI YÜKSELDİ
Santral yatırımcıları evvelden yüzde 25/75 olan özkaynakların krediye oranının yüzde 50/50’ye yükseldiğini tabir etmişlerdi.
Hatem, daha fazla döviz cinsi kredi kullanılırsa faiz ve özkaynak yükünün azalacağını tabir ederek, “Biz şunu diyoruz, özkaynak oranı yüzde 25-30 olmalı ki yatırımcı bu (yenilenebilir) alana yayılabilsin. Şu anda bir ölçü daha yüksek üzere görüyoruz” dedi.
Yeni santral ihalelerinde taban fiyat uygulamasının finansmanı kolaylaştıracağını söz eden Hatem bankaların yenilenebilir güç santrali projelerine kredi verme iştahının devam ettiğini, Türkiye’nin yeşil güç amaçlarını yakalamak için yalnızca rüzgar ve güneşe yılda 5-6 milyar dolar yatırım yapması gerektini söz etti.
Panelde konuşan Güç Bakanlığı Güç İşleri Genel Müdürü Zekeriya Aydın, yatırımcılar ve finansman tarafının ortaya koydukları teklifler doğrultusunda bakanlık ortasında kıymetlendirme yürütüldüğünü ve bundan daha sonra yapılacak olan YEKA rüzgar santral ihalelerinde dövize değişikliklerine hassas taban fiyat belirleyebileceklerini tabir etti.
“Belki biraz daha fazla yabancı para cinsinden kıyaslamak ve bunun altına düşmemesini sağlamak tarafında bir çalışmamız var” diyen Aydın, bakanlığın bir yıl ortasında uzun vadeli güç planını kamuoyu ile paylaşmayı planladığını tabir etti.
Yatırım tavsiyesi içermez.