Petrol navlun ve emtia fiyatları düştü: Etikete yansımıyor

Mihriban

Global Mod
Global Mod
Pandemide tedarik zincirinin bozulması, akabinde da gelen Rusya-Ukrayna savaşı ile başta petrol olmak üzere birfazlaca hammadde fiyatında büyük dalgalanmalar yaşandı. Bu gelişmelerle bir arada haziran ayında Brent petrolünün varil fiyatı 125 doların üzerine çıktı. Petrolde yaşanan artış dünyanın yanı sıra Türkiye’deki akaryakıt fiyatlarını da yükseltti.

Yenişafak’tan Mehmet Ali Parto’nun haberine bakılırsa 26 Haziran 2022’de İstanbul’da motorinin litresi 29,94 liraya, akaryakıtın litresi de 27,26 liraya kadar çıktı.

Son devirde petrol meblağlarında süratli düşüşler yaşanıyor. O denli ki Brent petrolünün varil fiyatı 76,82 dolara geriledi. bu biçimdece petrolün varil fiyatı yıl ortasında tepe noktasından bugüne kadar yüzde 38,6 düştü.

BENZİN %36 GERİLEDİ

Son periyotta Türkiye’de motorinin litresi 21,05 liraya, akaryakıtın litresi de 17,42 liraya geriledi. bu biçimdece motorinin litresi tepe yaptığı haziran ayından bugüne kadar yüzde 29,7, akaryakıtın litresi de yüzde 36,1 geriledi. Son devirde emtia ve hammadde fiyatında büyük düşüşler yaşanıyor. Mart ayında 1.340 doları bakılırsan buğday meblağları yüzde 45,3 düşüşle 732,5 dolara, nisan ayında 827 dolar olan mısırın fiyatı yüzde 22,1’lik düşüşle 644 dolara indi. Haziran ayında 3 bin 433 puana çıkan navlun piyasasındaki nakliyat fiyatlarının göstergesi olarak bilinen Baltık Kuru Yük Endeksi (Baltic Dry Index-BDI), yüzde 61,3 düşüşle 1.324 puana indi.

ETİKETE YANSIMIYOR

Ayrıca bu yılın şubat ayında 4,9 dolar olan bakırın fiyatı yüzde 21’lik düşüşle 3,85 dolara, şubat ayında 3 bin 966 dolara kadar çıkan alüminyumun fiyatı da yüzde 37,7’lik düşüşle 2 bin 474 dolara geriledi.

Ancak daha evvel akaryakıt, lojistik ve hammadde meblağlarını mazeret ederek başta besin olmak üzere biroldukca eserde fiyat artışına giden üreticiler, son devirde düşüşleri etiketine yansıtmıyor. Tersine rastgele bir münasebet göstermeden mamüllerine artırım yapmaya devam ediyor.

MANİPÜLASYON YASASI ÇIKMALI

Tüketiciler Birliği Lideri Mahmut Şahin, petroldeki düşüşün eserlere indirim olarak yansımamasını ‘aç gözlülük’ olarak nitelendirdi. Şahin, “Başta petrol ve akaryakıt olmak üzere biroldukca hammaddenin fiyatı düşüyor. Birileri fiyatları düşüreceğine artırım yapıyor. Bunun ismi daha fazla kazanma hırsıdır. Ayrıyeten, Manipülasyon Yasası’nın çıkması lazım. Bu yasa, piyasadaki istikrarları sağlar” diye konuştu. Devletin de fiyat denetimini titizlikle yerine getirmesini isteyen Şahin, “Denetimler kapsamlı olur ve cezalar uygulanırsa fiyatlar geriler” dedi. Tüketicinin de yükselen meblağları kabullendiğini ve genel bir tepkisizlik oluştuğunu vurgulayan Şahin, “Vatandaş bu artırımlara reaksiyon göstermeli ve gerekirse eseri almamalı. Lakin biz bunu yapamıyoruz ve satıcı da bunu kendi lehine çeviriyor” tabirlerini kullandı.

FAHİŞ MALI ALMAYIN

Tüketici Konfederasyonu (TÜKONFED) Lideri Aydın Ağaoğlu da biroldukca hammadde fiyatının düştüğünü, dövizin de uzun müddettir yatay seyrettiğini lisana getirdi. Ağaoğlu, “Satıcılar, aylar evvel artışları mazeret ederek fiyatları yükseltti. Yüzde 600-700’ün üzerinde çıkar sağladılar. Artık ise fiyatlar düşüşte, lakin eserlere hala artırım yapılıyor. Temel tüketim hususlarında fahiş artışlar var. Tüketicinin en büyük gücü tüketmemek. Vatandaş fahiş fiyatları gördüğünde şikayet etmeli. Gerekirse eseri almamalı” dedi. Devletin dijital fiyat takip sistemiyle epeyce büyük bir adım attığını da kaydeden Ağaoğlu, “Bu mevzuda devlet kontrollerini artırmalı, para cezası vermeli. Bu da işe yaramazsa ifşa edilmeli. En son mahpus cezasına kadar gidebilir” diye konuştu.

Tüketici ucuz eseri alsın

Türkiye Esnaf ve Sanatkârları Konfederasyonu (TESK) Lideri Bendevi Palandöken, şu anda piyasada bir sakinliğin yaşandığını sav etti. Palandöken, “Enerji meblağları düştü, lakin ham unsur ve girdi maliyetleri de yükseldi. Bu da fiyatlara yansıyor. Önümüzdeki ayda meblağların artmayacağını ve stabil devam edeceğini düşünüyorum. Bu hususta kontroller de arttı. Tüketici de ucuz eserlere yönelerek fiyat dalgalanmalarının geçmesini beklemeli. Yeni yılda fiyatlar yerine oturur ve piyasa rahatlar” tabirlerini kullandı.

Yatırım tavsiyesi içermez.
 
Üst