BBC Türkçe’den alıntı
Sızdırılan Pandora Belgeleri’nde 35 mevcut ve eski ülke başkanı ile 300’den çok kamu çalışanının off-shore şirketleri ve hesaplarına dair ayrıntılar var.
Evraklar Ürdün Hükümdarı Abdullah’ın Birleşik Krallık ve ABD’de 70 milyon sterlinlik mülk aldığını gösteriyor.
Eski Birleşik Krallık Başbakanı Tony Blair ve eşinin de Londra’da bir ofis alımı sırasında 312 bin sterlinlik damga vergisinden kaçındığı da dokümanlarda yer alıyor.
Çiftin ofisi direkt almak yerine ofisin sahibi olan off-shore şirketi satın aldığı görülüyor.
Sızdırılan evraklar Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin’i Monako’da zımnî tutulan varlıklarla ilişkilendiriyor, önümüzdeki günlerde genel seçimde yarışacak olan Çekya Başbakanı Andrej Babis’in de Fransa’nın güneyinde 12 milyon sterlinlik iki villayı bir off-shore yatırım şirketi üzerinden alışını deklare etmediğini gösteriyor.
Milletlerarası Araştırmacı Gazeteciler Konsorsiyumu (ICIJ) tarafınca 117 ülkede 650 gazeteciyle birlikte incelenen Pandora Dokümanları, ICIJ’in bugüne kadarki en büyük araştırması oldu.
ICIJ son yedi yılda Panama Dokümanları, Paradise Evrakları, LuxLeaks ve FinCen Belgeleri’ni de inceleyerek kamuoyuyla paylaşmıştı.
BBC’nin araştırmacı gazetecilik programı Panorama ve Guardian gazetesinin de ortalarında bulunduğu epeyce sayıda kurum Panama, Belize, Kıbrıs, Birleşik Arap Emirlikleri, Britanya Virjin Adaları, Singapur ve İsviçre’nin de dahil olduğu ülke ve bölgelerden 14 finansal hizmet şirketine ilişkin 12 milyon dokümanı inceledi.
Bunlar içinde 6,4 milyon evrak, 2,9 milyon görsel, 1,2 milyon e-posta ve 467 bin excel tablosu bulunuyor.
Dokümanlarda ismi geçen bireylerden kimileri kendi ülkelerinde halihazırda yolsuzluk, para aklama ve vergiden kaçınma üzere suçlamalarla karşı karşıyaydı.
Birleşik Krallık açısından dokümanların en kıymetli neticelerindan biri ünlü ve güçlü bireylerin ülkede mesken almak için şirket kurma yoluna gittiklerini göstermesi oldu.
Dokümanlar, ülkede gayrimenkul alımı yapan 95 bin civarı off-shore şirketin gerisindeki birtakım gerçek bireyleri de ortaya çıkarttı.
Hükümet daha evvel off-shore şirketler üzerinden alınan meskenlerin sahiplerinin yer alacağı bir liste hazırlamaya kelam vermiş ancak bunu hayata geçirmemişti.
Ülkede mesken alan kimi bireylerin para aklama faaliyetlerini sakladıklarına dair kaygılar bulunuyor.
Kendi ülkelerini adeta yağmalamakla suçlanan Azerbaycan Devlet Lideri İlham Aliyev ve ailesi bunlara bir örnek.
Araştırma kararında Aliyevler ve yakınlarındaki şahısların Birleşik Krallık’ta 400 milyon sterlinden çok mülk alımına dahil olduğu ortaya çıktı.
Aliyevlerin Londra’daki gayrimenkullerinden birini 31 milyon sterlin kâr ile Kraliçe 2. Elizabeth’in gayrimenkul imparatorluğu olarak tanımlanabilecek, Birleşik Krallık Hazinesi tarafınca yönetilen Crown Estate şirketine satmış olması da hükümetin başını ağrıtabilir.
Dokümanlarda yer alan ticari süreçlerin birden fazla kanunlara uygun süreçler.
Lakin ICIJ’den Fergus Shiel “Vergiden kaçınmak yahut kuşkulu gelirleri saklamak için off-shore şirketlerin nasıl kullanıldığını gösteren bu kadar büyük bir sızıntı daha evvel olmamıştı” diyor ve ekliyor:
“Bu off-shore hesapları ve tröstleri kullanarak başka ülkelerde yüz milyonlarca dolarlık mülk alıyorlar. Kendi vatandaşlarının ziyanına, kendi ailelerini zenginleştirmek için yapılan süreçler bunlar.”
ICIJ bu dokümanların “Pandora’nın kutusunu açacağını” düşündüğü için dokümanlara bu ismi verdi.
Ürdün Hükümdarı’nın malikaneleri
Evraklar Ürdün Hükümdarı Abdullah’ın Birleşik Krallık ve ABD’de, off-shore şirketleri kullanarak gizlice 70 milyon sterlinden daha fazla mülk alımı yaptığını gösteriyor.
Kral Abdullah’ın 1999’de misyona başladıktan daha sonra Britanya Virjin Adaları ve öbür vergi cennetlerindeki off-shore şirketler üzerinden 15 mülk aldığı görülüyor.
Bunlar içinde ABD’nin California eyaletindeki Malibu’da, 50 milyon sterlin bedelinde okyanus görünümlü üç konut, Birleşik Krallık’ta da Londra ve Ascot’ta mülkler bulunuyor.
Ülkesinde otoriter bir rejim kurmakla suçlanan Kral Abdullah’ın vergi artışları ve kemer sıkma siyasetleri son senelerda protestolara yol açmıştı.
Kral Abdullah’ın avukatları ise bütün bu mülklerin şahsi servetiyle alındığını, bu servetin Ürdünlüler için projelere de harcandığını söylüyor.
Avukatlar üst seviye bireylerin güvenlik ve zımnilik üzere münasebetlerle off-shore şirketler üzerinden alım yapmasının bayağı bir durum olduğunu belirtiyor.
Öteki başkanlara dair Pandora Belgeleri’nde yer alan bilgilerden kimileri şu biçimde:
Kenya Devlet Lideri Uhuru Kenyatta ve ailesinden altı kişi bir dizi off-shore şirket ağına sahip. Bu şahısların 11 şirketle alakası var ve şirketlerden birinin varlığı 30 milyon dolar.
Pakistan Başbakanı İmran Han’ın yakın etrafından bireyler, milyonlarca dolarlık varlığı bulunan şirketler ve tröstlerin kapalı sahibi.
Kıbrıs Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Nikos Anastasiadis’in kurduğu bir hukuk şirketi, bir dizi off-shore şirketin gerçek sahibi olan, yolsuzlukla suçlanan bir Rus siyasetçiyi gizlemek için uydurma sahipler sağladı. Şirket bu suçlamayı reddediyor.
Ukrayna Cumhurbaşkanı Vladimir Zelenski saklı bir off-shore şirketindeki paylarını 2019’daki seçimi kazanmadan kısa mühlet evvel transfer etmiş.
Eski bir bankacı olan Ekvador Devlet Lideri Guillermo, yakın akrabalarına sistemli ödeme yapan bir Panama vakfının yerine ABD’nin Güney Dakota eyaletindeki bir tröste ödeme yaptırmaya başlamış.
Blairların damga vergisiz ofis alımı
Pandora Belgeleri’nde Tony ve Cherie Blair’in servetlerini sakladıklarına dair bir bilgi yok.
Ancak evraklar, çiftin 6,45 milyon sterlinlik mülk alımında niye damga vergisi ödemediğini gösteriyor.
Emekçi Partili Eski Başbakan ve hukukçu eşi, Londra merkezindeki Marylebone’da bulunan konutu Temmuz 2017’de almak için, konutun sahibi olan off-shore şirketi satın alma yolunu tercih etmiş.
Birleşik Krallık’ta bu türlü alım yapmak yasal ve bu durumda damga vergisi ödenmesine gerek olmuyor. Ama Blair daha evvel bu tıp yasal boşlukları kullanarak vergiden kaçınmayı kınayan açıklamalar yapmıştı.
Mülk şu anda Cherie Blair’ın dünya çapında hükümetlere danışmanlık verdiği şirketinin ve bayanlar için kurduğu vakfın merkezi pozisyonunda.
Cherie Blair satıcıların, satışın bu türlü gerçekleşmesi için ısrarcı olduklarını, mülkün yasal bir biçimde alındığını ve ilerde satılırken kâr edilirse sermaye karı vergisine tabi olacağını söylüyor.
Mülkün satıcıları, Bahreyn’de siyasi kontakları olan bir aileydi. İki taraf da, sürece başlarken karşı taraftakilerin kim olduğunu bilmediklerini belirtiyor.
Londra’da 33 milyon sterlinlik mülk sahibi oğlan
Mayfair’daki bu bina 2009’da paravan bir şirkete satılmıştı
Azerbaycan’ın idaresindeki Aliyev ailesi hakkındaki evraklar de off-shore şirketleri kullanarak gizlice Birleşik Krallık’ta mülk aldıklarını gösteriyor.
Kafkas ülkesinde yıllardır yolsuzluklarla suçlanan ailenin 17 mülk aldığını ve bunlar içinde 11 yaşındaki oğulları Haydar Aliyev için alınan Londra merkezindeki Mayfair’da bulunan 33 milyon sterlinlik bir ofis olduğu da evraklarda yer alıyor.
Bina 2009’da İlham Aliyev’in bir aile dostunun sahip olduğu bir paravan şirket tarafınca alınmış ve bir ay daha sonra da Haydar Aliyev’e devredilmiş.
Tıpkı muhitte aileye ilişkin bir öbür ofis binası ise 2018’de Crown Estate’e 66 milyon sterline satılmış.
Crown Estate alım sırasında yasanın gerektirdiği prosedürleri yerine getirdiklerini lakin mevzuyu yine incelemeye aldıklarını söylüyor.
Birleşik Krallık hükümeti ise daha fazla yasa ve kontrolle para aklamanın üzerine gittiklerini, Parlamento gündemi elverdiğinde ülkede mesken satın alan off-shore şirketlere dair bir liste hazırlanmasına yönelik yasa teklifi getireceklerini belirtiyor.
Sızdırılan Pandora Belgeleri’nde yaklaşık 12 milyon belge ve evrak bulunuyor. Bunlar içinde dünya başkanları, siyasetçiler ve milyarderlere dair dokümanlar de var.
Kelam konusu evraklar ABD’nin başşehri Washington DC’de bulunan Milletlerarası Araştırmacı Gazeteciler Konsorsiyumu tarafınca edinildi ve dünyanın en büyük global araştırmacı gazetecilik çalışmasının gerçekleştirilmesini sağladı.
117 ülkeden 600’den çok gazeteci evraklar üzerinde çalıştı. Birleşik Krallık’taki araştırma BBC’nin araştırmacı gazetecilik programı Panorama ve Guardian gazetesi tarafınca üstlenildi.
Dokümanların toplumsal medyadaki yansımalarını görmek için #PandoraPapers ve #PandoraBelgeleri etiketlerine bakabilirsiniz.
Yatırım tavsiyesi içermez.
Sızdırılan Pandora Belgeleri’nde 35 mevcut ve eski ülke başkanı ile 300’den çok kamu çalışanının off-shore şirketleri ve hesaplarına dair ayrıntılar var.
Evraklar Ürdün Hükümdarı Abdullah’ın Birleşik Krallık ve ABD’de 70 milyon sterlinlik mülk aldığını gösteriyor.
Eski Birleşik Krallık Başbakanı Tony Blair ve eşinin de Londra’da bir ofis alımı sırasında 312 bin sterlinlik damga vergisinden kaçındığı da dokümanlarda yer alıyor.
Çiftin ofisi direkt almak yerine ofisin sahibi olan off-shore şirketi satın aldığı görülüyor.
Sızdırılan evraklar Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin’i Monako’da zımnî tutulan varlıklarla ilişkilendiriyor, önümüzdeki günlerde genel seçimde yarışacak olan Çekya Başbakanı Andrej Babis’in de Fransa’nın güneyinde 12 milyon sterlinlik iki villayı bir off-shore yatırım şirketi üzerinden alışını deklare etmediğini gösteriyor.
Milletlerarası Araştırmacı Gazeteciler Konsorsiyumu (ICIJ) tarafınca 117 ülkede 650 gazeteciyle birlikte incelenen Pandora Dokümanları, ICIJ’in bugüne kadarki en büyük araştırması oldu.
ICIJ son yedi yılda Panama Dokümanları, Paradise Evrakları, LuxLeaks ve FinCen Belgeleri’ni de inceleyerek kamuoyuyla paylaşmıştı.
BBC’nin araştırmacı gazetecilik programı Panorama ve Guardian gazetesinin de ortalarında bulunduğu epeyce sayıda kurum Panama, Belize, Kıbrıs, Birleşik Arap Emirlikleri, Britanya Virjin Adaları, Singapur ve İsviçre’nin de dahil olduğu ülke ve bölgelerden 14 finansal hizmet şirketine ilişkin 12 milyon dokümanı inceledi.
Bunlar içinde 6,4 milyon evrak, 2,9 milyon görsel, 1,2 milyon e-posta ve 467 bin excel tablosu bulunuyor.
Dokümanlarda ismi geçen bireylerden kimileri kendi ülkelerinde halihazırda yolsuzluk, para aklama ve vergiden kaçınma üzere suçlamalarla karşı karşıyaydı.
Birleşik Krallık açısından dokümanların en kıymetli neticelerindan biri ünlü ve güçlü bireylerin ülkede mesken almak için şirket kurma yoluna gittiklerini göstermesi oldu.
Dokümanlar, ülkede gayrimenkul alımı yapan 95 bin civarı off-shore şirketin gerisindeki birtakım gerçek bireyleri de ortaya çıkarttı.
Hükümet daha evvel off-shore şirketler üzerinden alınan meskenlerin sahiplerinin yer alacağı bir liste hazırlamaya kelam vermiş ancak bunu hayata geçirmemişti.
Ülkede mesken alan kimi bireylerin para aklama faaliyetlerini sakladıklarına dair kaygılar bulunuyor.
Kendi ülkelerini adeta yağmalamakla suçlanan Azerbaycan Devlet Lideri İlham Aliyev ve ailesi bunlara bir örnek.
Araştırma kararında Aliyevler ve yakınlarındaki şahısların Birleşik Krallık’ta 400 milyon sterlinden çok mülk alımına dahil olduğu ortaya çıktı.
Aliyevlerin Londra’daki gayrimenkullerinden birini 31 milyon sterlin kâr ile Kraliçe 2. Elizabeth’in gayrimenkul imparatorluğu olarak tanımlanabilecek, Birleşik Krallık Hazinesi tarafınca yönetilen Crown Estate şirketine satmış olması da hükümetin başını ağrıtabilir.
Dokümanlarda yer alan ticari süreçlerin birden fazla kanunlara uygun süreçler.
Lakin ICIJ’den Fergus Shiel “Vergiden kaçınmak yahut kuşkulu gelirleri saklamak için off-shore şirketlerin nasıl kullanıldığını gösteren bu kadar büyük bir sızıntı daha evvel olmamıştı” diyor ve ekliyor:
“Bu off-shore hesapları ve tröstleri kullanarak başka ülkelerde yüz milyonlarca dolarlık mülk alıyorlar. Kendi vatandaşlarının ziyanına, kendi ailelerini zenginleştirmek için yapılan süreçler bunlar.”
ICIJ bu dokümanların “Pandora’nın kutusunu açacağını” düşündüğü için dokümanlara bu ismi verdi.
Ürdün Hükümdarı’nın malikaneleri
Evraklar Ürdün Hükümdarı Abdullah’ın Birleşik Krallık ve ABD’de, off-shore şirketleri kullanarak gizlice 70 milyon sterlinden daha fazla mülk alımı yaptığını gösteriyor.
Kral Abdullah’ın 1999’de misyona başladıktan daha sonra Britanya Virjin Adaları ve öbür vergi cennetlerindeki off-shore şirketler üzerinden 15 mülk aldığı görülüyor.
Bunlar içinde ABD’nin California eyaletindeki Malibu’da, 50 milyon sterlin bedelinde okyanus görünümlü üç konut, Birleşik Krallık’ta da Londra ve Ascot’ta mülkler bulunuyor.
Ülkesinde otoriter bir rejim kurmakla suçlanan Kral Abdullah’ın vergi artışları ve kemer sıkma siyasetleri son senelerda protestolara yol açmıştı.
Kral Abdullah’ın avukatları ise bütün bu mülklerin şahsi servetiyle alındığını, bu servetin Ürdünlüler için projelere de harcandığını söylüyor.
Avukatlar üst seviye bireylerin güvenlik ve zımnilik üzere münasebetlerle off-shore şirketler üzerinden alım yapmasının bayağı bir durum olduğunu belirtiyor.
Öteki başkanlara dair Pandora Belgeleri’nde yer alan bilgilerden kimileri şu biçimde:
Kenya Devlet Lideri Uhuru Kenyatta ve ailesinden altı kişi bir dizi off-shore şirket ağına sahip. Bu şahısların 11 şirketle alakası var ve şirketlerden birinin varlığı 30 milyon dolar.
Pakistan Başbakanı İmran Han’ın yakın etrafından bireyler, milyonlarca dolarlık varlığı bulunan şirketler ve tröstlerin kapalı sahibi.
Kıbrıs Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Nikos Anastasiadis’in kurduğu bir hukuk şirketi, bir dizi off-shore şirketin gerçek sahibi olan, yolsuzlukla suçlanan bir Rus siyasetçiyi gizlemek için uydurma sahipler sağladı. Şirket bu suçlamayı reddediyor.
Ukrayna Cumhurbaşkanı Vladimir Zelenski saklı bir off-shore şirketindeki paylarını 2019’daki seçimi kazanmadan kısa mühlet evvel transfer etmiş.
Eski bir bankacı olan Ekvador Devlet Lideri Guillermo, yakın akrabalarına sistemli ödeme yapan bir Panama vakfının yerine ABD’nin Güney Dakota eyaletindeki bir tröste ödeme yaptırmaya başlamış.
Blairların damga vergisiz ofis alımı
Pandora Belgeleri’nde Tony ve Cherie Blair’in servetlerini sakladıklarına dair bir bilgi yok.
Ancak evraklar, çiftin 6,45 milyon sterlinlik mülk alımında niye damga vergisi ödemediğini gösteriyor.
Emekçi Partili Eski Başbakan ve hukukçu eşi, Londra merkezindeki Marylebone’da bulunan konutu Temmuz 2017’de almak için, konutun sahibi olan off-shore şirketi satın alma yolunu tercih etmiş.
Birleşik Krallık’ta bu türlü alım yapmak yasal ve bu durumda damga vergisi ödenmesine gerek olmuyor. Ama Blair daha evvel bu tıp yasal boşlukları kullanarak vergiden kaçınmayı kınayan açıklamalar yapmıştı.
Mülk şu anda Cherie Blair’ın dünya çapında hükümetlere danışmanlık verdiği şirketinin ve bayanlar için kurduğu vakfın merkezi pozisyonunda.
Cherie Blair satıcıların, satışın bu türlü gerçekleşmesi için ısrarcı olduklarını, mülkün yasal bir biçimde alındığını ve ilerde satılırken kâr edilirse sermaye karı vergisine tabi olacağını söylüyor.
Mülkün satıcıları, Bahreyn’de siyasi kontakları olan bir aileydi. İki taraf da, sürece başlarken karşı taraftakilerin kim olduğunu bilmediklerini belirtiyor.
Londra’da 33 milyon sterlinlik mülk sahibi oğlan
Mayfair’daki bu bina 2009’da paravan bir şirkete satılmıştı
Azerbaycan’ın idaresindeki Aliyev ailesi hakkındaki evraklar de off-shore şirketleri kullanarak gizlice Birleşik Krallık’ta mülk aldıklarını gösteriyor.
Kafkas ülkesinde yıllardır yolsuzluklarla suçlanan ailenin 17 mülk aldığını ve bunlar içinde 11 yaşındaki oğulları Haydar Aliyev için alınan Londra merkezindeki Mayfair’da bulunan 33 milyon sterlinlik bir ofis olduğu da evraklarda yer alıyor.
Bina 2009’da İlham Aliyev’in bir aile dostunun sahip olduğu bir paravan şirket tarafınca alınmış ve bir ay daha sonra da Haydar Aliyev’e devredilmiş.
Tıpkı muhitte aileye ilişkin bir öbür ofis binası ise 2018’de Crown Estate’e 66 milyon sterline satılmış.
Crown Estate alım sırasında yasanın gerektirdiği prosedürleri yerine getirdiklerini lakin mevzuyu yine incelemeye aldıklarını söylüyor.
Birleşik Krallık hükümeti ise daha fazla yasa ve kontrolle para aklamanın üzerine gittiklerini, Parlamento gündemi elverdiğinde ülkede mesken satın alan off-shore şirketlere dair bir liste hazırlanmasına yönelik yasa teklifi getireceklerini belirtiyor.
Sızdırılan Pandora Belgeleri’nde yaklaşık 12 milyon belge ve evrak bulunuyor. Bunlar içinde dünya başkanları, siyasetçiler ve milyarderlere dair dokümanlar de var.
Kelam konusu evraklar ABD’nin başşehri Washington DC’de bulunan Milletlerarası Araştırmacı Gazeteciler Konsorsiyumu tarafınca edinildi ve dünyanın en büyük global araştırmacı gazetecilik çalışmasının gerçekleştirilmesini sağladı.
117 ülkeden 600’den çok gazeteci evraklar üzerinde çalıştı. Birleşik Krallık’taki araştırma BBC’nin araştırmacı gazetecilik programı Panorama ve Guardian gazetesi tarafınca üstlenildi.
Dokümanların toplumsal medyadaki yansımalarını görmek için #PandoraPapers ve #PandoraBelgeleri etiketlerine bakabilirsiniz.
Yatırım tavsiyesi içermez.