Dünya gazetesi müellifi Alaattin Aktaş, Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati’nin açıklamalarını kıymetlendirdi. İŞte o yazı….
Enflasyonda tek hane için Cumhuriyetin ikinci yüzyılının başlangıcını, 2024’ü bekleyeceğiz…
Durun durun, çabucak Maliye Bakanı Nureddin Nebati’nin yıllık enflasyonun 2023’ün sonbaharından evvel tek haneye inmeyeceği yolundaki bu açıklamayı nerede yaptığını araştırmaya girişmeyin; bulamazsınız. Maliye Bakanı aslına bakarsanız açık açık bu biçimde demedi. Nebati bir açıklama yaptı, bu açıklamaya dayanarak biz de Bakanın aslında lisana getirmediği gerçeği ortaya çıkardık.
Matematiğin hoşluğunu, sayıların palavra söylemeyeceğini bir defa daha gördük.
Maliye Bakanı Nureddin Nebati’nin söylemiş olduği şu:
“Yıllık enflasyonun aralıktan itibaren nasıl düştüğünü daima birlikte nazaranceğiz.”
İşte destek noktamız bu cümle…
Nebati daha evvel de hem oran vererek, hem ay belirterek birkaç sefer enflasyonda zirve noktalara işaret etmiş lakin tutturamamıştı.
Lakin bakın bu sefer Bakan haklı! Nebati hem haklı, birebir vakitte bize gelecek için hesaplama yapmayı mümkün kılacak fazlaca değerli bir ipucu verdi. Aslında bu biraz da örtülü itiraf.
Yıllık enflasyon aralık ayı sonunda kasım sonundaki seviyeye nazaran gerileyecektir. Bu neredeyse kesin.
Fakat küçük bir ayrıntı! Bunu sağlamak için hiç bir şey yapmaya gerek yok ki. İktisat idaresine bile gerek yok. Ya da o iktisat idaresinin en zirvesine kimi oturtursanız oturtun yıllık enflasyon bir daha de gerileyecektir.
BAZ TESİRİ SAĞ OLSUN!
Geçen yılın aralık ayındaki TÜFE artışı yüzde 13.58. Bu oran, TÜFE’de şimdiye kadar bir ayda görülmüş en yüksek artış. Bu yıl aralıkta olağan gidişatla değil yüzde 14’e yakın bir artış daha, çift hane bile görülmesi bile beklenemeyeceğine bakılırsa natürel ki yıllık oran gerileyecektir.
İşte baz etkisinin gerisine saklanıp enflasyona meydan okumak bu olsa gerek.
Bakanın tek hane için örtülü halde nasıl 2023’ün sonbaharına işaret ettiğini kademe basamak anlatalım…
2022 ARTIŞI YÜZDE 50-55’TEN AZ OLAMAZ
Tamam, yıllık artış aralıktan itibaren düşecek. aslına bakarsanız aksi mümkün değil.
Pek aralıkta düşüş yaşanacak da hangi orana inilecek?
Nebati artık oran vermiyor. Yoğurdu üfleyerek yediği için midir, bilemeyiz.
bu biçimde biz oran vermeye çalışalım…
Nisandan ekime kadar olan yedi aylık devirdeki aylık artışlar geçen yılın aylık oranlarından 1 puan üstte olsa…
Kasımdaki oran geçen yılki seviyede, yani yüzde 3.51’de kalsa…
Tıpkı biçimde aralık ayı artışı da kasımdaki üzere yüzde 3.51 seviyesinde gerçekleşse…
Bu seyirle yıllık TÜFE artışı ekim ve kasım aylarında yüzde 72.50’ye ulaşıyor ve aralıkta bir anda yüzde 57’ye iniyor.
Yani bu senaryoda 2022 yılı yüzde 57’de kapatılıyor.
Dikkat edin, nisan-ekim devrinde her ay için geçen yılın 1 puan üstünde gerçekleşmede kalınacağı var iseyımıyla gidildiği, son iki ayda da gorece düşük artışlarda kalındığı takdirde bu orana iniliyor.
Bu senaryoda nisan-ekim periyodu toplam artışını yüzde 19.5 olarak aldığımızı bilhassa vurgulayalım. Bu seviyenin altında kalınabilir mi, kuşkuluyuz; lakin daha üstte bir gerçekleşme mümkünlüğü güya daha ağır basıyor.
ötürüsıyla en yeterli muhtemellikte bile yıllık gerçekleşme yüzde 55-60 içinde oluşacak üzere görünüyor.
YÜZDE 50’NİN ALTI MUCİZE
Haydi biraz daha zorlayalım. Kasım ve aralık aylarını bir daha yüzde 3.5 alalım, öteki aylarda ise geçen yılla birebir seviyede gerçekleşme olduğunu var iseyalım.
Bu durumda da yıllık oran lakin yüzde 47’ye iniyor.
Daha aşağısı yok!
Yani Maliye Bakanı Nebati bir manada 2021 yılının yüzde 47 ile yüzde 57 içinde kapatılacağını söylüyor.
Kimi oranlar açıklanmadan da söylenir değil mi! İşte yüzde 47-57 ortası da o denli…
TEK HANE Mİ, TAHMİNEN 2024’TE…
Bakan Nebati kaç defa 2023 seçimine giderken enflasyonu tek haneye indirmekten kelam etti.
Herbiçimde Maliye’de de bunun çalışması yapılıyordur ancak biz bir daha de söyleyelim, bu mümkün olmayacak.
Aslında bunun mümkün olmayacağını söyleyen Bakanın kendisi!
Evet evet, Maliye Bakanı Nebati yıllık enflasyonun aralıktan itibaren düşeceğini söyleyerek örtülü halde tek hanenin haziranda mümkün olamayacağını da lisana getirmiş oldu.
Nasıl mı, açıklayalım…
Evvel şu gerçeğin altını çizelim.
“Yıllık enflasyon aralıktan itibaren düşecek” demek, “Yıllık enflasyon aralıktan evvel düşmeyecek” demekle eş manalıdır.
ötürüsıyla evvelki kısımda de belirttiğimiz üzere bu yıl sonundaki artış yüzde 47 ile yüzde 57 içinde olacak.
Gelin artık bir hayal kuralım.
var iseyalım 2023’ün ocak ayından itibaren sihirli bir el dokundu ve fiyatlar sabitlendi, hiç artmıyor. Artış da yok, gerileme de… Yok yok çabucak aklınıza hükümetin “dahiyane” fikri olarak gündeme getirilen temel besin hususlarında fiyatları sabitleme fikri gelmesin. Bizimki “örneğin” kıvamında bir hayal.
Ocak 2023’ten itibaren fiyat değişimi sıfır.
Pekala bu durumda yıllık TÜFE artışı ne vakit mı tek haneye iniyor?
2023’ün fakat eylül-ekim aylarında.
ötürüsıyla Maliye Bakanı’nın dediği üzere yıllık enflasyon aralıktan itibaren düşüşe geçerse, Bakanın “demediği” üzere yıllık enflasyonda tek hane fakat 2023’ün eylül ya da ekiminde kelam konusu olabilecek.
Fiyat artışlarının 2023’ten itibaren sıfıra inme mümkünlüğü da sıfır olduğuna göre demek ki tek haneli enflasyonu 2023’ün tümü için unutmamız gerekiyor.
Yatırım tavsiyesi içermez.
Enflasyonda tek hane için Cumhuriyetin ikinci yüzyılının başlangıcını, 2024’ü bekleyeceğiz…
Durun durun, çabucak Maliye Bakanı Nureddin Nebati’nin yıllık enflasyonun 2023’ün sonbaharından evvel tek haneye inmeyeceği yolundaki bu açıklamayı nerede yaptığını araştırmaya girişmeyin; bulamazsınız. Maliye Bakanı aslına bakarsanız açık açık bu biçimde demedi. Nebati bir açıklama yaptı, bu açıklamaya dayanarak biz de Bakanın aslında lisana getirmediği gerçeği ortaya çıkardık.
Matematiğin hoşluğunu, sayıların palavra söylemeyeceğini bir defa daha gördük.
Maliye Bakanı Nureddin Nebati’nin söylemiş olduği şu:
“Yıllık enflasyonun aralıktan itibaren nasıl düştüğünü daima birlikte nazaranceğiz.”
İşte destek noktamız bu cümle…
Nebati daha evvel de hem oran vererek, hem ay belirterek birkaç sefer enflasyonda zirve noktalara işaret etmiş lakin tutturamamıştı.
Lakin bakın bu sefer Bakan haklı! Nebati hem haklı, birebir vakitte bize gelecek için hesaplama yapmayı mümkün kılacak fazlaca değerli bir ipucu verdi. Aslında bu biraz da örtülü itiraf.
Yıllık enflasyon aralık ayı sonunda kasım sonundaki seviyeye nazaran gerileyecektir. Bu neredeyse kesin.
Fakat küçük bir ayrıntı! Bunu sağlamak için hiç bir şey yapmaya gerek yok ki. İktisat idaresine bile gerek yok. Ya da o iktisat idaresinin en zirvesine kimi oturtursanız oturtun yıllık enflasyon bir daha de gerileyecektir.
BAZ TESİRİ SAĞ OLSUN!
Geçen yılın aralık ayındaki TÜFE artışı yüzde 13.58. Bu oran, TÜFE’de şimdiye kadar bir ayda görülmüş en yüksek artış. Bu yıl aralıkta olağan gidişatla değil yüzde 14’e yakın bir artış daha, çift hane bile görülmesi bile beklenemeyeceğine bakılırsa natürel ki yıllık oran gerileyecektir.
İşte baz etkisinin gerisine saklanıp enflasyona meydan okumak bu olsa gerek.
Bakanın tek hane için örtülü halde nasıl 2023’ün sonbaharına işaret ettiğini kademe basamak anlatalım…
2022 ARTIŞI YÜZDE 50-55’TEN AZ OLAMAZ
Tamam, yıllık artış aralıktan itibaren düşecek. aslına bakarsanız aksi mümkün değil.
Pek aralıkta düşüş yaşanacak da hangi orana inilecek?
Nebati artık oran vermiyor. Yoğurdu üfleyerek yediği için midir, bilemeyiz.
bu biçimde biz oran vermeye çalışalım…
Nisandan ekime kadar olan yedi aylık devirdeki aylık artışlar geçen yılın aylık oranlarından 1 puan üstte olsa…
Kasımdaki oran geçen yılki seviyede, yani yüzde 3.51’de kalsa…
Tıpkı biçimde aralık ayı artışı da kasımdaki üzere yüzde 3.51 seviyesinde gerçekleşse…
Bu seyirle yıllık TÜFE artışı ekim ve kasım aylarında yüzde 72.50’ye ulaşıyor ve aralıkta bir anda yüzde 57’ye iniyor.
Yani bu senaryoda 2022 yılı yüzde 57’de kapatılıyor.
Dikkat edin, nisan-ekim devrinde her ay için geçen yılın 1 puan üstünde gerçekleşmede kalınacağı var iseyımıyla gidildiği, son iki ayda da gorece düşük artışlarda kalındığı takdirde bu orana iniliyor.
Bu senaryoda nisan-ekim periyodu toplam artışını yüzde 19.5 olarak aldığımızı bilhassa vurgulayalım. Bu seviyenin altında kalınabilir mi, kuşkuluyuz; lakin daha üstte bir gerçekleşme mümkünlüğü güya daha ağır basıyor.
ötürüsıyla en yeterli muhtemellikte bile yıllık gerçekleşme yüzde 55-60 içinde oluşacak üzere görünüyor.
YÜZDE 50’NİN ALTI MUCİZE
Haydi biraz daha zorlayalım. Kasım ve aralık aylarını bir daha yüzde 3.5 alalım, öteki aylarda ise geçen yılla birebir seviyede gerçekleşme olduğunu var iseyalım.
Bu durumda da yıllık oran lakin yüzde 47’ye iniyor.
Daha aşağısı yok!
Yani Maliye Bakanı Nebati bir manada 2021 yılının yüzde 47 ile yüzde 57 içinde kapatılacağını söylüyor.
Kimi oranlar açıklanmadan da söylenir değil mi! İşte yüzde 47-57 ortası da o denli…
TEK HANE Mİ, TAHMİNEN 2024’TE…
Bakan Nebati kaç defa 2023 seçimine giderken enflasyonu tek haneye indirmekten kelam etti.
Herbiçimde Maliye’de de bunun çalışması yapılıyordur ancak biz bir daha de söyleyelim, bu mümkün olmayacak.
Aslında bunun mümkün olmayacağını söyleyen Bakanın kendisi!
Evet evet, Maliye Bakanı Nebati yıllık enflasyonun aralıktan itibaren düşeceğini söyleyerek örtülü halde tek hanenin haziranda mümkün olamayacağını da lisana getirmiş oldu.
Nasıl mı, açıklayalım…
Evvel şu gerçeğin altını çizelim.
“Yıllık enflasyon aralıktan itibaren düşecek” demek, “Yıllık enflasyon aralıktan evvel düşmeyecek” demekle eş manalıdır.
ötürüsıyla evvelki kısımda de belirttiğimiz üzere bu yıl sonundaki artış yüzde 47 ile yüzde 57 içinde olacak.
Gelin artık bir hayal kuralım.
var iseyalım 2023’ün ocak ayından itibaren sihirli bir el dokundu ve fiyatlar sabitlendi, hiç artmıyor. Artış da yok, gerileme de… Yok yok çabucak aklınıza hükümetin “dahiyane” fikri olarak gündeme getirilen temel besin hususlarında fiyatları sabitleme fikri gelmesin. Bizimki “örneğin” kıvamında bir hayal.
Ocak 2023’ten itibaren fiyat değişimi sıfır.
Pekala bu durumda yıllık TÜFE artışı ne vakit mı tek haneye iniyor?
2023’ün fakat eylül-ekim aylarında.
ötürüsıyla Maliye Bakanı’nın dediği üzere yıllık enflasyon aralıktan itibaren düşüşe geçerse, Bakanın “demediği” üzere yıllık enflasyonda tek hane fakat 2023’ün eylül ya da ekiminde kelam konusu olabilecek.
Fiyat artışlarının 2023’ten itibaren sıfıra inme mümkünlüğü da sıfır olduğuna göre demek ki tek haneli enflasyonu 2023’ün tümü için unutmamız gerekiyor.
Yatırım tavsiyesi içermez.