Dusun
New member
Naziler Ne Zaman Geldi?
Nazizm, Almanya'da 20. yüzyılın başlarında şekillenmeye başlamış bir ideoloji ve siyasi hareketti. Bu ideoloji, Almanya'nın Birinci Dünya Savaşı'ndan sonra yaşadığı siyasi ve ekonomik çöküşe karşı bir tepki olarak ortaya çıktı. Nazilerin iktidara gelmesi, özellikle Adolf Hitler’in liderliğinde 1933 yılında gerçekleşti. Bu yazıda, Nazilerin ne zaman ve nasıl iktidara geldiğini, bu süreci etkileyen faktörleri ve sonrasında Almanya ve dünya üzerindeki etkilerini inceleyeceğiz.
Nazizm Nedir ve Nasıl Ortaya Çıkmıştır?
Nazizm, resmi olarak “Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi” (NSDAP) tarafından savunulan bir ideolojiydi. Bu ideoloji, aşırı milliyetçilik, ırkçılık, antisemitizm, totaliter yönetim anlayışı ve devletin her alanda egemenliğini savunuyordu. 1919 yılında kurulan NSDAP, ilk başlarda oldukça marjinal bir siyasi hareketti. Ancak 1920'li yıllarda ekonomik buhranlar, işsizlik oranlarının artması ve Almanya'nın Versailles Antlaşması’ndan doğan ağır yükümlülükler altında ezilmesiyle birlikte bu hareket giderek daha fazla dikkat çekmeye başladı.
Nazilerin İktidara Gelmesi
Nazilerin iktidara gelmesi 1930’lu yılların başına denk gelir. Bu dönemde Almanya, Weimar Cumhuriyeti olarak bilinen bir demokratik sistemle yönetiliyordu. Ancak bu sistemin zayıflığı, özellikle Büyük Buhran’ın etkileriyle daha da belirginleşmişti. 1929 yılında yaşanan küresel ekonomik kriz, Almanya'nın sanayisini ve iş gücünü büyük ölçüde etkilemişti. İşsizlik oranları patlamış, toplumun büyük bir kısmı yoksulluk içinde yaşamaya başlamıştı. Bu durumu fırsat bilen Adolf Hitler ve NSDAP, halkın öfkesini kendi lehlerine çevirebilmek için güçlü bir propaganda yürüttü.
Hitler, 1923'teki darbe girişiminden sonra cezaevine girmiş, ancak serbest kaldıktan sonra NSDAP'nin yükselişine öncülük etmeye devam etti. Parti, özellikle 1930 seçimlerinde büyük bir oy artışı sağladı ve 1932 seçimlerinde Almanya Reichstag’ında en büyük ikinci parti haline geldi. Ancak, tek başına iktidarı ele geçiremediler. Nihayetinde, Almanya Cumhurbaşkanı Paul von Hindenburg, Hitler’i başbakan olarak atamak zorunda kaldı ve 30 Ocak 1933'te Hitler, başbakanlık görevine başladı.
Adolf Hitler ve Nazi Partisinin Yükselmesi
Hitler'in başbakanlık görevine başlamasıyla birlikte, Nazi Partisi Almanya'da hızla iktidarını pekiştirmeye başladı. Hitler’in başbakanlık görevine gelmesinin ardından, hızla totaliter bir rejim kurmaya yöneldi. 27 Şubat 1933'te Reichstag binasında çıkan yangın, Hitler’in komünistlere ve diğer muhaliflere karşı sert önlemler almasını sağladı. Bu yangın, Hitler için bir fırsat haline geldi; Reichstag Yangını'ndan sonra, 28 Şubat 1933’te, Hindenburg'un onayıyla çıkarılan bir kararname ile, temel özgürlükler askıya alındı ve muhalefet parti ve derneklerinin faaliyetleri yasaklandı.
Reichstag’ı etkili bir şekilde kontrol etmeye başlayan Hitler, 23 Mart 1933’te çıkarılan "Yetki Kanunu" ile yasama yetkisini tamamen elinde topladı. Bu yasa, Hitler’e hükümetin her türlü yasal düzenlemeyi yapma yetkisi tanıdı. Bu, Hitler’in demokratik süreçleri aşarak tek adam yönetimini kurmasına zemin hazırladı. Naziler, hızla devleti kontrol altına alarak, ekonomi, kültür, eğitim, medya ve tüm toplumsal yapıyı kendi ideolojileri doğrultusunda yeniden şekillendirmeye başladılar.
Nazilerin İktidara Gelmesinin Arkasında Yatan Nedenler
Nazilerin iktidara gelmesinde birkaç önemli faktör rol oynadı:
1. **Weimar Cumhuriyeti'nin Zayıflığı:** Weimar Cumhuriyeti, 1919’daki kurulumundan itibaren birçok zorlukla karşı karşıya kaldı. Versailles Antlaşması'nın ağır şartları, ekonomik buhranlar, iç politikadaki istikrarsızlık ve toplumdaki derin kutuplaşmalar, Nazi Partisi’nin yükselmesi için uygun bir ortam yarattı.
2. **Büyük Buhran:** 1929’daki küresel ekonomik kriz, Almanya'da büyük bir işsizlik ve yoksulluk yarattı. İnsanlar, mevcut hükümetin ekonomik sorunları çözmede başarısız olduğunu düşündü ve alternatif liderler aramaya başladılar. Nazi Partisi, krizin yarattığı bu büyük hoşnutsuzluğu, halkın öfkesini kendi lehine çevirdi.
3. **Hitler'in Liderlik Yeteneği:** Hitler, etkili bir oratmosfer yaratmayı başardı. Kendine has hitabet yetenekleriyle halkı etkileyen ve onları harekete geçiren bir liderdi. Ayrıca, Nazi ideolojisini güçlü bir şekilde savunarak, kendini halkın koruyucusu olarak sunmayı başardı.
4. **Irkçılık ve Antisemitizm:** Nazilerin, Alman halkının üstün olduğuna dair inançları ve Yahudi karşıtlığı, özellikle savaş sonrası ekonomik sıkıntılar yaşayan toplumun hoşnutsuzluğunu bu gruplara yönlendirdi.
Naziler Ne Zaman İktidara Geldi ve Ne Oldu?
Naziler, 1933 yılında iktidara geldikten sonra Almanya'da hızla totaliter bir rejim kurdular. Hitler, Almanya'daki tüm siyasi muhalefeti ortadan kaldırmak için sistematik adımlar attı. Komünistlere ve Sosyalistlere yönelik baskılar, Nazi rejiminin temel yapı taşlarını oluşturdu. 1934 yılında "Kanun ve Düzen Yasası" ile tüm siyasi muhalefet yasaklandı. Nazi Partisi, halkı, medya ve eğitim sistemini etkili bir şekilde kontrol ederek, toplum üzerinde tam bir hakimiyet kurdu.
Nazi ideolojisi, yalnızca Almanya’yı etkilemekle kalmadı; aynı zamanda dünya çapında büyük bir felakete yol açtı. İktidara geldikten sonra, Nazi hükümeti, 1939 yılında Polonya'ya saldırarak İkinci Dünya Savaşı'nı başlattı. Savaş sırasında, Naziler, 6 milyon Yahudi’yi sistematik bir şekilde öldürdü ve tarihe "Holokost" olarak geçen büyük soykırımı gerçekleştirdi. Nazi rejimi, 1945 yılında Almanya'nın Müttefikler tarafından işgal edilmesiyle sona erdi.
Naziler Ne Zaman Geldi? ve Sonuç
Nazilerin Almanya'da iktidara gelişinin temel tarihi anı 1933 yılıdır. Bu dönemde Adolf Hitler başbakan olarak göreve başlamış ve hızla totaliter bir rejim kurmuştur. Nazi Partisi'nin iktidara gelişinin öncesinde, Almanya'da siyasi, ekonomik ve sosyal bunalımlar yaşanmış ve bu bunalımlar, Nazi ideolojisinin yükselmesine zemin hazırlamıştır. Nazilerin iktidara gelişinden sonra Almanya, bir dizi totaliter adımla şekillendi ve dünya çapında yıkıcı bir savaşa, Holokost’a ve büyük bir insanlık trajedisine yol açtı.
Nazizm, Almanya'da 20. yüzyılın başlarında şekillenmeye başlamış bir ideoloji ve siyasi hareketti. Bu ideoloji, Almanya'nın Birinci Dünya Savaşı'ndan sonra yaşadığı siyasi ve ekonomik çöküşe karşı bir tepki olarak ortaya çıktı. Nazilerin iktidara gelmesi, özellikle Adolf Hitler’in liderliğinde 1933 yılında gerçekleşti. Bu yazıda, Nazilerin ne zaman ve nasıl iktidara geldiğini, bu süreci etkileyen faktörleri ve sonrasında Almanya ve dünya üzerindeki etkilerini inceleyeceğiz.
Nazizm Nedir ve Nasıl Ortaya Çıkmıştır?
Nazizm, resmi olarak “Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi” (NSDAP) tarafından savunulan bir ideolojiydi. Bu ideoloji, aşırı milliyetçilik, ırkçılık, antisemitizm, totaliter yönetim anlayışı ve devletin her alanda egemenliğini savunuyordu. 1919 yılında kurulan NSDAP, ilk başlarda oldukça marjinal bir siyasi hareketti. Ancak 1920'li yıllarda ekonomik buhranlar, işsizlik oranlarının artması ve Almanya'nın Versailles Antlaşması’ndan doğan ağır yükümlülükler altında ezilmesiyle birlikte bu hareket giderek daha fazla dikkat çekmeye başladı.
Nazilerin İktidara Gelmesi
Nazilerin iktidara gelmesi 1930’lu yılların başına denk gelir. Bu dönemde Almanya, Weimar Cumhuriyeti olarak bilinen bir demokratik sistemle yönetiliyordu. Ancak bu sistemin zayıflığı, özellikle Büyük Buhran’ın etkileriyle daha da belirginleşmişti. 1929 yılında yaşanan küresel ekonomik kriz, Almanya'nın sanayisini ve iş gücünü büyük ölçüde etkilemişti. İşsizlik oranları patlamış, toplumun büyük bir kısmı yoksulluk içinde yaşamaya başlamıştı. Bu durumu fırsat bilen Adolf Hitler ve NSDAP, halkın öfkesini kendi lehlerine çevirebilmek için güçlü bir propaganda yürüttü.
Hitler, 1923'teki darbe girişiminden sonra cezaevine girmiş, ancak serbest kaldıktan sonra NSDAP'nin yükselişine öncülük etmeye devam etti. Parti, özellikle 1930 seçimlerinde büyük bir oy artışı sağladı ve 1932 seçimlerinde Almanya Reichstag’ında en büyük ikinci parti haline geldi. Ancak, tek başına iktidarı ele geçiremediler. Nihayetinde, Almanya Cumhurbaşkanı Paul von Hindenburg, Hitler’i başbakan olarak atamak zorunda kaldı ve 30 Ocak 1933'te Hitler, başbakanlık görevine başladı.
Adolf Hitler ve Nazi Partisinin Yükselmesi
Hitler'in başbakanlık görevine başlamasıyla birlikte, Nazi Partisi Almanya'da hızla iktidarını pekiştirmeye başladı. Hitler’in başbakanlık görevine gelmesinin ardından, hızla totaliter bir rejim kurmaya yöneldi. 27 Şubat 1933'te Reichstag binasında çıkan yangın, Hitler’in komünistlere ve diğer muhaliflere karşı sert önlemler almasını sağladı. Bu yangın, Hitler için bir fırsat haline geldi; Reichstag Yangını'ndan sonra, 28 Şubat 1933’te, Hindenburg'un onayıyla çıkarılan bir kararname ile, temel özgürlükler askıya alındı ve muhalefet parti ve derneklerinin faaliyetleri yasaklandı.
Reichstag’ı etkili bir şekilde kontrol etmeye başlayan Hitler, 23 Mart 1933’te çıkarılan "Yetki Kanunu" ile yasama yetkisini tamamen elinde topladı. Bu yasa, Hitler’e hükümetin her türlü yasal düzenlemeyi yapma yetkisi tanıdı. Bu, Hitler’in demokratik süreçleri aşarak tek adam yönetimini kurmasına zemin hazırladı. Naziler, hızla devleti kontrol altına alarak, ekonomi, kültür, eğitim, medya ve tüm toplumsal yapıyı kendi ideolojileri doğrultusunda yeniden şekillendirmeye başladılar.
Nazilerin İktidara Gelmesinin Arkasında Yatan Nedenler
Nazilerin iktidara gelmesinde birkaç önemli faktör rol oynadı:
1. **Weimar Cumhuriyeti'nin Zayıflığı:** Weimar Cumhuriyeti, 1919’daki kurulumundan itibaren birçok zorlukla karşı karşıya kaldı. Versailles Antlaşması'nın ağır şartları, ekonomik buhranlar, iç politikadaki istikrarsızlık ve toplumdaki derin kutuplaşmalar, Nazi Partisi’nin yükselmesi için uygun bir ortam yarattı.
2. **Büyük Buhran:** 1929’daki küresel ekonomik kriz, Almanya'da büyük bir işsizlik ve yoksulluk yarattı. İnsanlar, mevcut hükümetin ekonomik sorunları çözmede başarısız olduğunu düşündü ve alternatif liderler aramaya başladılar. Nazi Partisi, krizin yarattığı bu büyük hoşnutsuzluğu, halkın öfkesini kendi lehine çevirdi.
3. **Hitler'in Liderlik Yeteneği:** Hitler, etkili bir oratmosfer yaratmayı başardı. Kendine has hitabet yetenekleriyle halkı etkileyen ve onları harekete geçiren bir liderdi. Ayrıca, Nazi ideolojisini güçlü bir şekilde savunarak, kendini halkın koruyucusu olarak sunmayı başardı.
4. **Irkçılık ve Antisemitizm:** Nazilerin, Alman halkının üstün olduğuna dair inançları ve Yahudi karşıtlığı, özellikle savaş sonrası ekonomik sıkıntılar yaşayan toplumun hoşnutsuzluğunu bu gruplara yönlendirdi.
Naziler Ne Zaman İktidara Geldi ve Ne Oldu?
Naziler, 1933 yılında iktidara geldikten sonra Almanya'da hızla totaliter bir rejim kurdular. Hitler, Almanya'daki tüm siyasi muhalefeti ortadan kaldırmak için sistematik adımlar attı. Komünistlere ve Sosyalistlere yönelik baskılar, Nazi rejiminin temel yapı taşlarını oluşturdu. 1934 yılında "Kanun ve Düzen Yasası" ile tüm siyasi muhalefet yasaklandı. Nazi Partisi, halkı, medya ve eğitim sistemini etkili bir şekilde kontrol ederek, toplum üzerinde tam bir hakimiyet kurdu.
Nazi ideolojisi, yalnızca Almanya’yı etkilemekle kalmadı; aynı zamanda dünya çapında büyük bir felakete yol açtı. İktidara geldikten sonra, Nazi hükümeti, 1939 yılında Polonya'ya saldırarak İkinci Dünya Savaşı'nı başlattı. Savaş sırasında, Naziler, 6 milyon Yahudi’yi sistematik bir şekilde öldürdü ve tarihe "Holokost" olarak geçen büyük soykırımı gerçekleştirdi. Nazi rejimi, 1945 yılında Almanya'nın Müttefikler tarafından işgal edilmesiyle sona erdi.
Naziler Ne Zaman Geldi? ve Sonuç
Nazilerin Almanya'da iktidara gelişinin temel tarihi anı 1933 yılıdır. Bu dönemde Adolf Hitler başbakan olarak göreve başlamış ve hızla totaliter bir rejim kurmuştur. Nazi Partisi'nin iktidara gelişinin öncesinde, Almanya'da siyasi, ekonomik ve sosyal bunalımlar yaşanmış ve bu bunalımlar, Nazi ideolojisinin yükselmesine zemin hazırlamıştır. Nazilerin iktidara gelişinden sonra Almanya, bir dizi totaliter adımla şekillendi ve dünya çapında yıkıcı bir savaşa, Holokost’a ve büyük bir insanlık trajedisine yol açtı.