Marketlerde şaşırtan imaj: İki ayda 10 TL artırım geldi

Mihriban

Global Mod
Global Mod
Çukurova’da başlayan yağlık ayçiçeği hasadı ve Türkiye genelinde artan ekim alanları, bu dönem ayçiçeği yağı meblağlarında bir gevşemeye işaret ediyor. Buna göre Ege ve İç Anadolu bölgelerinde ekim alanları arttı, Marmara’da ise bu vakitte randımanı artıracak yağışlar bekleniyor. Dünyada da geçen dönemin bilakis ayçiçeği ekim alanlarında rekoltenin yüksek olacağı öngörülüyor.

Milliyet’ten His Erdoğan’ın haberine göre uzmanlar, artan üretimin tüketiciye tıpkı oranda yansıyıp yansımayacağının kıymetli olduğunu söz ediyor. Buna bakılırsa, yeni dönem eserleri ayçiçek yağında fiyatları aşikâr bir düzeyde tutabilir lakin market fiyatlarına süratli tesiri beklenmiyor. Yılın başında litresi 24 liraya kadar çıkan, 5 litresi ise 75 lirayı geçen ayçiçek yağı meblağlarında marttan daha sonra bir gevşeme başlamıştı. Markette litre fiyatı 19 liraya kadar düşmüştü.

Halihazırda ise hasat devrinde fiyat bir daha yükselişe geçti, mayıs ayı ile temmuz ayı içinde 5-6 lirayı aşan fiyat farkları oluştu. Raf meblağlarını, iki aylık periyotta büyük ve orta ölçekli olmak üzere üç farklı marketten çektiğimiz fiyat etiketi fotoğraflarıyla karşılaştırdık.

Ambalaj büyüdükçe


Mayıs ayında marketlerde fiyatı en uygun olan markanın yağının litre fiyatı 18.90/19.95 lira iken, bu hafta ise birebir eser 25.95 liraya satılıyor. Bir öteki raf fiyatı ise daha şaşırtan.

Nisan ayının son haftasında 2 litresi 34.90 lira olan markanın son iki haftadır raf fiyatı markete göre 43 lira ile 45.95 liraya satılıyor. 2 litrelik ambalajlarda yalnızca 2 ay içinde 10 lirayı aşan fiyat artışı görülüyor. 5 litrelik ambalajlarda da fiyat artışı çok yüksek. Bir markanın nisan sonunda 5 litre fiyatı 74.90 lira iken, son iki haftadır fiyat 83.95 lira olmuş.

Türkiye İstatistik Kurumu’nun haziran ayı Tüketici Fiyat Endeksi’nde yer alan eserlere nazaran, ayçiçek yağının fiyatının 18.92 lira düzeyinde hesaplandığı görülüyor. Ocak ayında ise fiyat 16.51 lira olarak alınmış.

1 ay daha var

Yeni hasat başladı lakin asıl büyük üretici olan başta Trakya bölgesi olmak üzere ayçiçek hasadı bir ayı aşkın müddet boyunca devam edecek. bu vakitte meblağların bir aylık müddette daha yüksek seyrine devam edeceği öngörülüyor.

Tarım Muharriri Ali Ekber Yıldırım, dünyada artan ekili alanlar ile ayçiçek üretiminin bu dönem yükseleceğini söylemiş oldu. Türkiye’de de benzeri bir durum öngörüldüğünü anlatan Yıldırım, devam eden hasatlara bakıldığında randımanda bir artış kelam konusu olacağını tabir etti.


Yıldırım, “Dünyada besin açısından epey güç bir yıl daha geçiyor. Ekili alanların artmasıyla meblağların bir ölçü gevşemesi beklenebilir. Lakin asıl olan üretim artışının, çiftçilerin emeğinin hem kendilerine, birebir vakitte tüketiciye yansımasıdır. meblağların nasıl bir seyir izleyeceğini bakılırsaceğiz” dedi.

Yıl ortasında müdahale edildi

Dünyada besin fiyatlarındaki artış, koronavirüs pandemisiyle bir arada en yüksek düzeylerine ulaştı. Bu duruma bilhassa 2020’de ülkeler içinde nakliyecilik meşakkatleri da eklenirken, ülkelerin stok tutma eğilimi de meblağları artırdı. Mevcut devirde de misal kahırlar sürüyor. Yurt ortasında ise üreticilerin girdi maliyetleri pek yüksek düzeylere ulaştı. Öteki yandan konut içi tüketim arttı. Türkiye’nin yurt haricinden yaptığı tohum ve yağ olarak ithalatta gümrük vergileri gereksinim duyuldukça düşürüldü, sıfırlandı. Tarihinde birinci kere Toprak Mahsulleri Ofisi’ne sıfır gümrükle ayçiçeği yağı ithalatı için yetki verildi. Döviz kurları niçiniyle ise ithalat da bu vakitte değerliye geldi.

Yarı yarıya

Tarım ve Orman Bakanlığı raporuna bakılırsa, Türkiye’de ayçiçeği yağı tüketimi yıllık yaklaşık olarak 900 bin ton. Lakin ülke mahsulünden elde edilen ayçiçeği yağı ise yıllık yaklaşık olarak 400-450 bin ton oluyor. Ortaya çıkan bu açık ithalat ile karşılanmaya çalışılıyor. Bu niçinle Türkiye dünyada en büyük ithalatçı ülke pozisyonunda bulunuyor.

2020/21 pazarlama yılında ayçiçeği tarımı dünyada en çok Rusya, Ukrayna, AB, Arjantin ve Çin’de yapıldı. Yeni dönemde dünyada ayçiçeği üretiminde yüzde 10 oranında bir artış bekleniyor.

Milliyet

Yatırım tavsiyesi içermez.
 
Üst