Emlak vergisinin belirlendiği rayiçteki astronomik oranlar niçiniyle 1.000 TL vergi ödeyen birtakım mülk sahipleri, 7-8 bin liralık yükümlülükle karşı karşıya kaldı. ‘Pandemi koşullarında alınan haraç üzere karar iptal edilsin’ yansıları yükseldi.
Karar’dan Ali Yıldırım’ın haberine bakılırsa dört yılda bir belediyeler bünyesinde toplanan takdir komiteleri, sokak sokak arsa metrekare kıymetlerini belirliyor. Bu rayiç, emlak vergisinin belirlenmesinde dikkate alınıyor. Ünite bazlı artışlar enflasyon oranında yapılırken bu yıl toplanan kurullar, fazladan paha artışı takdirinde bulunarak kimi bölgelerde yüzde 800’lere varan oranlar oluşturdu. Kurulların çalışmasında, partilerin oy oranlarının kriter olarak gözetildiği argüman edildi.
VATANDAŞIN BİR AY İÇİNDE İTİRAZ ETME HAKKI VAR
Metrekare fiyatları katlanınca emlak vergilerinde beş kata çıkan artışlara da kapı aralandı. 30 Haziran’da muhtarlıklara asılan rayiç bedellerine vatandaşların itiraz edip mevzuyu yargıya taşıyabileceği açıklandı. İş yeri sahiplerinden mesken sahiplerine 84 milyonu ilgilendiren değişiklik tartışma konusu oldu. Gayrimenkul Değerleme Uzmanı Ahmet Büyükduman “Biroldukca belediyenin elinde sırf emlak vergisi kaldı. Kaynak ezası çekilmesi bu artışta bir etken” dedi.
EMLAK VERGİSİNDE 7-8 KAT ARTIŞ
Artan enflasyon ve geçim ezası her geçen gün vatandaşın cebini biraz daha daraltırken, artık de yeni vergi yükleri yola çıktı. Yıllık emlak vergisi karşısında belediyelerin belirlediği oranlarda yüzde 800’lere yakın artışlar görüldü. Belirlenen bu astronomik oranlarla yılda 1000 lira emlak vergisi ödeyen mülk sahibinin borcu 5 bin liralara ulaştı. Alınan bu karara vatandaşlar reaksiyon gösterirken, azamî yüzde 50 olan kanun çabuk unutuldu.
Türkiye’de milyonlarca vergi mükellefi bulunuyor. Devletlerin en büyük gelir kalemlerinden biri olan vergi tarafında, vatandaşlar tonlarca vergi yükü ile karşı karşıya kalıyor.
Emlak vergisi de bunların başında geliyor. Emlak vergileri taşınmazın vilayet, ilçe yahut semtine nazaran belirleniyor. Rayiç bedel üzerinden hesaplanan vergi, arsa üzerinde yer alan konutun metrekaresi ve pozisyonuna kadar çeşitlilik gösterebiliyor.
Varlığının çeşidine nazaran oransal olarak hesaplanan sistemde, konutlar ve yerler için bu oran rayiç bedelin yüzde 1’i kadar. İş yerleri üzere öbür binalar için yüzde 2, emlak için ise yüzde 3 oranında vergi ödemesi yapılıyor. Bir de her yıl bir daha değerleme oranına nazaran emlak vergisinde artışlar gerçekleşiyor. 2020 yılı için bir daha değerleme oranı yüzde 9,1 olarak hesaplandı.
Emlak vergisi artış oranı, mükelleflerin bina, arsa ve topraklarının 2021 yılı vergi kıymetleri, 2020 yılı vergi bedellerinin, bu yıla ilişkin bir daha değerleme oranının yarısı olan yüzde 4,5 oranında artırılmasına karar verildi.
Ayrıyeten bu bedele 4 yıl bir belediyeler bünyesinde toplanan takdir komiteleri asıl artışı yapıyor. Komiteler taşınmazların sokak sokak, arsa arsa metrekare pahalarını belirliyor. Ünite bazlı yapılan biroldukça artış bir daha değerleme adabında enflasyona nazaran yapılırken, belediyelere ilişkin kurullar daha fazla bedel artışlarına imza atıyor.
Birtakım bölgelerde yapılan artışlar yüzde 800’leri bulurken, kimilerine da yüzde 100’lük yükselişler yansıtılıyor. Yaşanan astronomik oranlar niçiniyle 1000 lira emlak vergisi ödeyen vatandaşın borcu öteki yıl 5 bin liralara kadar çıkıyor. Bu farkların aslında birçoğu taşınmazın satın alınırken tapu üstünde olan bedelle gerçek bedeli içindeki farktan kaynaklanıyor.
Bugün 500 bin liralık bir daireyi tapuda 100 bin liraya alındığını göstermek hiç de kolay olsa gerek. Merkezi yönetimlerin bonkör davranmadığı kaynaklara bakınca da belediyeler devayı emlak vergilerinde arıyor. Tapuda düşük gösterilen taşınmaza en başta tedbir alınmaz iken daha sonradan yapılan yüzde 400-500’lük artışlar vatandaşın isyan etmesine niye oluyor. 1000 lira emlak vergisi ödeyen vatandaş komite sonucuyla öbür yıl 5000 bin liraya kadar yapılan artışı görür görmez soluğu itiraz merci olan kurumlarda alıyor.
‘İRADE KISIYOR BELEDİYELER KAYNAK ISTIRABI ÇEKİYOR’
Mevzu hakkında Karar’a değerlendirmelerde bulunan Gayrimenkul Değerleme Uzmanı Ahmet Büyükduman “Bunu bir heyet belirliyor. Ancak belediye liderlerinin tesiri daha güçlü. Evvelce piyasa bedellerine yakın rayiçler takdim edilirdi. Ancak daha sonrasında işler değişti. 1 milyonluk konutun kıymeti tapuda 200 bin lira gösterildi.
bu biçimdece gerçek bedel yıllar boyunca düşük kaldı. Belediyeler bunu epey fazla artırmıyorlar seçmen oldukları için. Bence bu gerçek rayiç kıymetine getirilmeli belediye hakkı olanı almalı. Birtakım belediyeler kaynak kasveti çekiyor. Merkezi irade bonkör davranmıyor. Birçok belediyede elinde yalnızca gelen emlak vergisi kaldı.
Kaynak sorunu bu oranları üst çekiyor. Yaşanan artışlara karşın kıymetler hala piyasanın altında. Aslında 1 milyon liralık bedeli olan bir taşınmazın tapuda gösterilen 200 bin TL’lik bedel karşısında yapılan yüzde 100’lük artış bile vatandaşa ne oluyor dedirtti. İlçe hudutları olan yerlerde değişikler oluyor. Örnek vermek gerekirse Şirinevler ile Ataköy’ün bedelleri bir birinden pek farklı. Ortada yalnızca bir daire var” dedi.
‘BİN LİRANIN ALTI VERGİ KIYMETİNE DAHİL EDİLMEZ’
Anayapı GDD A.Ş. yetkilisi Gökhan Öztürk ise durumu şu biçimde özetledi:
“Emlak vergisi ödenen bina, arsa ve arazi üzere taşınmazlara ilişkin vergi bedelinin belirlenmesinde ise arsa ve toprakların metrekare başına düşen ünite meblağları bir daha değerleme oranı ile birlikte dikkate alınır. Vergi Tarzı Kanunu’na nazaran takdir kurulları tarafınca 4 senede bir olmak üzere arsa ve yerlere yönelik minimum metrekare ünite meblağları, belirlenmiş olan bir daha değerleme oranı üzerinden saptanır. Yönetmeliğe nazaran 1000 TL’nin altında kalan küsurlu sayılar vergi pahasına dahil edilmez. Kanuna bakılırsa bir gayrimenkulün vergi bedeli, taşınmazın kazanılmasını takip eden yıl ile birlikte, her yıl bundan evvelki yılın vergi pahasının, o yıl için belirlenen bir daha değerleme oranının yarısı ölçüsünde artırılmasıyla bulunur.”
‘NE KADAR AZ O KADAR ÇOK PARA’
Tezlere göre, yapılan vergi artış bedellerinde mahalle sakinlerinin oy potansiyellerine de bakılıyor. Dört yılda bir belediyeler bünyesinde toplanan takdir kurulları, sokak sokak arsa metrekare pahalarını belirliyor. Bu rayiç, emlak vergisinin belirlenmesinde dikkate alınıyor.
Ünite bazlı artışlar enflasyon oranında yapılırken bu yıl toplanan komiteler, fazladan kıymet artışı takdirinde bulunarak kimi bölgelerde yüzde 800’lere varan oranlar oluşturdu. Kurulların çalışmasında, partilerin oy oranlarının kriter olarak gözetildiği sav edildi. Belediyelerin az oy aldığı mahallelerden daha fazla rayiç bedel çıkardığı da söylenenler içinde.
İTİRAZ HAKKI VAR YARGIYA TAŞINABİLİR
Metrekare fiyatları katlanınca emlak vergilerinde beş kata çıkan artışlara da kapı aralandı. 30 Haziran’da muhtarlıklara asılan rayiç kıymetlerine vatandaşların itiraz edip mevzuyu yargıya taşıyabileceği açıklandı. İş yeri sahiplerinden mesken sahiplerine 84 milyonu ilgilendiren değişiklik tartışma konusu oldu.
YÜZDE 50’LİK KANUN KISA MÜDDETLİ MİYDİ?
Yaklaşık 4 yıl evvel Emlak Vergisi Kanunu uyarınca 4 yılda bir hesaplanan emlak vergisi oranlarında 2018 yılı için öngörülen bedellerin eskiye oranla 4- 5 katına çıkması, kimi belediyelerin bilhassa mega projelere yakın lokasyonlarda astronomik paha artışlarına gitmesiyle yapılan itirazlar, hükumet kanadında kabul gördü.
bir daha değerleme oranının yüzde 50 fazlasının geçilemeyeceği, TBMM Plan ve Bütçe Komitesinde görüşülen Birtakım Vergi Kanunları ile Kanun ve KHK’larda değişiklik yapan tasarıda kabul edildi. Ancak bugün yapılan artışlar yüzde 50’nin üzerinde kaldı.
KONUT İLE TİCARİ ALAN ORTASINDA BÜYÜK FARKLAR OLUYOR
Pahalı konut vergilerinin de bunun üzerinden yapıldığını anlatan Ahmet Büyükduman, birtakım belediyelerin oy potansiyeline bakılırsa de hareket ettiğini söylemiş oldu.
Büyükduman “Bazı belediyeler sokakların vatandaşların oturduğu yerlerde harika düşük lakin AVM’lerin olduğu yerlerde çok yüksek belirleniyor. Ticari yerlerin vergileri yüksek yapılıyor. Mahallelerde sokaklarda oy oranı yüksek. Ama ticari alanlarda oy oranı düşük” yorumunu yaptı.
Yatırım tavsiyesi içermez.
Karar’dan Ali Yıldırım’ın haberine bakılırsa dört yılda bir belediyeler bünyesinde toplanan takdir komiteleri, sokak sokak arsa metrekare kıymetlerini belirliyor. Bu rayiç, emlak vergisinin belirlenmesinde dikkate alınıyor. Ünite bazlı artışlar enflasyon oranında yapılırken bu yıl toplanan kurullar, fazladan paha artışı takdirinde bulunarak kimi bölgelerde yüzde 800’lere varan oranlar oluşturdu. Kurulların çalışmasında, partilerin oy oranlarının kriter olarak gözetildiği argüman edildi.
VATANDAŞIN BİR AY İÇİNDE İTİRAZ ETME HAKKI VAR
Metrekare fiyatları katlanınca emlak vergilerinde beş kata çıkan artışlara da kapı aralandı. 30 Haziran’da muhtarlıklara asılan rayiç bedellerine vatandaşların itiraz edip mevzuyu yargıya taşıyabileceği açıklandı. İş yeri sahiplerinden mesken sahiplerine 84 milyonu ilgilendiren değişiklik tartışma konusu oldu. Gayrimenkul Değerleme Uzmanı Ahmet Büyükduman “Biroldukca belediyenin elinde sırf emlak vergisi kaldı. Kaynak ezası çekilmesi bu artışta bir etken” dedi.
EMLAK VERGİSİNDE 7-8 KAT ARTIŞ
Artan enflasyon ve geçim ezası her geçen gün vatandaşın cebini biraz daha daraltırken, artık de yeni vergi yükleri yola çıktı. Yıllık emlak vergisi karşısında belediyelerin belirlediği oranlarda yüzde 800’lere yakın artışlar görüldü. Belirlenen bu astronomik oranlarla yılda 1000 lira emlak vergisi ödeyen mülk sahibinin borcu 5 bin liralara ulaştı. Alınan bu karara vatandaşlar reaksiyon gösterirken, azamî yüzde 50 olan kanun çabuk unutuldu.
Türkiye’de milyonlarca vergi mükellefi bulunuyor. Devletlerin en büyük gelir kalemlerinden biri olan vergi tarafında, vatandaşlar tonlarca vergi yükü ile karşı karşıya kalıyor.
Emlak vergisi de bunların başında geliyor. Emlak vergileri taşınmazın vilayet, ilçe yahut semtine nazaran belirleniyor. Rayiç bedel üzerinden hesaplanan vergi, arsa üzerinde yer alan konutun metrekaresi ve pozisyonuna kadar çeşitlilik gösterebiliyor.
Varlığının çeşidine nazaran oransal olarak hesaplanan sistemde, konutlar ve yerler için bu oran rayiç bedelin yüzde 1’i kadar. İş yerleri üzere öbür binalar için yüzde 2, emlak için ise yüzde 3 oranında vergi ödemesi yapılıyor. Bir de her yıl bir daha değerleme oranına nazaran emlak vergisinde artışlar gerçekleşiyor. 2020 yılı için bir daha değerleme oranı yüzde 9,1 olarak hesaplandı.
Emlak vergisi artış oranı, mükelleflerin bina, arsa ve topraklarının 2021 yılı vergi kıymetleri, 2020 yılı vergi bedellerinin, bu yıla ilişkin bir daha değerleme oranının yarısı olan yüzde 4,5 oranında artırılmasına karar verildi.
Ayrıyeten bu bedele 4 yıl bir belediyeler bünyesinde toplanan takdir komiteleri asıl artışı yapıyor. Komiteler taşınmazların sokak sokak, arsa arsa metrekare pahalarını belirliyor. Ünite bazlı yapılan biroldukça artış bir daha değerleme adabında enflasyona nazaran yapılırken, belediyelere ilişkin kurullar daha fazla bedel artışlarına imza atıyor.
Birtakım bölgelerde yapılan artışlar yüzde 800’leri bulurken, kimilerine da yüzde 100’lük yükselişler yansıtılıyor. Yaşanan astronomik oranlar niçiniyle 1000 lira emlak vergisi ödeyen vatandaşın borcu öteki yıl 5 bin liralara kadar çıkıyor. Bu farkların aslında birçoğu taşınmazın satın alınırken tapu üstünde olan bedelle gerçek bedeli içindeki farktan kaynaklanıyor.
Bugün 500 bin liralık bir daireyi tapuda 100 bin liraya alındığını göstermek hiç de kolay olsa gerek. Merkezi yönetimlerin bonkör davranmadığı kaynaklara bakınca da belediyeler devayı emlak vergilerinde arıyor. Tapuda düşük gösterilen taşınmaza en başta tedbir alınmaz iken daha sonradan yapılan yüzde 400-500’lük artışlar vatandaşın isyan etmesine niye oluyor. 1000 lira emlak vergisi ödeyen vatandaş komite sonucuyla öbür yıl 5000 bin liraya kadar yapılan artışı görür görmez soluğu itiraz merci olan kurumlarda alıyor.
‘İRADE KISIYOR BELEDİYELER KAYNAK ISTIRABI ÇEKİYOR’
Mevzu hakkında Karar’a değerlendirmelerde bulunan Gayrimenkul Değerleme Uzmanı Ahmet Büyükduman “Bunu bir heyet belirliyor. Ancak belediye liderlerinin tesiri daha güçlü. Evvelce piyasa bedellerine yakın rayiçler takdim edilirdi. Ancak daha sonrasında işler değişti. 1 milyonluk konutun kıymeti tapuda 200 bin lira gösterildi.
bu biçimdece gerçek bedel yıllar boyunca düşük kaldı. Belediyeler bunu epey fazla artırmıyorlar seçmen oldukları için. Bence bu gerçek rayiç kıymetine getirilmeli belediye hakkı olanı almalı. Birtakım belediyeler kaynak kasveti çekiyor. Merkezi irade bonkör davranmıyor. Birçok belediyede elinde yalnızca gelen emlak vergisi kaldı.
Kaynak sorunu bu oranları üst çekiyor. Yaşanan artışlara karşın kıymetler hala piyasanın altında. Aslında 1 milyon liralık bedeli olan bir taşınmazın tapuda gösterilen 200 bin TL’lik bedel karşısında yapılan yüzde 100’lük artış bile vatandaşa ne oluyor dedirtti. İlçe hudutları olan yerlerde değişikler oluyor. Örnek vermek gerekirse Şirinevler ile Ataköy’ün bedelleri bir birinden pek farklı. Ortada yalnızca bir daire var” dedi.
‘BİN LİRANIN ALTI VERGİ KIYMETİNE DAHİL EDİLMEZ’
Anayapı GDD A.Ş. yetkilisi Gökhan Öztürk ise durumu şu biçimde özetledi:
“Emlak vergisi ödenen bina, arsa ve arazi üzere taşınmazlara ilişkin vergi bedelinin belirlenmesinde ise arsa ve toprakların metrekare başına düşen ünite meblağları bir daha değerleme oranı ile birlikte dikkate alınır. Vergi Tarzı Kanunu’na nazaran takdir kurulları tarafınca 4 senede bir olmak üzere arsa ve yerlere yönelik minimum metrekare ünite meblağları, belirlenmiş olan bir daha değerleme oranı üzerinden saptanır. Yönetmeliğe nazaran 1000 TL’nin altında kalan küsurlu sayılar vergi pahasına dahil edilmez. Kanuna bakılırsa bir gayrimenkulün vergi bedeli, taşınmazın kazanılmasını takip eden yıl ile birlikte, her yıl bundan evvelki yılın vergi pahasının, o yıl için belirlenen bir daha değerleme oranının yarısı ölçüsünde artırılmasıyla bulunur.”
‘NE KADAR AZ O KADAR ÇOK PARA’
Tezlere göre, yapılan vergi artış bedellerinde mahalle sakinlerinin oy potansiyellerine de bakılıyor. Dört yılda bir belediyeler bünyesinde toplanan takdir kurulları, sokak sokak arsa metrekare pahalarını belirliyor. Bu rayiç, emlak vergisinin belirlenmesinde dikkate alınıyor.
Ünite bazlı artışlar enflasyon oranında yapılırken bu yıl toplanan komiteler, fazladan kıymet artışı takdirinde bulunarak kimi bölgelerde yüzde 800’lere varan oranlar oluşturdu. Kurulların çalışmasında, partilerin oy oranlarının kriter olarak gözetildiği sav edildi. Belediyelerin az oy aldığı mahallelerden daha fazla rayiç bedel çıkardığı da söylenenler içinde.
İTİRAZ HAKKI VAR YARGIYA TAŞINABİLİR
Metrekare fiyatları katlanınca emlak vergilerinde beş kata çıkan artışlara da kapı aralandı. 30 Haziran’da muhtarlıklara asılan rayiç kıymetlerine vatandaşların itiraz edip mevzuyu yargıya taşıyabileceği açıklandı. İş yeri sahiplerinden mesken sahiplerine 84 milyonu ilgilendiren değişiklik tartışma konusu oldu.
YÜZDE 50’LİK KANUN KISA MÜDDETLİ MİYDİ?
Yaklaşık 4 yıl evvel Emlak Vergisi Kanunu uyarınca 4 yılda bir hesaplanan emlak vergisi oranlarında 2018 yılı için öngörülen bedellerin eskiye oranla 4- 5 katına çıkması, kimi belediyelerin bilhassa mega projelere yakın lokasyonlarda astronomik paha artışlarına gitmesiyle yapılan itirazlar, hükumet kanadında kabul gördü.
bir daha değerleme oranının yüzde 50 fazlasının geçilemeyeceği, TBMM Plan ve Bütçe Komitesinde görüşülen Birtakım Vergi Kanunları ile Kanun ve KHK’larda değişiklik yapan tasarıda kabul edildi. Ancak bugün yapılan artışlar yüzde 50’nin üzerinde kaldı.
KONUT İLE TİCARİ ALAN ORTASINDA BÜYÜK FARKLAR OLUYOR
Pahalı konut vergilerinin de bunun üzerinden yapıldığını anlatan Ahmet Büyükduman, birtakım belediyelerin oy potansiyeline bakılırsa de hareket ettiğini söylemiş oldu.
Büyükduman “Bazı belediyeler sokakların vatandaşların oturduğu yerlerde harika düşük lakin AVM’lerin olduğu yerlerde çok yüksek belirleniyor. Ticari yerlerin vergileri yüksek yapılıyor. Mahallelerde sokaklarda oy oranı yüksek. Ama ticari alanlarda oy oranı düşük” yorumunu yaptı.
Yatırım tavsiyesi içermez.