Kargoda işler bilakis döndü; sefer iptalleri hızlandı

Mihriban

Global Mod
Global Mod
Pandeminin gözdesi havayolu nakliyatı azalan talep ve artan kapasiteyle cazibesini yitirirken, birtakım yükler navlunun sert düşüğü denizyoluna kayıyor. Öte yandan, denizden daha sonra havada da sefer iptalleri hızlandı.

Ekonomi gazetesinden Aysel Yücel’in haberine bakılırsa global iktisattaki daralma, memleketler arası lojistikte taşıma modları içindeki istikrarları değiştirdi. Pandemi devrinde deniz ve karayolu nakliyeciliğinde yaşanan sıkıntılar niçiniyle yüksek maliyetlere karşın cazip bir taşıma modu haline gelen havayolu nakliyeciliğinde, işler aykırıya döndü.

Bir yandan tüketici elektroniği başta olmak üzere gönderi talebinde keskin düşüşler yaşanırken, öteki yandan yolcu uçaklarının sayısının artmasıyla hava kargoda kapasite fazlalığı oluştu. Öte yandan, konteyner navlunundaki daha sert düşüşlerin yaşanması da kimi yükler için gemi nakliyatını bir daha cazip hale getirdi. Talepteki azalma niçiniyle kimi havayolu şirketleri charter seferlerini iptal ediyor.

Hava kargo, yüklü olarak bilgisayar, otomotiv modülleri, cep telefonu üzere yüksek bedelli kargolar, küçük ölçülü kargolar ve acil teslimatı olan yükler için tercih ediliyor. Pandemi devrinde yüksek karlılıklara ulaşan hava kargo nakliyeciliği, global iktisattaki daralma ile süratli düşüşe geçti.

Hava kargoda genel sevkiyat hacimleri, Aralık 2022’de bundan evvelki yılın tıpkı ayına nazaran, yüzde 8 düştü. Zira geçen yıl tedarik zincirinde yaşanan kırılmalar niçiniyle talep sıra dışı bir biçimde kuvvetliydü. Navlun tahlil şirketi Xeneta’ya bakılırsa düşüş pandemi öncesi periyoda göre yüzde 13’ler düzeyinde.

Küresel hava kargo hacimleri arka arda 10 aydır düşüş yaşıyor. Satın Alma Yöneticileri Endeksi’ne bakılırsa, global ihracat siparişleri yavaşlamaya devam ediyor. Bu da kargodaki düşüşün devem edeceğine işaret ediyor.

Doluluk %57’ye indi

Xeneta’nın bilgilerine bakılırsa, Aralık 2022’de uçakların doluluğu evvelki yıla bakılırsa yedi puan düşerek yüzde 57’ye düzeyine geldi. Memleketler arası Hava Nakliyatı Birliği’nin (IATA) dataları de hava kargo için negatif trend çizgisini doğruluyor. Yalnızca üyelerden aldığı sayıları değerlendirdiği ve farklı bir metod kullandığı için son olarak Kasım 2022 bilgilerini deklare etti. Geçtiğimiz günlerde yapılan açıklamaya nazaran, hava kargo trafiğinin kasım ayındayıllık bazda yüzde 13,7 düştü.

Navlun yüzde 35 düştü Azalan talep paralelinde hava kargo navlunu süratli düşüşe geçti. Uzmanlar spot piyasada navlunun pandemideki tepesinden yaklaşık yüzde 35 daha düşük olduğunu belirtiyor.

Tüketici elektroniği gönderilerindeki düşüş de hava kargoya ağır darbe vurdu. Teknoloji sanayisini takip eden International Veri Corp.’un ön neticelerina bakılırsa, klâsik bilgisayarlar için global sevkiyatlar, geçen yılın dördüncü çeyreğinde beklentilerin altına gerileme gösterdi, evvelki yıla bakılırsa yüzde 28,1 düşerek 67,2 milyon adede geriledi. Ayrıyeten, akıllı mesken aygıtları ve giyilebilir teknolojiye olan talebin de daralmasıyla akıllı telefon sevkiyatlarının 2022’de yüzde 11,5 azaldığı kestirim ediliyor.

Yüksek bedelleri ve tüketici beklentileri niçiniyle çoğunlukla hava yoluyla sevk edilen bilgisayar ve öteki teknoloji mamüllerine talep pandemi sırasında insanların toplumsal araya uymasıyla artmıştı. 2023 için PC görünümü aksiye döndü zira birden fazla kullanıcı nispeten yeni PC’lere sahip. 2023 yılında da bilgisayar talebinin düşük olacağı öngörülüyor. Analistler, bilgisayar talebinin lakin 2024’te bir daha artabileceğini söylüyor.

Konteyner navlunu bir daha düşüşe geçti

Konteyner navlun endeksi bir daha düşüşe geçti. 40 haftayı aşkın müddet üst üste düşüş yaşadıktan daha sonra birinci sefer ocak ayı başında stabil kalan Drewry Dünya Konteyner Endeksi, bir daha düşüşe geçti. Drewry’nin son olarak yayınladığı rapora nazaran, 40’lık konteyner navlun endeksi 18 Ocak haftasında yüzde 3 düşerek, 2.078,90 dolara geriledi.

Olağan periyotta deniz trafiğinin hızlandığı Çin Yeni Yılı öncesi periyotta, bu yıl piyasadaki hareketlilik sonlu kalmış, bu da yalnızca navlundaki düşüşün bir süre durmasını sağlamıştı. 22 Ocak’ta başlayacak ve 10 gün sürecek olan Çin Yeni Yıl Tatili ile birlikte piyasanın bir daha düşe geçmesi bekleniyordu.

Baltık Kuru Yük Endeksi (BDI) 25 günde %50 düştü

Küresel iktisadın öncü göstergelerinden biri olan Baltık Kuru Yük Endeksi (Baltic Dry Index-BDI), bu hafta sert düştü. Konteynere bakılırsa son aylarda, gorece daha az kayıp yaşayan ve inişli-çıkışlı bir seyir izleyen BDI, 21 Aralık’tan bu yana süratle düşüşe geçmişti.

21 Aralık’ta 1.735 puan olan BDI, üst üste düşüş yaşayarak dün 721 puana kadar geriledi. bu biçimdece endeks pandemi periyodu içerisinde Mayıs 2020’de gördüğü 400 puanlık taban düzeye yaklaşmış oldu. Endeks, Ekim 2021’de son yılların en yüksek puanına ulaşarak, 5.700 puana yaklaşmıştı.

Yatırım tavsiyesi içermez.
 
Üst