Adalet Bakanlığı İsimli İstatistikleri, derin ekonomik krize ayna tuttu. Datalara nazaran icra ve iflas dairelerindeki evrak sayısında patlama yaşandı. Belge sayısının 2021 yılı prestijiyle 32 milyona çıktığı ortaya çıktı.
2021 yılında açılan icra ve iflas evrak sayısı ise 8,3 milyon. 2020 yılında icra ve iflas dairelerine gelen belge sayısı 6,7 milyondu. Bu durum 1 yılda icra ve iflas evrak sayısındaki artışın yüzde 24 hızlandığını gösteriyor.
Birgün’den Mustafa Bildircin’in haberine nazaran 32 milyon evraktan karar bağlanan sayısı 3,3 milyon. 24 milyon belge, 2022 ve daha sonraki senelerda görüşülmek üzere rafa kaldırıldı.
İcra ve iflas dairelerindeki evrakların tipleri de isimli istatistiklerle paylaşıldı. Buna bakılırsa, 2021 yılındaki icra ve iflas belgelerinin 2 milyon 904 binini, mahkeme sonucu bulunan belgeler, 27 milyon 314 binini ise mahkeme sonucu bulunmayan evraklar oluşturdu. Adliyelerdeki 4 bin 490 belge ise “İflas” çeşidi altında sınıflandırıldı. İcra ve iflas belgeleri, 2021 yılında ortalama bin 54 günde karara bağlandı.
İSTANBUL’DA 1505 İFLAS
Adalet Bakanlığı, icra ve iflas dairelerindeki belgelerin coğrafik bölgelere nazaran dağılımını da paylaştı. Marmara Bölgesi, 14 milyon 659 bin icra ve iflas evrakı ile birinci sırada yer alırken Ege, Akdeniz ve İç Anadolu bölgelerindeki evrak sayısı sırasıyla 3 milyon 694 bin, 3 milyon 646 bin ve 4 milyon 997 bin olarak rapora yansıdı.
İstanbul ve Ankara en epey iflas evrakı görülen kentler olurken İstanbul’daki iflas evrakı sayısı kayıtlara, bin 505 olarak geçti. Başşehir Ankara’daki icra ve iflas belgelerinin toplam sayısının ise 509 olduğu bildirildi. İstanbul ve Ankara’yı, 159 iflas evrakı ise Antalya takip etti.
İFLAS DALGASI KAPIDA
Ekonomi Profesörü Burak Arzova icra ve iflas evraklarındaki artışın niçininin ekonomik kriz olduğunu belirtti. Arzova’nın bahse ait şu değerlendirmede bulundu: “Şirketler üzerinden ve şahıslar üzerinden icralar artmış olabilir. Şahıslar üzerinden artan icraların alım gücü kaybıyla ilgisi var. Yüksek enflasyon, bunun getirmiş olduğu fiyat ve alım gücü kayıpları, maaş artışlarının yüksek enflasyonu telafi etmemesi bunların hepsi bu evrakların artmasındaki temel niçinlerden birisi.
Şirketler bazında artan icra evrakları da hayli tehlikeli. bu biçimde da şirketlerin bilhassa iç pazara satış yapmakta zorlanmaları, tahsilat kuvvetlikleri içerisinde olmaları, bu önümüzdeki devir de silsile olarak devam ederse tehlikeli sonuçlar doğurabilir. İstanbul Sanayi Odası 500 (İSO 500) içerisindeki şirketlerin büyük çoğunluğu öz kaynak haricinde yani yabancı kaynakla büyüme gerçekleştirmişler.
Daha net söz edecek olursak yabancı kaynakların toplam işletmeler içerisindeki oranı yüzde 70’lerin üzerine çıkmış durumda. Şirketler borçlu ve bu borçlulukları gün geçtikçe artıyor. Yabancı kaynaklara borçluluğu da şirketler kendi ortalarındaki borçlulukla döndürüyorlar. Karşılıklı olarak ticaret gerçekleştiriyorlar. Mal satıyor çabucak sonrasında tahsil ediyor ya da vade tanıyorlar birbirlerine. Şirketlerin tahsilat sorunu içerisine girmeleri durumunda bu biçimde o zincir etkilenir ve sonuç itibariyle şirketin iflası öteki şirketin de iflasını birlikteinde getirecek bir sonuç doğurabilir.”
BORÇLAR TAHSİL EDİLEMEYEBİLİR
İcra uzmanı Prof. Dr. Murat Yavaş ise icra müdürlüklerinde ve mahkemelerde önemli yoğunluğun yaşandığına değindi. Yavaş, mali yapının bozulmasıyla borç istikrarlarının de etkilendiğini belirterek şu değerlendirmede bulundu:
“Mali yapı bozuldukça mal tedarik etmiş olduğu şirketlere borçları gecikiyor. Mali yapısı uygun olan şirketlerin ya da şahısların durumu da değişiyor. Burada kıymetli olan icra takibinin başlatılması değil tahsil edilebilmesi. Her icra takibinin başlatılıyor olması bunun tahsil edileceği manasına gelmiyor. Rastgele bir alacak savıyla takip başlatılıyor ancak alacaklı çoklukla alacağına ya hiç ulaşamıyor ya da kısmen ulaşabiliyor.
Milyonlarca takip evrakı olmasına karşın bunların kıymetli kısmı alacağın tahsilini sağlayamıyor. İcra dairelerinin de durumu parlak değil, iş yükleri fazlaca fazla. Mahkemelerin de iş yükleri epeyce fazla.
Alacaklılar icra evrakıyla yükü icra müdürlüğüne bırakıyorlar. Sürecin devamında icra müdürlüğündeki takipler genel mahkemelere yansıyor. Genel mahkemeler kendilerine ilişkin en önemli iş yüklerinden dolayı icra belgesi kaynaklı meselelerin tahlilini uzmanlara bırakıyorlar. Oradan gelecek rapor doğrultusunda karar kurmaya çalışıyorlar.”
Yatırım tavsiyesi içermez.
2021 yılında açılan icra ve iflas evrak sayısı ise 8,3 milyon. 2020 yılında icra ve iflas dairelerine gelen belge sayısı 6,7 milyondu. Bu durum 1 yılda icra ve iflas evrak sayısındaki artışın yüzde 24 hızlandığını gösteriyor.
Birgün’den Mustafa Bildircin’in haberine nazaran 32 milyon evraktan karar bağlanan sayısı 3,3 milyon. 24 milyon belge, 2022 ve daha sonraki senelerda görüşülmek üzere rafa kaldırıldı.
İcra ve iflas dairelerindeki evrakların tipleri de isimli istatistiklerle paylaşıldı. Buna bakılırsa, 2021 yılındaki icra ve iflas belgelerinin 2 milyon 904 binini, mahkeme sonucu bulunan belgeler, 27 milyon 314 binini ise mahkeme sonucu bulunmayan evraklar oluşturdu. Adliyelerdeki 4 bin 490 belge ise “İflas” çeşidi altında sınıflandırıldı. İcra ve iflas belgeleri, 2021 yılında ortalama bin 54 günde karara bağlandı.
İSTANBUL’DA 1505 İFLAS
Adalet Bakanlığı, icra ve iflas dairelerindeki belgelerin coğrafik bölgelere nazaran dağılımını da paylaştı. Marmara Bölgesi, 14 milyon 659 bin icra ve iflas evrakı ile birinci sırada yer alırken Ege, Akdeniz ve İç Anadolu bölgelerindeki evrak sayısı sırasıyla 3 milyon 694 bin, 3 milyon 646 bin ve 4 milyon 997 bin olarak rapora yansıdı.
İstanbul ve Ankara en epey iflas evrakı görülen kentler olurken İstanbul’daki iflas evrakı sayısı kayıtlara, bin 505 olarak geçti. Başşehir Ankara’daki icra ve iflas belgelerinin toplam sayısının ise 509 olduğu bildirildi. İstanbul ve Ankara’yı, 159 iflas evrakı ise Antalya takip etti.
İFLAS DALGASI KAPIDA
Ekonomi Profesörü Burak Arzova icra ve iflas evraklarındaki artışın niçininin ekonomik kriz olduğunu belirtti. Arzova’nın bahse ait şu değerlendirmede bulundu: “Şirketler üzerinden ve şahıslar üzerinden icralar artmış olabilir. Şahıslar üzerinden artan icraların alım gücü kaybıyla ilgisi var. Yüksek enflasyon, bunun getirmiş olduğu fiyat ve alım gücü kayıpları, maaş artışlarının yüksek enflasyonu telafi etmemesi bunların hepsi bu evrakların artmasındaki temel niçinlerden birisi.
Şirketler bazında artan icra evrakları da hayli tehlikeli. bu biçimde da şirketlerin bilhassa iç pazara satış yapmakta zorlanmaları, tahsilat kuvvetlikleri içerisinde olmaları, bu önümüzdeki devir de silsile olarak devam ederse tehlikeli sonuçlar doğurabilir. İstanbul Sanayi Odası 500 (İSO 500) içerisindeki şirketlerin büyük çoğunluğu öz kaynak haricinde yani yabancı kaynakla büyüme gerçekleştirmişler.
Daha net söz edecek olursak yabancı kaynakların toplam işletmeler içerisindeki oranı yüzde 70’lerin üzerine çıkmış durumda. Şirketler borçlu ve bu borçlulukları gün geçtikçe artıyor. Yabancı kaynaklara borçluluğu da şirketler kendi ortalarındaki borçlulukla döndürüyorlar. Karşılıklı olarak ticaret gerçekleştiriyorlar. Mal satıyor çabucak sonrasında tahsil ediyor ya da vade tanıyorlar birbirlerine. Şirketlerin tahsilat sorunu içerisine girmeleri durumunda bu biçimde o zincir etkilenir ve sonuç itibariyle şirketin iflası öteki şirketin de iflasını birlikteinde getirecek bir sonuç doğurabilir.”
BORÇLAR TAHSİL EDİLEMEYEBİLİR
İcra uzmanı Prof. Dr. Murat Yavaş ise icra müdürlüklerinde ve mahkemelerde önemli yoğunluğun yaşandığına değindi. Yavaş, mali yapının bozulmasıyla borç istikrarlarının de etkilendiğini belirterek şu değerlendirmede bulundu:
“Mali yapı bozuldukça mal tedarik etmiş olduğu şirketlere borçları gecikiyor. Mali yapısı uygun olan şirketlerin ya da şahısların durumu da değişiyor. Burada kıymetli olan icra takibinin başlatılması değil tahsil edilebilmesi. Her icra takibinin başlatılıyor olması bunun tahsil edileceği manasına gelmiyor. Rastgele bir alacak savıyla takip başlatılıyor ancak alacaklı çoklukla alacağına ya hiç ulaşamıyor ya da kısmen ulaşabiliyor.
Milyonlarca takip evrakı olmasına karşın bunların kıymetli kısmı alacağın tahsilini sağlayamıyor. İcra dairelerinin de durumu parlak değil, iş yükleri fazlaca fazla. Mahkemelerin de iş yükleri epeyce fazla.
Alacaklılar icra evrakıyla yükü icra müdürlüğüne bırakıyorlar. Sürecin devamında icra müdürlüğündeki takipler genel mahkemelere yansıyor. Genel mahkemeler kendilerine ilişkin en önemli iş yüklerinden dolayı icra belgesi kaynaklı meselelerin tahlilini uzmanlara bırakıyorlar. Oradan gelecek rapor doğrultusunda karar kurmaya çalışıyorlar.”
Yatırım tavsiyesi içermez.