Giysi sanayiinde işten çıkarmalar hızlandı!

Mihriban

Global Mod
Global Mod
Emek ağır bölümlerin başında gelen hazır giysi ve dokumada işten çıkarmalar hızlandı. Bu yıl ağustos-ekim içinde iki dalda toplam istihdam kaybı 15 bini aştı. Kesim temsilcileri, daralan talebe bağlı olarak istihdam kaybının yüzde 10-15’e ulaşabileceği ikazında bulundu.

Hem yurtiçi birebir vakitte yurtharicinde gerileyen talebe bağlı olarak düşen kapasite kullanım oranları, minimum fiyat artırımı ve EYT düzenlemesi öncesi hazır giysi ve dokumacılık dalında işten çıkarmalar hızlandı.

Ekonomi gazetesinden Yener Karadeniz’in haberine göre Türkiye İstatistik Kurumu Ekim ayı fiyatlı çalışan istatistiklerine nazaran bu yılın ağustos ayından ekim ayına kadar geçen müddette dokumacılık kesiminde 9 bin 217, hazır giyside ise 6 bin 290 kişinin işine son verildi.

bu biçimdece 3 aylık müddet ortasında iki bölümün toplam istihdamı 1 milyon 229 bine geriledi. Dal temsilcileri, ilerleyen devirde toplam istihdamın yüzde 10-15 gerileyebileceği ikazında bulundu.

Yatırımlar atıl kalabilir

Zor periyot geçiren bölümlerin başında dokuma dalı geliyor. Dal 2021’i 19 bin 515 şirket ve 499 bin 569 istihdam ve 12,9 milyar dolar ihracat ile kapatmış, 3 milyar doların üzerinde de yatırım sonucu almıştı. İstanbul Dokuma ve Hammaddeleri ihracatçıları Birliği Lideri Ahmet Öksüz, “Ancak bilhassa son devirde artan ithalat baskısı yalnızca fabrikalarımızın âtıl kalmasına niçiniyet vermiyor; hem de istihdam ve yatırım kararlarımızı direkt etkiliyor. Bölümümüz uzun yıllar daha sonra birinci sefer dış ticaret açığı vermeye başladı. Ek müdafaa sistemleri hayata geçirilmezse istihdamda gerileme olacak; yatırım kararları ise beklemeye alınacak” dedi.

Tekstilde kapasite %70’e geriledi

Ancak kimi bölüm temsilcisine göre istihdamdaki gerilemenin sebeplerinden biri de birbiri gerisine açıklanan yeni yatırımlar. Çünkü talebin sonlu kaldığı hatta gerilediği ve ithalatın arttığı 2022’de devreye giren yeni yatırımlar, toplam kapasitenin gerilemesine yol açtı.

Merkez Bankası kasım ayı datalarına göre bölümde kapasite kullanım oranı bundan evvelki yılın tıpkı devrine göre yüzde 13,9 geriledi ve yüzde 70,4 düzeyinde gerçekleşti. Kasım ayı PMI bilgilerine bakılırsa dokumacılık kesimi takip edilen 10 dal ortasında hem üretim tıpkı vakitte yeni siparişlerin en besbelli yavaşlama gösterdiği dal oldu.

Hazır giyside 6 binden çok kayıp

Hazırgiyim bölümü, dokuma kesimine kıyasla bu yıl daha âlâ bir görünüm sergiliyor. 2021’i 20 milyar 350 milyon ihracat, 39 bin 973 şirket ve 677 bin 395 istihdamla kapatan kesim, yıla yeterli başladı. 23 milyar dolar ihracat maksadı ile yıla başlayan kesim, daralan talep ve parite kaybı üzere niçinlerle 2022’yi beklentilerin gerisinde 21 milyar doların biraz üstünde ihracat ile kapatmaya hazırlanıyor. Öte yandan iç piyasada da düşen talep ve üretim maliyetlerinde yaşanan artış, biroldukça markanın yurtdışı tedarike yönelmesine yol açtı. Bu da ağustos-ekim periyodunda istihdam kaybının 6 bin 290’a çıkmasına yol açtı.

Toplam istihdam yüzde 10-15 azalabilir

Türkiye Giysi Sanayicileri Derneği (TGSD) Lideri Ramazan Kaya, işlerin düşmesi niçiniyle kapasitelerin de daraldığını, bunun da giysi endüstrinde istihdam kaybına yol açtığını söylemiş oldu. Kaya, “Aralıkta istihdam kayıpları artarak devam edecek. Zira müşterilerden gelen sinyaller hem ihracat tıpkı vakitte iç piyasa manasında epey parlak değil. Yüzde 20-30’a varan daralmaları goreceğiz. Hareketlerimizi de buna gör ayarlıyoruz. Çünkü personellik, öbür maliyetler ve kurdaki baskı niçiniyle fiyat tutturamıyoruz. Bu da iş ve müşteri kaçırmamıza yol açıyor. Daralma bu sefer 9 ay bir yıl üzere sürecek. Tedbirimizi ona bakılırsa almak, çevik ve güçlü olmak durumundayız. 2023, sıkışan ve rekabetin daha fazla olduğu bir devir olacak. esasen krediye, sermayeye erişim de eskisi kadar kolay değil. Yatırım iştahı olmadığı üzere mevcut yatırımları da koruyamıyoruz. Hazır giysi bölümü istihdamında yüzde 10-15 kaybımız olabilir” sözlerini kullandı.

Sendikalı sayısı 100 bine ulaştı

İşten çıkarmaların artarak devam ettiğini, şirketlerin “yıllık müsaadeleri ya da gelecek yıla ilişkin çabucak hemen hakkedilmemiş müsaadeleri kullandırıyoruz. İş akdi feshinden mümkün olduğu kadar kurtarmaya çalışıyoruz” üzere açıklamalar yaptığını kaydeden DİSK İstanbul Bölge Temsilcisi Asalettin Arslanoğlu, “Büyük bir küçülmeye gidiliyor. Ana fabrikalarda küçülme için işlerini fasona devrediyor. Ordu’da 700 kişilik bir fabrikanın çalışan sayısını 540’a düşürdüğünü, öteki bir fabrikanın gelecek yılın hakkedilmemiş müsaadesini kullandırdığını gördüm. Öte yandan minimum fiyatı yatırıp daha sonra bir kısmını geri alma uygulaması da yaygın. Ana firmalar marka kontrolleri sebebi ile bunu yapamayacakları için işleri fasona devretme yoluna gidiyorlar” sözlerini kullandı. Hali hazırda bölümde toplam sendikalı sayısı 100 bin civarında seyrediyor.

Yatırım tavsiyesi içermez.
 
Üst