Kadıköy Fikirtepe’de yaklaşık 10 yıl evvel özel proje alanı olarak başlayan 3416 adada bulunan 20 dönümlük alan Şua İnşaat tarafınca kentsel dönüşüm kapsamında projelendirilip 2015 yılında inşaatına başlandı.
Karar’dan Hava Asal’ın haberine nazaran Etraf ve Şehircilik Bakanlığı yapılacak inşaatta toplam alanın yüzde 28’ini yeşil alan olarak terk edilmesi karşılığında firmaya imal müsaadesi verdi. 20 dönümlük yerin 13 dönümüne ortasında 2 bin 800 kişinin oturduğu 3 bloklu bir site yapıldı. 7 dönümlük alanda yeşillendirilerek park yapılması için Hazineye terk edildi. 2018 yılında mülk sahipleri meskenlerine taşındı. Ancak tüm Fikirtepe mahallesinin kullanması için yeşil alan olarak terk edilen sitenin önündeki boş yere tek bir ağaç dahi dikilmedi.
İKİ KEZ YEŞİL ALAN İKİ KEZ DE KONUT ALANI İLAN EDİLDİ
2021 yılının Şubat ayında Etraf ve Şehircilik Bakanlığı yeşil alan olarak tescili yapılan bu alanın plan notları değiştirildi. Yeni planda konut ve ticaret alanı yapılan arsa için site sakinleri itiraz dilekçesi verdi. Vatandaşların itirazlarını kabul eden Bakanlık Mayıs ayında bir daha 7 dönümlük arsayı yeşil alan olarak onayladı.
HAZİRAN’DA VATANDAŞIN YEŞİL ALANI ÖZEL ŞİRKETE SATILDI
Ama yerin Haziran ayında bir daha konut ve ticaret alanına dönüştürüldüğü ve Emlak Konut aracılığı ile Torkam İnşaat yatırım A.Ş.’ye 133.900.0000 TL bedelle satıldığı argüman edildi.
Fikirtepe’de daha evvel açıklanan Emlak Konut Gayrimenkul Yatırım Paydaşlığı (GYO), İstanbul Fikirtepe Kentsel Tasarım Projesi 3419/1 parsel inşaatı işinin kontratının yüklenici Siyahkalem Müh. İnş. San. ve Tic. AŞ ile 3 Haziran’da imzalandığını duyuruldu.
İnşaat başlanan yeşil alan
Daire sakinlerinin Danıştay 6. Dairesi’ne 2021/7614 evrak numarası ile açtığı dava daha sonuçlanmadan Fikirtepelilerin yeşil alan olarak bıraktıkları kendi yerlerinde Haziran ayı ortasında inşaat çalışmaları başladı. Başlayan inşaat için acilen yürütmeyi durdurma davası açılmasına karşın bölgede inşaat devam ediyor.
Yaşanan bu durumu Karar Gazetesi müellifi ve avukat Figen Çalıkuşu, TMMOB İstanbul Büyükkent Şube Lideri Esin Köymen ve Mimarlar Odası Kadıköy Temsilcisi Saltuk Yüceer KARAR’ kıymetlendirdi.
-Fikirtepe’de yaşanan bu durum için ne diyeceksiniz? Yeşil alan nasıl belirlenir? Etraf ve şehircilik Bakanlığı’nın bu yerleri imar planını yenileyerek satma yetkisi var mı?
-YEŞİL ALANLAR KAMUYA AİTTİR ÖTEKİ BİR ŞEY İÇİN KULLANILAMAZ
TMMOB İstanbul Büyükkent Şube Lideri ESİN KÖYMEN: Fikirtepe ile ilgili bizim daha evvel iptal ettirdiğimiz planlar var. Fikirtepe için yeni planlar yapıldı biz onlara da dava açtık. ötürüsı ile bu dava süreçlerimiz devam ediyor. Burada imar planlamasında toplumsal donatı alanı olarak ayrılmış yerler mülk sahiplerinden alınan yerlerdir ve imar kanununa bakılırsa hiçbir biçimde bir daha yapılaşmaya bahis edilemez. Zira o donatı alanları parsel numarası olmaksızın kamu ismine terk edilir. Kamuya terk edildiği için tüm halkın kullanmasına açıktır.
YEŞİL ALANA PARSEL NUMARASI DA VERMEK CÜRÜMDÜR
Burada yeşil alan ilan edilmesi bölgeye gelen ağır nüfusun nefes alması için yapılmıştır. Ek nüfusla gelen yükün muhtaçlıkları karşılansın diye bu biçimde terkler istenir mülk sahiplerinden ve terk edilen alan kamuya ilişkin olur ve vatandaşların gereksinimleri karşılansın diye donatı alanlarına dönüştürülür. tekrar ediyorum yeşil alanlarda parsel numarası olmaz şayet Bakanlık yeni bir düzenleme yaparak yeşil alana parsel numarası vermiş ise bu da adapsız bir süreçtir. Bu dava kazanıldıktan daha sonra direkt yüklenici firmaya ve Bakanlığa yapılan bu sürecin ortadan kaldırılması tarafında de davayı devam ettirmek gerekir. Yani dava mühletince mevcut yapılan inşaat ne düzeye gelmiş ise eski biçimine dönüştürülmesi istenebilir. Zira bu şu biçimde bir şey değil imar planı vardı da yarısında daha sonra iptal ettirildi değil burada firma haydi bakalım ben yasal olarak başladım siz daha sonrasında iptal ettirdiniz diyemez. Burada başından beri bir usulsüzlük mevcut.
BU DAVA HARİKULADE BİR EMSAL OLUR
Bu son derece değerli bir dava burada muvaffakiyet kazanılırsa bu dayanılmaz bir emsal olur. Burada neredeyse 8’e 8 kusurlu diyebileceğimiz bir durum var. Davayı yapılan adapsız inşaatı durdurma ve alanı eski haline getirme davası olarak genişletmek gerekir. Biz daha evvel Fenerbahçe Parkı’ndaki piramiti yıktırdık. Gökkafes’in muhakkak kısımları yıktırıldı. Burasıda yıktırılabilir. Burada vatandaştan gelen yani yerelden gelen bir dava var bu epeyce kıymetli. Bu davanın kıymeti şu bu durumlar ile karşılaşan ve mağdur olan vatandaşlar daha yürekli olarak dava açarlar ve yerelden davalar gelmeye başlar.
– Üstte özetlemek gerekirse bilgisini verdiğimiz bu durum hukuka ne kadar uygundur?
AV. FİGEN ÇALIKUŞU: Evvel kanunların yasası olan Anayasa’nın 56. Unsurunu anımsatalım: “Herkes, sağlıklı ve istikrarlı bir etrafta yaşama hakkına sahiptir. Çevreyi geliştirmek, etraf sıhhatini korumak ve etraf kirlenmesini önlemek devletin ve vatandaşların ödevidir.” kararını içermektedir. Anayasa’nın bu genel direktifini İmar Yasası sağlar, fiilen hayata geçirir.
Hakikaten 3194 sayılı İmar Maddesi’nin 18. unsurunun üçüncü fıkrası buna bir örnektir.
Andığımız husus; Düzenleme iştirak hissesi ismiyle kesilen ya da bedelsiz terk edilen yerlerin,“umumi hizmetlerden ve bu hizmetlerle ilgili tesislerden öbür gayelerde kullanılamayacağını” emreder.
7 DÖNÜMLÜK ARSA YEŞİL ALAN OLARAK TERK EDİLSİN DİYE ÖNEMLİ BİR EMSAL ARTIŞI YAPILMIŞ
Bu ne demektir?
Örneğimizde olduğu üzere, insanların 20 dönüm tapulu alanından, park alanı olarak ayrılan 7 dönüm öbür niyetle kullanılamaz. Öteki bir imar parseline de asla dönüştürülemez. Fikirtepe’de 3416 ada 2 nolu parselden, 7 dönüm park alanı olarak ayrılmış.
Ama… Geride kalan 13 dönümde yapılan inşaata baktığımızda ise toplam 3 blokta 785 daire ve 2800 kişinin yaşadığı bir konut alanı yaratılmış.
Bu ne demek 7 dönüm yeşil alana ayrılmış karşılığında önemli bir emsal artışı yapılmış demek.
VATANDAŞIN ANAYASAL HAKLARI İHLAL EDİLMİŞ
2800 kişilik bir hayat alanı yaratıldığına nazaran “planlama ve şehircilik unsurları ve mevzuatı gereği’’ toplumsal donatı alanı yaratma mecburiyeti vardır. Bu bir zorunluluktur.
– Pekala yeşil alan olarak terk edilen yerler park ve bahçelere dönüştürülmez ve üzerinden birkaç yıl geçtikten daha sonra özel şirketlere Emlak Konut aracılığı ile satılabilir mi?
AV. FİGEN ÇALIKUŞU: Yeşil alan asla ve asla imar parseline dönüştürülemez. 5 yıl müddet ile gayesine uygun kullanılmayan bu biçimdesi alanları tapu maliklerinin geri alma hakkı vardır. Anayasal ve yasal zorunluluğa karşın, yeşil alanda inşaata başlamak,
1- 2800 kişilik artan bir yoğunluğun çabucak yanına, 7 dönüm üzerine bir öbür devasa yoğunluk eklemek bireylerin anayasal hakkı olan sağlıklı bir etrafta yaşama hakkının da ihlali manasına gelir.
2- 2800 kişi ve çabucak yanına yapılacak binalarda yaşayacak olanlarla, neredeyse bir ilçe nüfusu kadar insan birebir imar adası üzerinde yaşayacaktır.
O denli ki ilçe belediyesi kurulacak bir nüfus bir imar adası üzerine yerleştirilecek, belediye lideri seçseler olacak lakin bir tane yeşil parkları olamayacak, sağlıklı etrafta yaşama hakları bir yerde hukukî sıkıntı ile ellerinden alınacak.
Bir tek yeşil alanı olmayan, taban tabana yaşamaya mecbur bırakılan binlerce kişi. Sıkıntıya yalnızca 3 blok 5 blok olarak bakamayız. O 3-5 blokta tıpkı imar adası üzerinde neredeyse 5.000 kişi yaşayacak.
Fakat ne yazık ki asıl problem “insan ve insan onuruna yakışan hayat hakkı” değil, “rant” yaratma uğraşıdır. 5.000 kişinin yaşadığı ve parkı alanı olmayan bir ilçe düşünülemez değil mi? Bu kabul edilemez bir durumdur. Yeşil alan asla ve asla imar parseline dönüştürülemez.
Yatırım tavsiyesi içermez.
Karar’dan Hava Asal’ın haberine nazaran Etraf ve Şehircilik Bakanlığı yapılacak inşaatta toplam alanın yüzde 28’ini yeşil alan olarak terk edilmesi karşılığında firmaya imal müsaadesi verdi. 20 dönümlük yerin 13 dönümüne ortasında 2 bin 800 kişinin oturduğu 3 bloklu bir site yapıldı. 7 dönümlük alanda yeşillendirilerek park yapılması için Hazineye terk edildi. 2018 yılında mülk sahipleri meskenlerine taşındı. Ancak tüm Fikirtepe mahallesinin kullanması için yeşil alan olarak terk edilen sitenin önündeki boş yere tek bir ağaç dahi dikilmedi.
İKİ KEZ YEŞİL ALAN İKİ KEZ DE KONUT ALANI İLAN EDİLDİ
2021 yılının Şubat ayında Etraf ve Şehircilik Bakanlığı yeşil alan olarak tescili yapılan bu alanın plan notları değiştirildi. Yeni planda konut ve ticaret alanı yapılan arsa için site sakinleri itiraz dilekçesi verdi. Vatandaşların itirazlarını kabul eden Bakanlık Mayıs ayında bir daha 7 dönümlük arsayı yeşil alan olarak onayladı.
HAZİRAN’DA VATANDAŞIN YEŞİL ALANI ÖZEL ŞİRKETE SATILDI
Ama yerin Haziran ayında bir daha konut ve ticaret alanına dönüştürüldüğü ve Emlak Konut aracılığı ile Torkam İnşaat yatırım A.Ş.’ye 133.900.0000 TL bedelle satıldığı argüman edildi.
Fikirtepe’de daha evvel açıklanan Emlak Konut Gayrimenkul Yatırım Paydaşlığı (GYO), İstanbul Fikirtepe Kentsel Tasarım Projesi 3419/1 parsel inşaatı işinin kontratının yüklenici Siyahkalem Müh. İnş. San. ve Tic. AŞ ile 3 Haziran’da imzalandığını duyuruldu.
İnşaat başlanan yeşil alan
Daire sakinlerinin Danıştay 6. Dairesi’ne 2021/7614 evrak numarası ile açtığı dava daha sonuçlanmadan Fikirtepelilerin yeşil alan olarak bıraktıkları kendi yerlerinde Haziran ayı ortasında inşaat çalışmaları başladı. Başlayan inşaat için acilen yürütmeyi durdurma davası açılmasına karşın bölgede inşaat devam ediyor.
Yaşanan bu durumu Karar Gazetesi müellifi ve avukat Figen Çalıkuşu, TMMOB İstanbul Büyükkent Şube Lideri Esin Köymen ve Mimarlar Odası Kadıköy Temsilcisi Saltuk Yüceer KARAR’ kıymetlendirdi.
-Fikirtepe’de yaşanan bu durum için ne diyeceksiniz? Yeşil alan nasıl belirlenir? Etraf ve şehircilik Bakanlığı’nın bu yerleri imar planını yenileyerek satma yetkisi var mı?
-YEŞİL ALANLAR KAMUYA AİTTİR ÖTEKİ BİR ŞEY İÇİN KULLANILAMAZ
TMMOB İstanbul Büyükkent Şube Lideri ESİN KÖYMEN: Fikirtepe ile ilgili bizim daha evvel iptal ettirdiğimiz planlar var. Fikirtepe için yeni planlar yapıldı biz onlara da dava açtık. ötürüsı ile bu dava süreçlerimiz devam ediyor. Burada imar planlamasında toplumsal donatı alanı olarak ayrılmış yerler mülk sahiplerinden alınan yerlerdir ve imar kanununa bakılırsa hiçbir biçimde bir daha yapılaşmaya bahis edilemez. Zira o donatı alanları parsel numarası olmaksızın kamu ismine terk edilir. Kamuya terk edildiği için tüm halkın kullanmasına açıktır.
YEŞİL ALANA PARSEL NUMARASI DA VERMEK CÜRÜMDÜR
Burada yeşil alan ilan edilmesi bölgeye gelen ağır nüfusun nefes alması için yapılmıştır. Ek nüfusla gelen yükün muhtaçlıkları karşılansın diye bu biçimde terkler istenir mülk sahiplerinden ve terk edilen alan kamuya ilişkin olur ve vatandaşların gereksinimleri karşılansın diye donatı alanlarına dönüştürülür. tekrar ediyorum yeşil alanlarda parsel numarası olmaz şayet Bakanlık yeni bir düzenleme yaparak yeşil alana parsel numarası vermiş ise bu da adapsız bir süreçtir. Bu dava kazanıldıktan daha sonra direkt yüklenici firmaya ve Bakanlığa yapılan bu sürecin ortadan kaldırılması tarafında de davayı devam ettirmek gerekir. Yani dava mühletince mevcut yapılan inşaat ne düzeye gelmiş ise eski biçimine dönüştürülmesi istenebilir. Zira bu şu biçimde bir şey değil imar planı vardı da yarısında daha sonra iptal ettirildi değil burada firma haydi bakalım ben yasal olarak başladım siz daha sonrasında iptal ettirdiniz diyemez. Burada başından beri bir usulsüzlük mevcut.
BU DAVA HARİKULADE BİR EMSAL OLUR
Bu son derece değerli bir dava burada muvaffakiyet kazanılırsa bu dayanılmaz bir emsal olur. Burada neredeyse 8’e 8 kusurlu diyebileceğimiz bir durum var. Davayı yapılan adapsız inşaatı durdurma ve alanı eski haline getirme davası olarak genişletmek gerekir. Biz daha evvel Fenerbahçe Parkı’ndaki piramiti yıktırdık. Gökkafes’in muhakkak kısımları yıktırıldı. Burasıda yıktırılabilir. Burada vatandaştan gelen yani yerelden gelen bir dava var bu epeyce kıymetli. Bu davanın kıymeti şu bu durumlar ile karşılaşan ve mağdur olan vatandaşlar daha yürekli olarak dava açarlar ve yerelden davalar gelmeye başlar.
– Üstte özetlemek gerekirse bilgisini verdiğimiz bu durum hukuka ne kadar uygundur?
AV. FİGEN ÇALIKUŞU: Evvel kanunların yasası olan Anayasa’nın 56. Unsurunu anımsatalım: “Herkes, sağlıklı ve istikrarlı bir etrafta yaşama hakkına sahiptir. Çevreyi geliştirmek, etraf sıhhatini korumak ve etraf kirlenmesini önlemek devletin ve vatandaşların ödevidir.” kararını içermektedir. Anayasa’nın bu genel direktifini İmar Yasası sağlar, fiilen hayata geçirir.
Hakikaten 3194 sayılı İmar Maddesi’nin 18. unsurunun üçüncü fıkrası buna bir örnektir.
Andığımız husus; Düzenleme iştirak hissesi ismiyle kesilen ya da bedelsiz terk edilen yerlerin,“umumi hizmetlerden ve bu hizmetlerle ilgili tesislerden öbür gayelerde kullanılamayacağını” emreder.
7 DÖNÜMLÜK ARSA YEŞİL ALAN OLARAK TERK EDİLSİN DİYE ÖNEMLİ BİR EMSAL ARTIŞI YAPILMIŞ
Bu ne demektir?
Örneğimizde olduğu üzere, insanların 20 dönüm tapulu alanından, park alanı olarak ayrılan 7 dönüm öbür niyetle kullanılamaz. Öteki bir imar parseline de asla dönüştürülemez. Fikirtepe’de 3416 ada 2 nolu parselden, 7 dönüm park alanı olarak ayrılmış.
Ama… Geride kalan 13 dönümde yapılan inşaata baktığımızda ise toplam 3 blokta 785 daire ve 2800 kişinin yaşadığı bir konut alanı yaratılmış.
Bu ne demek 7 dönüm yeşil alana ayrılmış karşılığında önemli bir emsal artışı yapılmış demek.
VATANDAŞIN ANAYASAL HAKLARI İHLAL EDİLMİŞ
2800 kişilik bir hayat alanı yaratıldığına nazaran “planlama ve şehircilik unsurları ve mevzuatı gereği’’ toplumsal donatı alanı yaratma mecburiyeti vardır. Bu bir zorunluluktur.
– Pekala yeşil alan olarak terk edilen yerler park ve bahçelere dönüştürülmez ve üzerinden birkaç yıl geçtikten daha sonra özel şirketlere Emlak Konut aracılığı ile satılabilir mi?
AV. FİGEN ÇALIKUŞU: Yeşil alan asla ve asla imar parseline dönüştürülemez. 5 yıl müddet ile gayesine uygun kullanılmayan bu biçimdesi alanları tapu maliklerinin geri alma hakkı vardır. Anayasal ve yasal zorunluluğa karşın, yeşil alanda inşaata başlamak,
1- 2800 kişilik artan bir yoğunluğun çabucak yanına, 7 dönüm üzerine bir öbür devasa yoğunluk eklemek bireylerin anayasal hakkı olan sağlıklı bir etrafta yaşama hakkının da ihlali manasına gelir.
2- 2800 kişi ve çabucak yanına yapılacak binalarda yaşayacak olanlarla, neredeyse bir ilçe nüfusu kadar insan birebir imar adası üzerinde yaşayacaktır.
O denli ki ilçe belediyesi kurulacak bir nüfus bir imar adası üzerine yerleştirilecek, belediye lideri seçseler olacak lakin bir tane yeşil parkları olamayacak, sağlıklı etrafta yaşama hakları bir yerde hukukî sıkıntı ile ellerinden alınacak.
Bir tek yeşil alanı olmayan, taban tabana yaşamaya mecbur bırakılan binlerce kişi. Sıkıntıya yalnızca 3 blok 5 blok olarak bakamayız. O 3-5 blokta tıpkı imar adası üzerinde neredeyse 5.000 kişi yaşayacak.
Fakat ne yazık ki asıl problem “insan ve insan onuruna yakışan hayat hakkı” değil, “rant” yaratma uğraşıdır. 5.000 kişinin yaşadığı ve parkı alanı olmayan bir ilçe düşünülemez değil mi? Bu kabul edilemez bir durumdur. Yeşil alan asla ve asla imar parseline dönüştürülemez.
Yatırım tavsiyesi içermez.