Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanlığı, emeklilikte yaşa takılanlara (EYT) yönelik kapsamlı bir evrak hazırladı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a sunulan belgede yaş sonunu da içeren seçenekli tablolar ortaya konuldu. Bugüne kadar başlangıç tarihi olarak tabir edilen 8 Eylül 1999, 5.000 prim günü, bayanlarda 20 yıl, erkeklerde 25 yıl kuralı değişmeyecek, kısmi emeklilik şartları devam edecek.
Sabah’tan Hazal Ateş’in haberine göre Aralık başı prestijiyle EYT kapsamında olanların sayısı 1 milyon 900 bin olup, bunun 746 binini SGK’lı, 400 binini memur, 480 binini Bağ-Kur’lu, 274 binini yaşı bekleyen işsizler oluşturuyor.
İLK 1 MİLYON KİŞİ EMEKLİ OLACAK
Emeklilikte yaşa takılanlar düzenlemesi Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a sunulmasının akabinde AK Parti Kümesi tarafınca Meclis’e sunulacak. Yasal düzenleme Ocak 2023 prestijiyle yürürlüğe girecek.
Yasa çıktığında prim ve müddet açısından eksikleri olanlar bunları tamamlayarak sisteme girebilecek.
Düzenleme 8 Eylül 1999 öncesini kapsadığı için Eylül 2024’e kadar tüm EYT’liler sigortalılık mühletini doldurmuş olacak. Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanı Vedat Alim’in sözüyle “ihtimal dâhilinde olan” ve bugüne kadar “48-50, 50-52” olarak kulislere yansıyan yaş hududunun gelmesi durumunda birinci etapta yaklaşık 950 bin kişi, öteki yarısı da 2024 yılında emekli olacak. Bu sayı Ocak 2023 sonuna kadar 1 milyona yaklaşacak.
SİGORTA KOLLARI AYRIMI YOK
EYT’de SGK, Bağ-Kur, Emekli Sandığı’nı içeren sigorta kolları ayırımı olmayacak. Emekli olacaklar son işyerlerinden oradaki çalışma müddeti için kıdem tazminatı alacak.
EYT düzenlemesi nasıl çıkarsa çıksın emekli aylığının ölçüsü şahsa özel olacak. Emekli aylığı hesaplanırken, 2000 öncesi, 2000-2008 ortası ve 2008 daha sonrası hizmetler için farklı başka taban aylık kuralları uygulanıyor.
KIDEM TAKVİYESİ DİREKT İŞÇİYE
İşverenlerin kıdem tazminatı ödemesi için Hazine dayanaklı Kredi Garanti Fonu kefaletiyle sunulacak takviye banka limitlerinden düşmeyecek.
Bakan Alim’in verdiği bilgiye nazaran, kıdem tazminatı ödemesi sırasında verilecek bu dayanak patron ismine ancak ödeme direkt emekçiye yapılacak. Emekli olup çalışmaya devam eden çalışanlar için de mevcut çalışanlarda olduğu üzere 5 puanlık prim dayanağı verilecek.
STAJ MÜDDETİNİ KAPSAMIYOR
Çalışma Bakanı Alım, stajın bir eğitim olduğunu belirterek, “Staj bir mağduriyet konusu değil. İş akdi stajla başlamıyor. ötürüsıyla EYT onu kapsamıyor” diyerek bu husustaki tartışmalara noktayı koydu. EYT düzenlemesinde staj düzenlemesini kapsayacak bir karar yer almayacak.
KISMİ EMEKLİLİK MÜMKÜN
Emeklilikte yaşa takılanlar mevcut sisteme nazaran kıdem tazminatı alacak. Emekli olan çalışanlar son işyerindeki çalışma müddeti için kıdem tazminatı alacaklar. Her bir çalışma yılı için 30 günlük (brüt) fiyatı fiyatında kıdem tazminatı verilecek. Yaş şartıyla 3600 günle emekliliği bekleyenler kısmi emekli olabilecek.
BORÇLANMA KARARLARI DEĞİŞMİYOR
EYT düzenlemesiyle İş Kanunu’ndaki borçlanma kararları değişmeyecek. Uzun vadeli sigorta öncesi yapılan askerlik, staj daha sonrası doğum sigorta başlangıcını öne çekebilecek.
Çalışan bayanlar doğum, erkekler askerlik, doktora tahsili, tıpta uzmanlık, avukatlık stajını yapanların staj mühletleri, kısmi vadeli çalışılan aylara ilişkin eksik mühletleri borçlanabilir. EYT için emeklilikte, 30 güne muhtaçlık var ise doğum, askerlik borçlanmasında bir ayı borçlanmak kâfi olacak. Farklı sigortalılık statüsünde ödenen primler birleştirilerek toplam hizmet müddeti üzerinden emekli olunabilecek.
Yatırım tavsiyesi içermez.
Sabah’tan Hazal Ateş’in haberine göre Aralık başı prestijiyle EYT kapsamında olanların sayısı 1 milyon 900 bin olup, bunun 746 binini SGK’lı, 400 binini memur, 480 binini Bağ-Kur’lu, 274 binini yaşı bekleyen işsizler oluşturuyor.
İLK 1 MİLYON KİŞİ EMEKLİ OLACAK
Emeklilikte yaşa takılanlar düzenlemesi Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a sunulmasının akabinde AK Parti Kümesi tarafınca Meclis’e sunulacak. Yasal düzenleme Ocak 2023 prestijiyle yürürlüğe girecek.
Yasa çıktığında prim ve müddet açısından eksikleri olanlar bunları tamamlayarak sisteme girebilecek.
Düzenleme 8 Eylül 1999 öncesini kapsadığı için Eylül 2024’e kadar tüm EYT’liler sigortalılık mühletini doldurmuş olacak. Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanı Vedat Alim’in sözüyle “ihtimal dâhilinde olan” ve bugüne kadar “48-50, 50-52” olarak kulislere yansıyan yaş hududunun gelmesi durumunda birinci etapta yaklaşık 950 bin kişi, öteki yarısı da 2024 yılında emekli olacak. Bu sayı Ocak 2023 sonuna kadar 1 milyona yaklaşacak.
SİGORTA KOLLARI AYRIMI YOK
EYT’de SGK, Bağ-Kur, Emekli Sandığı’nı içeren sigorta kolları ayırımı olmayacak. Emekli olacaklar son işyerlerinden oradaki çalışma müddeti için kıdem tazminatı alacak.
EYT düzenlemesi nasıl çıkarsa çıksın emekli aylığının ölçüsü şahsa özel olacak. Emekli aylığı hesaplanırken, 2000 öncesi, 2000-2008 ortası ve 2008 daha sonrası hizmetler için farklı başka taban aylık kuralları uygulanıyor.
KIDEM TAKVİYESİ DİREKT İŞÇİYE
İşverenlerin kıdem tazminatı ödemesi için Hazine dayanaklı Kredi Garanti Fonu kefaletiyle sunulacak takviye banka limitlerinden düşmeyecek.
Bakan Alim’in verdiği bilgiye nazaran, kıdem tazminatı ödemesi sırasında verilecek bu dayanak patron ismine ancak ödeme direkt emekçiye yapılacak. Emekli olup çalışmaya devam eden çalışanlar için de mevcut çalışanlarda olduğu üzere 5 puanlık prim dayanağı verilecek.
STAJ MÜDDETİNİ KAPSAMIYOR
Çalışma Bakanı Alım, stajın bir eğitim olduğunu belirterek, “Staj bir mağduriyet konusu değil. İş akdi stajla başlamıyor. ötürüsıyla EYT onu kapsamıyor” diyerek bu husustaki tartışmalara noktayı koydu. EYT düzenlemesinde staj düzenlemesini kapsayacak bir karar yer almayacak.
KISMİ EMEKLİLİK MÜMKÜN
Emeklilikte yaşa takılanlar mevcut sisteme nazaran kıdem tazminatı alacak. Emekli olan çalışanlar son işyerindeki çalışma müddeti için kıdem tazminatı alacaklar. Her bir çalışma yılı için 30 günlük (brüt) fiyatı fiyatında kıdem tazminatı verilecek. Yaş şartıyla 3600 günle emekliliği bekleyenler kısmi emekli olabilecek.
BORÇLANMA KARARLARI DEĞİŞMİYOR
EYT düzenlemesiyle İş Kanunu’ndaki borçlanma kararları değişmeyecek. Uzun vadeli sigorta öncesi yapılan askerlik, staj daha sonrası doğum sigorta başlangıcını öne çekebilecek.
Çalışan bayanlar doğum, erkekler askerlik, doktora tahsili, tıpta uzmanlık, avukatlık stajını yapanların staj mühletleri, kısmi vadeli çalışılan aylara ilişkin eksik mühletleri borçlanabilir. EYT için emeklilikte, 30 güne muhtaçlık var ise doğum, askerlik borçlanmasında bir ayı borçlanmak kâfi olacak. Farklı sigortalılık statüsünde ödenen primler birleştirilerek toplam hizmet müddeti üzerinden emekli olunabilecek.
Yatırım tavsiyesi içermez.