Türkiye Esnaf ve Sanatkarları Konfederasyonu (TESK) Genel Lideri Bendevi Palandöken, piyasada fiyat istikrarının sağlanabilmesi ve esnafın korunması için Perakende Maddesi’nde değişiklik yapılması davetinde bulunarak, “Haksız rekabet önlenerek piyasadaki aktör sayısının artması gerekiyor.” sözünü kullandı.
Palandöken, yazılı açıklamasında, esnafın büyük işletmelerle gayretinin sürdüğünü bildirdi.
Piyasada fiyat istikrarının sağlanabilmesi ve esnafın korunması için Perakende Maddesi’nde değişiklik yapılmasını isteyen Palandöken, “Haksız rekabet önlenerek piyasadaki aktör sayısının artması gerekiyor. Esnafımızla tüketicilerin korunması ve istihdamın farklı hale gelebilmesi için küçük işletmelerin desteklenmesi lazım.” değerlendirmesinde bulundu.
Palandöken, zincir marketlerde teknoloji, dokuma, ayakkabı, kozmetik, beyaz eşya, mobilya, halı, küçük mesken aletleri, kırtasiye eserleri, hırdavat gereçleri üzere 70-80 meslek kümesinin faaliyet alanına giren mamüllerin satıldığını, bunun da piyasada haksız rekabet ortamı oluşturduğunu belirterek, kelam konusu marketlerin yazın plaj eserleri, kışın kış lastiği, antifriz ve cam suyu, eğitim döneminde kırtasiye eserleri ve kurbanlığa kadar her şeyi sattıklarına dikkati çekti.
“Zincir marketlerin sattıkları eserlere sınırlama getirilmeli”
Bu marketlerin su, deterjan, yağ üzere eserlerde “fiyat beraberliği” yaptığını tez eden Palandöken, bunun da piyasada fiyatların artmasına sebep olduğunu vurguladı.
Palandöken, zincir marketlerin sattıkları eserlere sınırlama getirilmesinin kaide olduğunu belirterek, şunları kaydetti:
“Zincir marketlerde cep telefonu, beyaz eşya, elektrikli mesken aletleri üzere yüksek meblağlı ve garanti kapsamına alınması gereken mamüllerin bile satışı var. Bu mamüllerin bakımı, servisi olup olmadığı, yabancı menşeli olup olmadığı denetim edilmiyor. Çoğunlukla piyasada istek görmeyen ve düşük kaliteli eserler satılıyor. Bu eserler arızalandığında tüketiciler muhatap bulamadığı üzere garanti servisine ulaşamayan ya da ulaştığı biçimde istediği geri dönüşü alamayan epeyce sayıda tüketici var. Bu stil durumlarda zincir marketler mevzunun muhatabı olmadığı üzere sorunun tahlili noktasında da fonksiyonsuz kalıyor. Sattığı esere sahip çıkamayanlar o eseri satmamalı. Hem tüketicinin mağdur olmaması tıpkı vakitte piyasanın istikrarının korunması için Perakende Maddesi’nde yapılacak değişiklikle zincir marketler sırf besin mamüllerini satabilmeli.”
Palandöken, küçük esnafın korunması için tedarik zincirini düzenleyen bir uygulamanın da hayata geçirilmesi gerektiğini söz ederek, tedarikçi firmaların, perakende satış yapan tüm işletmelere küçük büyük demeden birebir fiyattan satış yapmaları gerektiğini bildirdi.
Haksız rekabetin önlenmesi için zincir marketlere yönelik yasal zorunluluklar getirilmesini isteyen Palandöken, şu değerlendirmede bulundu:
“Zincir marketlerin açma kapama saatleri, şartlanma yerleri, nüfusa göre açılma oranları, haftada 1 gün tatil ve çalışanların da haklarının korunacağı bir düzenleme yapılmalı. Makul nüfusun altındaki ve belirtilen ara aralığına uymayan yerlerde işletme açılmamalı. Yoksa piyasada fiyat istikrarı sağlanamaz. Birinde farklı başkasında farklı fiyat var. Yalnızca cazip olsun diye müşteri portföylerini genişletebilmek ismine kendi ortalarındaki paylaşımla vatandaş da mağdur oluyor. Yalnızca perakende kesimindeki esnafı değil, sanayi dalındaki esnafı da etkiliyor.”
Yatırım tavsiyesi içermez.
Palandöken, yazılı açıklamasında, esnafın büyük işletmelerle gayretinin sürdüğünü bildirdi.
Piyasada fiyat istikrarının sağlanabilmesi ve esnafın korunması için Perakende Maddesi’nde değişiklik yapılmasını isteyen Palandöken, “Haksız rekabet önlenerek piyasadaki aktör sayısının artması gerekiyor. Esnafımızla tüketicilerin korunması ve istihdamın farklı hale gelebilmesi için küçük işletmelerin desteklenmesi lazım.” değerlendirmesinde bulundu.
Palandöken, zincir marketlerde teknoloji, dokuma, ayakkabı, kozmetik, beyaz eşya, mobilya, halı, küçük mesken aletleri, kırtasiye eserleri, hırdavat gereçleri üzere 70-80 meslek kümesinin faaliyet alanına giren mamüllerin satıldığını, bunun da piyasada haksız rekabet ortamı oluşturduğunu belirterek, kelam konusu marketlerin yazın plaj eserleri, kışın kış lastiği, antifriz ve cam suyu, eğitim döneminde kırtasiye eserleri ve kurbanlığa kadar her şeyi sattıklarına dikkati çekti.
“Zincir marketlerin sattıkları eserlere sınırlama getirilmeli”
Bu marketlerin su, deterjan, yağ üzere eserlerde “fiyat beraberliği” yaptığını tez eden Palandöken, bunun da piyasada fiyatların artmasına sebep olduğunu vurguladı.
Palandöken, zincir marketlerin sattıkları eserlere sınırlama getirilmesinin kaide olduğunu belirterek, şunları kaydetti:
“Zincir marketlerde cep telefonu, beyaz eşya, elektrikli mesken aletleri üzere yüksek meblağlı ve garanti kapsamına alınması gereken mamüllerin bile satışı var. Bu mamüllerin bakımı, servisi olup olmadığı, yabancı menşeli olup olmadığı denetim edilmiyor. Çoğunlukla piyasada istek görmeyen ve düşük kaliteli eserler satılıyor. Bu eserler arızalandığında tüketiciler muhatap bulamadığı üzere garanti servisine ulaşamayan ya da ulaştığı biçimde istediği geri dönüşü alamayan epeyce sayıda tüketici var. Bu stil durumlarda zincir marketler mevzunun muhatabı olmadığı üzere sorunun tahlili noktasında da fonksiyonsuz kalıyor. Sattığı esere sahip çıkamayanlar o eseri satmamalı. Hem tüketicinin mağdur olmaması tıpkı vakitte piyasanın istikrarının korunması için Perakende Maddesi’nde yapılacak değişiklikle zincir marketler sırf besin mamüllerini satabilmeli.”
Palandöken, küçük esnafın korunması için tedarik zincirini düzenleyen bir uygulamanın da hayata geçirilmesi gerektiğini söz ederek, tedarikçi firmaların, perakende satış yapan tüm işletmelere küçük büyük demeden birebir fiyattan satış yapmaları gerektiğini bildirdi.
Haksız rekabetin önlenmesi için zincir marketlere yönelik yasal zorunluluklar getirilmesini isteyen Palandöken, şu değerlendirmede bulundu:
“Zincir marketlerin açma kapama saatleri, şartlanma yerleri, nüfusa göre açılma oranları, haftada 1 gün tatil ve çalışanların da haklarının korunacağı bir düzenleme yapılmalı. Makul nüfusun altındaki ve belirtilen ara aralığına uymayan yerlerde işletme açılmamalı. Yoksa piyasada fiyat istikrarı sağlanamaz. Birinde farklı başkasında farklı fiyat var. Yalnızca cazip olsun diye müşteri portföylerini genişletebilmek ismine kendi ortalarındaki paylaşımla vatandaş da mağdur oluyor. Yalnızca perakende kesimindeki esnafı değil, sanayi dalındaki esnafı da etkiliyor.”
Yatırım tavsiyesi içermez.