Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, geçtiğimiz hafta Brüksel’de düzenlenen NATO olağanüstü Önderler Zirvesi’nin akabinde uçakta gazetecilerin Türkiye’nin diplomasi trafiğine ait sorusu üzerine “İnşallah bu önümüze yeni kapılar açacak. Şu anda açıklamayacağım. İnşallah bu yaptığımız görüşmelerle bir arada önümüze güçte hayli daha farklı alanlar açılacak ve bunu duyduğunuzda “Bu da nereden çıktı” diyeceksiniz. Bu görüşmelerden inşallah şöyleki dört dörtlük bir sonuç çıkacak. Birinci görüşmeleri yaptık, inşallah arkadaşlarımız da görüşmeleri devam ettirecekler, bu görüşmelerin devamında da biz bunun açıklamasını yapacağız.” dedi.
Rusya-Ukrayna krizi ve Rusya’ya yönelik yaptırımlar, Doğu Akdeniz’den Avrupa’ya doğal gaz iletmek için Türkiye seçeneğini bir daha öne çıkardı. Güney gaz koridorunun genişletilmesi ve Türkiye’nin Hazar Denizi ve Doğu Akdeniz’deki gaz yataklarına erişimi olan stratejik bir güç merkezi olarak kullanılmasının gerçek fırsatlar sunabileceği belirtiliyor.
Bu çerçevede, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın uçakta yaptığı açıklamalar gözlerin son periyotta yaptığı görüşmelere çevrilmesine niye oldu.
TÜRKİYE’NİN ÖNÜ NASIL AÇILDI
Doğu Akdeniz’den çıkarılacak gazın Kıbrıs üzerinden Yunanistan’a, oradan da İtalya’ya ulaştırılmasını hedefleyen “EastMed” projesine ait muahede, Atina’da Ocak 2020’de düzenlenen bir merasimle Yunanistan, İsrail ve GKRY içinde imzalanmıştı. Ocak 2022’de ise ABD projeden takviyesini çektiğini açıklamış bunun üzerine, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Türkiye’nin EastMed projesine dahil edilmesi gerektiğini belirterek, İsrail idaresiyle bu mevzuyu görüştüklerini duyurdu.
İsrail ile ağırlaşan temasların akabinde İsrail Cumhurbaşkanı Isaac Herzog, 2007 yılından bu yana Türkiye ile İsrail içindeki en üst seviye ziyaret için 9 Mart 2022’de Türkiye’ye geldi. İkili ve heyetler ortası görüşmelerin akabinde ortak basında toplantısında iki önderin güç konusunda yapılacak işbirliğine öncelik vermesi dikkat çekti.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Türkiye’nin son senelerda sahip olduğu ve aslında Doğu Akdeniz’de bilhassa de Yunanistan’la tansiyon yaşanmasına yol açan sismik araştırma ve sondaj gemilerine değinerek “Bu çalışmaları işbirliğimizle bir arada hayata geçirebiliriz” dedi.
ERDOĞAN: BU BİR FIRSATTIR
Bu ziyaretin akabinde kısa bir süre daha sonra evvel Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ve akabinde Güç ve Natürel Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez’in İsrail’e ziyaret gerçekleştireceğini açıklayan Erdoğan, “Daha evvel başlatılmış olan güç konusundaki işbirliğini bir daha hayata geçirmek için bu bir fırsattır diye düşünüyorum. Güç ve güç güvenliği alanlarında yürütülecek projelerde işbirliğine hazır olduğumuzu tabir ettim. Türkiye bu biçimdesi projeleri hayata geçirebilecek deneyim ve kapasiteye sahiptir. Son günlerde bölgemizde yaşanan gelişmeler güç güvenliğinin ehemmiyetini bir kere daha ortaya koymuştur.”
İsrail Cumhurbaşkanı Isaac Herzog da “Geçmişteki uyuşmazlıklar bir anda ortadan kalkmaz fakat biz inanç ve hürmet seyahatine çıkmayı; birlikte ileriye bakmayı seçiyoruz. Geçmişteki uyuşmazlıklar bir anda ortadan kalkmaz lakin biz inanç ve hürmet seyahatine çıkmayı; birlikte ileriye bakmayı seçiyoruz” dedi.
10 MİLYAR METREKÜP
İsrail, Yunanistan ve Güney Kıbrıs Rum İdaresi (GKRY) içindeki 2 Ocak 2020 tarihindeki mutabakata dayanan proje, İsrail’in sahip olduğu doğal gazın 10 milyar metreküplük kısmının evvel Kıbrıs’a, akabinde Yunanistan ve İtalya’ya taşınmasını öngörüyordu.
1900 kilometre uzunluğunda ve 7 milyar euro maliyetli proje, Rusya’ya doğal gaz bağımlılığı yüzde 35 seviyesinde olan Avrupa Birliği için bu bağımlılığı azaltmanın bir yolu olarak görülüyordu. Fakat projenin bilhassa rotası ve maliyeti önemli soru işaretlerine niye oluyordu. Hakikaten ABD de bu ögeleri gözden geçirerek maliyet yüksekliği, çevresel korku ve jeopolitik tansiyon niçinlerinden dolayı projeden takviyesini çekti.
YUNANİSTAN İLE GÖRÜŞME
Erdoğan 9 Mart’ta İsrail Cumhurbaşkanı Herzog ile görüşmesinin akabinde 13 Mart’ta İstanbul’da Vahdettin Köşkü’nde Yunanistan Başbakanı Kiryakos Miçotakis ile öğlen yemeğinde bir ortaya geldi.
Basına kapalı gerçekleştirilen ve 2 saat süren görüşmenin akabinde Cumhurbaşkanlığı Bağlantı Başkanlığı’ndan yapılan açıklamaya nazaran, toplantıda “Rusya’nın Ukrayna’ya hücumuyla değişen Avrupa güvenlik mimarisinde Türkiye ve Yunanistan’ın özel bir sorumluluk taşıdığına” işaret edildi ve “iki ülke içinde iş birliğinin artmasının ve olumlu gündeme odaklanmanın karşılıklı ve bölgesel faydaları üzerinde duruldu.”
SCHOLZ SİNYALİ VERMİŞTİ
Almanya Şansölyesi Olaf Scholz, 14 Mart’ta Türkiye’ye gerçekleştirdiği ziyarette kıymetli bildiriler verdi. Cumhurbaşkanı Erdoğan ile gerçekleştirdiği ortak basın toplantısında “Sadece Almanya ile Türkiye içinde değil, bununla birlikte AB ile Türkiye içinde olağan olarak güç alanında iş birliği hayli önemli” diyen Scholz, bahisle ilgili şunları söylemiş oldu:
“Rusya’ya bağımlı olmamak için kaynakları farklı ülkelerden de sağlamalıyız. bu biçimdece kendi kararlarımızı bağımsız verebiliriz. Burada Afrika kıtası ve Avrupa kıtası içinde güç terminallerini kurmalıyız. Örneğin kuzey denizinde. Hem gaz birebir vakitte fosil güç kaynakları için geçerli. Süratli hareket etmeliyiz bu mevzuda. Sizin İsrail Cumhurbaşkanı ile sürdürdüğünüz görüşmeleri memnuniyetle karşılamaktayım. beraberinde Yunan Başbakanı ile olumlu görüşmeler sürdürdünüz.”
‘TÜRKİYE OLMADAN PAHALI’
Rusya’nın Ukrayna’yı işgali devam ederken ağır yaptırım altındaki Rusya’nın doğal gazının yüzde 41ini satın alan Avrupa Birliği başkanları, son açıklamalarında bağımsız güç arayışında olduklarını deklare etti.
Güç Risk Danışmanlık Firması VEROCY kurucusu, Kıdemli Jeopolitik ve Ülke Riski Danışmanı Dr. Cyril Widdershoven, Doğu Akdeniz’de yapılacak bir doğal gaz yahut petrol çıkarma çalışması için en uygun lojistiğe ve altyapıya sahip ülkenin Türkiye olduğunu vurguladı.
Türkiye’siz bir Doğu Akdeniz güç çalışmasının gerçekçi ve kıymetli olacağını tabir eden Widdershoven “Doğu Akdeniz güç merkezi coğrafyaya bağlı. Tükiye, pazar ve tedarikçi içinde bulunuyor. Orta Doğu, Orta Asya ve Avrupanın ortasındasınız. İşte bu yüzden büyük bir jeo-stratejik siyasetiniz var” dedi.
Türkiye’nin mevcut durumunun bugünlerde epey değerli olduğunu belirten Hollandalı güç danışmanı Widdershoven “Dünya şu anda Türkiye ile konuşuyor. Büyük uyuşmazlıklar bir arada çalışmaya mani değil” dedi.
Yatırım tavsiyesi içermez.
Rusya-Ukrayna krizi ve Rusya’ya yönelik yaptırımlar, Doğu Akdeniz’den Avrupa’ya doğal gaz iletmek için Türkiye seçeneğini bir daha öne çıkardı. Güney gaz koridorunun genişletilmesi ve Türkiye’nin Hazar Denizi ve Doğu Akdeniz’deki gaz yataklarına erişimi olan stratejik bir güç merkezi olarak kullanılmasının gerçek fırsatlar sunabileceği belirtiliyor.
Bu çerçevede, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın uçakta yaptığı açıklamalar gözlerin son periyotta yaptığı görüşmelere çevrilmesine niye oldu.
TÜRKİYE’NİN ÖNÜ NASIL AÇILDI
Doğu Akdeniz’den çıkarılacak gazın Kıbrıs üzerinden Yunanistan’a, oradan da İtalya’ya ulaştırılmasını hedefleyen “EastMed” projesine ait muahede, Atina’da Ocak 2020’de düzenlenen bir merasimle Yunanistan, İsrail ve GKRY içinde imzalanmıştı. Ocak 2022’de ise ABD projeden takviyesini çektiğini açıklamış bunun üzerine, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Türkiye’nin EastMed projesine dahil edilmesi gerektiğini belirterek, İsrail idaresiyle bu mevzuyu görüştüklerini duyurdu.
İsrail ile ağırlaşan temasların akabinde İsrail Cumhurbaşkanı Isaac Herzog, 2007 yılından bu yana Türkiye ile İsrail içindeki en üst seviye ziyaret için 9 Mart 2022’de Türkiye’ye geldi. İkili ve heyetler ortası görüşmelerin akabinde ortak basında toplantısında iki önderin güç konusunda yapılacak işbirliğine öncelik vermesi dikkat çekti.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Türkiye’nin son senelerda sahip olduğu ve aslında Doğu Akdeniz’de bilhassa de Yunanistan’la tansiyon yaşanmasına yol açan sismik araştırma ve sondaj gemilerine değinerek “Bu çalışmaları işbirliğimizle bir arada hayata geçirebiliriz” dedi.
ERDOĞAN: BU BİR FIRSATTIR
Bu ziyaretin akabinde kısa bir süre daha sonra evvel Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ve akabinde Güç ve Natürel Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez’in İsrail’e ziyaret gerçekleştireceğini açıklayan Erdoğan, “Daha evvel başlatılmış olan güç konusundaki işbirliğini bir daha hayata geçirmek için bu bir fırsattır diye düşünüyorum. Güç ve güç güvenliği alanlarında yürütülecek projelerde işbirliğine hazır olduğumuzu tabir ettim. Türkiye bu biçimdesi projeleri hayata geçirebilecek deneyim ve kapasiteye sahiptir. Son günlerde bölgemizde yaşanan gelişmeler güç güvenliğinin ehemmiyetini bir kere daha ortaya koymuştur.”
İsrail Cumhurbaşkanı Isaac Herzog da “Geçmişteki uyuşmazlıklar bir anda ortadan kalkmaz fakat biz inanç ve hürmet seyahatine çıkmayı; birlikte ileriye bakmayı seçiyoruz. Geçmişteki uyuşmazlıklar bir anda ortadan kalkmaz lakin biz inanç ve hürmet seyahatine çıkmayı; birlikte ileriye bakmayı seçiyoruz” dedi.
10 MİLYAR METREKÜP
İsrail, Yunanistan ve Güney Kıbrıs Rum İdaresi (GKRY) içindeki 2 Ocak 2020 tarihindeki mutabakata dayanan proje, İsrail’in sahip olduğu doğal gazın 10 milyar metreküplük kısmının evvel Kıbrıs’a, akabinde Yunanistan ve İtalya’ya taşınmasını öngörüyordu.
1900 kilometre uzunluğunda ve 7 milyar euro maliyetli proje, Rusya’ya doğal gaz bağımlılığı yüzde 35 seviyesinde olan Avrupa Birliği için bu bağımlılığı azaltmanın bir yolu olarak görülüyordu. Fakat projenin bilhassa rotası ve maliyeti önemli soru işaretlerine niye oluyordu. Hakikaten ABD de bu ögeleri gözden geçirerek maliyet yüksekliği, çevresel korku ve jeopolitik tansiyon niçinlerinden dolayı projeden takviyesini çekti.
YUNANİSTAN İLE GÖRÜŞME
Erdoğan 9 Mart’ta İsrail Cumhurbaşkanı Herzog ile görüşmesinin akabinde 13 Mart’ta İstanbul’da Vahdettin Köşkü’nde Yunanistan Başbakanı Kiryakos Miçotakis ile öğlen yemeğinde bir ortaya geldi.
Basına kapalı gerçekleştirilen ve 2 saat süren görüşmenin akabinde Cumhurbaşkanlığı Bağlantı Başkanlığı’ndan yapılan açıklamaya nazaran, toplantıda “Rusya’nın Ukrayna’ya hücumuyla değişen Avrupa güvenlik mimarisinde Türkiye ve Yunanistan’ın özel bir sorumluluk taşıdığına” işaret edildi ve “iki ülke içinde iş birliğinin artmasının ve olumlu gündeme odaklanmanın karşılıklı ve bölgesel faydaları üzerinde duruldu.”
SCHOLZ SİNYALİ VERMİŞTİ
Almanya Şansölyesi Olaf Scholz, 14 Mart’ta Türkiye’ye gerçekleştirdiği ziyarette kıymetli bildiriler verdi. Cumhurbaşkanı Erdoğan ile gerçekleştirdiği ortak basın toplantısında “Sadece Almanya ile Türkiye içinde değil, bununla birlikte AB ile Türkiye içinde olağan olarak güç alanında iş birliği hayli önemli” diyen Scholz, bahisle ilgili şunları söylemiş oldu:
“Rusya’ya bağımlı olmamak için kaynakları farklı ülkelerden de sağlamalıyız. bu biçimdece kendi kararlarımızı bağımsız verebiliriz. Burada Afrika kıtası ve Avrupa kıtası içinde güç terminallerini kurmalıyız. Örneğin kuzey denizinde. Hem gaz birebir vakitte fosil güç kaynakları için geçerli. Süratli hareket etmeliyiz bu mevzuda. Sizin İsrail Cumhurbaşkanı ile sürdürdüğünüz görüşmeleri memnuniyetle karşılamaktayım. beraberinde Yunan Başbakanı ile olumlu görüşmeler sürdürdünüz.”
‘TÜRKİYE OLMADAN PAHALI’
Rusya’nın Ukrayna’yı işgali devam ederken ağır yaptırım altındaki Rusya’nın doğal gazının yüzde 41ini satın alan Avrupa Birliği başkanları, son açıklamalarında bağımsız güç arayışında olduklarını deklare etti.
Güç Risk Danışmanlık Firması VEROCY kurucusu, Kıdemli Jeopolitik ve Ülke Riski Danışmanı Dr. Cyril Widdershoven, Doğu Akdeniz’de yapılacak bir doğal gaz yahut petrol çıkarma çalışması için en uygun lojistiğe ve altyapıya sahip ülkenin Türkiye olduğunu vurguladı.
Türkiye’siz bir Doğu Akdeniz güç çalışmasının gerçekçi ve kıymetli olacağını tabir eden Widdershoven “Doğu Akdeniz güç merkezi coğrafyaya bağlı. Tükiye, pazar ve tedarikçi içinde bulunuyor. Orta Doğu, Orta Asya ve Avrupanın ortasındasınız. İşte bu yüzden büyük bir jeo-stratejik siyasetiniz var” dedi.
Türkiye’nin mevcut durumunun bugünlerde epey değerli olduğunu belirten Hollandalı güç danışmanı Widdershoven “Dünya şu anda Türkiye ile konuşuyor. Büyük uyuşmazlıklar bir arada çalışmaya mani değil” dedi.
Yatırım tavsiyesi içermez.