Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Özbekistan’daki temaslarını tamamlayarak Türkiye’ye döndü. Erdoğan, ziyareti sırasında gazetecilerin gündeme ait sorularını da yanıtladı.
MİNİMUM FİYATTA YENİ ARTIŞ OLUR MU?
Cumhurbaşkanı Erdoğan, iktisattaki gelişmelere ait de konuştu. Erdoğan, ”Asgari fiyatta yeni artış olur mu?” sorusuna ”Vatandaşa yapamayacağım bir şeyi söylemeyi gerçek bulmam” karşılığını verdi.
Lakin Cumhurbaşkanı, taban fiyatın vatandaşı enflasyona ezdirmesi ihtimalini hatırlatıp ”fevkalade bir gelişme olduğu vakit biz bunlara kapalı değiliz” kelamlarıyla de açık kapı bıraktı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’a yöneltilen sorular ve cevapları şöyleki…
Rusya ve Ukrayna müzakere heyetlerinin Dolmabahçe’deki toplantısında çıkan kısmi ateşkes sonucu ile ilgili bir sorum olacak. Türkiye’nin her iki tarafa verdiği inanç ve sizin başkanlar diplomasi pozisyonunuz kısa müddette sonuç alınmasını sağladı. Bu basamaktan daha sonra en epey merak edilen soru, iki başkanın, Putin ve Zelenski’nin Türkiye’de buluşma ihtimali. bir daha bir davetiniz kelam konusu olacak mı?
”PUTİN VE ZELENSKİ’YE MAKSADIMIZ SİZİ BİR ORTAYA GETİRMEK DİYECEĞİZ”
Rus ve Ukraynalı heyetlerin İstanbul’da gerçekleştirmiş oldukları görüşmelerin barış sürecine manalı bir ivme kazandırdığına inanıyorum. Rusya’nın Kiev ve Çernobil’deki askeri operasyonlarını kayda paha halde azaltma sonucu nitekim değerli bir adımdır. Birebir biçimde devlet liderlerinin bir muahede üzerinde mutabık kalındığında bir ortaya gelebileceklerini açıklamaları da atılan bu adımın ne kadar kıymetli olduğunu gösteriyor. Bunların hayata geçirilmesini ve savaşın daha fazla vefata, yıkıma sebep olmadan sona ermesini bekliyoruz. Doğal faal diplomasimiz ve istikrarlı yaklaşımımız yardımıyla değerli bir toplantıya konut sahipliği yapmış olmaktan memnuniyet duyduk. Döner dönmez gerek Sayın Putin’le gerek Sayın Zelenski ile görüşmeler yapma kararlılığım var. Bu görüşmelerde her ikisine şahsım, milletim ismine teşekkürlerimi tabir edip “Artık amacımız bir an evvel sizi bir ortaya getirmek” diyeceğiz.
“GEÇİCİ ATEŞKESİ SAĞLAMAK ÖNEMLİ”
Temenni ediyorum ki inşallah bir ortaya getirme noktasında kendilerinden bir tarih kaydını alırız. Bu çerçevede, Devlet Liderleri seviyesinde yapılacak toplantıya da konut sahipliği yapmaya hazırız. Ancak bu ortada süreksiz ateşkesi de sağlamış olmak büyük değer arz ediyor.
Ukrayna’nın, “NATO üyeliğinden vazgeçeriz fakat Avrupa Birliği’nden asla vazgeçmeyiz” açıklaması oldu. Baktığımızda Rusya’nın da bu duruma olumlu yaklaştığı ayrıntıları geldi. Bu bağlamda Ukrayna heyeti ayrıyeten yeni bir güvenlik garantisi istedi. Tabi Amerika Birleşik Devletleri, Çin, Polonya ve tıpkı vakitte Kanada, İngiltere ve Türkiye’nin de garantör olduğu bir görüşme… NATO’nun 5’inci unsuru üzere bir sistem işlesin fikri var. Bu bahisteki değerlendirmeniz nedir?
“UKRAYNA’NIN NATO ISRARI YOK”
Ukrayna’nın bilhassa NATO üyeliği noktasında fazlaca ısrarlı bir duruşu yok. Aslında Ukrayna’nın Avrupa Birliği konusunda da hayli ısrarlı bir davranış ortasında olacağına ihtimal vermiyorum. Çünkü bu süreçte Avrupa Birliği üyesi ülkeler, bir kısmı haricinde, bu işe önemli manada asılmadılar. Bütün bunlara karşın Sayın Putin’in Ukrayna’nın Avrupa Birliği’ne girmesi noktasındaki olumlu bakışını öğrendim, duydum. Tabi bu görüşmeler esnasında kesin durumu da öğreneceğiz. Kendisiyle görüşmemde de bunu kendisinden duymak, bu mevzuda atılacak adımları da daha isabetli kıymetlendirme imkanını bize vermiş olur. Biliyorsunuz işte 1963’ten bu yana Avrupa Birliği bize neler yaptı? Devamlı oyaladı, hala oyalıyor.
”UKRAYNA’NIN GÜVENLİK TEMİNİNE PRENSİP OLARAK SICAK BAKARIZ”
Garantörlük konusunda da biz, Ukrayna’nın güvenliğini teminen garantör ülkelerden biri olabiliriz, buna unsur olarak sıcak bakıyoruz; lakin olağan olarak bunun bilgilerinın açıklığa kavuşması gerekiyor.
Artık Ukrayna öncesi ve daha sonrası iki farklı dünyadan bahsedilebileceği ve yeni bir dünya tertibinin inşasının arifesinde olduğumuz istikametinde görüşler var. Değerlendirmeniz nedir, bu fikre katılıyor musunuz?
Doğal Rusya-Ukrayna içindeki savaş, dünyanın son periyotta görmediği, yaşamadığı bir müddetçti. Bugün Rusya yüzölçümüyle, nüfusuyla, askeri, siyasi, ekonomik, kültürel gücüyle dünyanın birinci üç ülkesi içinde yer alan bir güç, bir kuvvet. Bu durumunu görmezlikten gelmek mümkün değil. Ukrayna da bayağı bir ülke değil. Bugün Ukrayna da 45 milyon civarında bir nüfusa sahip ve yüzölçümü prestijiyle da o denli epey küçük bir yer değil. Şu anda tabi dünya, bilhassa batı, Ukrayna’ya dayanak verdi, sahip çıktı. bu biçimde bir yapı kelam konusu. Buradan hareketle değerlendirmeler yapıldı. Olağan bir de şu var; “Bu savaş bir hafta, 10 gün ortasında biter” diyenler vardı. Görüldüğü üzere; bir hafta, 10 gün ortasında bu savaş bitmedi. Bitmedi lakin bitip bitmemesinden öte epey can kayıpları oldu. Bilhassa çocuklar ve bayanlar noktasında epeyce önemli kayıplar oldu. Artık bunları görmezlikten gelmek mümkün değil. Tabi kuvvetli bir Rusya’nın bile burada önemli kayıplarının olduğu bir tablo var. Savaşın kazananı kaybedeni noktasında bunu yeterli kıymetlendirmek lazım. Bu bakımdan barışın en değerli tahlil ve çıkış yolu olduğunu düşünüyorum. Buradan hareketle, bir an evvel inşallah bu işin noktalanmasına vesile olabilirsek ne keyifli bizlere derim. Türkiye olarak bu biçimde bir müddetçte gerek Sayın Putin’in gerek Sayın Zelenski’nin bize duyduğu itimatla bu işi bitirmiş olmak bizi memnun kılacaktır.
Aslında Türkiye’nin üstlendiği bu değerli rol daha sonrasında Avrupa Birliği ve Amerika’nın tavrında, bakışında Türkiye’ye karşı farkındalık olduğu gözlemleniyor. Türkiye, sonuçta masada kurucu, artık masayı kuruyor. Bu bahiste da Avrupa Birliği ve Amerika’nın farklı bir biçimde baktığını gözlemleniyor aslında.
”ÜLKEMİZİN SİYASETİ TÜM TARAFLARIN TAKDİRİNİ TOPLUYOR”
Ülkemizin Ukrayna probleminde izlediği barış yanlısı, unsurlu ve hem de istikrarlı siyaset tüm tarafların takdirini topluyor. Biliyorsunuz biz bu ortada bir NATO olağanüstü Önderler Doruğu yaptık. Bu tepede yaptığım bütün görüşmelerde NATO üyesi ülkelerin Türkiye’ye olumlu yaklaşımlarını gördüm. Türkiye’nin üstündeki sorumluluğun ve yaptığı bu ikili diyalogların ne kadar değerli olduğunu orada biroldukça önder gündeme getirdi.
İSTANBUL MÜZAKERELERİNİN kararı
Hele hele İstanbul’daki toplantıdan daha sonra çıkan sonuç de biroldukça Avrupa Birliği üyesi ülkeyi de NATO üyesi ülkeleri de Türkiye’ye yönelik farklı bir bakışa sevk etti. Tüm batıyı kastederek söylüyorum; artık bizim temennimiz şu, inşallah Türkiye’nin bütün başkanların gözündeki yeri fazlaca daha farklı olacaktır. Bunu aldığımız geri dönüşlerle de görüyoruz.
Avrupa’nın oligarklara uyguladığı yaptırımlar var ve bugünlerde biraz daha artan formda Türkiye’nin yaptırım uygulamamasından dolayı Rus sermayesinin Avrupa’dan Türkiye’ye hakikat kayabileceğini söz ederek biraz da aslında yaptırım uygulanmasını zorluyor. Bu bahiste niyetinizi merak ediyorum. Bir de bunlardan bir tanesi, biraz makûs adam ilan edilmekle birlikte Avrupa’da, evvelki gün Dolmabahçe’de masadaydı, fotoğraflardan sizinle de konuştuğunu gördük Roman Abromoviç’in. Bu görüşmelere katılmasını nasıl değerlendiriyorsunuz?
“RUSYA’YA YAPTIRIMLARDA YOKUZ”
Biz, Rusya’ya yönelik yaptırımlara katılmayacağımızı ve bunun niçinlerini daha evvel tekraren deklare ettik. Bir yandan Rusya’nın askeri faaliyetlerine reaksiyonumuzu ortaya koyarken bir yandan da diyalogumuzu sürdürmeyi önemsiyoruz. Bu diyalog, yalnızca Ukrayna bağlamında değil bizi yakından ilgilendiren Suriye, Libya, Güney Kafkasya üzere bir fazlaca coğrafya bakımından kıymetlidir, gereklidir.
ABRAMOVİCH’İN MÜZAKERELERE KATILMASI: KİMİN GELDİĞİNE DEĞİL KİM İSMİNE GELDİĞİNE BAKILMALI
Öteki yandan Abramovich, Rus heyetinin bir üyesi olarak müzakerelere katılmıştır. Masaya kimin geldiğinden öte kim ismine geldiğine bakılmalı. Şayet Rusya ve Sayın Putin kendi heyetinin içerisine Abramovich’i de tercih ederek koymuşsa demek ki inanmış, güvenmiş. O görüşmede herkesle olduğu üzere onunla da selamlaştık. Bu çalışmalara katılan tüm heyet üyelerine ben muvaffakiyetler diliyorum. Temenni ederim ki bu çabanın sonucunu de en kısa vakitte nazaranlim.
Türkiye’nin yaptırımlarla ilgili durumunda bir değişiklik yok değil mi?
Şu ana kadar biz yaptırımlar noktasında rastgele bir tavır değişikliğine gitmediğimiz üzere, Rusya tarafınca da bu yaptırımlar zinciri içerisinde Türkiye’ye karşı rastgele bir uygulama yapılmadı.
Dünyada ve ülkemizdeki değerli gündem mevzularından birisi de güç. Son periyotta Irak ve İsrail doğalgazla ait birtakım projelerle gündeme geldi. Türkiye, Avrupa’nın güç güvenliğini de başat aktör olarak görülüyor. Bu çerçevede Türkiye’nin güç diplomasisinin önünün açık olduğunu söyleyebilir miyiz? Bir de Brüksel dönüşü açıklamanız olmuştu, ‘Enerji kapıları açılacak, hatta bu nereden çıktı diyeceksiniz.’ diye bununla ilgili bir ipucu verebilecek misiniz?
Biliyorsunuz, Sayın Herzog’un Türkiye’ye bir ziyareti oldu. Herzog’un bu ziyaretinde biz biroldukça mevzuyu etraflıca görüştüğümüz üzere, yüklü güç konusunu da görüştük. Güç konusunda da geçmişte İsrail ile Türkiye içinde birtakım münasebetler, münasebetler olmuştu. İş adeta bitme noktasına gelmişti ki -bu biçimde Netenyahu dönemiydi- olay bir anda aykırıya döndü. Zira İsrail’in güç ihracı noktasında düşündüğü yol, maliyeti itibariyle uygun olmayan bir yol. Yani kalkıp İsrail’den Yunanistan’a denizin altından borular döşensin, buradan oraya gitsin, oradan Avrupa’ya dağılsın; bu tabi olacak bir iş değil. Yapılan maliyet hesapları sonucunda bu işin en uygun olanının Türkiye üzerinden bu doğal gazın çıkışı olduğu görülüyor. Onlar da tabi kendi ortalarında esasen bunu konuşuyorlar. Sonuçta kendileri de bu iş için en uygun yolun Türkiye üzerinden bunun yapılması dediler. Sayın Herzog’la yaptığımız toplantıda dedim ki fazla da uzatmadan ben Dışişleri Bakanımı, Güç ve Natürel Kaynaklar Bakanımı size göndereyim. Bölgeyle ilgili değerlendirmeleri Dışişleri Bakanımızla yapacağınız üzere, Güç ve Olağan Kaynaklar Bakanımla da güç konusunu şu biçimde etraflıca bir görüşürseniz biz burada her şeye varız. Kâfi ki sizler bu hususta samimi olarak ‘Tamam, biz bu adımı atıyoruz’ deyin. Sayın Herzog da buna hazır olduğunu gösteren bir karşılıkla ‘Memnuniyetle’ dedi. ‘Ben Sayın Başbakan’a da bunu söyleyeceğim. Sayın Başbakanın Türkiye’ye gelişiyle bu mevzuyu onunla da bir masaya yatırırsanız isabetli olur.’ dedi. Ben de ‘memnun olurum’ dedim. Kendilerinde de bu bahiste bu çalışma esasen başlamıştır büyük ihtimalle. Ramazan daha sonrası Benet’le de bu mevzuyu bir görüşüp çabucak adımları atarsak İsrail-Türkiye buradaki beraberliği, bu süreci Doğu Akdeniz petrolüyle, doğal gazıyla ilgili süreci hızlandıracaktır. Bu mevzuda fazlaca fazlaca umutluyum.
İSRAİL’E MESCİD-İ AKSA İÇİN DAVET
Başka taraftan malum her yıl ramazanda maalesef Mescid-i Aksa ile ilgili kederlerimiz var, düşüncelerimiz var. Ben Sayın Cumhurbaşkanına onu da söylemiş oldum. ‘Her yıl bir dert yaşanıyor. Bu Ramazan Bayramı’nda Müslümanlar huzurlu bir Mescid-i Aksa ziyareti yapabilsin. Bu mevzuda sizler de gereken takviyesi verin, bu ramazanda kahırlar yaşamayalım. bu biçimdece huzurlu bir Ramazan geçirmiş oluruz.’ dedim.
Daha evvel “önümüze güçte fazlaca daha farklı alanlar açılacak ve bunu duyduğunuzda ‘Bu da nereden çıktı’ diyeceksiniz.” biçiminde sözünüz olmuştu. Bununla ilgili bir ipucu var mı?
Yani bu işte. Bundan daha hoş olur mu?
Besin güvenliğiyle ilgili bir soru sormak istiyorum. Az evvel güç güvenliğinden bahsettiniz. Rusya ve Ukrayna içindeki savaş aslında iki değerli sorun alanını bütün dünyanın gözü önüne serdi. Besin güvenliği konusunda Türkiye’nin ileriye dönük geliştirdiği projelerle iş birlikleri var mı?
”KIRMIZI ET FIRSATÇILARI VAR”
Şu anda bizim besin güvenliği noktasında hiç bir bir problemimiz yok. Bu hususta palavra yanlış haberlere vatandaşlarımın prestij etmemelerini istiyorum. Bu bahisle ilgili buğdayda biraz problemimiz vardı. Gerçekten bu sorun da büyük ölçüde aşılmış vaziyette. Yani bizim şu anda silolarımızda bir eza yok. Lakin biz daha da destek alalım diyoruz. Bunun haricinde şu anda ne yazık ki kırmızı eti fırsata dönüştürmek isteyen birtakım fırsatçılar var. Bu hususla ilgili Tarım Bakanımla konuştuk. Dedi ki, elimizdeki, TİGEM çiftliklerimizdeki kısımlık hayvanları bir an evvel keselim ve bu ramazan ayında bir kere meskenlere kıymada, kuşbaşında ucuz et girme imkanı olsun. Bu ortada da bir daha tahminen duruma bakılırsa Türkiye’nin dört bir yanına gruplarını gönder, elinde kısımlık hayvanı olanlardan biz bu hayvanları da alalım. bir daha ithal noktasında da ramazan daha sonrasına yönelik bir adım atmış olalım. Zira biz vatandaşımıza ucuz et yedirmekte kararlıyız. Kıymada, kuşbaşı ette bunu başarmamız lazım dedik. Karkas olarak getirirsek karkas ette de bu adımları atabiliriz dedik. Tarım Bakanımız evvel ülkemizin dört bir yanında çalışmasını yapacak, daha sonrasında da itbiçimde de neler yapabiliriz, bunun üzerinde de ayrıyeten çalışmasını sürdürecek.
Bunun haricinde esasen artık kış mevsimini geride bıraktık, yaza girdik ve bundan daha sonraki süreç içerisinde de artık tarladan sürme vakti. Rastgele bir kahır yaşamayacağız.
MİNİMUM FİYAT AÇIKLAMASI
Vatandaşın enflasyona ezdirilmeyeceği vurgusunu sık sık yapıyorsunuz. Minimum fiyat de kastedilerek temmuz ayında fiyatlarda, maaşlarda bir artış yapılacağı konuşuluyor. Temmuzda minimum fiyata ikinci bir artırım gündemde mi? Bir yandan da emekliler bayram ikramiyesini merak ediyorlar. Bir bayram müjdeniz olacak mı?
Ben vatandaşıma onu aldatacak, yani yapmayacağımız yahut yapamayacağımız bir şeyi söylemeyi hakikat bulmam. Minimum fiyatı tespit için bir kurul var. Her sene toplanıyor.
”TESPİT TARİHİ ARALIK, FARKLI BİR DURUM var ise ORADA ADIM ATILIR”
ötürüsıyla da bunun vakti aralıktır. Vakti geldiğinde de minimum fiyatla sorumlu olan sendikalar ve Çalışma Bakanlığım otururlar konuşurlar, adımı atarız. Durum bu. fevkalâde bir durum olup olmadığı noktası orada bir daha tartışılır. Yani şayet taban fiyat vatandaşımı gerçekten enflasyona ezdiriyorsa, o görüşmelerde belirleme de ona bakılırsa yapılır. olağanüstü bir gelişme olduğu vakit biz bunlara da kapalı değiliz. Başta bakanım olmak üzere sendikacılarla aslına bakarsanız daima irtibat halindeler, görüşüyorlar. bu biçimde bir şey var mı yok mu onu biz de görüyoruz esasen. Biliyorsunuz daha yeni taban fiyatta görülmemiş bir artırım yapmak suretiyle taban fiyatı farklı bir noktaya çektik. Bir öteki adımda da bir daha emeklilerle ilgili artışları yaptık. Bundan daha sonra da vatandaşlarımızın hayatlarını kolaylaştırmak için elimizden geleni yapmaya devam edeceğiz.
Saadet Partisi Genel Lideri Temel Karamollaoğlu, geçenlerde katıldığı bir programda, ‘Merhum Erbakan bugün yaşasaydı CHP’nin yanında yer alırdı.’ diye bir tabir kullandı. Bu fazlaca tartışıldı, epey reaksiyon çekti. Siz evvela katılır mısınız bu kelama ve ne dersiniz sanki?
KARAMOLLAOĞLU’NUN ERBAKAN KELAMI
Temel Bey’in ebedi alemden, hocamla bu biçimde bir irtibatı nasıl kurduğunu anlamakta doğrusu zorlanıyorum. Haddine mi senin ya? Ne vakitten çıktı bu iş. Sorun Erbakan hocamı tanımaksa ben en az Temel Beyefendi kadar tanırım. Ben Erbakan hocamın, İstanbul üzere bir kentte Gençlik Kolları Başkanlığından tutun Vilayet Başkanlığına varıncaya kadar teşkilatlarından geliyorum. Onun teşkilatında vilayet başkanlığını yapmışım. çabucak sonrasında bir daha hocamın periyodunda Merkez Karar İdare Konseyi üyeliği yapmışım. Tereciye tere satmasınlar. Biliyoruz bu işleri. bu biçimde bir saçmalık olur mu? Herbiçimde o malum Kıbrıs hadisesi sebebiyle, oradan ilhamla bu biçimde bir şeyi söyleme noktasına gidiyor ki, elmayla armudu birbirine karıştırmamak lazım. O günün kaideleriyle daha sonrasındaki kurallar hiçbirbiriyle mukayese dahi edilmez ve bu biçimde bir benzetme olmaz. Çok yanlış bir şey. Hocamız, birfazlaca adımlar atmıştır. Şu andaki tabloda, Millet İttifakı ile Cumhur İttifakı içindeki farklılıklara bakalım. Cumhur İttifakı’nda bizim MHP ile ortak yanlarımıza baktığımız vakit orada da yerlilik vardır, ulusallık vardır, vatanseverlik vardır. Bunların hepsinden öte burada ‘Bu vatan için ne yaptın?’ sorusuna bakıldığında orada bizim MHP ile AK Parti’nin önemli benzerlikleri vardır. Büyük Birlik Partisi ile hakeza… Ancak Millet İttifakı’nda bakıyorsun bir tarafta PKK’nın parlamentomuza sızmış olan uçları var. Bu terör örgütünün temsilcilerinin ortasında bulunduğu bir yapıyla bir ortaya gelmek; yani bu kalkıp da mukayese edilebilir mi? Şu anda ana muhalefet partisinin başındaki zat, bu terör örgütünün temsilcileriyle, mensuplarıyla devamlı el ele, kol kola; yeri geldi Ankara’dan İstanbul’a yürüdüler, yeri geldi epeyce farklı yerlerde bir ortaya geldiler. Bütün bu gerçekler ortada. Öbür tarafta Türkiye’de bu kadar atılan adımları silme uğraşında olan, yok farz eden bir yapıyla nasıl oluyor da bir ortaya geliyorsun? Düşünün, artık biz 18 Mart Çanakkale Köprüsü’nü yapıyoruz, adamlar bunu bile yok farz ediyorlar. Teşekkür eder insan. Bu kadar değerli, harika bir eser ortaya çıkıyor. Bu yapıttan kim istifade edecek? 85 milyon Türk evladı, ayrıyeten tüm insanlık buradan istifade edecek. Artık biz Tokat’ta havalimanının açılışını yaptık. Niçin rahatsız oluyorsun? Tokat üzere bir kentimize memleketler arası bir havalimanının açılışını yapıyoruz. Artık inşallah Ramazan Bayramı’nın çabucak gerisinden Rize-Artvin Havalimanı ki, dünyada beş tane deniz üzerinde havalimanı var; iki tanesi Türkiye’de. Ordu-Giresun bir, Rize-Artvin iki. Bunların ikisi deniz üzerinde. Buralarda havalimanı mı hayal ederlerdi? Yok. Artık buralarda havalimanlarımız var. Artık bunların sayısında 59’a gidiyoruz. İnşallah bu işi 60’a çıkaracağız ki kaygımız şu, Türkiye’nin neresine giderseniz gidin, bir vilayetten bir ile, rastgele bir yere gittiğiniz vakit, şu biçimde havalimanından indin, yarım saat 45 dakikada meskenine gidebilirsin. Çağdaşlık budur. Bütün bunlar dünyanın imkanlarından halkını, vatandaşını istifade ettirmek içindir.
bundan evvelki mevzuyla da ilişkili bir soru sormak istiyorum. Pandemi vardı ve artık de savaş var. Bu, dünyada bir ekonomik daralmaya da sebep oldu. Türkiye’de bunun yansımalarını yaşıyoruz. Devlet ve hükümet olarak siz daima feragat ediyorsunuz. Yani KDV indirimi, teşvikler, vergi muafiyetleri yapıyorsunuz dezavantajlı kümeleri korumak için. Fakat o denli bir şey var ki, bu vakitte olağanüstü zenginleşenler, muazzam karlar elde edenler de var. Devlet kendi üzerine düşüyor, feragat yapıyor. Feragat etmesi gereken yalnızca devlet mi? Bunu nasıl değerlendirirsiniz?
Bir gerçek var, o da şu; endüstrici bu devir içerisinde önemli paralar kazandı. Lakin para kazanan, ben para kazandım demiyor. Tam tersine, daha ver diyor. Örneğin diyelim altyapıda, üst yapıda müteahhit firmalar var. Birtakım dertler yaşıyorlar. Maalesef çimento bölümünde, demir çelikte bu işi fırsata dönüştüren endüstriciler var. Bu bir gerçek. Bütün bunlara karşın, onlar artırım üstüne artırım yapıyorlar. Bir taraftan da bu meskenlerin, bu inşaatların yapılması lazım. Artık arkadaşlarla değerlendirmeleri yapıyoruz. Diyoruz ki, bunların üzerinde duralım, çalışalım. Lakin bir ülkede inşaat bölümü durursa adeta iktisatta hayat durur. Zira inşaat kesiminin durduğu yerde yaklaşık 250 civarında kalemde faaliyet gösteren firmalar durur. Bunları biz bir tarafa koyamayız ki. Onun için arkadaşlar şu anda bu işin de üzerinde çalışıyorlar. Lakin biz o denli yahut bu biçimde mümkün olduğunca vatandaşımızı korumak, onları garanti altında tutmak için bunu yapacağız. Burada bütün alanlarda stokçuluk yapanların üzerine gideceğiz. Biz artık ihracatta âlâ bir noktadayız. İşte 250 milyar doların üzerine inşallah çıkacağız. Bütün bunlarla birlikte turizmde yavaş yavaş bir toparlanma başladı. Bir tarafta da Rusya-Ukrayna savaşı var. Biz yalnızca 5 milyon civarında turisti Rusya’dan alıyorduk, 2 milyon 100 bin turisti Ukrayna’dan alıyorduk. Bunlar bizim için hayli oldukça kıymetliydi. Artık tabi bu koşullarda tıpkı çekimi oralardan yapamayacağız. Onun için artık tabi farklı ülkelerden turist çekmenin uğraşı içerisindeyiz. Kültür ve Turizm Bakanımız bunun çalışmalarını yapıyor yahut farklı eserlerle açığı kapatmanın uğraşı içerisinde olacağız.
Az evvel aslında kısmen cevapladınız lakin artık Türkiye’de 2013 Seyahat olaylarından beri büyük projelerin muhalefet ve birtakım STK’ler tarafınca hayli ağır bir biçimde eleştirildiğini görüyoruz. Bu Çanakkale 1915 Köprüsü açıldıktan daha sonra da bu tenkitler bir daha başladı. Dün CHP Önderi, partisinin küme toplantısında bu projelerin kamu özel bölüm eliyle değil de farklı bir formülle yapılması teklifinde bulundu ve bu projelerin yapılış usulünün ülkeyi ziyana uğrattığına dair bir yorumu oldu. Siz bu projelere gelen tenkitlerin sebebinin yalnızca yapılma stilinden mı yoksa öbür bir sebepten kaynaklandığını mı düşünüyorsunuz? Bu husustaki değerlendirmeniz nedir?
Yetişemediği üzüme koruk deme sıkıntısı var ya, bununki bu. var ise alternatifin, alternatifi söyle. Bugün kamu özel anlayışıyla dünyada bu tıp yatırımların yapılması en gelişmiş ülkelerde bile var. Yani bugün Amerika bu türlü 1,5 trilyon dolarlık altyapı üstyapı yatırımının planlamasını yapıyor. Almanya hakeza o denli. Biz ulusal bütçeye yük olmadan bu işleri nasıl yaparız, onun üzerine gidiyoruz. Biz kalkıp da bu yüklenici firmaya durup dururken, havadan para verecek değiliz ki. Nedir? Mukaveleye göre burada diyelim ki şu kadar sayıda araç yahut yolcu taşındı, taşınmadı; o farkı biz devlet olarak öderiz. Kaldı ki şimdiye kadar da geçiş sayıları garanti edilenin üstünde olmuştur. Buradan niçin rahatsız oluyor ki o? Bu yatırımda, devletin cebinden 1 kuruş çıkmıyor. Fakat ben çok açık bir şey söyleyeceğim. Hazine’den 1 kuruş para çıkmayan bu biçimde dev yatırımlar için kalkıp da kredi alsanız, bu kredinin faiz hesabını yapın. Bu faiz hesabı sanki nereye varır? Bu faiz hesaplamasını yaptığınız vakit ona, o yıl yapacağınız ödemeyi buluyor mu? Bulmaz. Biz bunların hesaplarını epeyce yaptık. O vergi memuru. Lakin ben ekonomistim. Aramızdaki fark bu. İşim benim bu işlerle geçti. Fakat bundan daha sonra aslına bakarsanız vergi memurluğu da vermezler zira SSK’de genel müdürken orayı batırdı. Merhum Savaş Ay programında, onun periyodundaki hastanelerin halini göstermişti, bu biçimde bu işin hesabını ona nasıl sormuştu. O yavrular, beşerler imkansızlıklar sebebiyle o hastanelerde ne hale düşmüştü, o günleri hatırlayalım.
Malum Karabağ’da şu anda Azerbaycan ve Ermenistan içinde bir tansiyon kelam konusu. Çatışmalar geldiği istikametinde. Rusya Savunma Bakanlığı bununla ilgili Azerbaycan Savunma Bakanlığını suçladı, Azerbaycan’ı suçladı ateşkesi ihlal ettiğine yönelik. Azerbaycan da bunu reddetti. Artık Ermenistan ile yakın münasebetler içerisindeyiz yeni bir açılım üzere. Bu süreçte bu durumu nasıl değerlendirirsiniz? Azerbaycan bizim için kıymetli bir ülke, Türk devletleri içinde kardeş ülkemiz. Nasıl değerlendiriyorsunuz?
Azerbaycan Üçlü Bildiri’nin kararlarına tam olarak uyuyor. ötürüsıyla Azerbaycan tarafınca bir ihlal kelam konusu değil. Burada Azerbaycan’a yönelik bir taarruz kelam konusu olduğu için savunma içerikli bir karşılık olmuştur. Temel olan Üçlü Bildiri kararlarına uygun olarak Ermenistan silahlı ögelerinin Azerbaycan’ın memleketler arası kabul görmüş topraklarından büsbütün çıkarılmasının temin edilmesidir.
Yatırım tavsiyesi içermez.
MİNİMUM FİYATTA YENİ ARTIŞ OLUR MU?
Cumhurbaşkanı Erdoğan, iktisattaki gelişmelere ait de konuştu. Erdoğan, ”Asgari fiyatta yeni artış olur mu?” sorusuna ”Vatandaşa yapamayacağım bir şeyi söylemeyi gerçek bulmam” karşılığını verdi.
Lakin Cumhurbaşkanı, taban fiyatın vatandaşı enflasyona ezdirmesi ihtimalini hatırlatıp ”fevkalade bir gelişme olduğu vakit biz bunlara kapalı değiliz” kelamlarıyla de açık kapı bıraktı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’a yöneltilen sorular ve cevapları şöyleki…
Rusya ve Ukrayna müzakere heyetlerinin Dolmabahçe’deki toplantısında çıkan kısmi ateşkes sonucu ile ilgili bir sorum olacak. Türkiye’nin her iki tarafa verdiği inanç ve sizin başkanlar diplomasi pozisyonunuz kısa müddette sonuç alınmasını sağladı. Bu basamaktan daha sonra en epey merak edilen soru, iki başkanın, Putin ve Zelenski’nin Türkiye’de buluşma ihtimali. bir daha bir davetiniz kelam konusu olacak mı?
”PUTİN VE ZELENSKİ’YE MAKSADIMIZ SİZİ BİR ORTAYA GETİRMEK DİYECEĞİZ”
Rus ve Ukraynalı heyetlerin İstanbul’da gerçekleştirmiş oldukları görüşmelerin barış sürecine manalı bir ivme kazandırdığına inanıyorum. Rusya’nın Kiev ve Çernobil’deki askeri operasyonlarını kayda paha halde azaltma sonucu nitekim değerli bir adımdır. Birebir biçimde devlet liderlerinin bir muahede üzerinde mutabık kalındığında bir ortaya gelebileceklerini açıklamaları da atılan bu adımın ne kadar kıymetli olduğunu gösteriyor. Bunların hayata geçirilmesini ve savaşın daha fazla vefata, yıkıma sebep olmadan sona ermesini bekliyoruz. Doğal faal diplomasimiz ve istikrarlı yaklaşımımız yardımıyla değerli bir toplantıya konut sahipliği yapmış olmaktan memnuniyet duyduk. Döner dönmez gerek Sayın Putin’le gerek Sayın Zelenski ile görüşmeler yapma kararlılığım var. Bu görüşmelerde her ikisine şahsım, milletim ismine teşekkürlerimi tabir edip “Artık amacımız bir an evvel sizi bir ortaya getirmek” diyeceğiz.
“GEÇİCİ ATEŞKESİ SAĞLAMAK ÖNEMLİ”
Temenni ediyorum ki inşallah bir ortaya getirme noktasında kendilerinden bir tarih kaydını alırız. Bu çerçevede, Devlet Liderleri seviyesinde yapılacak toplantıya da konut sahipliği yapmaya hazırız. Ancak bu ortada süreksiz ateşkesi de sağlamış olmak büyük değer arz ediyor.
Ukrayna’nın, “NATO üyeliğinden vazgeçeriz fakat Avrupa Birliği’nden asla vazgeçmeyiz” açıklaması oldu. Baktığımızda Rusya’nın da bu duruma olumlu yaklaştığı ayrıntıları geldi. Bu bağlamda Ukrayna heyeti ayrıyeten yeni bir güvenlik garantisi istedi. Tabi Amerika Birleşik Devletleri, Çin, Polonya ve tıpkı vakitte Kanada, İngiltere ve Türkiye’nin de garantör olduğu bir görüşme… NATO’nun 5’inci unsuru üzere bir sistem işlesin fikri var. Bu bahisteki değerlendirmeniz nedir?
“UKRAYNA’NIN NATO ISRARI YOK”
Ukrayna’nın bilhassa NATO üyeliği noktasında fazlaca ısrarlı bir duruşu yok. Aslında Ukrayna’nın Avrupa Birliği konusunda da hayli ısrarlı bir davranış ortasında olacağına ihtimal vermiyorum. Çünkü bu süreçte Avrupa Birliği üyesi ülkeler, bir kısmı haricinde, bu işe önemli manada asılmadılar. Bütün bunlara karşın Sayın Putin’in Ukrayna’nın Avrupa Birliği’ne girmesi noktasındaki olumlu bakışını öğrendim, duydum. Tabi bu görüşmeler esnasında kesin durumu da öğreneceğiz. Kendisiyle görüşmemde de bunu kendisinden duymak, bu mevzuda atılacak adımları da daha isabetli kıymetlendirme imkanını bize vermiş olur. Biliyorsunuz işte 1963’ten bu yana Avrupa Birliği bize neler yaptı? Devamlı oyaladı, hala oyalıyor.
”UKRAYNA’NIN GÜVENLİK TEMİNİNE PRENSİP OLARAK SICAK BAKARIZ”
Garantörlük konusunda da biz, Ukrayna’nın güvenliğini teminen garantör ülkelerden biri olabiliriz, buna unsur olarak sıcak bakıyoruz; lakin olağan olarak bunun bilgilerinın açıklığa kavuşması gerekiyor.
Artık Ukrayna öncesi ve daha sonrası iki farklı dünyadan bahsedilebileceği ve yeni bir dünya tertibinin inşasının arifesinde olduğumuz istikametinde görüşler var. Değerlendirmeniz nedir, bu fikre katılıyor musunuz?
Doğal Rusya-Ukrayna içindeki savaş, dünyanın son periyotta görmediği, yaşamadığı bir müddetçti. Bugün Rusya yüzölçümüyle, nüfusuyla, askeri, siyasi, ekonomik, kültürel gücüyle dünyanın birinci üç ülkesi içinde yer alan bir güç, bir kuvvet. Bu durumunu görmezlikten gelmek mümkün değil. Ukrayna da bayağı bir ülke değil. Bugün Ukrayna da 45 milyon civarında bir nüfusa sahip ve yüzölçümü prestijiyle da o denli epey küçük bir yer değil. Şu anda tabi dünya, bilhassa batı, Ukrayna’ya dayanak verdi, sahip çıktı. bu biçimde bir yapı kelam konusu. Buradan hareketle değerlendirmeler yapıldı. Olağan bir de şu var; “Bu savaş bir hafta, 10 gün ortasında biter” diyenler vardı. Görüldüğü üzere; bir hafta, 10 gün ortasında bu savaş bitmedi. Bitmedi lakin bitip bitmemesinden öte epey can kayıpları oldu. Bilhassa çocuklar ve bayanlar noktasında epeyce önemli kayıplar oldu. Artık bunları görmezlikten gelmek mümkün değil. Tabi kuvvetli bir Rusya’nın bile burada önemli kayıplarının olduğu bir tablo var. Savaşın kazananı kaybedeni noktasında bunu yeterli kıymetlendirmek lazım. Bu bakımdan barışın en değerli tahlil ve çıkış yolu olduğunu düşünüyorum. Buradan hareketle, bir an evvel inşallah bu işin noktalanmasına vesile olabilirsek ne keyifli bizlere derim. Türkiye olarak bu biçimde bir müddetçte gerek Sayın Putin’in gerek Sayın Zelenski’nin bize duyduğu itimatla bu işi bitirmiş olmak bizi memnun kılacaktır.
Aslında Türkiye’nin üstlendiği bu değerli rol daha sonrasında Avrupa Birliği ve Amerika’nın tavrında, bakışında Türkiye’ye karşı farkındalık olduğu gözlemleniyor. Türkiye, sonuçta masada kurucu, artık masayı kuruyor. Bu bahiste da Avrupa Birliği ve Amerika’nın farklı bir biçimde baktığını gözlemleniyor aslında.
”ÜLKEMİZİN SİYASETİ TÜM TARAFLARIN TAKDİRİNİ TOPLUYOR”
Ülkemizin Ukrayna probleminde izlediği barış yanlısı, unsurlu ve hem de istikrarlı siyaset tüm tarafların takdirini topluyor. Biliyorsunuz biz bu ortada bir NATO olağanüstü Önderler Doruğu yaptık. Bu tepede yaptığım bütün görüşmelerde NATO üyesi ülkelerin Türkiye’ye olumlu yaklaşımlarını gördüm. Türkiye’nin üstündeki sorumluluğun ve yaptığı bu ikili diyalogların ne kadar değerli olduğunu orada biroldukça önder gündeme getirdi.
İSTANBUL MÜZAKERELERİNİN kararı
Hele hele İstanbul’daki toplantıdan daha sonra çıkan sonuç de biroldukça Avrupa Birliği üyesi ülkeyi de NATO üyesi ülkeleri de Türkiye’ye yönelik farklı bir bakışa sevk etti. Tüm batıyı kastederek söylüyorum; artık bizim temennimiz şu, inşallah Türkiye’nin bütün başkanların gözündeki yeri fazlaca daha farklı olacaktır. Bunu aldığımız geri dönüşlerle de görüyoruz.
Avrupa’nın oligarklara uyguladığı yaptırımlar var ve bugünlerde biraz daha artan formda Türkiye’nin yaptırım uygulamamasından dolayı Rus sermayesinin Avrupa’dan Türkiye’ye hakikat kayabileceğini söz ederek biraz da aslında yaptırım uygulanmasını zorluyor. Bu bahiste niyetinizi merak ediyorum. Bir de bunlardan bir tanesi, biraz makûs adam ilan edilmekle birlikte Avrupa’da, evvelki gün Dolmabahçe’de masadaydı, fotoğraflardan sizinle de konuştuğunu gördük Roman Abromoviç’in. Bu görüşmelere katılmasını nasıl değerlendiriyorsunuz?
“RUSYA’YA YAPTIRIMLARDA YOKUZ”
Biz, Rusya’ya yönelik yaptırımlara katılmayacağımızı ve bunun niçinlerini daha evvel tekraren deklare ettik. Bir yandan Rusya’nın askeri faaliyetlerine reaksiyonumuzu ortaya koyarken bir yandan da diyalogumuzu sürdürmeyi önemsiyoruz. Bu diyalog, yalnızca Ukrayna bağlamında değil bizi yakından ilgilendiren Suriye, Libya, Güney Kafkasya üzere bir fazlaca coğrafya bakımından kıymetlidir, gereklidir.
ABRAMOVİCH’İN MÜZAKERELERE KATILMASI: KİMİN GELDİĞİNE DEĞİL KİM İSMİNE GELDİĞİNE BAKILMALI
Öteki yandan Abramovich, Rus heyetinin bir üyesi olarak müzakerelere katılmıştır. Masaya kimin geldiğinden öte kim ismine geldiğine bakılmalı. Şayet Rusya ve Sayın Putin kendi heyetinin içerisine Abramovich’i de tercih ederek koymuşsa demek ki inanmış, güvenmiş. O görüşmede herkesle olduğu üzere onunla da selamlaştık. Bu çalışmalara katılan tüm heyet üyelerine ben muvaffakiyetler diliyorum. Temenni ederim ki bu çabanın sonucunu de en kısa vakitte nazaranlim.
Türkiye’nin yaptırımlarla ilgili durumunda bir değişiklik yok değil mi?
Şu ana kadar biz yaptırımlar noktasında rastgele bir tavır değişikliğine gitmediğimiz üzere, Rusya tarafınca da bu yaptırımlar zinciri içerisinde Türkiye’ye karşı rastgele bir uygulama yapılmadı.
Dünyada ve ülkemizdeki değerli gündem mevzularından birisi de güç. Son periyotta Irak ve İsrail doğalgazla ait birtakım projelerle gündeme geldi. Türkiye, Avrupa’nın güç güvenliğini de başat aktör olarak görülüyor. Bu çerçevede Türkiye’nin güç diplomasisinin önünün açık olduğunu söyleyebilir miyiz? Bir de Brüksel dönüşü açıklamanız olmuştu, ‘Enerji kapıları açılacak, hatta bu nereden çıktı diyeceksiniz.’ diye bununla ilgili bir ipucu verebilecek misiniz?
Biliyorsunuz, Sayın Herzog’un Türkiye’ye bir ziyareti oldu. Herzog’un bu ziyaretinde biz biroldukça mevzuyu etraflıca görüştüğümüz üzere, yüklü güç konusunu da görüştük. Güç konusunda da geçmişte İsrail ile Türkiye içinde birtakım münasebetler, münasebetler olmuştu. İş adeta bitme noktasına gelmişti ki -bu biçimde Netenyahu dönemiydi- olay bir anda aykırıya döndü. Zira İsrail’in güç ihracı noktasında düşündüğü yol, maliyeti itibariyle uygun olmayan bir yol. Yani kalkıp İsrail’den Yunanistan’a denizin altından borular döşensin, buradan oraya gitsin, oradan Avrupa’ya dağılsın; bu tabi olacak bir iş değil. Yapılan maliyet hesapları sonucunda bu işin en uygun olanının Türkiye üzerinden bu doğal gazın çıkışı olduğu görülüyor. Onlar da tabi kendi ortalarında esasen bunu konuşuyorlar. Sonuçta kendileri de bu iş için en uygun yolun Türkiye üzerinden bunun yapılması dediler. Sayın Herzog’la yaptığımız toplantıda dedim ki fazla da uzatmadan ben Dışişleri Bakanımı, Güç ve Natürel Kaynaklar Bakanımı size göndereyim. Bölgeyle ilgili değerlendirmeleri Dışişleri Bakanımızla yapacağınız üzere, Güç ve Olağan Kaynaklar Bakanımla da güç konusunu şu biçimde etraflıca bir görüşürseniz biz burada her şeye varız. Kâfi ki sizler bu hususta samimi olarak ‘Tamam, biz bu adımı atıyoruz’ deyin. Sayın Herzog da buna hazır olduğunu gösteren bir karşılıkla ‘Memnuniyetle’ dedi. ‘Ben Sayın Başbakan’a da bunu söyleyeceğim. Sayın Başbakanın Türkiye’ye gelişiyle bu mevzuyu onunla da bir masaya yatırırsanız isabetli olur.’ dedi. Ben de ‘memnun olurum’ dedim. Kendilerinde de bu bahiste bu çalışma esasen başlamıştır büyük ihtimalle. Ramazan daha sonrası Benet’le de bu mevzuyu bir görüşüp çabucak adımları atarsak İsrail-Türkiye buradaki beraberliği, bu süreci Doğu Akdeniz petrolüyle, doğal gazıyla ilgili süreci hızlandıracaktır. Bu mevzuda fazlaca fazlaca umutluyum.
İSRAİL’E MESCİD-İ AKSA İÇİN DAVET
Başka taraftan malum her yıl ramazanda maalesef Mescid-i Aksa ile ilgili kederlerimiz var, düşüncelerimiz var. Ben Sayın Cumhurbaşkanına onu da söylemiş oldum. ‘Her yıl bir dert yaşanıyor. Bu Ramazan Bayramı’nda Müslümanlar huzurlu bir Mescid-i Aksa ziyareti yapabilsin. Bu mevzuda sizler de gereken takviyesi verin, bu ramazanda kahırlar yaşamayalım. bu biçimdece huzurlu bir Ramazan geçirmiş oluruz.’ dedim.
Daha evvel “önümüze güçte fazlaca daha farklı alanlar açılacak ve bunu duyduğunuzda ‘Bu da nereden çıktı’ diyeceksiniz.” biçiminde sözünüz olmuştu. Bununla ilgili bir ipucu var mı?
Yani bu işte. Bundan daha hoş olur mu?
Besin güvenliğiyle ilgili bir soru sormak istiyorum. Az evvel güç güvenliğinden bahsettiniz. Rusya ve Ukrayna içindeki savaş aslında iki değerli sorun alanını bütün dünyanın gözü önüne serdi. Besin güvenliği konusunda Türkiye’nin ileriye dönük geliştirdiği projelerle iş birlikleri var mı?
”KIRMIZI ET FIRSATÇILARI VAR”
Şu anda bizim besin güvenliği noktasında hiç bir bir problemimiz yok. Bu hususta palavra yanlış haberlere vatandaşlarımın prestij etmemelerini istiyorum. Bu bahisle ilgili buğdayda biraz problemimiz vardı. Gerçekten bu sorun da büyük ölçüde aşılmış vaziyette. Yani bizim şu anda silolarımızda bir eza yok. Lakin biz daha da destek alalım diyoruz. Bunun haricinde şu anda ne yazık ki kırmızı eti fırsata dönüştürmek isteyen birtakım fırsatçılar var. Bu hususla ilgili Tarım Bakanımla konuştuk. Dedi ki, elimizdeki, TİGEM çiftliklerimizdeki kısımlık hayvanları bir an evvel keselim ve bu ramazan ayında bir kere meskenlere kıymada, kuşbaşında ucuz et girme imkanı olsun. Bu ortada da bir daha tahminen duruma bakılırsa Türkiye’nin dört bir yanına gruplarını gönder, elinde kısımlık hayvanı olanlardan biz bu hayvanları da alalım. bir daha ithal noktasında da ramazan daha sonrasına yönelik bir adım atmış olalım. Zira biz vatandaşımıza ucuz et yedirmekte kararlıyız. Kıymada, kuşbaşı ette bunu başarmamız lazım dedik. Karkas olarak getirirsek karkas ette de bu adımları atabiliriz dedik. Tarım Bakanımız evvel ülkemizin dört bir yanında çalışmasını yapacak, daha sonrasında da itbiçimde de neler yapabiliriz, bunun üzerinde de ayrıyeten çalışmasını sürdürecek.
Bunun haricinde esasen artık kış mevsimini geride bıraktık, yaza girdik ve bundan daha sonraki süreç içerisinde de artık tarladan sürme vakti. Rastgele bir kahır yaşamayacağız.
MİNİMUM FİYAT AÇIKLAMASI
Vatandaşın enflasyona ezdirilmeyeceği vurgusunu sık sık yapıyorsunuz. Minimum fiyat de kastedilerek temmuz ayında fiyatlarda, maaşlarda bir artış yapılacağı konuşuluyor. Temmuzda minimum fiyata ikinci bir artırım gündemde mi? Bir yandan da emekliler bayram ikramiyesini merak ediyorlar. Bir bayram müjdeniz olacak mı?
Ben vatandaşıma onu aldatacak, yani yapmayacağımız yahut yapamayacağımız bir şeyi söylemeyi hakikat bulmam. Minimum fiyatı tespit için bir kurul var. Her sene toplanıyor.
”TESPİT TARİHİ ARALIK, FARKLI BİR DURUM var ise ORADA ADIM ATILIR”
ötürüsıyla da bunun vakti aralıktır. Vakti geldiğinde de minimum fiyatla sorumlu olan sendikalar ve Çalışma Bakanlığım otururlar konuşurlar, adımı atarız. Durum bu. fevkalâde bir durum olup olmadığı noktası orada bir daha tartışılır. Yani şayet taban fiyat vatandaşımı gerçekten enflasyona ezdiriyorsa, o görüşmelerde belirleme de ona bakılırsa yapılır. olağanüstü bir gelişme olduğu vakit biz bunlara da kapalı değiliz. Başta bakanım olmak üzere sendikacılarla aslına bakarsanız daima irtibat halindeler, görüşüyorlar. bu biçimde bir şey var mı yok mu onu biz de görüyoruz esasen. Biliyorsunuz daha yeni taban fiyatta görülmemiş bir artırım yapmak suretiyle taban fiyatı farklı bir noktaya çektik. Bir öteki adımda da bir daha emeklilerle ilgili artışları yaptık. Bundan daha sonra da vatandaşlarımızın hayatlarını kolaylaştırmak için elimizden geleni yapmaya devam edeceğiz.
Saadet Partisi Genel Lideri Temel Karamollaoğlu, geçenlerde katıldığı bir programda, ‘Merhum Erbakan bugün yaşasaydı CHP’nin yanında yer alırdı.’ diye bir tabir kullandı. Bu fazlaca tartışıldı, epey reaksiyon çekti. Siz evvela katılır mısınız bu kelama ve ne dersiniz sanki?
KARAMOLLAOĞLU’NUN ERBAKAN KELAMI
Temel Bey’in ebedi alemden, hocamla bu biçimde bir irtibatı nasıl kurduğunu anlamakta doğrusu zorlanıyorum. Haddine mi senin ya? Ne vakitten çıktı bu iş. Sorun Erbakan hocamı tanımaksa ben en az Temel Beyefendi kadar tanırım. Ben Erbakan hocamın, İstanbul üzere bir kentte Gençlik Kolları Başkanlığından tutun Vilayet Başkanlığına varıncaya kadar teşkilatlarından geliyorum. Onun teşkilatında vilayet başkanlığını yapmışım. çabucak sonrasında bir daha hocamın periyodunda Merkez Karar İdare Konseyi üyeliği yapmışım. Tereciye tere satmasınlar. Biliyoruz bu işleri. bu biçimde bir saçmalık olur mu? Herbiçimde o malum Kıbrıs hadisesi sebebiyle, oradan ilhamla bu biçimde bir şeyi söyleme noktasına gidiyor ki, elmayla armudu birbirine karıştırmamak lazım. O günün kaideleriyle daha sonrasındaki kurallar hiçbirbiriyle mukayese dahi edilmez ve bu biçimde bir benzetme olmaz. Çok yanlış bir şey. Hocamız, birfazlaca adımlar atmıştır. Şu andaki tabloda, Millet İttifakı ile Cumhur İttifakı içindeki farklılıklara bakalım. Cumhur İttifakı’nda bizim MHP ile ortak yanlarımıza baktığımız vakit orada da yerlilik vardır, ulusallık vardır, vatanseverlik vardır. Bunların hepsinden öte burada ‘Bu vatan için ne yaptın?’ sorusuna bakıldığında orada bizim MHP ile AK Parti’nin önemli benzerlikleri vardır. Büyük Birlik Partisi ile hakeza… Ancak Millet İttifakı’nda bakıyorsun bir tarafta PKK’nın parlamentomuza sızmış olan uçları var. Bu terör örgütünün temsilcilerinin ortasında bulunduğu bir yapıyla bir ortaya gelmek; yani bu kalkıp da mukayese edilebilir mi? Şu anda ana muhalefet partisinin başındaki zat, bu terör örgütünün temsilcileriyle, mensuplarıyla devamlı el ele, kol kola; yeri geldi Ankara’dan İstanbul’a yürüdüler, yeri geldi epeyce farklı yerlerde bir ortaya geldiler. Bütün bu gerçekler ortada. Öbür tarafta Türkiye’de bu kadar atılan adımları silme uğraşında olan, yok farz eden bir yapıyla nasıl oluyor da bir ortaya geliyorsun? Düşünün, artık biz 18 Mart Çanakkale Köprüsü’nü yapıyoruz, adamlar bunu bile yok farz ediyorlar. Teşekkür eder insan. Bu kadar değerli, harika bir eser ortaya çıkıyor. Bu yapıttan kim istifade edecek? 85 milyon Türk evladı, ayrıyeten tüm insanlık buradan istifade edecek. Artık biz Tokat’ta havalimanının açılışını yaptık. Niçin rahatsız oluyorsun? Tokat üzere bir kentimize memleketler arası bir havalimanının açılışını yapıyoruz. Artık inşallah Ramazan Bayramı’nın çabucak gerisinden Rize-Artvin Havalimanı ki, dünyada beş tane deniz üzerinde havalimanı var; iki tanesi Türkiye’de. Ordu-Giresun bir, Rize-Artvin iki. Bunların ikisi deniz üzerinde. Buralarda havalimanı mı hayal ederlerdi? Yok. Artık buralarda havalimanlarımız var. Artık bunların sayısında 59’a gidiyoruz. İnşallah bu işi 60’a çıkaracağız ki kaygımız şu, Türkiye’nin neresine giderseniz gidin, bir vilayetten bir ile, rastgele bir yere gittiğiniz vakit, şu biçimde havalimanından indin, yarım saat 45 dakikada meskenine gidebilirsin. Çağdaşlık budur. Bütün bunlar dünyanın imkanlarından halkını, vatandaşını istifade ettirmek içindir.
bundan evvelki mevzuyla da ilişkili bir soru sormak istiyorum. Pandemi vardı ve artık de savaş var. Bu, dünyada bir ekonomik daralmaya da sebep oldu. Türkiye’de bunun yansımalarını yaşıyoruz. Devlet ve hükümet olarak siz daima feragat ediyorsunuz. Yani KDV indirimi, teşvikler, vergi muafiyetleri yapıyorsunuz dezavantajlı kümeleri korumak için. Fakat o denli bir şey var ki, bu vakitte olağanüstü zenginleşenler, muazzam karlar elde edenler de var. Devlet kendi üzerine düşüyor, feragat yapıyor. Feragat etmesi gereken yalnızca devlet mi? Bunu nasıl değerlendirirsiniz?
Bir gerçek var, o da şu; endüstrici bu devir içerisinde önemli paralar kazandı. Lakin para kazanan, ben para kazandım demiyor. Tam tersine, daha ver diyor. Örneğin diyelim altyapıda, üst yapıda müteahhit firmalar var. Birtakım dertler yaşıyorlar. Maalesef çimento bölümünde, demir çelikte bu işi fırsata dönüştüren endüstriciler var. Bu bir gerçek. Bütün bunlara karşın, onlar artırım üstüne artırım yapıyorlar. Bir taraftan da bu meskenlerin, bu inşaatların yapılması lazım. Artık arkadaşlarla değerlendirmeleri yapıyoruz. Diyoruz ki, bunların üzerinde duralım, çalışalım. Lakin bir ülkede inşaat bölümü durursa adeta iktisatta hayat durur. Zira inşaat kesiminin durduğu yerde yaklaşık 250 civarında kalemde faaliyet gösteren firmalar durur. Bunları biz bir tarafa koyamayız ki. Onun için arkadaşlar şu anda bu işin de üzerinde çalışıyorlar. Lakin biz o denli yahut bu biçimde mümkün olduğunca vatandaşımızı korumak, onları garanti altında tutmak için bunu yapacağız. Burada bütün alanlarda stokçuluk yapanların üzerine gideceğiz. Biz artık ihracatta âlâ bir noktadayız. İşte 250 milyar doların üzerine inşallah çıkacağız. Bütün bunlarla birlikte turizmde yavaş yavaş bir toparlanma başladı. Bir tarafta da Rusya-Ukrayna savaşı var. Biz yalnızca 5 milyon civarında turisti Rusya’dan alıyorduk, 2 milyon 100 bin turisti Ukrayna’dan alıyorduk. Bunlar bizim için hayli oldukça kıymetliydi. Artık tabi bu koşullarda tıpkı çekimi oralardan yapamayacağız. Onun için artık tabi farklı ülkelerden turist çekmenin uğraşı içerisindeyiz. Kültür ve Turizm Bakanımız bunun çalışmalarını yapıyor yahut farklı eserlerle açığı kapatmanın uğraşı içerisinde olacağız.
Az evvel aslında kısmen cevapladınız lakin artık Türkiye’de 2013 Seyahat olaylarından beri büyük projelerin muhalefet ve birtakım STK’ler tarafınca hayli ağır bir biçimde eleştirildiğini görüyoruz. Bu Çanakkale 1915 Köprüsü açıldıktan daha sonra da bu tenkitler bir daha başladı. Dün CHP Önderi, partisinin küme toplantısında bu projelerin kamu özel bölüm eliyle değil de farklı bir formülle yapılması teklifinde bulundu ve bu projelerin yapılış usulünün ülkeyi ziyana uğrattığına dair bir yorumu oldu. Siz bu projelere gelen tenkitlerin sebebinin yalnızca yapılma stilinden mı yoksa öbür bir sebepten kaynaklandığını mı düşünüyorsunuz? Bu husustaki değerlendirmeniz nedir?
Yetişemediği üzüme koruk deme sıkıntısı var ya, bununki bu. var ise alternatifin, alternatifi söyle. Bugün kamu özel anlayışıyla dünyada bu tıp yatırımların yapılması en gelişmiş ülkelerde bile var. Yani bugün Amerika bu türlü 1,5 trilyon dolarlık altyapı üstyapı yatırımının planlamasını yapıyor. Almanya hakeza o denli. Biz ulusal bütçeye yük olmadan bu işleri nasıl yaparız, onun üzerine gidiyoruz. Biz kalkıp da bu yüklenici firmaya durup dururken, havadan para verecek değiliz ki. Nedir? Mukaveleye göre burada diyelim ki şu kadar sayıda araç yahut yolcu taşındı, taşınmadı; o farkı biz devlet olarak öderiz. Kaldı ki şimdiye kadar da geçiş sayıları garanti edilenin üstünde olmuştur. Buradan niçin rahatsız oluyor ki o? Bu yatırımda, devletin cebinden 1 kuruş çıkmıyor. Fakat ben çok açık bir şey söyleyeceğim. Hazine’den 1 kuruş para çıkmayan bu biçimde dev yatırımlar için kalkıp da kredi alsanız, bu kredinin faiz hesabını yapın. Bu faiz hesabı sanki nereye varır? Bu faiz hesaplamasını yaptığınız vakit ona, o yıl yapacağınız ödemeyi buluyor mu? Bulmaz. Biz bunların hesaplarını epeyce yaptık. O vergi memuru. Lakin ben ekonomistim. Aramızdaki fark bu. İşim benim bu işlerle geçti. Fakat bundan daha sonra aslına bakarsanız vergi memurluğu da vermezler zira SSK’de genel müdürken orayı batırdı. Merhum Savaş Ay programında, onun periyodundaki hastanelerin halini göstermişti, bu biçimde bu işin hesabını ona nasıl sormuştu. O yavrular, beşerler imkansızlıklar sebebiyle o hastanelerde ne hale düşmüştü, o günleri hatırlayalım.
Malum Karabağ’da şu anda Azerbaycan ve Ermenistan içinde bir tansiyon kelam konusu. Çatışmalar geldiği istikametinde. Rusya Savunma Bakanlığı bununla ilgili Azerbaycan Savunma Bakanlığını suçladı, Azerbaycan’ı suçladı ateşkesi ihlal ettiğine yönelik. Azerbaycan da bunu reddetti. Artık Ermenistan ile yakın münasebetler içerisindeyiz yeni bir açılım üzere. Bu süreçte bu durumu nasıl değerlendirirsiniz? Azerbaycan bizim için kıymetli bir ülke, Türk devletleri içinde kardeş ülkemiz. Nasıl değerlendiriyorsunuz?
Azerbaycan Üçlü Bildiri’nin kararlarına tam olarak uyuyor. ötürüsıyla Azerbaycan tarafınca bir ihlal kelam konusu değil. Burada Azerbaycan’a yönelik bir taarruz kelam konusu olduğu için savunma içerikli bir karşılık olmuştur. Temel olan Üçlü Bildiri kararlarına uygun olarak Ermenistan silahlı ögelerinin Azerbaycan’ın memleketler arası kabul görmüş topraklarından büsbütün çıkarılmasının temin edilmesidir.
Yatırım tavsiyesi içermez.