Türkiye’de rekor üstüne rekor kıran enflasyon kasımda 1 puanlık düşüşle yüzde 85’ten 84’e indi. Bu azalışın günden güne gelen artırımlara karşı olması kamuoyunda “Neyin tesiri?” sorularını gündeme getirdi. Uzmanlar ve iktisat idaresi azalmanın baz tesiri niçiniyle yaşandığını deklare etti.
Merkez Bankası (MB) Lideri Prof. Dr. Şahap Kavcıoğlu da “Enflasyonun baz tesiri haricinde da geriye geleceğini ön görüyoruz. Bu ay beklediğimiz üzere kısmi olarak gerileme oldu. Aralık, Ocak’ta da baz tesiriyle birlikte kıymetli bir gerileme bekliyoruz, ön görüyoruz. Taban fiyatın enflasyon üzerinde, fiyatlar üzerinde epey tesiri olacağını düşünmüyorum” dedi.
Ancak vatandaş içinde baz etkisinin ne olduğu ve nasıl enflasyona tesir yaptığı da pek bilinmiyor.
Konuya ait toplumsal medya hesabı üzerinden paylaşım yapan Gelecek Partisi kurucusu ve eski Merkez Bankası Lider Yardımcısı Prof. Dr. İbrahim Turhan, yaşananları tek tek anlattı.
Turhan paylaşımında “Enflasyon, fiyatların artış suratıdır. Enflasyon eksi olmadıkça, düşse de fiyatlar artmaya devam eder.
Sadece eskisi kadar süratli değil biraz daha yavaş artar. Enflasyonun yüzde 80 olduğu bir yılda fiyatı 100 TL olan eser 180 TL olur. Enflasyon yüzde 40’a düşerse bir yıl daha sonra 252 TL olur” dedi.
BAZ TESİRİ NEDİR?
Baz tesiri, bundan evvelki yılın ilgili devrindeki enflasyonla ilgilidir, şayet bundan evvelki yılın ilgili periyodunda enflasyon oranı fazlaca düşükse, Fiyat Endeksindeki daha küçük bir artış bile aritmetik olarak yüksek bir enflasyon oranı verecektir.
BAZ TESİRİ NASIL HESAPLANIR?
İki periyot içindeki değişim hesaplanırken, değişime referans alınan periyotta olağandan kıymetli ölçüde düşük yahut yüksek bir gerçekleşme olması durumunda değişim hesaplandığı periyoda yansıyan etkiyi söz etmektedir. Örneğin 2014 Kasım ayı yıllık enflasyonu hesaplanırken, 2014 yılı Kasım ayı tüketici endeksinin 2013 yılı Kasım ayı tüketici endeksine bakılırsa yüzde değişimi alınmaktadır. 2013 yılı Kasım ayında tüketici endeksi olağan ortalamalara göre hayli daha düşük bir oranda artmış ise, 2014 yılı Kasım ayında yıllık enflasyonu yükseltici bir baz tesiri görülecektir.
Yatırım tavsiyesi içermez.
Merkez Bankası (MB) Lideri Prof. Dr. Şahap Kavcıoğlu da “Enflasyonun baz tesiri haricinde da geriye geleceğini ön görüyoruz. Bu ay beklediğimiz üzere kısmi olarak gerileme oldu. Aralık, Ocak’ta da baz tesiriyle birlikte kıymetli bir gerileme bekliyoruz, ön görüyoruz. Taban fiyatın enflasyon üzerinde, fiyatlar üzerinde epey tesiri olacağını düşünmüyorum” dedi.
Ancak vatandaş içinde baz etkisinin ne olduğu ve nasıl enflasyona tesir yaptığı da pek bilinmiyor.
Konuya ait toplumsal medya hesabı üzerinden paylaşım yapan Gelecek Partisi kurucusu ve eski Merkez Bankası Lider Yardımcısı Prof. Dr. İbrahim Turhan, yaşananları tek tek anlattı.
Turhan paylaşımında “Enflasyon, fiyatların artış suratıdır. Enflasyon eksi olmadıkça, düşse de fiyatlar artmaya devam eder.
Sadece eskisi kadar süratli değil biraz daha yavaş artar. Enflasyonun yüzde 80 olduğu bir yılda fiyatı 100 TL olan eser 180 TL olur. Enflasyon yüzde 40’a düşerse bir yıl daha sonra 252 TL olur” dedi.
BAZ TESİRİ NEDİR?
Baz tesiri, bundan evvelki yılın ilgili devrindeki enflasyonla ilgilidir, şayet bundan evvelki yılın ilgili periyodunda enflasyon oranı fazlaca düşükse, Fiyat Endeksindeki daha küçük bir artış bile aritmetik olarak yüksek bir enflasyon oranı verecektir.
BAZ TESİRİ NASIL HESAPLANIR?
İki periyot içindeki değişim hesaplanırken, değişime referans alınan periyotta olağandan kıymetli ölçüde düşük yahut yüksek bir gerçekleşme olması durumunda değişim hesaplandığı periyoda yansıyan etkiyi söz etmektedir. Örneğin 2014 Kasım ayı yıllık enflasyonu hesaplanırken, 2014 yılı Kasım ayı tüketici endeksinin 2013 yılı Kasım ayı tüketici endeksine bakılırsa yüzde değişimi alınmaktadır. 2013 yılı Kasım ayında tüketici endeksi olağan ortalamalara göre hayli daha düşük bir oranda artmış ise, 2014 yılı Kasım ayında yıllık enflasyonu yükseltici bir baz tesiri görülecektir.
Yatırım tavsiyesi içermez.