Ankara Sanayi Odası (ASO) ve Dünya Gazetesi tarafınca düzenlenen yuvarlak masa toplantısının konuğu ASO 20 numaralı Elektronik Sanayi Komitesi oldu.
Dünya’dan Hüseyin Gökçe’nin haberine bakılırsa elektronik endüstrinin Türkiye’nin kritik dallarından birisi olduğunu belirten komite üyeleri, savunma sanayiinde olduğu üzere yerli alımının mecburilik haline getirilmesini istedi.
İBRAHİM UĞURLU-UDEA ELEKTRONİK YK LİDERİ: SAVUNMA ENDÜSTRİNİN MUVAFFAKİYETİNİ ÖBÜR KESİMLER DE YAKALAYABİLİR
Türkiye’de yaşadığımız meselelerin birçoklarına konjonktürel olarak yaklaşıldığı için sorunların kök niçinleri giderilemiyor; ötürüsıyla birebir sıkıntıları periyodik olarak yaşıyoruz. Genel olarak kalkınma planlarımızın muvaffakiyetini engelleyen en değerli faktörün, uygulama zafiyetlerimiz olduğu açıktır. Bunun sebebi, kamu ve özel dal münasebetinin objektif kurgusunun yapılmamış olmasıdır. Nihayetinde plan, kamu kesiti için ‘emredici’ özel kesim için ise ‘yol gösterici’ niteliğinde. Birinci sefer 11. Kalkınma Planı aşağıdaki önerisi ile bu objektif kurgunun ötürüsı ile dinamik yapının kurulabileceği bir düzenek teklifinde bulunmuştur. Unsur 297.1: Yerli üretimin ve teknolojik kabiliyetlerin geliştirilmesinde üst seviye karar almak üzere Cumhurbaşkanı başkanlığında ilgili kurumların en üst seviye yöneticilerinin iştirakiyle ‘Sanayileşme İcra Kurulu’ oluşturulacaktır.
11. Kalkınma Planı’nda evvelar belirlendi
Türkiye’nin 11. Kalkınma Planı ile ortaya koyduğu stratejilerin uygulanmasında nelere öncelik vermesi gerektiği ile ilgili sonucunda Çin’in ve Almanya’nın öne sürdüğü bahisler birer hazır çalışma alanı hüviyetindedir. Bununla kast edilen asla, Almanya’nın takviyesini alır Sanayi 4.0 uygularız, birlikteinde Bir Jenerasyon Bir Yol İnisiyatifinin bir kesimi olur finansman-yatırım-ürün gereksinimimizi ‘Çin’den alırız olur biter’ değildir.
Kast edilen endüstride Made in Turkiye sloganının temelinin sağlam atılması yani üretimdir. Bu kusurları yapmamak ve bugünlerde yaşadığımız konjektürel meselelere tehditlere karşı faizi artır-indir düzeyindeki kısır tartışmalara harcadığımız enerjiyi, yapısal dönüşümlere kanalize etmemiz için kalkınma planlarının ve yapısal dönüşümlerin uygulanmasında değerli rol oynaması beklenen “Sanayileşme İcra Kurulu”nun özel kesimin tüm bileşenlerinin (işçi-işveren) temsilini sağlayacak biçimde vakit kaybetmeden hayata geçirilmelidir.
Savunma endüstrinde yakaladığımız başarıyı başka tüm bölümlerde gerçekleştirebilmemiz mümkündür. Kendine özel müsteşarlığı şimdilerde başkanlığı olan bir bölümdür Savunma Sanayi. bununla birlikte “Savunma Sanayi İcra kurulu”, aracılığıyla kısa, orta ve uzun vadeli stratejik kararları yapısal bir bütünlük ortasında alabilmektedir. Ülkelerin kalkınmaları elbet sanayi stratejileri ile fazlaca yakından alakalıdır. Gelişmiş ülkelerin tamamının hem de endüstrileri de gelişmiştir. Ama bilhassa hukuk sisteminin ve genelde demokratik iklimin ve ülkenin yabancı yatırımlara açık halinin hiç bir kuşkuya yer bırakmadan sürdürülmesi, ileriye dönük bir sanayi stratejisinin muvaffakiyetinin bu iklimden muaf olmayacağı gerçeğinin unutulmaması gereklidir.
SÜLEYMAN ALKAN – YILDIRIM ELEKTRONİK GENEL MÜDÜRÜ: “ŞARTNAMELERLE YERLİ MALI MECBURÎ OLMALI”
? Firmamız 40 yıldır elektronik kesiminde faaliyet gösteriyor. İmalat ve pazarlama faaliyetlerimiz var. Savunma sanabir daha yönelik proje ve işbirliklerimiz bulunuyor. ASO, elektronik endüstrisi olarak elektronik endüstrinin sorunları/ tahlillerini ve firmalarımızın iletişim/işbirliklerini artırmak için; İstanbul Sanayi Odası Elektronik komitesi ve Türkiye Elektronik Sanayicileri Derneği (TESİD) ile bir ortaya gelerek görüşmeler yaptık. Elektronik sanayi firmalarımızın ve mamüllerinin tanıtımı için ESİP platformunu oluşturduk. WEB sitemizi kurduk. Bizler problemlerimizi ortak kıymetlendirme noktasına giderek tahlile ulaşmaya çalışıyoruz. En yeni mevzu, nükleer santral konusunda yaşanan badireler. Türk ortak diskalifiye edildiğini söylüyor. Bence, burada temel sorun bağlantı eksikliğidir. Daha işin başında kontrat imzalanırken, know how, teknoloji transferi üzere mevzuların ne olması gerektiği üzere konuların burada yer alması gerekiyordu. halbuki bizde bu iş bahisle ilgisi olmayan beşerler tarafınca yürütülüyor. Sivil toplum örgütlerine danışılmalı ve iş birliği yapılmalı. Elektronik endüstrinin gelişebilmesi için yerli malı konusu eser kalitesinden taviz verilmeden teknik ve idari şartnamelerde zarurî olarak yer almalı. Ayrıyeten evvel stratejik eserler ve bunların üretimine yönelik atılacak adımların belirlenmesi kıymetli. çabucak sonrasında yol haritası buna nazaran çıkarılmalı. Kalite kuralıyla, yerli üretimin tercih edilmesi gerekir.
SERMET KASIMOĞLU-PEKAS MÜHENDİSLİK GENEL MÜDÜRÜ: İHRACAT GELİRİNİN TL’YE ÇEVRİLME ZARURİLİĞİ SÜRATİMİZİ YAVAŞLATIYOR
? Türkiye’de çağdaş sanayi atılımı konusunda geç kalınmış, fakat “gerekli gayretler harcanırsa” çabucak hemen kaçan bir şey yok. Cumhuriyetin kuruluş senelerında tarım üretim atılımı için her şey yapılmış, toprağa hoş bir temel atılmış. Sanayi ortasında kısmi atılımlar yapılmış, lakin yıllar geçtikçe inşaat bölümü ön plana çıkmış. Tarım dalında bir orta iki banka vardı. Bugün sanayi kısmı için özel ihtisas finans ünitesi yok. Kısmi Elektronik hammadde sanayi atakların temel sembolü TESTAŞ niye özelleştirildi? Cevap; Ziyan ediyor diye özelleştirildi. Stratejik endüstride kapital gözle bakılmamalı, stratejik kıymet verilmemiş, Günümüz şartları ve pandemi şartları hammadde (çip krizi) temin sorunu yaratmış, üretim aksamalarına sebep olmuştur.
Türkiye rekabette şiddetli bir coğrafyada
Çevresinde Suriye, Irak, Iran, Rusya, Ukrayna, Ermenistan ve Yunanistan olan bir ülkenin yakın pazar endüstriyel makine ve elektronik otomasyon ihracat şartları güvenlik açısından pek şiddetli olmaktadır. Uzak pazarlara gelince nakliye maliyetleri ve Çin üzere üstün kuvvetli pazar sahip ülkelerle rekabet şiddetli bulunuyor. Rusya-Ukrayna savaşı bitimi için Sanayi ihracat stratejisi atılımı gerek. Fırsatları kaçırmamak için devletin kurumsal planlama yapması gerekiyor.
Planlamaya ek dala ilginin artırılmasıdır. Şayet gerekli ilgi sağlanırsa, her ihracat manasında verimlilik önemli manada artacaktır. İhracat gelirini mevduat olarak TL’ye çevirmesi isteniyor. Elektronik Sanayi mamüllerinde ithal hammadde oranı %80 olduğundan. Elektrik ve Elektronik Sanayi mamullerin ihracatçılarına imtiyaz tanınmalıdır. Süratimiz bu üslup gelişmeler yüzünden yavaşlatılmamalı. Dalın gerçek ilgiye gereksinimi var. Finansmana yönelik bir banka kurulması yanı sıra savunma endüstrinde olduğu üzere tıpkı ataklar Endüstriyel Elektronik ve Otomasyon kesimimize de yapılabilir. Türk endüstrisi için hakikat eğitilmiş insan gücünün kalitesi kıymetlidir. Nitelikli eğitim veren eğitim kurumu sayısı da ülkemizde az. Bizim dalda yeni mezun mühendisin verimli olması için uzun müddet geçmesi gerekiyor. Yurt dışına günün modası Beyin Göçü yüzünden epeyce sayıda yetişmiş Mühendis kaybediyoruz. Tıp eğitimindeki pratik imkânının, mühendislik eğitimine sağlanması durumunda işletmeler daha hazır yetişmiş işçi sağlanmış olur.
PROF. DR. MEHMET YÜCEER – OSTİM TEKNİK ÜNİVERSİTESİ ELEKTRİK ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ KISMI: YAPISAL SIKINTILARA KARŞIN ÜRETİM YAPAN SANAYİCİYE MADALYA VERMEK LAZIM
? Üniversitemiz 2019 yılında “tecrübeli mezun” yetiştirmek üzere eğitime başladı. 3. kuşak üniversite modeli. Eğitimimizi YÖK’ün mevzuatları çerçevesinde yapıyoruz. İşyeri eğitimine birinci sınıftan itibaren başlıyoruz. 8. yani son devir ise büsbütün işyerinde geçiyor. Endüstrinin gereksinimi doğrultusunda daha mezun olurken deneyim kazanmış mühendisler hedefledik. Sanayi deneyimi ile üniversite tahsilini harmanlayan değişik modeller uygulanabilir. 6 ay işyeri, 6 ay üniversite eğitimi halinde düzenlenebilir. Eğitime orta verip, mesleksel tecrübeden daha sonra tekrar okula dönmek hayli ufuk açıcı oluyor. İngiltere meselade 2. sınıftan daha sonra bir yıl orta verip üçüncü yılı okumak üzere yeniden okula dönüyorlar. Sanayicilerin olduğu üzere bizim de yapısal sıkıntılarımızdan birisi finansman. Türkiye’deki 3. jenerasyon tek sanayi üniversitesi olarak 3 kısım ile başladık. Devletin daha epeyce dayanak olmasını bekliyoruz. Üniversitenin vakıftan bağımsız biçimde kendi kendine yetebilmesi için yabancı öğrenci de almaya başladık. Birçok İngilizce programımızda yerli öğrenciden çok yabancı öğrenci mevcut. Bu da bizi keyifli ediyor. Yani bir manada eğitim ihraç ediyoruz.
“Diploma, şoför dokümanı gibidir”
Şimdilerde herkes meslek sahibi olmayı üniversite diplomasına sahip olmakla muadil görmek üzere bir yanılgı içerisinde. Türkiye’de bu tip yapısal sıkıntılara karşın üretim yapan sanayicilere madalya vermek lazım. Yapısal problemlerden bir oburu de savunma endüstrinde faaliyet gösteren büyük şirketler. Kobiler bunların olduğu bir masada tenkit yapamaz, zira gelirleri bir ölçüde alt yüklenicisi oldukları bu vakıf şirketlerinden geliyor. halbuki bir ihalede kelam konusu sistemi KOBİ olarak tek başlarına yapabilecekken bu büyük köpekbalığı biçiminde tasvir edebileceğim vakıf şirketinden artan kesimlerle karnını doyuran küçük balıklar gibiler. Bu da onlara kafi geliyor. İnsan kaynağını da vakıf şirketleri kendilerine çekmekte becerikliler zira KOBİ’nin verebileceği maddi imkânın 3-5 kat fazlasını vermekteler. bu biçimdece hem özel firmalardan oluşan ekosistemin gelişmeninin önü kesilmekte tıpkı vakitte istihdam edilen mühendislerin mesleksel olarak öğütülmesi kararı bir taşla 2-3 kötülük yapılmaktadır. Diploma aslında bir çeşit şoför dokümanı üzeredir. Ehliyet alan herkes nasıl anında trafiğe çıkamıyorsa diploması var diye de çabucak mühendis olunmuyor maalesef. YÖK’te karşılığı olmasa da üniversite bünyesinde birinci defa biz kurumsal teknoloji yöneticiliğini (CTO) oluşturduk. Bu üslup yöneticiler iş dünyasında var lakin üniversiteye uyarlayan biz olduk.
YİĞİT KARATOKUŞ-KABSAN ELEKTRONİK GENEL MÜDÜR YARDIMCISI: KESİMDEKİ FİRMALARIN %90’I FİNANSMANA GEREKSİNİM DUYUYOR
? Şirketimiz 1993 yılında faaliyete geçmiş, savunma ve havacılık alanlarında üretim ve tasarım hizmeti vermektedir. Hepimizin ortak sorunu çip krizi. Bu kriz tahminen yarın olmayabilir fakat Güney Kore olmadığımız sürece elektronik kesiminde ithalat her vakit olacaktır. Katma kıymeti yüksek olan bir bölümdeyiz. Bu yüzden dalımızın, kimi alanlardan ayrıştırılıp ona göre desteklenmesi gerekir. Bugün firmalarımızın yüzde 90’ının finansmana gereksinimi var. Tahminen bir gün Türkiye’de de çip fabrikası kurulabilir lakin o evreye kadar desteklenmezsek, yok olabiliriz. Gtip numaralarına göre ekstra vergilendirmeler getirilebiliyor lakin bizim kullandığımız alt gereçlerin birçoklarının standartlarını yurtdışı firmalar sağlayabiliyor. Bu da bizim için büyük bir risk. Birtakım kesimlere indirimli krediler çıktı, elektronik kesiminin nefes alabilmesi için de avantajlı krediler çıkabilir.
MÜGE ERTUĞ GÜZEL-EMGE ELEKTRO MEKANİK GEREÇLER SANAYİSİ YK LİDER YARDIMCISI: BİR DOLARLIK İŞLEMCİYİ 50 HAFTA daha sonra 160 DOLARA ALABİLİYORUZ
? Elektronik dalı olarak tüm dünyada olduğu üzere bizlerde şu anda önemli manada komponent krizi yaşıyoruz. Teslimat müddetlerinin 50 haftaya kadar çıktığı bir periyottan geçiyoruz. Daha evvel 1 dolara aldığımız işlemciyi, 160 dolara ve üstelik 50 hafta daha sonrasında alabiliyoruz. İşimizin en değerli kısmını esasen komponent oluşturuyor. ASO Elektronik Komitesi olarak ISO ve TESİD ile birlikte tüm elektronik kesimini bir ortaya getiren ESİP’i (Elektronik Dalı İş Birliği Platformu’nu) kurduk. ESİP’ in birinci somut çıktılarından biride komponent krizi ile boğuşan bölüm firmalarımızın atıl stoklarını birbirleri ile paylaşabilecekleri bir portal oluşturmak oldu. ESİP, bu güç periyotta birbirimizle daha fazla dayanışma ortasında olmamızı sağladı. Türkiye’de yıllar evvel TESTAŞ üzere kıymetli bir yarı iletken tesisi, TAKSAN üzere talaşlı imalat işlerinde kullanılan makinaları üreten bir fabrikamız vardı. Bu tesisler özelleştirildi ve daha sonrasında yok oldu gitti.
halbuki ben yüksek kâr beklentisi yerine bu çeşit kıymetlerin devlet ve kesimin kendisi tarafınca korunması gerektiğini düşünüyorum. Şayet TESTAŞ ve TAKSAN kalsaydı, biz bugün hem krizleri tıpkı vakitte savunma dalına yönelik ambargoları daha kolay aşabilirdik.
Yatırım tavsiyesi içermez.
Dünya’dan Hüseyin Gökçe’nin haberine bakılırsa elektronik endüstrinin Türkiye’nin kritik dallarından birisi olduğunu belirten komite üyeleri, savunma sanayiinde olduğu üzere yerli alımının mecburilik haline getirilmesini istedi.
İBRAHİM UĞURLU-UDEA ELEKTRONİK YK LİDERİ: SAVUNMA ENDÜSTRİNİN MUVAFFAKİYETİNİ ÖBÜR KESİMLER DE YAKALAYABİLİR
Türkiye’de yaşadığımız meselelerin birçoklarına konjonktürel olarak yaklaşıldığı için sorunların kök niçinleri giderilemiyor; ötürüsıyla birebir sıkıntıları periyodik olarak yaşıyoruz. Genel olarak kalkınma planlarımızın muvaffakiyetini engelleyen en değerli faktörün, uygulama zafiyetlerimiz olduğu açıktır. Bunun sebebi, kamu ve özel dal münasebetinin objektif kurgusunun yapılmamış olmasıdır. Nihayetinde plan, kamu kesiti için ‘emredici’ özel kesim için ise ‘yol gösterici’ niteliğinde. Birinci sefer 11. Kalkınma Planı aşağıdaki önerisi ile bu objektif kurgunun ötürüsı ile dinamik yapının kurulabileceği bir düzenek teklifinde bulunmuştur. Unsur 297.1: Yerli üretimin ve teknolojik kabiliyetlerin geliştirilmesinde üst seviye karar almak üzere Cumhurbaşkanı başkanlığında ilgili kurumların en üst seviye yöneticilerinin iştirakiyle ‘Sanayileşme İcra Kurulu’ oluşturulacaktır.
11. Kalkınma Planı’nda evvelar belirlendi
Türkiye’nin 11. Kalkınma Planı ile ortaya koyduğu stratejilerin uygulanmasında nelere öncelik vermesi gerektiği ile ilgili sonucunda Çin’in ve Almanya’nın öne sürdüğü bahisler birer hazır çalışma alanı hüviyetindedir. Bununla kast edilen asla, Almanya’nın takviyesini alır Sanayi 4.0 uygularız, birlikteinde Bir Jenerasyon Bir Yol İnisiyatifinin bir kesimi olur finansman-yatırım-ürün gereksinimimizi ‘Çin’den alırız olur biter’ değildir.
Kast edilen endüstride Made in Turkiye sloganının temelinin sağlam atılması yani üretimdir. Bu kusurları yapmamak ve bugünlerde yaşadığımız konjektürel meselelere tehditlere karşı faizi artır-indir düzeyindeki kısır tartışmalara harcadığımız enerjiyi, yapısal dönüşümlere kanalize etmemiz için kalkınma planlarının ve yapısal dönüşümlerin uygulanmasında değerli rol oynaması beklenen “Sanayileşme İcra Kurulu”nun özel kesimin tüm bileşenlerinin (işçi-işveren) temsilini sağlayacak biçimde vakit kaybetmeden hayata geçirilmelidir.
Savunma endüstrinde yakaladığımız başarıyı başka tüm bölümlerde gerçekleştirebilmemiz mümkündür. Kendine özel müsteşarlığı şimdilerde başkanlığı olan bir bölümdür Savunma Sanayi. bununla birlikte “Savunma Sanayi İcra kurulu”, aracılığıyla kısa, orta ve uzun vadeli stratejik kararları yapısal bir bütünlük ortasında alabilmektedir. Ülkelerin kalkınmaları elbet sanayi stratejileri ile fazlaca yakından alakalıdır. Gelişmiş ülkelerin tamamının hem de endüstrileri de gelişmiştir. Ama bilhassa hukuk sisteminin ve genelde demokratik iklimin ve ülkenin yabancı yatırımlara açık halinin hiç bir kuşkuya yer bırakmadan sürdürülmesi, ileriye dönük bir sanayi stratejisinin muvaffakiyetinin bu iklimden muaf olmayacağı gerçeğinin unutulmaması gereklidir.
SÜLEYMAN ALKAN – YILDIRIM ELEKTRONİK GENEL MÜDÜRÜ: “ŞARTNAMELERLE YERLİ MALI MECBURÎ OLMALI”
? Firmamız 40 yıldır elektronik kesiminde faaliyet gösteriyor. İmalat ve pazarlama faaliyetlerimiz var. Savunma sanabir daha yönelik proje ve işbirliklerimiz bulunuyor. ASO, elektronik endüstrisi olarak elektronik endüstrinin sorunları/ tahlillerini ve firmalarımızın iletişim/işbirliklerini artırmak için; İstanbul Sanayi Odası Elektronik komitesi ve Türkiye Elektronik Sanayicileri Derneği (TESİD) ile bir ortaya gelerek görüşmeler yaptık. Elektronik sanayi firmalarımızın ve mamüllerinin tanıtımı için ESİP platformunu oluşturduk. WEB sitemizi kurduk. Bizler problemlerimizi ortak kıymetlendirme noktasına giderek tahlile ulaşmaya çalışıyoruz. En yeni mevzu, nükleer santral konusunda yaşanan badireler. Türk ortak diskalifiye edildiğini söylüyor. Bence, burada temel sorun bağlantı eksikliğidir. Daha işin başında kontrat imzalanırken, know how, teknoloji transferi üzere mevzuların ne olması gerektiği üzere konuların burada yer alması gerekiyordu. halbuki bizde bu iş bahisle ilgisi olmayan beşerler tarafınca yürütülüyor. Sivil toplum örgütlerine danışılmalı ve iş birliği yapılmalı. Elektronik endüstrinin gelişebilmesi için yerli malı konusu eser kalitesinden taviz verilmeden teknik ve idari şartnamelerde zarurî olarak yer almalı. Ayrıyeten evvel stratejik eserler ve bunların üretimine yönelik atılacak adımların belirlenmesi kıymetli. çabucak sonrasında yol haritası buna nazaran çıkarılmalı. Kalite kuralıyla, yerli üretimin tercih edilmesi gerekir.
SERMET KASIMOĞLU-PEKAS MÜHENDİSLİK GENEL MÜDÜRÜ: İHRACAT GELİRİNİN TL’YE ÇEVRİLME ZARURİLİĞİ SÜRATİMİZİ YAVAŞLATIYOR
? Türkiye’de çağdaş sanayi atılımı konusunda geç kalınmış, fakat “gerekli gayretler harcanırsa” çabucak hemen kaçan bir şey yok. Cumhuriyetin kuruluş senelerında tarım üretim atılımı için her şey yapılmış, toprağa hoş bir temel atılmış. Sanayi ortasında kısmi atılımlar yapılmış, lakin yıllar geçtikçe inşaat bölümü ön plana çıkmış. Tarım dalında bir orta iki banka vardı. Bugün sanayi kısmı için özel ihtisas finans ünitesi yok. Kısmi Elektronik hammadde sanayi atakların temel sembolü TESTAŞ niye özelleştirildi? Cevap; Ziyan ediyor diye özelleştirildi. Stratejik endüstride kapital gözle bakılmamalı, stratejik kıymet verilmemiş, Günümüz şartları ve pandemi şartları hammadde (çip krizi) temin sorunu yaratmış, üretim aksamalarına sebep olmuştur.
Türkiye rekabette şiddetli bir coğrafyada
Çevresinde Suriye, Irak, Iran, Rusya, Ukrayna, Ermenistan ve Yunanistan olan bir ülkenin yakın pazar endüstriyel makine ve elektronik otomasyon ihracat şartları güvenlik açısından pek şiddetli olmaktadır. Uzak pazarlara gelince nakliye maliyetleri ve Çin üzere üstün kuvvetli pazar sahip ülkelerle rekabet şiddetli bulunuyor. Rusya-Ukrayna savaşı bitimi için Sanayi ihracat stratejisi atılımı gerek. Fırsatları kaçırmamak için devletin kurumsal planlama yapması gerekiyor.
Planlamaya ek dala ilginin artırılmasıdır. Şayet gerekli ilgi sağlanırsa, her ihracat manasında verimlilik önemli manada artacaktır. İhracat gelirini mevduat olarak TL’ye çevirmesi isteniyor. Elektronik Sanayi mamüllerinde ithal hammadde oranı %80 olduğundan. Elektrik ve Elektronik Sanayi mamullerin ihracatçılarına imtiyaz tanınmalıdır. Süratimiz bu üslup gelişmeler yüzünden yavaşlatılmamalı. Dalın gerçek ilgiye gereksinimi var. Finansmana yönelik bir banka kurulması yanı sıra savunma endüstrinde olduğu üzere tıpkı ataklar Endüstriyel Elektronik ve Otomasyon kesimimize de yapılabilir. Türk endüstrisi için hakikat eğitilmiş insan gücünün kalitesi kıymetlidir. Nitelikli eğitim veren eğitim kurumu sayısı da ülkemizde az. Bizim dalda yeni mezun mühendisin verimli olması için uzun müddet geçmesi gerekiyor. Yurt dışına günün modası Beyin Göçü yüzünden epeyce sayıda yetişmiş Mühendis kaybediyoruz. Tıp eğitimindeki pratik imkânının, mühendislik eğitimine sağlanması durumunda işletmeler daha hazır yetişmiş işçi sağlanmış olur.
PROF. DR. MEHMET YÜCEER – OSTİM TEKNİK ÜNİVERSİTESİ ELEKTRİK ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ KISMI: YAPISAL SIKINTILARA KARŞIN ÜRETİM YAPAN SANAYİCİYE MADALYA VERMEK LAZIM
? Üniversitemiz 2019 yılında “tecrübeli mezun” yetiştirmek üzere eğitime başladı. 3. kuşak üniversite modeli. Eğitimimizi YÖK’ün mevzuatları çerçevesinde yapıyoruz. İşyeri eğitimine birinci sınıftan itibaren başlıyoruz. 8. yani son devir ise büsbütün işyerinde geçiyor. Endüstrinin gereksinimi doğrultusunda daha mezun olurken deneyim kazanmış mühendisler hedefledik. Sanayi deneyimi ile üniversite tahsilini harmanlayan değişik modeller uygulanabilir. 6 ay işyeri, 6 ay üniversite eğitimi halinde düzenlenebilir. Eğitime orta verip, mesleksel tecrübeden daha sonra tekrar okula dönmek hayli ufuk açıcı oluyor. İngiltere meselade 2. sınıftan daha sonra bir yıl orta verip üçüncü yılı okumak üzere yeniden okula dönüyorlar. Sanayicilerin olduğu üzere bizim de yapısal sıkıntılarımızdan birisi finansman. Türkiye’deki 3. jenerasyon tek sanayi üniversitesi olarak 3 kısım ile başladık. Devletin daha epeyce dayanak olmasını bekliyoruz. Üniversitenin vakıftan bağımsız biçimde kendi kendine yetebilmesi için yabancı öğrenci de almaya başladık. Birçok İngilizce programımızda yerli öğrenciden çok yabancı öğrenci mevcut. Bu da bizi keyifli ediyor. Yani bir manada eğitim ihraç ediyoruz.
“Diploma, şoför dokümanı gibidir”
Şimdilerde herkes meslek sahibi olmayı üniversite diplomasına sahip olmakla muadil görmek üzere bir yanılgı içerisinde. Türkiye’de bu tip yapısal sıkıntılara karşın üretim yapan sanayicilere madalya vermek lazım. Yapısal problemlerden bir oburu de savunma endüstrinde faaliyet gösteren büyük şirketler. Kobiler bunların olduğu bir masada tenkit yapamaz, zira gelirleri bir ölçüde alt yüklenicisi oldukları bu vakıf şirketlerinden geliyor. halbuki bir ihalede kelam konusu sistemi KOBİ olarak tek başlarına yapabilecekken bu büyük köpekbalığı biçiminde tasvir edebileceğim vakıf şirketinden artan kesimlerle karnını doyuran küçük balıklar gibiler. Bu da onlara kafi geliyor. İnsan kaynağını da vakıf şirketleri kendilerine çekmekte becerikliler zira KOBİ’nin verebileceği maddi imkânın 3-5 kat fazlasını vermekteler. bu biçimdece hem özel firmalardan oluşan ekosistemin gelişmeninin önü kesilmekte tıpkı vakitte istihdam edilen mühendislerin mesleksel olarak öğütülmesi kararı bir taşla 2-3 kötülük yapılmaktadır. Diploma aslında bir çeşit şoför dokümanı üzeredir. Ehliyet alan herkes nasıl anında trafiğe çıkamıyorsa diploması var diye de çabucak mühendis olunmuyor maalesef. YÖK’te karşılığı olmasa da üniversite bünyesinde birinci defa biz kurumsal teknoloji yöneticiliğini (CTO) oluşturduk. Bu üslup yöneticiler iş dünyasında var lakin üniversiteye uyarlayan biz olduk.
YİĞİT KARATOKUŞ-KABSAN ELEKTRONİK GENEL MÜDÜR YARDIMCISI: KESİMDEKİ FİRMALARIN %90’I FİNANSMANA GEREKSİNİM DUYUYOR
? Şirketimiz 1993 yılında faaliyete geçmiş, savunma ve havacılık alanlarında üretim ve tasarım hizmeti vermektedir. Hepimizin ortak sorunu çip krizi. Bu kriz tahminen yarın olmayabilir fakat Güney Kore olmadığımız sürece elektronik kesiminde ithalat her vakit olacaktır. Katma kıymeti yüksek olan bir bölümdeyiz. Bu yüzden dalımızın, kimi alanlardan ayrıştırılıp ona göre desteklenmesi gerekir. Bugün firmalarımızın yüzde 90’ının finansmana gereksinimi var. Tahminen bir gün Türkiye’de de çip fabrikası kurulabilir lakin o evreye kadar desteklenmezsek, yok olabiliriz. Gtip numaralarına göre ekstra vergilendirmeler getirilebiliyor lakin bizim kullandığımız alt gereçlerin birçoklarının standartlarını yurtdışı firmalar sağlayabiliyor. Bu da bizim için büyük bir risk. Birtakım kesimlere indirimli krediler çıktı, elektronik kesiminin nefes alabilmesi için de avantajlı krediler çıkabilir.
MÜGE ERTUĞ GÜZEL-EMGE ELEKTRO MEKANİK GEREÇLER SANAYİSİ YK LİDER YARDIMCISI: BİR DOLARLIK İŞLEMCİYİ 50 HAFTA daha sonra 160 DOLARA ALABİLİYORUZ
? Elektronik dalı olarak tüm dünyada olduğu üzere bizlerde şu anda önemli manada komponent krizi yaşıyoruz. Teslimat müddetlerinin 50 haftaya kadar çıktığı bir periyottan geçiyoruz. Daha evvel 1 dolara aldığımız işlemciyi, 160 dolara ve üstelik 50 hafta daha sonrasında alabiliyoruz. İşimizin en değerli kısmını esasen komponent oluşturuyor. ASO Elektronik Komitesi olarak ISO ve TESİD ile birlikte tüm elektronik kesimini bir ortaya getiren ESİP’i (Elektronik Dalı İş Birliği Platformu’nu) kurduk. ESİP’ in birinci somut çıktılarından biride komponent krizi ile boğuşan bölüm firmalarımızın atıl stoklarını birbirleri ile paylaşabilecekleri bir portal oluşturmak oldu. ESİP, bu güç periyotta birbirimizle daha fazla dayanışma ortasında olmamızı sağladı. Türkiye’de yıllar evvel TESTAŞ üzere kıymetli bir yarı iletken tesisi, TAKSAN üzere talaşlı imalat işlerinde kullanılan makinaları üreten bir fabrikamız vardı. Bu tesisler özelleştirildi ve daha sonrasında yok oldu gitti.
halbuki ben yüksek kâr beklentisi yerine bu çeşit kıymetlerin devlet ve kesimin kendisi tarafınca korunması gerektiğini düşünüyorum. Şayet TESTAŞ ve TAKSAN kalsaydı, biz bugün hem krizleri tıpkı vakitte savunma dalına yönelik ambargoları daha kolay aşabilirdik.
Yatırım tavsiyesi içermez.