Ekonomist Mustafa Sönmez, enflasyonun mart ayında yüzde 70 oranına çıkmasının mümkün olyazdı. Gazete Duvar’daki yazısında ocak ayında yıllık enflasyonun yüzde 48,7’ye yükseldiğini hatırlatan Sönmez, son iki aydaki artışlarda bilhassa besin ve güce meblağlarının rolüne dikkat çekerek şu biçimde dedi:
“Her aya yaklaşık 3,5 puanlık besin enflasyonu düştü. Aralık ayının yüzde 13,5 TÜFE’sinde 4,2 puan besinden geldi. Ocak ayının 11 puanında da yaklaşık 3 puan besinden geldi. ötürüsıyla, izleyen aylarda da en az 2,5-3 puanlık enflasyon her ay besinden gelecek diyebiliriz. Tarımdaki yapısal sıkıntılar, çiftçinin desteklenmemesi, küstürülmesi, iklim kaideleri bir ortaya gelince, besinde arz eksikliği ve takiben enflasyon kaçınılmaz görünüyor.
Yumuşamayan bir öteki enflasyon dinamiği, ulaştırma ile ilgili. Bu kümede, kent içi ulaşıma gelen artırımlar bir süre için de olsa, sırasını savdı lakin canlı kalan unsurlar araba artırımları ve akaryakıt, motorin, LPG; yani akaryakıt meblağları.
Arabada önümüzdeki aylarda da aylık yüzde 10’u bulan artışlar mümkün. TÜFE ortasında yüzde 7’nin üstünde yükü var arabanın. Bu da tek başına arabadan her ay 1 puan enflasyon tesiri demek. Motorin, akaryakıt, LPG’den de aylık ortalama yüzde 20 ötüründa fiyat artışları geliyor ve bunların da aylık TÜFE’ye 1 puan kadar katkıları var. ötürüsıyla ulaştırmadan her ay 2 puan TÜFE tesiri mümkün. bu biçimdece besin ve ulaştırma, iki küme, aylık 5-5,5 puan TÜFE tesiri üretme potansiyeline sahipler.
İthal girdiye bağımlı elektronik, beyaz eşya üzere ‘Ev eşyası grubu’ da her ay 1 puan kadar TÜFE üretiyor. Konut kümesinde, elektrik, doğalgaz su, bir süreliğine sıralarını savmış olsalar da, ayda ortalama yarım puan enflasyon bu kümeden kira artışı ötürüsıyla geliyor.
bu biçimdece besin, ulaştırma, konut eşyası, konut kümelerinde, aylık 7-7,5 puan ötüründa TÜFE artışı yaşanabiliyor. Geriye kalan giysi, eğitim, sıhhat, lokanta, haberleşme vb. 8 kümeden ayda 1 puan bile gelse, şubat ayında yüzde 8,5 TÜFE artışı mümkün. Bu, şubat ayında yıllık TÜFE’yi yüzde 60 basamağına çıkarmaya yetiyor.
2022 Mart ayında ise aylık artış yüzde 7,5’da kalsa bile yıllık TÜFE yüzde 70 basamağına çıkıyor.
2021 Ekim ayında yüzde 20 olan yıllık enflasyonunun 2022 Ocak ayında yüzde 50’ye yaklaştıktan daha sonra, mart ayında yüzde 70’i bulması fazlaca olası. Bu, sahiden de başta geçim sorunu olmak üzere, tüm iktisatta tahribata yol açan bir sıçramadır.”
Yazının tamamı için tıklayın
Yatırım tavsiyesi içermez.
“Her aya yaklaşık 3,5 puanlık besin enflasyonu düştü. Aralık ayının yüzde 13,5 TÜFE’sinde 4,2 puan besinden geldi. Ocak ayının 11 puanında da yaklaşık 3 puan besinden geldi. ötürüsıyla, izleyen aylarda da en az 2,5-3 puanlık enflasyon her ay besinden gelecek diyebiliriz. Tarımdaki yapısal sıkıntılar, çiftçinin desteklenmemesi, küstürülmesi, iklim kaideleri bir ortaya gelince, besinde arz eksikliği ve takiben enflasyon kaçınılmaz görünüyor.
Yumuşamayan bir öteki enflasyon dinamiği, ulaştırma ile ilgili. Bu kümede, kent içi ulaşıma gelen artırımlar bir süre için de olsa, sırasını savdı lakin canlı kalan unsurlar araba artırımları ve akaryakıt, motorin, LPG; yani akaryakıt meblağları.
Arabada önümüzdeki aylarda da aylık yüzde 10’u bulan artışlar mümkün. TÜFE ortasında yüzde 7’nin üstünde yükü var arabanın. Bu da tek başına arabadan her ay 1 puan enflasyon tesiri demek. Motorin, akaryakıt, LPG’den de aylık ortalama yüzde 20 ötüründa fiyat artışları geliyor ve bunların da aylık TÜFE’ye 1 puan kadar katkıları var. ötürüsıyla ulaştırmadan her ay 2 puan TÜFE tesiri mümkün. bu biçimdece besin ve ulaştırma, iki küme, aylık 5-5,5 puan TÜFE tesiri üretme potansiyeline sahipler.
İthal girdiye bağımlı elektronik, beyaz eşya üzere ‘Ev eşyası grubu’ da her ay 1 puan kadar TÜFE üretiyor. Konut kümesinde, elektrik, doğalgaz su, bir süreliğine sıralarını savmış olsalar da, ayda ortalama yarım puan enflasyon bu kümeden kira artışı ötürüsıyla geliyor.
bu biçimdece besin, ulaştırma, konut eşyası, konut kümelerinde, aylık 7-7,5 puan ötüründa TÜFE artışı yaşanabiliyor. Geriye kalan giysi, eğitim, sıhhat, lokanta, haberleşme vb. 8 kümeden ayda 1 puan bile gelse, şubat ayında yüzde 8,5 TÜFE artışı mümkün. Bu, şubat ayında yıllık TÜFE’yi yüzde 60 basamağına çıkarmaya yetiyor.
2022 Mart ayında ise aylık artış yüzde 7,5’da kalsa bile yıllık TÜFE yüzde 70 basamağına çıkıyor.
2021 Ekim ayında yüzde 20 olan yıllık enflasyonunun 2022 Ocak ayında yüzde 50’ye yaklaştıktan daha sonra, mart ayında yüzde 70’i bulması fazlaca olası. Bu, sahiden de başta geçim sorunu olmak üzere, tüm iktisatta tahribata yol açan bir sıçramadır.”
Yazının tamamı için tıklayın
Yatırım tavsiyesi içermez.