Dünya gazetesi muharriri Alaattin Aktaş, Orta Vadeli Program’da (OVP) tutmayan maksatların, kasıtlı olarak uygulanan siyasetlerden kaynaklandığını yazdı.
Aktaş “Bunlar kazara değil, taammüden” başlıklı bugünkü yazısında şunları dedi:
“Bu yıla, hatta geçen yılın ortasına kadar maksatları ıskalamak üzere bir durum yaşıyorduk. Lakin durum 2021’den başlayarak epey farklı bir tarafa evrildi. Hele hele bu yıl öngörülen büyüklüklerin yanına bile yaklaşılamadı. Zira tercih değişti. İktisatta enflasyona karşı büyümenin tercih edildiği, bir manada enflasyonun ikinci plana itildiği kaç sefer lisana getirildi, biz de kaç defa yazdık bunu.
ötürüsıyla bilhassa bu yıl yaşananlar tümüyle taammüden! Bilerek, isteyerek bu sonuçların ortaya çıkacağı öngörülerek atılmış adımlardan kelam ediyoruz.
Enflasyonun düşmesi de baz tesirine bırakılmış durumda aslına bakarsan. Merkez Bankası da savaşın sona ereceği günü bekliyor.
ötürüsıyla biz enflasyonu adeta kendi haline bıraktık!”
ENFLASYON VE DÖVİZDE BİR YAZANA BAKIN, BİR OLANA; YETER!
Bugün yıllık ortalama dolar kuru ve TÜFE artışına ait sekiz yılın amacı ve gerçekleşmesini aktarmak istiyorum. Bu yıla ait gerçekleşme bilgileri alışılmış ki iddiası gösteriyor.
Her yıl için üç gaye var. OVP’lerde bir daha sonraki yıl ile izleyen iki yıl için gaye temalıyor. Örneğin 2020-2022 periyot orta vadeli programında TÜFE artışı 2020 için yüzde 8.50, 2021 için yüzde 6.00, 2022 için yüzde 4.90 olarak öngörülmüş.
2021-2023 orta vadeli programında maksatlar 2021 için yüzde 8’e, 2022 için yüzde 6.00’ya çıkarılmış. 2022-2024 OVP’sine nazaran ise bu yılın TÜFE amacı yüzde 9.80. Yani 2022 için sırasıyla 4.90, 6,00 ve 9.80’lik TÜFE artışı öngörülmüş. Gerçekleşme ne bekleniyor; yüzde 65. Son amaç olan yüzde 9.80’i temel aldığımızda bile dayanılmaz bir sapma.
Hedef olan 9.80 nere, gerçekleşme kestirimi olan 65 nere!
Ama dedim ya bu özünde yanlış bir siyasetin kararı değil, bu tercih edilmiş bir siyasetin kararı. Bu ortada grafiği oluştururken ilgili yıl için hedeflenen son oranı ve gerçekleşmeyi temel aldım. Üstteki örnek için söylersem, 2022 için enflasyon amacı yüzde 9.80. Yüzde 65 ise natürel ki gerçekleşme değil, şu basamakta kestirim. Grafik bu türlü oluşturuldu.
Döviz kurunda da tıpkı sapma
Öngörülenle gerçekleşme ya da bu yıl için söylersek gerçekleşme kestirimi içindeki fark sırf enflasyon için kelam konusu değil ki. Enflasyonla büyük etkileşim ortasında olan bir öteki göstergede, döviz kurunda da öngörülene bakılırsa daima sapma yaşanıyor.
Ancak bu yıla gelinceye kadar sapmalar gorece küçüktü. Baksanıza 2016 için 3 liralık öngörüye karşılık dolardaki gerçekleşme 3.02 olmuş.
2019’da 5.60 öngörülmüş, gerçekleşme 5.68. 2020’den itibaren maksat ile gerçekleşme makası açılmaya başlamış.
Hele hele bu yıl! Son gaye 9.27, gerçekleşme iddiası ise 16.62. Yani öngörülen 100, gerçekleşme 179’a gidiyor. Farka bakar mısınız!
Bu kendi kendine olmadı işte. Faiz indirimine gidilmese bu biçimdesine bir kur artışı yaşanır mıydı? Faiz indirimine gidilirken kurun bu ölçüde artacağı bilinmiyor muydu?
Yazının tamamı için tıklayın
Yatırım tavsiyesi içermez.
Aktaş “Bunlar kazara değil, taammüden” başlıklı bugünkü yazısında şunları dedi:
“Bu yıla, hatta geçen yılın ortasına kadar maksatları ıskalamak üzere bir durum yaşıyorduk. Lakin durum 2021’den başlayarak epey farklı bir tarafa evrildi. Hele hele bu yıl öngörülen büyüklüklerin yanına bile yaklaşılamadı. Zira tercih değişti. İktisatta enflasyona karşı büyümenin tercih edildiği, bir manada enflasyonun ikinci plana itildiği kaç sefer lisana getirildi, biz de kaç defa yazdık bunu.
ötürüsıyla bilhassa bu yıl yaşananlar tümüyle taammüden! Bilerek, isteyerek bu sonuçların ortaya çıkacağı öngörülerek atılmış adımlardan kelam ediyoruz.
Enflasyonun düşmesi de baz tesirine bırakılmış durumda aslına bakarsan. Merkez Bankası da savaşın sona ereceği günü bekliyor.
ötürüsıyla biz enflasyonu adeta kendi haline bıraktık!”
ENFLASYON VE DÖVİZDE BİR YAZANA BAKIN, BİR OLANA; YETER!
Bugün yıllık ortalama dolar kuru ve TÜFE artışına ait sekiz yılın amacı ve gerçekleşmesini aktarmak istiyorum. Bu yıla ait gerçekleşme bilgileri alışılmış ki iddiası gösteriyor.
Her yıl için üç gaye var. OVP’lerde bir daha sonraki yıl ile izleyen iki yıl için gaye temalıyor. Örneğin 2020-2022 periyot orta vadeli programında TÜFE artışı 2020 için yüzde 8.50, 2021 için yüzde 6.00, 2022 için yüzde 4.90 olarak öngörülmüş.
2021-2023 orta vadeli programında maksatlar 2021 için yüzde 8’e, 2022 için yüzde 6.00’ya çıkarılmış. 2022-2024 OVP’sine nazaran ise bu yılın TÜFE amacı yüzde 9.80. Yani 2022 için sırasıyla 4.90, 6,00 ve 9.80’lik TÜFE artışı öngörülmüş. Gerçekleşme ne bekleniyor; yüzde 65. Son amaç olan yüzde 9.80’i temel aldığımızda bile dayanılmaz bir sapma.
Hedef olan 9.80 nere, gerçekleşme kestirimi olan 65 nere!
Ama dedim ya bu özünde yanlış bir siyasetin kararı değil, bu tercih edilmiş bir siyasetin kararı. Bu ortada grafiği oluştururken ilgili yıl için hedeflenen son oranı ve gerçekleşmeyi temel aldım. Üstteki örnek için söylersem, 2022 için enflasyon amacı yüzde 9.80. Yüzde 65 ise natürel ki gerçekleşme değil, şu basamakta kestirim. Grafik bu türlü oluşturuldu.
Döviz kurunda da tıpkı sapma
Öngörülenle gerçekleşme ya da bu yıl için söylersek gerçekleşme kestirimi içindeki fark sırf enflasyon için kelam konusu değil ki. Enflasyonla büyük etkileşim ortasında olan bir öteki göstergede, döviz kurunda da öngörülene bakılırsa daima sapma yaşanıyor.
Ancak bu yıla gelinceye kadar sapmalar gorece küçüktü. Baksanıza 2016 için 3 liralık öngörüye karşılık dolardaki gerçekleşme 3.02 olmuş.
2019’da 5.60 öngörülmüş, gerçekleşme 5.68. 2020’den itibaren maksat ile gerçekleşme makası açılmaya başlamış.
Hele hele bu yıl! Son gaye 9.27, gerçekleşme iddiası ise 16.62. Yani öngörülen 100, gerçekleşme 179’a gidiyor. Farka bakar mısınız!
Bu kendi kendine olmadı işte. Faiz indirimine gidilmese bu biçimdesine bir kur artışı yaşanır mıydı? Faiz indirimine gidilirken kurun bu ölçüde artacağı bilinmiyor muydu?
Yazının tamamı için tıklayın
Yatırım tavsiyesi içermez.