Ziraat odaları, çiftçilerin bu fiyatlarla kâfi alım yapamayacağını ve beslenemeyen toprakla, gelecek yıl randımanın düşük olabileceğini söz ediyor. Üretici dayanak istiyor.
Milliyet’ten His Erdoğan’ın haberine bakılırsa ekim ve kasım ayı mühletince gelecek dönemin buğday ekimi yapılacak. Çiftçiler toprağı hazırlamaya başladı, birinci yağışla birlikte ekim başlayacak. Lakin tam bu periyotta üreticinin temel girdilerinden olan gübrede son günlerde bir daha tırmanışa geçen fiyatlar tasa yaratıyor.
Ekim vakti en epey kullanılan DAP gübresinde fiyat bir yılda yüzde 150’ye yakın arttı. Ağustosta 6 bin 400 lira düzeyinde olan DAP gübresinin fiyatı evvelki gün prestijiyle 6 bin 900 liraya çıktı. Bu fiyat 2020 Eylül’de 2 bin 780 lira, 2020 Kasım’da 3 bin 200 lira, 2021 Mayıs’ta ise 4 bin 600 lira idi. Bu tablo karşısında üreticinin daha az gübre kullanmak durumunda kalacağı ve gelecek yılın verimliliğinde kayıp yaşanabileceği tabir ediliyor.
Takviye daveti var
Ziraat odaları, buğday arpa üzere mamüllerin ekim periyodunda devletin fiyatı sübvanse edecek ya da desteklemeyi artıracak modeller geliştirmesi daveti yapıyor. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Temmuz 2021’e ait ‘Tarımsal Girdi Fiyat Endeksi’ne göre, yıllık en çok artış yüzde 62.43 ile gübre ve toprak geliştiriciler alt kümesinde oldu. Gübre fiyatı ayrıyeten aylık yüzde 6.16 artışla, aylık bazında da en epey artış gösteren girdi kalemi çıktı.
Tarım Bakanlığı’nın 2021 Ağustos ayı ‘Tarımsal Veriler’ raporuna nazaran ise, DAP gübresinde fiyat artışı yüzde 142’ye dayandı.
‘1 kg buğdayla, 1 kg gübre alalım’
Zincir marketlerde ‘fiyat farklarına’ ait kontrolleri hatırlatan Tarım Muharriri Ali Ekber Yıldırım, besin fiyatlarındaki artışın bir epey sebebi olduğunu, evvela hakikat bir tarım siyaseti oluşturulması gerekliliğinden bahsetti.
Yıldırım, “Girdi fiyatları artarken eserin fiyatı birebir oranda artmadığı için çiftçi ziyan ediyor. Ziyan eden çiftçi üretimi azaltıyor yahut büsbütün çekiliyor. Üretim azalınca fiyat artıyor… Girdi meblağları kesinlikle düşürülmeli. Girdiler üstündeki vergiler kaldırılmalı, takviyeler artırılmalı. Hammaddesi doğalgaz olan azotlu gübrelerde dünyada yaşanan doğalgaz krizi niçiniyle günlük, anlık artırımlar geliyor. Kimyevi gübre üretiminde kullanılan ana hammaddeler Türkiye’de yok. Yüzde 95 ithal ediliyor” dedi.
Randımanda kayıp telaşı
Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Öğretim Üyesi Süleyman Soylu, gübre çeşitlerindeki fiyat artışının üreticiyi zorladığını belirtirken, “Çiftçi ister istemez gereksinimi kadar gübreyi kullanamayabilir. Tesirli bir bitki beslenmesi şayet olmazsa randımanda kayıplar olur” dedi.
Yüreğir Ziraat Odası Lideri Mehmet Akın Doğan, girdi meblağlarının çiftçi lehine sübvanse edilmesi gerektiğini söylerken, “1 kilo buğday ile en azından bir kilo organik gübre alınabilmeli” yorumunu yaptı.
Ne kadar gübre kullanmak lazım?
Polatlı Ziraat Odası Lideri Zekai Köseoğlu, 1 dekar toprağın 20 kilo gübreye muhtaçlığı olduğunu anlatırken, “Yani 140 liralık bir gübre demektir. 1 dekara devlet takviyesi ise 16 lira. Fiyat bu biçimde sürerse üretici gübre muhtaçlığının lakin yarısını sağlayabilir. Çiftçimiz üretmeye her şartta devam ediyor. Kâfi dayanaklar ile üretimi ve besin geleceğimizi garanti altına alabiliriz” dedi.
Karatay Ziraat Odası Lideri Rıfat Kavuneker, ‘Arz talep durumunu bu vakitte fırsata çevirmek isteyenler var, spekülatörlere caydırıcı cezalar verilmeli’ derken, çiftçilere çeşitli firmalardaki fiyatlara da bakmalarını önerdi. Gübre ve tohum fiyatlarının desteklemelerinin artırılması gerektiğini kaydeden Kavuneker, “Çiftçinin borçları aslına bakarsanız yüksek, bu yükün altından tek başına kalkamaz. Memleketler arası piyasalarda fiyat yükseliyor, döviz farkı da var fakat bu girdi maliyetleri için sürdürülebilir bir tahlil bulmak zorundayız” diye konuştu.
7 şirkette soruşturma sürüyor
Yakın periyotlarda Tarım ve Orman Bakanlığı’nın gübre firmaları ile görüşmeleri olmuştu. Firmalar ise gübrede ithal kaynaklara dikkat çekmiş, ülkelerin artan talebi ve döviz farkı tabir edilmişti. Rekabet Kurulu’nun gübre bölümünde faaliyet gösteren 7 teşebbüs hakkında açtığı soruşturma ise devam ediyor.
Yatırım tavsiyesi içermez.
Milliyet’ten His Erdoğan’ın haberine bakılırsa ekim ve kasım ayı mühletince gelecek dönemin buğday ekimi yapılacak. Çiftçiler toprağı hazırlamaya başladı, birinci yağışla birlikte ekim başlayacak. Lakin tam bu periyotta üreticinin temel girdilerinden olan gübrede son günlerde bir daha tırmanışa geçen fiyatlar tasa yaratıyor.
Ekim vakti en epey kullanılan DAP gübresinde fiyat bir yılda yüzde 150’ye yakın arttı. Ağustosta 6 bin 400 lira düzeyinde olan DAP gübresinin fiyatı evvelki gün prestijiyle 6 bin 900 liraya çıktı. Bu fiyat 2020 Eylül’de 2 bin 780 lira, 2020 Kasım’da 3 bin 200 lira, 2021 Mayıs’ta ise 4 bin 600 lira idi. Bu tablo karşısında üreticinin daha az gübre kullanmak durumunda kalacağı ve gelecek yılın verimliliğinde kayıp yaşanabileceği tabir ediliyor.
Takviye daveti var
Ziraat odaları, buğday arpa üzere mamüllerin ekim periyodunda devletin fiyatı sübvanse edecek ya da desteklemeyi artıracak modeller geliştirmesi daveti yapıyor. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Temmuz 2021’e ait ‘Tarımsal Girdi Fiyat Endeksi’ne göre, yıllık en çok artış yüzde 62.43 ile gübre ve toprak geliştiriciler alt kümesinde oldu. Gübre fiyatı ayrıyeten aylık yüzde 6.16 artışla, aylık bazında da en epey artış gösteren girdi kalemi çıktı.
Tarım Bakanlığı’nın 2021 Ağustos ayı ‘Tarımsal Veriler’ raporuna nazaran ise, DAP gübresinde fiyat artışı yüzde 142’ye dayandı.
‘1 kg buğdayla, 1 kg gübre alalım’
Zincir marketlerde ‘fiyat farklarına’ ait kontrolleri hatırlatan Tarım Muharriri Ali Ekber Yıldırım, besin fiyatlarındaki artışın bir epey sebebi olduğunu, evvela hakikat bir tarım siyaseti oluşturulması gerekliliğinden bahsetti.
Yıldırım, “Girdi fiyatları artarken eserin fiyatı birebir oranda artmadığı için çiftçi ziyan ediyor. Ziyan eden çiftçi üretimi azaltıyor yahut büsbütün çekiliyor. Üretim azalınca fiyat artıyor… Girdi meblağları kesinlikle düşürülmeli. Girdiler üstündeki vergiler kaldırılmalı, takviyeler artırılmalı. Hammaddesi doğalgaz olan azotlu gübrelerde dünyada yaşanan doğalgaz krizi niçiniyle günlük, anlık artırımlar geliyor. Kimyevi gübre üretiminde kullanılan ana hammaddeler Türkiye’de yok. Yüzde 95 ithal ediliyor” dedi.
Randımanda kayıp telaşı
Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Öğretim Üyesi Süleyman Soylu, gübre çeşitlerindeki fiyat artışının üreticiyi zorladığını belirtirken, “Çiftçi ister istemez gereksinimi kadar gübreyi kullanamayabilir. Tesirli bir bitki beslenmesi şayet olmazsa randımanda kayıplar olur” dedi.
Yüreğir Ziraat Odası Lideri Mehmet Akın Doğan, girdi meblağlarının çiftçi lehine sübvanse edilmesi gerektiğini söylerken, “1 kilo buğday ile en azından bir kilo organik gübre alınabilmeli” yorumunu yaptı.
Ne kadar gübre kullanmak lazım?
Polatlı Ziraat Odası Lideri Zekai Köseoğlu, 1 dekar toprağın 20 kilo gübreye muhtaçlığı olduğunu anlatırken, “Yani 140 liralık bir gübre demektir. 1 dekara devlet takviyesi ise 16 lira. Fiyat bu biçimde sürerse üretici gübre muhtaçlığının lakin yarısını sağlayabilir. Çiftçimiz üretmeye her şartta devam ediyor. Kâfi dayanaklar ile üretimi ve besin geleceğimizi garanti altına alabiliriz” dedi.
Karatay Ziraat Odası Lideri Rıfat Kavuneker, ‘Arz talep durumunu bu vakitte fırsata çevirmek isteyenler var, spekülatörlere caydırıcı cezalar verilmeli’ derken, çiftçilere çeşitli firmalardaki fiyatlara da bakmalarını önerdi. Gübre ve tohum fiyatlarının desteklemelerinin artırılması gerektiğini kaydeden Kavuneker, “Çiftçinin borçları aslına bakarsanız yüksek, bu yükün altından tek başına kalkamaz. Memleketler arası piyasalarda fiyat yükseliyor, döviz farkı da var fakat bu girdi maliyetleri için sürdürülebilir bir tahlil bulmak zorundayız” diye konuştu.
7 şirkette soruşturma sürüyor
Yakın periyotlarda Tarım ve Orman Bakanlığı’nın gübre firmaları ile görüşmeleri olmuştu. Firmalar ise gübrede ithal kaynaklara dikkat çekmiş, ülkelerin artan talebi ve döviz farkı tabir edilmişti. Rekabet Kurulu’nun gübre bölümünde faaliyet gösteren 7 teşebbüs hakkında açtığı soruşturma ise devam ediyor.
Yatırım tavsiyesi içermez.