Güç emtialarındaki artışın Türkiye’nin güç faturasını büyüteceğini söz eden Güç ve Natürel Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, son 10 yıllık ortalama 45 milyar dolar seviyesinde bulunan Türkiye’nin güç ithalatı faturasının bu yıl 55 milyar dolara ulaşacağını söylemiş oldu.
Dünya’dan Mehmet Kara’nın haberine bakılırsa Güç ve Alışılmış Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, ulusal ölçekte yayın yapan gazetelerin iktisat müdürleri ile İstanbul’da bir ortaya gelerek bölüme dair bilgi ve değerlendirmelerini paylaştı, soruları cevapladı. Petrol, kömür ve doğalgazın birincil güç kaynaklarını oluşturan klasik yakıtlar olduğunu hatırlatan Dönmez, “İnsanoğlunun kısa vadede bunlardan vaz geçmesi sıkıntı üzere gözüküyor. Fakat bütün dilek, temenni ve projeler bu yönde” dedi.
Dünyada güç fiyatları
Geçtiğimiz yıl pandeminin tesiriyle özgür piyasada petrolün 40 dolar/varil düzeylerine, doğalgazın 125-130 dolar/bin m3 aralığına, kömür fiyatlarının da ton başına 40 dolarlara kadar düştüğünü hatırlatan Dönmez şu biçimde devam etti: “Bu sene petrol 80 dolarlara kadar çıktı. Doğal gaz epey daha enteresan bir biçimde artarak 1.200- 1.300 dolarlara kadar çıktı. Çok kısa olmakla bir arada birtakım günlerde 1.500 dolarları bile buldu. Neredeyse 8-10 kat içinde bir artış gösterdi. Bu sene kömürün fiyatı Eylül ayında 240-250 dolara kadar çıktı. Şu anda 140-150 dolar. Bu ay biraz gevşedi.”
Yatırımlar azaldı, arz yetersiz kaldı
Güç emtialarındaki artışların niçinlerine de değinen Dönmez, şu biçimde konuştu: “Petrol ve doğal gaz kesimi bugünden yarına birdenbire hızlanabilen bir bölüm değil. Pandemiyle birlikte biroldukca kuruluş yeni yatırıma başlamadı, bir kısmı da yatırımlarında sürat kesti. Gerisinde da talepte epeyce süratli bir toparlanma olunca, üretim kabiliyeti buna süratlice yetişemedi. Yani arz yetersizliği oldu. Bir de Avrupa öteden beri kendi gazının yaklaşık 3’te 1’ini üretiyordu. Lakin üretimler azalmaya başladı.”
Maliyetin yüzde 20’si fiyatına doğalgaz
Global çapta yaşanan fiyat artışına karşın Türkiye’nin hem doğalgazı, tıpkı vakitte büyük oranda gazdan ürettiği elektriğin maliyetlerini vatandaşlarına yansıtmadığını söylemiş oldu. Dönmez “Vatandaş konutlarda kullandığı doğalgaza, maliyetinin dörtte 1’i fiyat ödüyor. Bir diğer tabirle, abone 100 liralık doğal gaz faturası ödüyorsa, 300 lirayı da devlet karşılıyor. Hatta bu oran şu anda beşe bir, yani yüzde 80’ini karşılar durumdayız. Elektrikte de bu oran yarı yarıya üzere.”
Karadeniz gazı 2023 baharında kullanımda
Dönmez, güç maliyetlerinin iktisat üstündeki yükünü azaltmanın yolunun Türkiye’nin kendi gücü kaynaklarını üretebilmesinden geçtiğini tabir etti. Dönmez “Petrolümüz, doğal gazımız, kömürümüz olsa şu anda spekülatif ve rasyonel olmayan fiyatlarla karşı karşıya kalmamış olacaktık” dedi. Karadeniz’de Sakarya Gaz Sahası’nda keşfedilen 540 milyar metreküplük doğalgazın kıymetinin altını çizen Dönmez, “2023’ün birinci çeyreğinde bunu sistemimize bağlamayı istek ediyoruz. Birinci yıl muhtemelen 3-4 milyar metreküp civarında bir üretimimiz olacak” diye konuştu.
Yerli gaz, konutlara 25 yıl yetecek
Karadeniz’deki alandan gaz üretiminin 2026 yılında yıllık 15-20 milyar metreküp ile en üst seviyeyi yakalayacağını belirten Dönmez şu biçimde devam etti: “Bununla ülkemizin gereksiniminin yüzde 30’unu karşılamış oluyoruz. Bu da Türkiye’deki tüm konutların yaklaşık 25 yıl mühletle doğal gaz muhtaçlığını karşılayabilecek düzey.”
Yerli gaz, kıymetli gazı kovacak
Dönmez, Türkiye’nin kendi ürettiği gazı kullanıma sundukça ithalat faturasının da maliyetinin de düşeceğini söylemiş oldu. Dönmez “Karadeniz gazı sisteme dahil olduğunda hem halkımız tıpkı vakitte devletimiz kazanacak. Yerli gaz sisteme girdikçe değerli gaz sistemden çıkacak. Bizim üretim maliyetlerimiz, ithal ettiğimiz meblağların pek altında olacak” sözünü kullandı.
Petrol ve gaz meblağları düşer Dönmez, son 3-4 aydan bu yana süratle yükseliş kaydeden petrol ve doğalgaz fiyatlarının bundan daha sonrasına ait şu değerlendirmede bulundu: “Ben bu yılki petrol ve doğalgaz meblağlarının da uzun devirli sürdürülebileceğini düşünmüyorum. Yaklaşık 30 yıldır dalın ortasındayım. 1 metreküpü 1 dolar doğalgaz fiyatına hiç rastlamadım. O açıdan, hayli sürdürebilir olduğunu düşünmüyorum. Bu sene olağandışı bir durum var.”
Yeni keşif muştusu gelebilir
Dönmez, Karadeniz’deki arama çalışmalarını, birinci doğalgaz rezervinin bulunduğu yerin etrafında ağırlaştırdıklarını söylemiş oldu. Ocak-Şubat aylarında keşif hedefli bir sondaj daha yapacaklarını anlatan Dönmez “Bir de artık Kastamonu açıklarında sismikleri yaptık. Şu anda Barbaros Hayrettin Paşa, Ordu açıklarında sismik araştırma yapıyor. 2022 yılında bir müjde olabilir. Bu yeni alanlarda da sabırla bekleyelim. Ocak-Şubat üzere kazmayı vuracağız ancak birkaç ay sürebilir.”
Karadeniz gazının kalitesi
Türkiye’nin, üretim hazırlıklarını sürdürdüğü Karadeniz’deki gazın yüksek kalitede olduğunu belirten Dönmez şunları söylemiş oldu:
“Doğal gazda dünyada şimdi standartlar birebir. Lakin içerisinde kükürt, nem, partikül bedelleri düşük ve yüksek olanlar var. Bu çerçeveden de bakınca Karadeniz’deki gaz yabancıların (tatlı gaz) dedikleri kalitede. Bize fazlaca önemli manada ayrıştırma maliyeti getirmeyecek üzere duruyor. Petrol ve gazın bir ortada bulunduğu alanlar olabiliyor lakin Karadeniz’de şu an için o denli bir durum kelam konusu değil.”
Güç ithalatına 55 milyar dolar
Dönmez, Türkiye’nin güç ithalatı faturasındaki son durumu ve beklentileri de şu biçimde deklare etti: “Bu yıl 55 milyar dolarlık güç ithalatı olacak üzere görünüyor. Olağanda son 10 yıl ortalaması 45 milyar dolar. Bu sene niye 55 milyar dolar? niçini doğalgaz tüketiminin artması ve ünite fiyatlardaki artış. Onun için ödediğimiz fatura ve bedel arttı. Önümüzdeki yıl da bu sayıdan daha az olacağını düşünmüyorum.”
Türkiye enerjiyi vatandaşa en düşük fiyata kullandıran ülkelerden biri
Güç ve Doğal Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez vatandaşın elektrik, doğalgaz ve akaryakıta en düşük fiyatı ödediği ülkelerden birinin Türkiye olduğunu vurguladı ve bunu örneklerle anlattı:
1- Bir litre akaryakıt Hollanda’da 1,96 Euro. İspanya’da 1,48 Euro, Almanya’da 1,66 Euro. Türkiye’de ise 0,89 Euro. Yani 11,74 lira. halbuki bütün ülkeler petrolü tıpkı fiyattan alıyor.
2- Elektrik meblağlarında da durum birebir. Avrupa’da konutlarda en kıymetli elektriği kullanan ülke kilovatsaat başına 0,4 Euro ile Birleşik Krallık. Almanya’da 0,37 Euro, Fransa’da 0,22 Euro ödeniyor. Türkiye, Avrupa’da en ucuz elektriği kullanan 2’inci ülke. Bizde 0,06 Euro. Bizden daha ucuz tek ülke ise Ukrayna. Orada da 0,053 Euro.
3- Doğalgaz meblağlarında en kıymetli ülke metreküp başına 2.47 Euro ile İsveç. Almanya’da 1,31 Euro, İtalya’da 1,32 Euro, Yunanistan’da 1,08 Euro, Bulgaristan’da 0,99 Euro. Türkiye ise konutlarda en ucuz doğal gazı kullanan Avrupa ülkesi. Ülkemizde 1 metreküp doğal gaz 0,17 Euro.
Yatırım tavsiyesi içermez.
Dünya’dan Mehmet Kara’nın haberine bakılırsa Güç ve Alışılmış Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, ulusal ölçekte yayın yapan gazetelerin iktisat müdürleri ile İstanbul’da bir ortaya gelerek bölüme dair bilgi ve değerlendirmelerini paylaştı, soruları cevapladı. Petrol, kömür ve doğalgazın birincil güç kaynaklarını oluşturan klasik yakıtlar olduğunu hatırlatan Dönmez, “İnsanoğlunun kısa vadede bunlardan vaz geçmesi sıkıntı üzere gözüküyor. Fakat bütün dilek, temenni ve projeler bu yönde” dedi.
Dünyada güç fiyatları
Geçtiğimiz yıl pandeminin tesiriyle özgür piyasada petrolün 40 dolar/varil düzeylerine, doğalgazın 125-130 dolar/bin m3 aralığına, kömür fiyatlarının da ton başına 40 dolarlara kadar düştüğünü hatırlatan Dönmez şu biçimde devam etti: “Bu sene petrol 80 dolarlara kadar çıktı. Doğal gaz epey daha enteresan bir biçimde artarak 1.200- 1.300 dolarlara kadar çıktı. Çok kısa olmakla bir arada birtakım günlerde 1.500 dolarları bile buldu. Neredeyse 8-10 kat içinde bir artış gösterdi. Bu sene kömürün fiyatı Eylül ayında 240-250 dolara kadar çıktı. Şu anda 140-150 dolar. Bu ay biraz gevşedi.”
Yatırımlar azaldı, arz yetersiz kaldı
Güç emtialarındaki artışların niçinlerine de değinen Dönmez, şu biçimde konuştu: “Petrol ve doğal gaz kesimi bugünden yarına birdenbire hızlanabilen bir bölüm değil. Pandemiyle birlikte biroldukca kuruluş yeni yatırıma başlamadı, bir kısmı da yatırımlarında sürat kesti. Gerisinde da talepte epeyce süratli bir toparlanma olunca, üretim kabiliyeti buna süratlice yetişemedi. Yani arz yetersizliği oldu. Bir de Avrupa öteden beri kendi gazının yaklaşık 3’te 1’ini üretiyordu. Lakin üretimler azalmaya başladı.”
Maliyetin yüzde 20’si fiyatına doğalgaz
Global çapta yaşanan fiyat artışına karşın Türkiye’nin hem doğalgazı, tıpkı vakitte büyük oranda gazdan ürettiği elektriğin maliyetlerini vatandaşlarına yansıtmadığını söylemiş oldu. Dönmez “Vatandaş konutlarda kullandığı doğalgaza, maliyetinin dörtte 1’i fiyat ödüyor. Bir diğer tabirle, abone 100 liralık doğal gaz faturası ödüyorsa, 300 lirayı da devlet karşılıyor. Hatta bu oran şu anda beşe bir, yani yüzde 80’ini karşılar durumdayız. Elektrikte de bu oran yarı yarıya üzere.”
Karadeniz gazı 2023 baharında kullanımda
Dönmez, güç maliyetlerinin iktisat üstündeki yükünü azaltmanın yolunun Türkiye’nin kendi gücü kaynaklarını üretebilmesinden geçtiğini tabir etti. Dönmez “Petrolümüz, doğal gazımız, kömürümüz olsa şu anda spekülatif ve rasyonel olmayan fiyatlarla karşı karşıya kalmamış olacaktık” dedi. Karadeniz’de Sakarya Gaz Sahası’nda keşfedilen 540 milyar metreküplük doğalgazın kıymetinin altını çizen Dönmez, “2023’ün birinci çeyreğinde bunu sistemimize bağlamayı istek ediyoruz. Birinci yıl muhtemelen 3-4 milyar metreküp civarında bir üretimimiz olacak” diye konuştu.
Yerli gaz, konutlara 25 yıl yetecek
Karadeniz’deki alandan gaz üretiminin 2026 yılında yıllık 15-20 milyar metreküp ile en üst seviyeyi yakalayacağını belirten Dönmez şu biçimde devam etti: “Bununla ülkemizin gereksiniminin yüzde 30’unu karşılamış oluyoruz. Bu da Türkiye’deki tüm konutların yaklaşık 25 yıl mühletle doğal gaz muhtaçlığını karşılayabilecek düzey.”
Yerli gaz, kıymetli gazı kovacak
Dönmez, Türkiye’nin kendi ürettiği gazı kullanıma sundukça ithalat faturasının da maliyetinin de düşeceğini söylemiş oldu. Dönmez “Karadeniz gazı sisteme dahil olduğunda hem halkımız tıpkı vakitte devletimiz kazanacak. Yerli gaz sisteme girdikçe değerli gaz sistemden çıkacak. Bizim üretim maliyetlerimiz, ithal ettiğimiz meblağların pek altında olacak” sözünü kullandı.
Petrol ve gaz meblağları düşer Dönmez, son 3-4 aydan bu yana süratle yükseliş kaydeden petrol ve doğalgaz fiyatlarının bundan daha sonrasına ait şu değerlendirmede bulundu: “Ben bu yılki petrol ve doğalgaz meblağlarının da uzun devirli sürdürülebileceğini düşünmüyorum. Yaklaşık 30 yıldır dalın ortasındayım. 1 metreküpü 1 dolar doğalgaz fiyatına hiç rastlamadım. O açıdan, hayli sürdürebilir olduğunu düşünmüyorum. Bu sene olağandışı bir durum var.”
Yeni keşif muştusu gelebilir
Dönmez, Karadeniz’deki arama çalışmalarını, birinci doğalgaz rezervinin bulunduğu yerin etrafında ağırlaştırdıklarını söylemiş oldu. Ocak-Şubat aylarında keşif hedefli bir sondaj daha yapacaklarını anlatan Dönmez “Bir de artık Kastamonu açıklarında sismikleri yaptık. Şu anda Barbaros Hayrettin Paşa, Ordu açıklarında sismik araştırma yapıyor. 2022 yılında bir müjde olabilir. Bu yeni alanlarda da sabırla bekleyelim. Ocak-Şubat üzere kazmayı vuracağız ancak birkaç ay sürebilir.”
Karadeniz gazının kalitesi
Türkiye’nin, üretim hazırlıklarını sürdürdüğü Karadeniz’deki gazın yüksek kalitede olduğunu belirten Dönmez şunları söylemiş oldu:
“Doğal gazda dünyada şimdi standartlar birebir. Lakin içerisinde kükürt, nem, partikül bedelleri düşük ve yüksek olanlar var. Bu çerçeveden de bakınca Karadeniz’deki gaz yabancıların (tatlı gaz) dedikleri kalitede. Bize fazlaca önemli manada ayrıştırma maliyeti getirmeyecek üzere duruyor. Petrol ve gazın bir ortada bulunduğu alanlar olabiliyor lakin Karadeniz’de şu an için o denli bir durum kelam konusu değil.”
Güç ithalatına 55 milyar dolar
Dönmez, Türkiye’nin güç ithalatı faturasındaki son durumu ve beklentileri de şu biçimde deklare etti: “Bu yıl 55 milyar dolarlık güç ithalatı olacak üzere görünüyor. Olağanda son 10 yıl ortalaması 45 milyar dolar. Bu sene niye 55 milyar dolar? niçini doğalgaz tüketiminin artması ve ünite fiyatlardaki artış. Onun için ödediğimiz fatura ve bedel arttı. Önümüzdeki yıl da bu sayıdan daha az olacağını düşünmüyorum.”
Türkiye enerjiyi vatandaşa en düşük fiyata kullandıran ülkelerden biri
Güç ve Doğal Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez vatandaşın elektrik, doğalgaz ve akaryakıta en düşük fiyatı ödediği ülkelerden birinin Türkiye olduğunu vurguladı ve bunu örneklerle anlattı:
1- Bir litre akaryakıt Hollanda’da 1,96 Euro. İspanya’da 1,48 Euro, Almanya’da 1,66 Euro. Türkiye’de ise 0,89 Euro. Yani 11,74 lira. halbuki bütün ülkeler petrolü tıpkı fiyattan alıyor.
2- Elektrik meblağlarında da durum birebir. Avrupa’da konutlarda en kıymetli elektriği kullanan ülke kilovatsaat başına 0,4 Euro ile Birleşik Krallık. Almanya’da 0,37 Euro, Fransa’da 0,22 Euro ödeniyor. Türkiye, Avrupa’da en ucuz elektriği kullanan 2’inci ülke. Bizde 0,06 Euro. Bizden daha ucuz tek ülke ise Ukrayna. Orada da 0,053 Euro.
3- Doğalgaz meblağlarında en kıymetli ülke metreküp başına 2.47 Euro ile İsveç. Almanya’da 1,31 Euro, İtalya’da 1,32 Euro, Yunanistan’da 1,08 Euro, Bulgaristan’da 0,99 Euro. Türkiye ise konutlarda en ucuz doğal gazı kullanan Avrupa ülkesi. Ülkemizde 1 metreküp doğal gaz 0,17 Euro.
Yatırım tavsiyesi içermez.