Şirket Melen Barajı gövdesindeki çatlakların yerden kaynaklandığını belirtti.
Sözcü’den Hayati Arıgan’ın haberine bakılırsa Melen Barajı’nın üretimini üstlene yüklenici firmalar Ecetur ve Yöntaş firmaları, Devlet Su İşleri Müdürlüğü’ne eser mukavelesinden kaynaklanan tasfiye kesin hesabın çıkarılması, bilinmeyen alacak ve teminat mektuplarının iadesine ait dava açtı.
Gövdesinde çatlaklar oluştuğu için bir türlü tamamlanamayan Melen Barajı inşaatı ile Ankara Asliye Hukuk Mahkemesi’nde görülen dava evrakında yer alan evraklara nazaran şu savlara yer verildi.
2012’DE İNŞAAT KONTRATINA BAŞLANDI
Melen Barajı inşaat işi mukavelesi 17 Aralık 2012’de DSİ ile Ecetur A.Ş. ve Yöntaş A.Ş. İsmi Paydaşlığı ile imzalandı. Baraj mühendisliğinde tecrübe sahibi şirket, baraj temelinin jeolojik özelliklerinin epey uygun tespit edilmesi ve üzerine inşa edilecek baraj gövde beton imalatını taşıyacak özelliklere haiz olup olmadığının tespiti ile baraj gövde imalatında kullanılacak materyalin temin edileceği ocakların nitelik ve nicelik olarak yeterliliğe haiz olup olmadığının tespitini yaparak işe başlamak istedi.
Yüklenici firma baraj temelini oluşturan kayaçların muhakkak bölgeleri için yazılı itirazda bulundu. Şirket, hafriyat çalışmalarına başladığında Kaya-1 gereç alanından elde edilen materyalin kontrat dökümanlarında belirtilen nitelikten farklılık gösterdiğini fark etti. Alınan numuneler DSİ ve İTÜ laboratuvarlarına gönderilerek gerecin mukavele konusu işe uygun olmadığı ortaya çıktı.
DSİ SORUNUN ÖNÜNE DUVAR ÖRDÜ
Baraj tabanın sağlamlığı ile ilgili kuşkularının bulunduğunu belirten şirket dava dilekçesinde, “Baraj temel parametrelerinin tespitine yönelik ek taban araştırılması yapılması Yönetim’den ısrarla talep edilmiş lakin şirketin bu taraftaki talepleri, inatla reddedilerek adeta sorunun önüne duvar örülmüştür” denildi.
TABAN ETÜDÜ İÇİN 14 SONDAJ TALEBİ REDDEDİLDİ
Şirket baraj ve ünitelerin yapılacağı alanlarda 14 adet 735 metre araştırma sondajı talep etti. Lakin DSİ 14. Bölge Müdürlüğü 1 Mart 2013 tarihindeki yazısında talep edilen sondajları uygun bulmadı.
YER İLE İLGİLİ RAPOR HAZIRLANDI
Baraj temelinin taşıma gücü ve yer parametreleri ile kuşkuları bulunan şirket memleketler arası tecrübeye sahip Paul C. Rizzo’ya rapor hazırlattı. Raporda baraj temelinin oturacağı taban parametrelerinin taşıma gücü ve kaymaya karşı kâfi dayanıma sahip olmayacağı iddiası ve ek taban araştırılmasının gerekli olduğu açıklandı. Bu durum ve rapor görüşmede DSİ yöneticilerine aktarıldı. Lakin bürokratlar, yüklenici firmanın ek temel araştırma taleplerini kendisine keşif artışı yaratmak için yaptığı formunda kıymetlendirdi.
Şirket ile kaygı taşıdıklarına dair beyanları teftiş raporlarında yer alan bürokratlar, taban etüdü ile ilgili yüklenici firmanın taleplerini reddetti.
BARAJIN TİPİNİ DEĞİŞTİRMEK İSTİYORLARDI
Düzenlenen teftiş raporunda ise DSİ 14. Bölge Müdürü Sedat Özpınar’ın Genel Müdür yardımcısı ve Barajlar ve HES Dairesi liderinin da bulunduğu görüşmede, “… müsaade almadan yabancı müşavir çalıştırıp, yabancı müşaviri kullanarak ek temel araştırmaları yapıp barajın tipini değiştirmek istiyorlardı. Geri püskürttüm” dediği sözleri dilekçede yer aldı.
YÖNETİM PLANLANAN TARİHTE BAŞLAYIN TALİMATI VERDİ
Dilekçede, yönetimin baraj gövde beton imalatına planlandığı tarihi aksatmayacak biçimde acilen başlanması buyruğunun verildiği ve bu türlü imalatın başladığı açıklandı. Şirket yer kurallarının baraj gövde betonu için uygun olduğuna dair Yönetim’in görüşünü yansıtan tek taraflı tanzim edilen tutanaklara imza atmaktan kaçındığını dilekçesinde belirtti. Yüklenici firma yönetimin talimatlarıyla inşaata devam edilmesi için zorlandığını ileri sürdü.
2017’DE ÇATLAKLAR OLUŞTU
2017’de baraj temelinde öngörülenden çok oturmaların ve derz açılmalarının gözlemlenmesinden daha sonra yer araştırmaları yapıldı. Melen Baraj gövdesinde oluşan derz çatlakları ile ilgili Orman ve Su işleri Bakanlığı’nın 2017 tarihindeki ön araştırma raporunda, baraj gövdesindeki çatlakların tabandan kaynaklandığı tespit edilerek, ek yer araştırmalarının yapılması önerildi.
TASFİYE KURULU KURULDU
Bakanlık Tasfiye Süreksiz Heyet Komitesi oluşturarak, barajda inceleme ve tespit yaptı. Kurul 14 Şubat 2019’da tuttuğu tutanak, şirket, komite ve DSİ 14. Bölge Müdürlüğü tarafınca imza altına alındı. Lakin tutanak bugüne kadar onaylanmadı. İdare’nin barajda meydana gelen sorunun tabandan kaynaklandığını 31 Temmuz 2018’den beri bilmesine karşın yüklenici firmaya bir kusur atfetmeyerek süreç başlatıldığı dilekçede yer aldı.
AYIPLI İŞ DEĞİL
Yüklenici firma kullandığı materyallerin ayıplı olmadığını, baraj gövdesinde oluşan derz açılmalarından iş sahibi Yönetim’in sorumlu olup kendilerinin sorumlu olmadığının tespitini mahkemeden istedi. Melen Barajı İnşaatı ve ikmal işlerine ilişkin tasfiye hesabının çıkarılmasını isteyen şirket, teminat mektuplarının iadesini, alacaklarının faiziyle Yönetim tarafınca ödenmesini mahkemeden istedi.
ALACAKLARI VAKİT AŞIMINA UĞRADI
DSİ ise yapılan işin ayıplı olduğunu öne sürerek alacakların zamanaşımına uğradığını sav etti.
GÜÇLENDİRME İHALESİ 2 YILDIR BAŞLAMADI
DSİ’nin Melen Barajı’nı güçlendirmek için 28 Şubat 2020 tarihinde açtığı ihaleyi de 412 milyon 151 bin bedel ile Everest Madencilik A.Ş kazanmıştı. Şirket ile güçlendirme işi için 1 Haziran 2020-26 Şubat 2023 tarihleri ortasını kapsayan 3 yıllık kontrat imzalanmıştı.
MEYYİT DOĞUM
İhaleyi 2 yıl evvel en son alan firmaya Yönetim’in işe başlatmadığını belirten UYGUN Parti Konya Milletvekili Fahrettin Yokuş ise “Devasa bir barajın 2 yıl 9 ayda yapılması mümkün değilmiş. Periyodun bakanı 6 Mart 2014’te temel atarken “Tarih tutun” diyerek bitirilme tarihini vermişti. Barajın bu hale gelmesinin sebebi başta sakat başlıyor. Yani meyyit doğum. Baraj tipinin yanlış seçimi, baraj yerinin yanlış seçimi. Çabukla yapıldığı için sonunda barajın dolgusu çatlıyor” dedi.
TERFİ ETTİRİLDİLER
Bir buçuk milyar TL harcanan barajın tadilatı için yeni ihale açıldığını belirten Fahrettin Yokuş, “Bunlar dört yıl evvelki sayılardır. 2 yıl evvel 412 milyon TL’ye yeni firmaya ihaleyi verdiler. Hala firmaya işi başlatmadılar. Tamiratı için, tahminen en az 1 milyar TL’ye mal olacak. Yazık değil mi bu milletin parasına puluna? Verdikleri firma da iki yıl oldu hâlâ çivi çakmadı. Niçin sanki? Herhâlde İstanbul’u susuz bırakmaya kararlı bunlar, Meclisteki konuşmamda niye işin başlatılmadığını Bakan Pakdemirli’ye sordum. Bu hususlara hiç girmedi.
İşin garibi o dönemim DSİ Genel Müdürü artık Bakan Yardımcısı. Yanlışı yapan terfi ettiriliyor. Bir de o periyodun Barajlar Genel Müdür Yardımcısı Dinçer Aydoğan hakkında soruşturma bulunmasına karşın O da terfi ettiriliyor. Kamu ziyana uğratılıyor lakin lisana getirmemize karşın prestij edilmiyor” dedi.
İHALE DİĞER BİR FİRMAYA MI VERİLECEK?
İstimlak ile birlikte baraj için kur farkı hesaplandığında bugüne kadar yaklaşık 2 milyar dolar harcandığını belirten Fahrettin Yokuş, “Niye verilen ihale başlatılmıyor. Bunun altında ne yatıyor. Yoksa ihaleyi öbür birine mi vermek istiyorsunuz” dedi.
Yatırım tavsiyesi içermez.
Sözcü’den Hayati Arıgan’ın haberine bakılırsa Melen Barajı’nın üretimini üstlene yüklenici firmalar Ecetur ve Yöntaş firmaları, Devlet Su İşleri Müdürlüğü’ne eser mukavelesinden kaynaklanan tasfiye kesin hesabın çıkarılması, bilinmeyen alacak ve teminat mektuplarının iadesine ait dava açtı.
Gövdesinde çatlaklar oluştuğu için bir türlü tamamlanamayan Melen Barajı inşaatı ile Ankara Asliye Hukuk Mahkemesi’nde görülen dava evrakında yer alan evraklara nazaran şu savlara yer verildi.
2012’DE İNŞAAT KONTRATINA BAŞLANDI
Melen Barajı inşaat işi mukavelesi 17 Aralık 2012’de DSİ ile Ecetur A.Ş. ve Yöntaş A.Ş. İsmi Paydaşlığı ile imzalandı. Baraj mühendisliğinde tecrübe sahibi şirket, baraj temelinin jeolojik özelliklerinin epey uygun tespit edilmesi ve üzerine inşa edilecek baraj gövde beton imalatını taşıyacak özelliklere haiz olup olmadığının tespiti ile baraj gövde imalatında kullanılacak materyalin temin edileceği ocakların nitelik ve nicelik olarak yeterliliğe haiz olup olmadığının tespitini yaparak işe başlamak istedi.
Yüklenici firma baraj temelini oluşturan kayaçların muhakkak bölgeleri için yazılı itirazda bulundu. Şirket, hafriyat çalışmalarına başladığında Kaya-1 gereç alanından elde edilen materyalin kontrat dökümanlarında belirtilen nitelikten farklılık gösterdiğini fark etti. Alınan numuneler DSİ ve İTÜ laboratuvarlarına gönderilerek gerecin mukavele konusu işe uygun olmadığı ortaya çıktı.
DSİ SORUNUN ÖNÜNE DUVAR ÖRDÜ
Baraj tabanın sağlamlığı ile ilgili kuşkularının bulunduğunu belirten şirket dava dilekçesinde, “Baraj temel parametrelerinin tespitine yönelik ek taban araştırılması yapılması Yönetim’den ısrarla talep edilmiş lakin şirketin bu taraftaki talepleri, inatla reddedilerek adeta sorunun önüne duvar örülmüştür” denildi.
TABAN ETÜDÜ İÇİN 14 SONDAJ TALEBİ REDDEDİLDİ
Şirket baraj ve ünitelerin yapılacağı alanlarda 14 adet 735 metre araştırma sondajı talep etti. Lakin DSİ 14. Bölge Müdürlüğü 1 Mart 2013 tarihindeki yazısında talep edilen sondajları uygun bulmadı.
YER İLE İLGİLİ RAPOR HAZIRLANDI
Baraj temelinin taşıma gücü ve yer parametreleri ile kuşkuları bulunan şirket memleketler arası tecrübeye sahip Paul C. Rizzo’ya rapor hazırlattı. Raporda baraj temelinin oturacağı taban parametrelerinin taşıma gücü ve kaymaya karşı kâfi dayanıma sahip olmayacağı iddiası ve ek taban araştırılmasının gerekli olduğu açıklandı. Bu durum ve rapor görüşmede DSİ yöneticilerine aktarıldı. Lakin bürokratlar, yüklenici firmanın ek temel araştırma taleplerini kendisine keşif artışı yaratmak için yaptığı formunda kıymetlendirdi.
Şirket ile kaygı taşıdıklarına dair beyanları teftiş raporlarında yer alan bürokratlar, taban etüdü ile ilgili yüklenici firmanın taleplerini reddetti.
BARAJIN TİPİNİ DEĞİŞTİRMEK İSTİYORLARDI
Düzenlenen teftiş raporunda ise DSİ 14. Bölge Müdürü Sedat Özpınar’ın Genel Müdür yardımcısı ve Barajlar ve HES Dairesi liderinin da bulunduğu görüşmede, “… müsaade almadan yabancı müşavir çalıştırıp, yabancı müşaviri kullanarak ek temel araştırmaları yapıp barajın tipini değiştirmek istiyorlardı. Geri püskürttüm” dediği sözleri dilekçede yer aldı.
YÖNETİM PLANLANAN TARİHTE BAŞLAYIN TALİMATI VERDİ
Dilekçede, yönetimin baraj gövde beton imalatına planlandığı tarihi aksatmayacak biçimde acilen başlanması buyruğunun verildiği ve bu türlü imalatın başladığı açıklandı. Şirket yer kurallarının baraj gövde betonu için uygun olduğuna dair Yönetim’in görüşünü yansıtan tek taraflı tanzim edilen tutanaklara imza atmaktan kaçındığını dilekçesinde belirtti. Yüklenici firma yönetimin talimatlarıyla inşaata devam edilmesi için zorlandığını ileri sürdü.
2017’DE ÇATLAKLAR OLUŞTU
2017’de baraj temelinde öngörülenden çok oturmaların ve derz açılmalarının gözlemlenmesinden daha sonra yer araştırmaları yapıldı. Melen Baraj gövdesinde oluşan derz çatlakları ile ilgili Orman ve Su işleri Bakanlığı’nın 2017 tarihindeki ön araştırma raporunda, baraj gövdesindeki çatlakların tabandan kaynaklandığı tespit edilerek, ek yer araştırmalarının yapılması önerildi.
TASFİYE KURULU KURULDU
Bakanlık Tasfiye Süreksiz Heyet Komitesi oluşturarak, barajda inceleme ve tespit yaptı. Kurul 14 Şubat 2019’da tuttuğu tutanak, şirket, komite ve DSİ 14. Bölge Müdürlüğü tarafınca imza altına alındı. Lakin tutanak bugüne kadar onaylanmadı. İdare’nin barajda meydana gelen sorunun tabandan kaynaklandığını 31 Temmuz 2018’den beri bilmesine karşın yüklenici firmaya bir kusur atfetmeyerek süreç başlatıldığı dilekçede yer aldı.
AYIPLI İŞ DEĞİL
Yüklenici firma kullandığı materyallerin ayıplı olmadığını, baraj gövdesinde oluşan derz açılmalarından iş sahibi Yönetim’in sorumlu olup kendilerinin sorumlu olmadığının tespitini mahkemeden istedi. Melen Barajı İnşaatı ve ikmal işlerine ilişkin tasfiye hesabının çıkarılmasını isteyen şirket, teminat mektuplarının iadesini, alacaklarının faiziyle Yönetim tarafınca ödenmesini mahkemeden istedi.
ALACAKLARI VAKİT AŞIMINA UĞRADI
DSİ ise yapılan işin ayıplı olduğunu öne sürerek alacakların zamanaşımına uğradığını sav etti.
GÜÇLENDİRME İHALESİ 2 YILDIR BAŞLAMADI
DSİ’nin Melen Barajı’nı güçlendirmek için 28 Şubat 2020 tarihinde açtığı ihaleyi de 412 milyon 151 bin bedel ile Everest Madencilik A.Ş kazanmıştı. Şirket ile güçlendirme işi için 1 Haziran 2020-26 Şubat 2023 tarihleri ortasını kapsayan 3 yıllık kontrat imzalanmıştı.
MEYYİT DOĞUM
İhaleyi 2 yıl evvel en son alan firmaya Yönetim’in işe başlatmadığını belirten UYGUN Parti Konya Milletvekili Fahrettin Yokuş ise “Devasa bir barajın 2 yıl 9 ayda yapılması mümkün değilmiş. Periyodun bakanı 6 Mart 2014’te temel atarken “Tarih tutun” diyerek bitirilme tarihini vermişti. Barajın bu hale gelmesinin sebebi başta sakat başlıyor. Yani meyyit doğum. Baraj tipinin yanlış seçimi, baraj yerinin yanlış seçimi. Çabukla yapıldığı için sonunda barajın dolgusu çatlıyor” dedi.
TERFİ ETTİRİLDİLER
Bir buçuk milyar TL harcanan barajın tadilatı için yeni ihale açıldığını belirten Fahrettin Yokuş, “Bunlar dört yıl evvelki sayılardır. 2 yıl evvel 412 milyon TL’ye yeni firmaya ihaleyi verdiler. Hala firmaya işi başlatmadılar. Tamiratı için, tahminen en az 1 milyar TL’ye mal olacak. Yazık değil mi bu milletin parasına puluna? Verdikleri firma da iki yıl oldu hâlâ çivi çakmadı. Niçin sanki? Herhâlde İstanbul’u susuz bırakmaya kararlı bunlar, Meclisteki konuşmamda niye işin başlatılmadığını Bakan Pakdemirli’ye sordum. Bu hususlara hiç girmedi.
İşin garibi o dönemim DSİ Genel Müdürü artık Bakan Yardımcısı. Yanlışı yapan terfi ettiriliyor. Bir de o periyodun Barajlar Genel Müdür Yardımcısı Dinçer Aydoğan hakkında soruşturma bulunmasına karşın O da terfi ettiriliyor. Kamu ziyana uğratılıyor lakin lisana getirmemize karşın prestij edilmiyor” dedi.
İHALE DİĞER BİR FİRMAYA MI VERİLECEK?
İstimlak ile birlikte baraj için kur farkı hesaplandığında bugüne kadar yaklaşık 2 milyar dolar harcandığını belirten Fahrettin Yokuş, “Niye verilen ihale başlatılmıyor. Bunun altında ne yatıyor. Yoksa ihaleyi öbür birine mi vermek istiyorsunuz” dedi.
Yatırım tavsiyesi içermez.